Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

NDZIMA YA CIGONDZO N.° 11

U nga ti longiselisa kuyini kasi u bhabhatiswa?

U nga ti longiselisa kuyini kasi u bhabhatiswa?

“Cini ci ndzi vhalelako a ku bhabhatiswa?” — MITI. 8:36.

LISIMU 50 Mukhongelo wa mina wa ku ti nyikela

LEZVI HI TO GONDZA a

Misaveni yontlhe, a vaswa ni vanhu va kulileko hi tanga va kula hi tlhelo ga moya va tlhela va bhabhatiswa (Wona paragrafo 1-2)

1-2. Loku u nga se longa kubhabhatiswa, hikuyini u nga faneliko ku mbhela ntamu? (Wona mufota wa kapa.)

 LOKU u navela kubhabhatiswa, u na ni mixuvo ya yinene nguvhu. U longile kuba a zambu lego zvezvi? Loku ku hi ku u longile, ni loku a madhota ma zvi seketela, u nga tsiki kubhabhatiswa neti ku humelela mole. Loku u maha lezvo, u ta kuma makatekwa ntirweni wa Jehovha.

2 Kanilezvi, u tshuka u byeliwa hi wokari lezvaku u fanele ku ti karatela ku kula hi tlhelo ga moya na u nga se bhabhatiswa? Kutani lezvo zvilo u zvi wonako hi wece? Loku zvi hi lezvo, u nga mbheli ntamu. Kani u n’wanana kutani u khosahele, u nga kula hi tlhelo ga moya laha ka kuza uba a zambo lego ga lisima.

“CINI CI NDZI VHALELAKO?”

3. Zvini lezvi a hosana yo kari ya muEtiyopiya yi nga wutisa Filipu, niku ciwutiso muni ci vhukako? (Mitiro 8:36, 38)

3 Lera Mitiro 8:36, 38. A hosana yo kari ya muEtiyopiya yi no wutisa muvhangeli Filipu, yiku: “Cini ci ndzi vhalelako a ku bhabhatiswa?” A wanuna loye wa muEtiyopiya i wa zvi lava nguvhu kubhabhatiswa, kanilezvi a ku hakunene i wa longile kuba a zambo lego ga lisima?

A hosana ya muEtiyopiya yi wa ti yimisele ku simama yi gondza hi Jehovha (Wona paragrafo 4)

4. A hosana ya muEtiyopiya yi zvi kombisile kuyini lezvaku yi wa ha lava ku simama yi gondza zvin’wani?

4 A wanuna wa muEtiyopiya “i wa yile Jerusalema a ya khozela”. (Miti. 8:27) Hikwalaho, zvi wonekisa ku khwatsi i wa hundzulukile a vhumela wukhozeli ga ciJudha. A zvi kanakanisi lezvaku i wa gondzile xungetano hi Jehovha lomu ka mitsalo yo basa ya Mabhuku ya ciHebheru. Hambulezvo i wa ha zvi lava nguvhu ku gondza zvin’wani. Hikuyini hi wulako lezvo? Hi kota ya lezvi Filipu a nga kuma a wanuna loye na a maha. I wo maha yini? I wo lera bhuku go songiwa gi tsalilweko hi Isaya. (Miti. 8:28) Lezvo zvi wa hi zvakuga zvo tiya zva moya. A hosana leyo ya muEtiyopiya yi wa nga xalali hi ku gondza tigondzo tshinya ta Bhibhiliya basi; kanilezvi yi wa lava ku simama yi gondza zvin’wani.

5. A wanuna wa muEtiyopiya i zvi tirisisile kuyini lezvi a nga gondza?

5 A wanuna loyi i wa hi hosana ya hombe yi nga fumelwa hi Kandake, a hosi ya cisati ya Etiyopiya. I wa “wonelela a tshomba yontlhe ya Kandake”. (Miti. 8:27) Hikwalaho, kuzvilava i wa tshama na a khomekile hi mitiro yakwe. Hambulezvo, i ti nyikile cikhati ca ku khozela Jehovha. I wa nga gondzi lisine zvi nyima kwalaho basi; kanilezvi i wa tlhela a hanya hi lezvi a nga gondza. Hikwalaho, i no bandza pfhuka wa ku sukela Etiyopiya kala tempeleni Jerusalema kasi a ya khozela Jehovha. A lipfhumba lelo li tekile cikhati co tala ni ku zvi wa lava ku a ti karata. Kanilezvi, kani cini ci nga wa ta laveka, a wanuna loye i wa ti yimisele ku khozela Jehovha.

6-7. A lirandzo la wanuna wa muEtiyopiya hi Jehovha li simamisile kuyini ku kula?

6 A wanuna loye wa muEtiyopiya i gondzile zvilo zva lisima ka Filipu. A cin’we ca zvilo lezvo ku Jesu i wa hi yena Mesiya. (Miti. 8:34, 35) A hosana leyo yi no khumbeka nguvhu hi ku tiva lezvi Jesu a nga yi mahele. Zvini a nga maha? Loku i wa no zvi lava na a simamisile zvezvi a nga hi zvona, kota muJudha a nga kombisiwa cichavo. Wutshan’wini ga lezvo, a lirandzo lakwe hi Jehovha ni N’wana wakwe li no kula. I no kuceka ku maha ciboho ci cicileko a wutomi gakwe ca ku a bhabhatiswa kota mulandzeli wa Jesu Kristu. Filipu i no wona lezvaku a wanuna loye i wa longile, hikwalaho i no mu bhabhatisa.

7 Loku u pimanyisa cikombiso ca muEtiyopiya loye, wenawu u nga longa kubhabhatiswa. Wenawu u nga wula na u tiyile uku: “Cini ci ndzi vhalelako a ku bhabhatiswa?” A hi woneni lezvi u nga ma pimanyisisako zvona a mazambo yo kari lawa a wanuna loye a ma bileko: I no simama ku gondza, a hanya hi lezvi a nga gondza a tlhela simama ku andzisa lirandzo lakwe hi Nungungulu.

SIMAMA KU GONDZA

8. Zvini lezvi Johani 17:3 a nge hi fanele ku maha?

8 Lera Johani 17:3. A ku a magezu lawa ya Jesu ma ku kuca ku sangula ku gondza Bhibhiliya? A kutala ka hina ma hi kuca. Kanilezvi, a ku a magezu yalawa ya man’we ma ku kuca ku simama u gondza? Ina. Hi nga ta tshuka hi nyima “ku tiva . . . Nungungulu wa lisine”. (Mutsh. 3:11) Hi ta simama ku gondza kala kupindzuka. Laha hi yako hi gondza, hi ta tshinela nguvhu ka Jehovha. — Lis. 73:28.

9. Zvini hi faneleko ku maha andzhako ka ku gondza tigondzo to sangula ta lisine?

9 A cikhati leci hi sangulako ku gondza xungetano hi Jehovha, ho gondza ntsena tigondzo tshinya ta Bhibhiliya. Ka papilo gakwe legi a nga tsalela Mahebheru, mupostoli Pawule i fananisile tigondzo tshinya ni “tigondzo to sangula”. A hi ku khwatsi i wo wula lezvaku a “tigondzo to sangula” a hi ta nchumu; kanilezvi i wo ti fananisa ni masi lawa ma wundlako n’wanana. (Mah. 5:12; 6:1) I tlhelile a kuca maKristu wontlhe lezvaku ma simama ku gondza zvin’wani zvo hundza tigondzo tshinya ni ku gondza zvin’wani zvo eta xungetano hi lisine la Mhaka ya Nungungulu. U na ni ndlala ya tigondzo to eta ta Bhibhiliya? U ti yimisele ku simama u kula hi tlhelo ga moya, ni ku simama u gondza xungetano hi Jehovha ni makungo yakwe?

10. Hikuyini a vokari zvi va karatelako ku gondza?

10 A kutala ka hina zva hi karatela a ku gondza. Wenawu zva ku karatela? Le cikoleni, u gondzile a ku lera khwatsi ni ku gondza ke? Zva ku tsakisa ku gondza niku wa vhuneka hi zvona ke? Kutani u alakanya lezvaku a ku lera mabhuku a zvi ku teki? A kutala ka vanhu va ti zwisa lezvo. Hambulezvo, Jehovha a nga ku vhuna. Jehovha i mbhelele niku hi yena Mugondzisi wa hombe.

11. Jehovha i zvi kombisa kuyini lezvaku ‘Mugondzisi wa Hombe’?

11 Jehovha i ti vitana ku ‘mugondzisi wa wena wa [Hombe]’. (Isa. 30:20, 21) Mugondzisi wo zwela wusiwana, wa wuxinji ni wa munene. I hlota zva zvinene ka zvigondzani zvakwe. (Lis. 130:3) Niku a nga rindzeli ku hi maha zvo hundza lezvi zvi nga ntan’wini wa hina. Alakanya ku hi yena a nga ku nyika a wongo, a cinyikiwo co saseka. (Lis. 139:14) Hi na ni kuxuva ka ntumbuluku ka ku lava ku gondza. A Muvangi wa hina i lava lezvaku hi simama ku gondza kala kupindzuka — hi tlhela hi tsaka hi ku maha lezvo. Hikwalaho, wutlhari a ku “lava” a lisine la Bhibhiliya zvezvi. (1 Ped. 2:2) Ti vekele mixuvo zvi kotekako ku yi tatisa, u tlhela u namarela ka longoloko wa wena wa ku lera ni ku gondza a Bhibhiliya. (Jox. 1:8) Hi ku vhuniwa hi Jehovha, u taya u zvi randza ku lera ni ku gondza nguvhu hi yena.

12. Hikuyini hi faneleko ku gondza hi wutomi ga Jesu ni ntiro wakwe?

12 Ti nyike cikhati hi ku khandzakanya ca ku ehleketa hi wutomi ga Jesu ni ntiro wakwe. Loku hi lava ku tirela Jehovha zva lisima a ku mu pimanyisa khwatsi Jesu, nguvhunguvhu zvikhatini lezvi zvo nonoha. (1 Ped. 2:21) Jesu i byelile valandzeli vakwe lezvaku va wa ta kumana ni zvikarato. (Luka 14:27, 28) Hambulezvo, i wa tiyiseka lezvaku a valandzeli vakwe va lisine va wa ta simama kutsumbeka ka Nungungulu a ku fana na yena. (Joh. 16:33) Gondza khwatsi hi wutomi ga Jesu, u tlhela u ti vekela mixuvo ya ku mu pimanyisa wutomini ga wena ga siku ni siku.

13. Zvini u faneleko ku simama u kombela Jehovha, niku hikuyini?

13 A wutivi goce a gi eneli. A wutivi gi hi vhuna a ku gondza zvotala xungetano hi Jehovha ni kuva ni matshamela yo kota lirandzo ni ku kholwa. (1 Kor. 8:1-3) Laha u yako u gondza, simama ku kombela Jehovha lezvaku a ku vhuna ku uva ni kukholwa ka hombe. (Luka 17:5) Wa hlamula mikhongelo yo kota leyo hi matsenya. A kukholwa ko tiya ku seketelwako ka wutivi ga lisine ga Nungungulu wa hina ku ta ku vhuna ku kula hi tlhelo ga moya. — Jak. 2:26.

SIMAMA KU HANYA HI LEZVI U GONDZAKO

Na ku nga seta a ndambi, Nowa ni ngango wakwe va kombisile kutsumbeka va hanya hi lezvi va nga gondza (Wona paragrafo 14)

14. Mupostoli Pedro i khanyisisile kuyini a lisima la ku hanya hi lezvi hi gondzako? (Wona ni mufota.)

14 Mupostoli Pedro i khanyisile a lisima la ku a valandzeli va Kristu va simama ku hanya hi lezvi va gondzako. I kumbukile matimu ya Bhibhiliya ma wulawulako hi Nowa. Jehovha i byelile Nowa lezvaku i wa ta lovisa a vanhu vo biha va nguva leyo hi ndambi. A ku tiva ntsena lezvaku ku wa tava ni ndambi zvi wa nga eneli kasi Nowa ni ngango wakwe va pona. Wona lezvaku Pedro i wa wulawula hi cikhati ca mahlweni ka ndambi “na ka ha akiwa taru”. (1 Ped. 3:20) Nowa ni ngango wakwe va no maha lezvi va nga byelilwe hi Nungungulu, va aka taru, ku nga hi ngalava ya hombe nguvhu. (Mah. 11:7) Hi kulandzela, Pedro i no fananisa lezvi Nowa a nga maha ni ku bhabhatiswa, aku: “A ku fana ni lezvo, a kubhabhatisa ka mu ponisa”. (1 Ped. 3:21) Hikwalaho, hi nga fananisa a ntiro lowu u mahako zvezvi wa ku ti longisela kasi u bhabhatiswa ni lowu Nowa ni ngango wakwe va nga mbheta malembe yo tala na va wu maha — wa ku aka taru. Zvini u faneleko ku maha kasi u longa ku bhabhatiswa?

15. Hi nga zvi kombisisa kuyini ku ha ti sola zva lisine?

15 A cin’we ca zvilo zvo sangula hi faneleko ku maha ku ti sola ka zviwonho zva hina hi mbilu yontlhe. (Miti. 2:37, 38) Loku hi ti sola zva lisine, hi ta cica hakunene. Xana u tsikile ku maha zvilo zvi nga tsakisiko Jehovha, zvo kota wubhayi, ni kudzaha fole ni ku rukatela kutani mawulawulela yo biha ke? (1 Kor. 6:9, 10; 2 Kor. 7:1; Efe. 4:29) Loku u nga se zvi tsika, simama ku ti karatela ku zvi tsika. Bhula ni loyi u gondzako naye a Bhibhiliya kutani ku kombela madhota ya bandla lezvaku ma ku nyika wusungukati ni ku ku vhuna. Loku u hi muswa na wa ha hanya ni vapswali va wena, u nga tsiki a ku kombela a vapswali va wena a ku va ku vhuna a ku tsika zvilo zva hava zvi nga ku vhalelako ku u bhabhatiswa.

16. A kuva ni longoloko wunene wa moya zvi patsa yini?

16 Zva lisima kambe ku hiva ni longoloko wunene wa moya hi tlhela hi wu landzela. Lezvo zvi patsa ku hiya mitlhanganweni ya wuKristu hi tlhela hi patseka ka yona. (Mah. 10:24, 25) Niku loku makunu u ringanelwa hi kuchumayela, maha lezvo hi ku khandzakanya. Laha u yako u wu maha nguvhu a ntiro lowu wa ku ponisa wutomi, u ta tsaka hi wona. (2 Tim. 4:5) Loku wa ha hi muswa, na wa ha hanya ni vapswali va wena, ti wutise lezvi: ‘Zvi lava ku kala a vapswali va mina va ndzi alakanyisa kuya mitlhanganweni kutani kuchumayeleni? Kutani ndzi maha lezvo na ndzi nga alakanyisiwangi?’ Loku u maha zvilo lezvo na u nga alakanyisiwangi, u komba lezvaku wa kholwa niku wa mu randza Jehovha, niku wa mu bonga hi kota ya zvilo zvontlhe lezvi a ku nyikileko. Leyo ‘mitiro yi kombisako lezvaku u khozela Nungungulu’, ku nga zvinyikiwo lezvi u nyikako Jehovha. (2 Ped. 3:11; Mah. 13:15) Zvontlhe zvinyikiwo lezvi hi nyikako Jehovha hi kuzvirandza zva mu tsakisa. (Wona mongo wa 2 Va Le Korinte 9:7.) Hi maha lezvo hakuva zva hi tsakisa a ku nyika Jehovha zvontlhe zvi nga ntan’wini wa hina.

SIMAMA KU ANDZISA LIRANDZO LA WENA HI JEHOVHA

17-18. I tshamela muni ga lisima gi nga ku vhunako ku kula hi tlhelo ga moya kasi u ringanelwa hi kubhabhatiswa, niku hikuyini? (Mavingu 3:3-6)

17 Laha u yako u kula hi tlhelo ga moya kasi u bhabhatiswa, u ta kumana ni zvikarato. A vokari kuzvilava va nga ku tseketsela hi lezvi u kholwako zva zviswa; kuzvilava va ngaza va ku xanisa hambu ku ku vhukela futsi. (2 Tim. 3:12) Kuzvilava u kulula u n’watseka kasi u tsika ku maha zvilo zvo kari u zvi tivako ku zvi bihile, kanilezvi ka zvikhati zvin’wani uta na u zvi maha. Kutani kuzvilava wa mbhelelwa hi lihlazva-mbilu u tlhela u swireka hi ku kala u nga zvi koti ku tatisa mixuvo ya wena. Makunu, cini ci to ku vhuna ku timisela? Ku randza Jehovha — a tshamela ga lisima nguvhu.

18 A ku randza Jehovha i tshamela ga lisima nguvhu, a tshamela ga hombe legi u nga nago. (Lera Mavingu 3:3-6.) A lirandzo la wena la hombe hi Nungungulu li nga ku vhuna ku hlula zvikarato. A kutala ka zvikhati a Bhibhiliya gi wulawula hi lirandzo la lisine leli Jehovha a nga nalo hi malandza yakwe. Lezvi Jehovha a nga ni lirandzo la lisine a nga ta tshuka a chokola malandza yakwe kutani ku nyima ku ma randza. (Lis. 100:5) U mahilwe hi mufananiso wa Nungungulu. (Gen. 1:26) U nga kombisisa kuyini lirandzo la tshamela legi?

U nga kombisa ku wa mu bonga Jehovha siku ni siku (Wona paragrafo 19) b

19. U nga engetelisa kuyini ku mu bonga Jehovha hi zvontlhe lezvi a ku mahelako? (Va Le Galatiya 2:20)

19 Randza ku bonga. (1 Tes. 5:18) Siku ni siku, ti wutise lezvi: ‘Jehovha i zvi kombisa kuyini ku wa ndzi randza?’ Hi kulandzela bonga Jehovha ka mikhongelo ya wena, u kumbuka zvilo zvo kongoma lezvi a ku maheleko. Tiva lezvaku Jehovha i ku mahela zvilo zva zvinene hakuva wa ku randza, a ku fana ni lezvi muspostoli Pawule a zvi polileko xungetano hi Jehovha. (Lera Va Le Galatiya 2:20.) Ti wutisi lezvi: ‘Kota lezvi Jehovha a ndzi randzako, a ku minawu ndza zvi lava ku mu tlhelisela a lirandzo leli a ndzi kombisako?’ A ku randza Jehovha zvi ta ku vhuna ku simama u hlula zviringo u tlhela u timisela loku u xanisiwa. Zvi ta ku kuca ku namarela ka longoloko wa wena wa moya, hi ndlela leyo u kombisa lirandzo la wena hi Jehovha siku ni siku.

20. A kutinyikela ka Jehovha zvi patsa yini, niku zva lisima hi ndlela muni?

20 Hi kufamba ka cikhati, a lirandzo la wena hi Jehovha li ta ku kuca ku maha mukhongelo wo hlawuleka. U ta ti nyikela ka Jehovha. Alakanya lezvaku zvalezvi u ti nyikelako ka Jehovha, u na ni kutsumba loku ko tsakisa: U nga lumba Jehovha kala kupindzuka. A cikhati leci u nyikelako a wutomi ga wena ka Jehovha, wo tsumbisa lezvaku u ta mu tirela ka zvikhati zva zvinene ni ka zvikhati zva kubiha. A zvi lavi a kuta na u maha kambe a citsumbiso leci, neti u maha khati gin’we xega. Hi lisine, a kutinyikela a hi nchumu wo hlakana. Ehleketa hi lezvi: U ta maha zviboho zvo tala wutomi ga wena, a zvokari zva zvinene nguvhu, kanilezvi u nga ta tshuka u maha ciboho cin’wani ca cinene ku hundza ku nyikela wutomi ga wena ka Jehovha. (Lis. 50:14) Sathani i ta zama ku ku waza, a hungula lirandzo la wena hi Jehovha, na a tsumba lezvaku u ta tsika kutsumbeka ka Jehovha. U nga Sathani tsiki a ku hlula! (Joba 27:5) A lirandzo la wena lo tiya hi Jehovha li ta ku vhuna ku simama ku tatisa citsumbiso ca wena ca ku tirela Jehovha kala kupindzuka ni kuva munghana wa hombe wa Papayi wa wena wa le tilweni.

21. Hikuyini hi nga wulako lezvaku a kubhabhatiswa masangulo ntsena?

21 Andzhako ka ku ti nyikela ka Jehovha, bhula ni madhota ya bandla ga wena xungetano hi zambo ga lisima legi gi landzelako. Hambulezvo, contlhe cikhati alakanya lezvaku a kubhabhatiswa a hi magumo, kanilezvi masangulo ntsena ya wutomi go tsakisa ntirweni wa Jehovha. Hikwalaho, tiyisa lirandzo la wena hi Papayi wa wena zvezvi. Ti vekele mixuvo leyi yi to andzisa lirandzo la wena siku ni siku. Lezvo zvi ta ku vhuna ku u ringanelwa hi kubhabhatiswa. Lego gi tava siku go tsakisa nugvhu. Kanilezvi, lawo masangulo ntsena. Ngha a lirandzo la wena hi Jehovha ni N’wana wakwe li simama ku andza kala kupindzuka!

LISIMU 135 Jehovha wa khongotela: ‘N’wananga, tlhariha’

a Kasi hi kula hi tlhelo ga moya laha koza hi ringanelwa hi kubhabhatiswa hi fanele kuva ni cigelo cinene. Hi fanele ku maha zvilo zva zvinene kambe. Ka ndzima leyi, hi ta bhula hi cikombiso ca hosana yo kari ya muEtiyopiya, kasi hi wona mazambo lawa a cigondzani ca Bhibhiliya ci faneleko kuba kasi ci ringanelwa hi kubhabhatiswa.

b TLHAMUSELO WA MUFOTA: Muswa a bongako Jehovha hi zvontlhe lezvi a mu mahelako.