Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

NDZIMA YA CIGONDZO N.° 12

A lirandzo li hi vhuna ku simama hi tirela Jehovha hambu hi zondiwa

A lirandzo li hi vhuna ku simama hi tirela Jehovha hambu hi zondiwa

“Ndzi mu leletela a zvilo lezvi kasi mu randzana. Loku a tiko gi mu venga, zvi tiveni lezvaku gi rangile hi mina gi ndzi venga.” — JOH. 15:17, 18.

LISIMU 129 Hi ta simama ku timisela

LEZVI HI TO GONDZA *

1. Hi kuya hi Matewu 24:9, hikuyini hi nga hlamaliko loku a tiko gi hi zonda?

JEHOVHA i hi vangile kasi hi randza van’wani ni ku hinawu hi randziwa. Hikwalaho, loku a wokari a hi zonda zva hi bayisa nguvhu hambu ku tlhela hi chava futsi. Hi cikombiso, a makabye wo kari wa ku hi Georgina, wa le Europa i wula lezvi: “A cikhati ndzi nga hi ni 14 wa malembe, mamani i wa ndzi nyenya hi lezvi ndzi tirelako Jehovha. Ndzi wa tizwa na ndzi hi ndzoce ndzi tlhela ndzi alakanya ku kuzvilava a ndzi munhu wa mu nene.” * A makabye mun’wani waku hi Danilo, i wula lezvi: “A cikhati leci a masochwa ma nga ndziba, ma ndzi rukatela, ma tlhela ma ndzi dzukisela hi lezvi ndzi nga Kustumunyu ya Jehovha, ndzi chavile zva tanani mu ta wona ndzi tlhela ndzi tizwa na ndzi nga vhuni nchumu.” A ku nyenyiwa hi ndlela leyi zva bayisa; kanilezvi a zvi hi hlamalisi. Jesu i wa sina a wulile lezvaku hi ta zondiwa. — Lera Matewu 24:9.

2-3. Hikuyini a vapizani va Jesu va zondiwako?

2 A tiko legi ga hi zonda hina vapizani va Jesu. Hikuyini? Hi ku a ku fana na Jesu, a hi “va tiko,” (Joh. 15:17-19) Hi kota ya lezvo, a hi khozeli mifumo ya tiko legi kutani zvifananiso zva yona; hambulezvo, ha yi kombisa cichavo. Hi khozela Jehovha basi. Hi seketela a fanelo ya Nungungulu ya ku fuma vanhu — leyi Sathani ni “pswalo” wakwe va lwako ni ku a nga fumi. (Gen. 3:1-5, 15) Hi chumayela lezvaku a Mufumo wa Nungungulu hi wona woce wu to zvi kota ku mbheta zvikarato zva vanhu niku zvezvanyana wu ta lovisa vontlhe lava va nga wu seketeliko. (Dan. 2:44; Kuv. 19:19-21) Lawo mahungu ya ma nene ka vanhu vo ti koramisa, kanilezvi ya kubiha ka vakubiha. — Lis. 37:10, 11.

3 Ha zondiwa kambe hi lezvi hi hanyako hi milayo yo lulama ya Nungungulu. A milayo leyo yi hambene kule ni mahanyela ya chaka ya tiko legi. Hi cikombiso, inyamutlha a vanhu vo tala va ma tsakela a mahanyela yo nyenyeza yo fana ni lawa ma nga maha ku Nungungulu a lovisa tiko ga Sodhoma ni Gomora! (Jud. 7) Lezvi hi yimelako lezvi a Bhibhiliya gi zvi wulako hi mahanyela lawo, a vanhu vo tala va hi poyilela va tlhela vaku hi vanhu vo nonoha! — 1 Ped. 4:3, 4.

4. Matshamela muni ma hi vhunako ku timisela loku a vanhu va hi zonda?

4 Cini ci nga hi vhunako ku timisela loku a vanhu va hi zonda va tlhela va hi rukatela? Hi fanele ku kholwa hi mbilu yontlhe lezvaku Jehovha i ta hi vhuna. A ku fana ni citlhangu, a kukholwa ku nga ‘tima a mipaxa yontlhe yi vhurako.’ (Efe. 6:16) Hambulezvo, a kukholwa koce a ku eneli. Ku laveka lirandzo kambe. Hikuyini? Hakuva a lirandzo “la nonoka ku zangara,” li fenengeta zvilo zvontlhe, li tlhela li timisela zvilo zvontlhe. (1 Kor. 13:4-7, 13) Makunu a hi woneni lezvi a ku randza Jehovha, ni ku randza vamakabye, ni ku randza valala va hina zvi hi vhunisako zvona ku simama hi tirela Jehovha hambu loku hi zondiwa.

A KU RANDZA JEHOVHA ZVI HI VHUNA KU HI NGA TSIKI KU MU TIRELA HAMBU HI ZONDIWA

5. A lirandzo leli Jesu a nga hi nalo hi Papayi wakwe li mu vhunisile kuyini?

5 Laha Jesu a nga hi kusuhani ni ku dawa hi valala vakwe, i byelile vapizani vakwe vo tsumbeka ni wusiku ga kona, aku: “Ndza mu randza Papayi, [hikwalaho] ndzi maha kota lezvi Papayi a ndzi layileko.” (Joh. 14:31) A lirandzo leli Jesu a nga hi nalo hi Papayi wakwe li mu vhunile ku timisela zvikarato lezvi a nga lava ku kumana nazvo. Na hinawu, a ku randza Jehovha zvi nga hi vhuna ku timisela.

6. Hi kuya hi Va Le Roma 5:3-5, a malandza ya Jehovha ma ti zwisa kuyini hi ku timisela livengo la tiko legi?

6 Kusukela kale, a ku randza Jehovha hi zvona zvi vhunako malandza yakwe a ku timisela tixanisa. Hi cikombiso, a cikhati leci a Tribhunali ya Hombe ya vaJudha yi nga laya vapostoli lezvaku va yima ku chumayela, a lirandzo lelo li va kucile ku “ingisa Nungungulu a ku hundza ku ingisa vanhu.” (Miti. 5:29; 1 Joh. 5:3) A lirandzo lelo lo tiya hi Jehovha hi lona li vhunako vamakabye va hina va xanisiwako hi mifumo lezvaku va nga tsiki ku mu tirela. Loku a tiko gi hi zonda, a hi mbheli ntamu; kanilezvi hi zvi wona kota thomo a ku timisela tixanisa leto.— Miti. 5:41; lera Va Le Roma 5:3-5.

7. Zvini hi faneleko ku maha loku a maxaka ma hi xanisa?

7 Loku a maxaka ya hina ma hi xanisa hi ku tirela Jehovha, a cikarato leco ci nga bindza nguvhu a ku ci timisela. Loku a maxaka yo kari ma wona lezvaku ha gondza lisine, ma nga ha zvi wonisa ku khwatsi ho pengisiwa. A van’wani va ngaku ho hlanya. (Wona mongo wa Marku 3:21.) Va nga tshuka va hi rukatela, va hiba, va tlhela va hi xanisa hi tindlela tin’wani. Loku lezvo zvi hi humelela, a ku na cigelo ca ku zvi hi hlamalisa, hakuva Jesu i te: “A valala va munhu va tava va ngango wakwe.” (Mat. 10:36) Kani a maxaka ya hina ma hi xanisa hi ndlela muni, hi nga ta ma zonda. Laha hi yako hi mu randza nguvhu Jehovha, hiya hi va randza nguvhu a vanhu kambe. (Mat. 22:37-39) Hambulezvo, hi nga ta tshuka hi tsika ku hanya hi milayo ni matshinya ya milayo ya Bhibhiliya hi ku fela ku tsakisa munhu.

Hi ta tshuka hi xanisiwa. Kanilezvi, contlhe cikhati Jehovha i ta hi chavelela a tlhela a hi tiyisa (Wona paragrafo 8-10)

8-9. Cini ci nga vhuna Georgina a ku timisela tixanisa ta hombe?

8 Georgina, hi mu kumbukileko kusanguleni ka ndzima leyi, i tiyile aku nde laha a nga xanisiwa ti nga teki hi mamani wakwe. I tlhamusela lezvi: “Mina na mamani hi sangulile zvin’we a ku gondza Bhibhiliya ni Vakustumunyu. Kanilezvi andzhako ka 6 wa tihweti, laha makunu ndzi nga lava ku sangula kuya mitlhanganweni, i no sangula ku ndzi jikela. Ndzi no pola ku mamani i wa tolovela ku bhula ni vahluwuki, niku loku a ndzi wulawulela, i wa wula lezvi zvi wuliwako hi vahluwuki. I wa ndzi rukatela, a ndzi koketela misisi, a ndzi tlimba mikolo, a tlhela a teka mabhuku ya mina a hoxa. Laha ndzi nga hi ni 15 wa malembe, ndzi no bhabhatiswa. I zamile ku ndzi tsikisa ku tirela Jehovha hi kuya ndzi hoxa ka wutshamu ku vekiwako vaswa va ku dzaha timbangi ni ku maha wugevenga kasi va vhuniwa. A ku xanisiwa hi munhu a nga fanele ku ku randza ni ku ku khatalela, a zvo ku bayisa ku zvi timisela.”

9 Cini ci nga mu vhuna ku timisela? I wula lezvi: “A siku legi mamani a nga ndzi jikela, ndzi wo mbhetisa ku lera Bhibhiliya gontlhe. Ka cikhati leco, ndzi wa tiyiseka ku lezvi ndzi nga kari ndzi gondza lisine niku a wunghana ga mina na Jehovha gi wa tiyile nguvhu. Ndzi wa tolovela ku khongela ka yena, a tlhela a hlamula mikhongelo ya mina. A cikhati ndzi nga hi laha mamani a nga ndzi hoxile kona, a makabye wo kari wa cisati i wa ndzi ramba le kaya kakwe hi ya gondza zvin’we Bhibhiliya. Ndzeni ka cikhati leco, a vamakabye le mitlhanganweni va wa ndzi tiyisa nguvhu. Va wa ndzi patsa mingangweni yabye. Ndzi zvi wonile hi ndzoce a ku Jehovha i ni ntamu ku hundza lava va hi xanisako, hambu kova mani.”

10. Zvini hi tiyisekako ku i ta hi mahela Jehovha?

10 Mupostoli Pawule i tsalile lezvaku a ku na nchumu wu to “zvi kota ku hi hambanisa ni lirandzo la Nungungulu, leli li nga ka Kristu Jesu a Hosi ya hina.” (Rom. 8:38, 39) Hambu lezvi hi tshukako hi xaniseka, contlhe cikhati Jehovha i tava na hina, a hi chavelela a tlhela a hi tiyisa. A ku fana ni lezvi zvi nga maheka ka Georgina, Jehovha wa hi vhuna kambe hi ku tirisa vamakabye va hina.

A KU RANDZA VAMAKABYE ZVI HI VHUNA KU HI NGA TSIKI KU TIRELA JEHOVHA HAMBU HI ZONDIWA

11. A lirandzo leli Jesu a nga wulawula hi lona ka Johani 15:12, 13, li va vhunisa kuyini a vapizani vakwe? Nyika cikombiso.

11 Laha Jesu a nga lava ku dawa, i alakanyisile a vapizani vakwe ni wusiku ga kona lezvaku va fanele ku randzana. (Lera Johani 15:12, 13.) I wa zvi tiva ku loku va ti karatela ku randzana va ta simama ku zwanana va tlhela va zvi kota ku timisela loku va zondiwa hi vanhu va tiko legi. Wona cikombiso ca bandla ga le Tesalonika. Zvalezvi gi nga wumbiwa, a vamakabye va no sangula ku xanisiwa. Hambulezvo, ni ka ciyimo leco, va no timisela va simama ku tsumbeka ka Jehovha — va hi vekela cikombiso ci nene. (1 Tes. 1:3, 6, 7) Pawule i no va kuca ku va simama ku randzana va tlhela va “andza lirandzweni lelo”. (1 Tes. 4:9, 10) A lirandzo li wa ta va kuca ku va chavelela lava va tshovekileko timbilu ni ku tiyisa lava va mbhelileko ntamu. (1 Tes. 5:14) Va gi ingisile futsi a wusungukati ga Pawule, hakuva ka papilo gakwe ga wumbiri, legi a nga va tsalela loku ku hundzile cipimo ca lembe, ive ni hlanha wa ku wula lezvi: A “kurandzana ka n’wina n’wentlhe ka endzeleka.” (2 Tes. 1:3-5) A lirandzo labye li va vhunile ku timisela zvikarato ni tixanisa.

A ku randzana kota maKristu zvi hi vhuna ku timisela hambu loku hi zondiwa (Wona paragrafo 12) *

12. A vamakabye vo kari va kombisene kuyini lirandzo cikhatini ca yimpi?

12 Wona cikombiso ca Danilo ni sati wakwe, loyi hi mu kumbukileko kusanguleni. A cikhati leci lomu va nga hanya kona ku nga vhuka yimpi, va no simama ku wona mitlhangano, va chumayela hi laha va nga zvi kota hi kona, va tlhela va nyikana zvakuga ni vamakabye van’wani. Makunu ka siku go kari, Danilo i no telwa hi masochwa ma nga hi ni zvibhamu. I tlhamusela lezvi: “Va no ndzi kurumeta ku ndzi tsika kuva Kustumunyu. A cikhati ndzi nga ala, va no ndziba va tlhela va ndzi dzukisela vaku va lava ku ndzi daya. Va dhuwula cibhamu futsi, a bhala yi hundza hi laha tihlokweni. Na va nga se famba, va no ndzi dzukisela vaku va ta wuya va ta pfinya sati wa mina. Kanilezvi, a vamakabye va no tekela ku sala va hi khileta citimela hiya ka dhoropa gin’wani. Ndzi nga ta tshuka ndzi li rivala a lirandzo la vamakabye lavo! Laha hi nga chikela ka dhoropa lego kambe, a vamakabye va lomo va no hi nyika zvakuga va tlhela va ndzi vhuna ku kuma ntiro ni ko tshama. Lezvo zvi mahile ku hi ndzhako ka cikhati hinawu hi zvi kota ku amukela vamakabye van’wani lava va nga tsutsuma yimpi.” A matshango yo fana ni legi, ma komba ku a ku randzana kota vamakabye zvi nga hi vhuna ku timisela livengo.

A KU RANDZA LAVA VA HI ZONDAKO ZVI NGA HI VHUNA KU HI NGA TSIKI KU TIRELA JEHOVHA

13. A moya wo basa wu hi vhunisa kuyini ku timisela ntirweni wa Jehovha hambu loku a vanhu va hi zonda?

13 Jesu i byelile vapizani vakwe lezvaku va randza valala vabye. (Mat. 5:44, 45) Lezvo zva olova ke? Ne ni kutsongwani. Kanilezvi, zva koteka hi ku vhuniwa hi moya wo basa wa Nungungulu. A mihandzu ya moya yi patsa lirandzo, lihlazva-mbilu, wunene, kusasa, kukholwa, kuolova, ni kutikhoma. (Gal. 5:22, 23) A matshamela lawa wontlhe ma hi vhuna ku timisela loku hi zondiwa. Ku ni vanhu vo tala va cicileko va tsika ku hi xanisa hi ku wona sati, kutani n’wana, hambu vhizinyu wabye na a kombisa matshamela lawa ma tako hi ka Nungungulu. A kutala kabye va vhumelile lisine niku zvezvi vamakabye va hina vo randzeka. Hikwalaho, loku zvi ku karatela ku randza lava va ku zondako hi ku tirela Jehovha, kombela moya wo basa ka Jehovha. (Luka 11:13) Ahandle ka lezvo, kholwisa mbilu ya wena lezvaku contlhe cikhati, a ku maha lezvi Nungungulu a zvi lavako hi zvona zva zvi nene. — Mav. 3:5-7.

14-15. Va Le Roma 12:17-21 i mu vhunisile kuyini Jazmina a ku simama a kombisa lirandzo ka nuna wakwe hambu lezvi a nga mu xanisa?

14 Wona lezvi zvi nga humelela Jazmina. A cikhati a ngava Kustumunyu ya Jehovha, a nuna wakwe i no ti byela lezvaku i pengisilwe, a se zama ku mu tsikisa ku tirela Jehovha. I no mu rukatela, a byela maxaka, mufundisa wakwe, ni muloyi wo kari lezvaku va mu dzukisela va tlhela va mu lumbeta ku wa hohlola ngango. A nuna wakwe i waza a rukatela ni vamakabye loku va hi mitlhanganweni! Jazmina i wa tshamela ku rila hi lezvi a nuna wakwe a nga kari a mu xanisa.

15 Loku Jazmina aya mitlhanganweni, a vamakabye va wa mu chavelela va tlhela va mu tiyisa. A madhota ma no mu kuca ku maha lezvi zvi wuliwako ka Va Le Roma 12:17-21. (Lera.) Jazmina i wula lezvi: “A ciyimo ci wa bindza. Kanilezvi, ndzi wa kombela Jehovha lezvaku a ndzi vhuna ndzi tlhela ndzi ti karatela ku maha lezvi a Bhibhiliya gi wulako. Loku a nuna wa mina a chakisa lomu kozinyeni hi ku fela ku ndzi zwisa kubayisa, ndzi wo basisa. Loku a ndzi ruka, ndzi wa mu hlamula hi ndlela ya yi nene ni yo rula. Loku a babya, ndzi wo mu hlayisa.”

Loku hi randza lava va hi vengako, hi nga khumba timbilu tabye va cica (Wona paragrafo 16-17) *

16-17. U gondza yini ka tshango ga Jazmina?

16 Jazmina i chachazelwe hi ku simama a kombisa lirandzo ka nuna wakwe. I wula lezvi: “Lezvi contlhe cikhati ndzi nga wulawula lisine, a nuna wa mina i no sangula ku ndzi tsumba. I no sangula ku ndzi ingisela loku hi bhula hi ta wukhongeli a tlhela a vhumela ku hi hanya hi kurula laha kaya. Zvezvi wa ndzi kuca kuya mitlhanganweni. Laha kaya a wutomi gi cicile nguvhu niku hi hanya hi kurula makunu. Lezvi ndzo rindzela ku a vhumela lisine basi hi tava zvin’we hi tirela Jehovha.”

17 Lezvi zvi nga humelela Jazmina zvi komba lezvaku a lirandzo “li fenengeta zvilo zvontlhe, . . . li tsumba zvilo zvontlhe, li timisela zvilo zvontlhe.” (1 Kor. 13:4, 7) A ku zondiwa zva bayisa nguvhu. Kanilezvi, a lirandzo li nga hi vhuna ku timisela hambu loku hi zondiwa. Loku hi randza lava va hi zondako, zvi nga va kuca ku va cica. Lezvo kambe zvi tsakisa Jehovha. Ni loku lava va hi zondako va nga cici, hi nga simama ku tsaka. Hi ndlela muni?

U NGA TSAKA NI LOKU U ZONDIWA

18. Cini ci hi nyikako litsako loku hi zondiwa hi ku tirela Jehovha?

18 Jesu i te: “Mu katekile loku a vanhu va mu venga.” (Luka 6:22) A hiyi hi ku zvi lava ku zondiwa. A hi xalali hi ku xanisiwa hi kota ya kukholwa ka hina kambe. Makunu, cini ci hi nyikako litsako loku hi zondiwa? Wona zvigelo zvinharu: Co sangula, loku hi zondiwa hi timisela, hi tsakisa Nungungulu. (1 Ped. 4:13, 14) Ca wumbiri, a kukholwa ka hina ku tiya nguvhu hi tlhela hi ku nyika lisima. (1 Ped. 1:7) Ca wunharu, hi ta kuma a nchachazelo wa lisima nguvhu — ku nga wutomi ga pindzukelwa. — Rom. 2:6, 7.

19. Hikuyini a vapostoli va nga biwa va gumesa va tsaka?

19 Zvalezvi Jesu a nga vhuxiwa hi ka vafileko, a vapostoli va no kuma litsako leli Jesu a nga wulawulile hi lona. A cikhati va nga biwa va tlhela va betelwa ku chumayela, va no huma na va tsakile. Hikuyini? “Hi lezvi va hlayelweko lava va faneleko a ku xaniseka hi kota ya vito ga Jesu.” (Miti. 5:40-42) Va wa yi randza nguvhu a Hosi yabye a ku hundza lezvi va nga chavisa zvona ku zondiwa hi valala vabye. Va kombisile a lirandzo lelo hi ku simama va chumayela mahungu ya ma nene “va nga tsiki.” A kutala ka vamakabye va hina inyamutlha va simama ku tsumbeka va chumayela hambu lezvi va xanisekako. Va zvi tiva ku Jehovha a nga ta wu rivala a ntiro wabye ni lirandzo va kombisako hi vito gakwe. — Mah. 6:10.

20. Zvini hi to wulawula hi zvona ka ndzima yi tako?

20 Na ha ha hanya tikweni legi gi fumiwako hi Sathani, a ku na ndlela, hi ta zondiwa bava. (Joh. 15:19) Kanilezvi a zvi lavi ku hi woma hi ku chava; hakuva kota lezvi hi to zvi wona ka ndzima yi landzelako, Jehovha i ta “tiyisa ni ku . . . vhikela” malandza yakwe yo tsumbeka. (2 Tes. 3:3) Hikwalaho, a hi simameni ku randza Jehovha, ni vamakabye va hina, ni lava va hi zondako hi ku tirela Jehovha. Loku ingisa a wusungukati legi, hi ta simama ku zwanana, hi tiya hi tlhelo ga moya, hi mu nyika wudzundzo Jehovha, hi tlhela hi komba lezvaku a livengo a hi la nchumu ka lirandzo.

LISIMU 106 A hi ti karateleni kuva ni lirandzo

^ par. 5 Ka ndzima leyi hi ta wona lezvi a ku randza Jehovha, ni ku randza vamakabye, ni ku randza valala va hina zvi hi vhunisako zvona ku simama hi tirela Jehovha hambu loku a tiko gi hi zonda. Hi ta tlhela hi wona a ku hikuyini Jesu a ngaku hi nga tsaka ni loku a tiko gi hi zonda.

^ par. 1 A mavito ma cicilwe.

^ par. 58 TLHAMUSELO WA MIFOTA: Andzhako ka loku a masochwa ma chavisele Danilo, a vamakabye va no mu rurisa ni sati wakwe va tlhela va ya amukelwa khwatsi lomu va ngaya kona.

^ par. 60 TLHAMUSELO WA MIFOTA: A nuna wa Jazmina i no mu xanisa ti nga teki. Hambulezvo, a madhota ma mu nyikile wusungukati ga gi nene nguvhu. I komisile matshamela ya ma nene kota sati a tlhela a hlayisa nuna wakwe loku a babya.