1-2. a) Cini ci hi vhunako a ku simama hi timisela zvikarato siku ni siku? Tlhamusela. b) Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi?

“LOKU ndzi ehleketa hi cikarato ndzi kumeneko naco, ndza zvi wona lezvaku na ndzi nga zvi kotangi a ku ci timisela hi ntamu wa mina wutsumbu.” U tshuka u wula a magezu yo fana ni lawa? A kutala ka hina hi tshuka hi wula. Kuzvilava u wulile lezvo andzhako ka ku ehleketa hi lezvi u nga timiselisa zvona a mababyi ya hombe kutani kufa ka munhu u mu randzako. Loku u cuwuka ndzhako, wa zvi wona khwatsi lezvaku u zvi kotile a ku timisela hi lezvi a moya wa ku basa wa Jehovha wu ku nyikileko “ntamu wa hombe wo hundza wa munhu”. — 2 Kor. 4:7-9.

² Hi lava a moya wa ku basa kambe lezvaku wu hi vhuna a ku ala a kucetelo wa tiko legi ga ku biha. (1 Joh. 5:19) A cin’wani kambe, hi lava ntamu kasi hi zvi kota a kulwa ni “mimoya ya kubiha”. (Efe. 6:12) Na hi kari hi ehleketa hi zvontlhe lezvi, hi ta wona a tindlela timbiri leti a moya wa ku basa wu hi vhunako hi tona a ku lwisana ni zvikarato lezvi. Hi ta tlhela hi bhula hi lezvi hi nga mahako kasi hi vhuneka nguvhu hi moya wa ku basa.

3. Hi yihi yin’we ya tindlela leti Jehovha a hi vhunako hi tona hi ku tirisa a moya wa ku basa?

³ A moya wa ku basa wa Jehovha wa hi vhuna hi ku hi nyika a ntamu kasi hi zvi kota a ku maha zvontlhe lezvi hi faneleko hambu loku hi kumana ni zvikarato. Mupostoli Pawule i zvi wonile lezvaku i wa zvi kota a ku simama a tirela Jehovha hambu lezvi a nga kumana ni zvikarato hi kota ya lezvi a nga tsumba a “ntamu wa Kristu”. ( 2 Kor. 12:9) Ka lipfhumba lakwe la wumbiri la murumiwa, Pawule i wa nga ti karateli ku chumayela basi kanilezvi i wa tlhela a tira kasi ku kuma mali ya ku ti hanyisa. I no tshama le Korinte mutini wa Akwila na Prisila va nga hi va mahi va matenda. Lezvi Pawule yenawu a nga hi mumahi wa matenda i wa tira navo ka masiku yo kari. (Miti. 18:1-4) A  moya wa ku basa wu mu nyikile ntamu wa ku a tira kasi ku ti hanyisa a tlhela a chumayela.

4. Hi kuya hi 2 Va Le Korinte 12:7b-9, cikarato muni leci Pawule a nga hi naco?

⁴ Lera 2 Va Le Korinte 12:7b-9. Ka mavhesi lawa, zvini lezvi Pawule a nga lava ku wula a cikhati a ngaku i na ni “muzwa nyameni”? Loku u hi ni muzwa nyameni uzwa kubayisa ka hombe. Hikwalaho Pawule i wa wula lezvaku i kumene ni zvikarato zvo kari zva kubayisa nguvhu. I wulile lezvaku a zvikarato lezvo zvi wa ku khwatsi i “ngilozi ya Sathani” yi tshamako hi ku mu “tshakatela” (“bungutela”, tlhamuselo wa lahasi.) Kuzvilava Sathani kutani tingilozi takwe ta madhimoni va wa ngayi hi ku mu vangela zvikarato Pawule, a ku khwatsi hi loku vo mu tlhava hi muzwa. Kanilezvi loku a mimoya leyo yo biha yi wona a cikarato ca Pawule, kuzvilava yi wa zama a ku ci maha ci bindza nguvhu. Lezvo zvi wa ta fana ni ku vhorongetiwa muzwa. Zvini lezvi Pawule a mahileko?

5. Jehovha i yi hlamulisile kuyini a mikhongelo ya Pawule?

⁵ Co sangula, Pawule i wa lava ku suselwa a “muzwa” lowo. I wulile lezvi: “Ndzi khongotele Hosi [Jehovha] makhati manharu lezvaku yi susa a muzwa lowo ka mina.” Kanilezvi hambu lezvi Pawule a nga khongela, a muzwa wu wa nga suki. Xana lezvo zvi wula ku Jehovha i wa nga hlamuli a mikhongelo ya Pawule? Ahihi. I wa hlamula. Jehovha a nga susangi a cikarato ca Pawule kanilezvi i mu nyikile a ntamu kasi a zvi kota a ku ci timisela. Jehovha i te: “A ntamu wa mina wu maha wa hombe nguvhu a cikhati leci wena u rerekileko.” (2 Kor. 12:8, 9) Niku hi ku vhuniwa hi Nungungulu, Pawule i wa zvi kota ku simama a tsakile a tlhela ava ni kurula! — Filp. 4:4-7.

6. a) Jehovha a nga hlamula a mikhongelo ya hina hi ndlela muni? b) Citiyisekiso muni hi ci kumako ka mitsalo yi nga laha ka ndzimana leyi?

⁶ A ku fana na Pawule, xana wa tshuka u khongotela Jehovha lezvaku a ku susela cikarato? Kanilezvi, hambu lezvi u nga khongela hi mbilu yontlhe a cikarato ci simama kutani ku engetela. Xana lezvo zvi ku mahile u ti wutisa ku Jehovha i no ku zangarela? Loku zvi hi lezvo, alakanya a cikombiso ca Pawule. A ku fana ni lezvi a hlamulileko a mikhongelo yakwe, handle ko kanakana Jehovha i ta hlamula a mikhongelo ya wenawu! Kuzvilava Jehovha a nga ta susa cikarato. Kanilezvi hi ku tirisa moya wa ku basa i ta ku nyika ntamu wu lavekako kasi u ci timisela. (Lis. 61:3, 4) U nga ha “tshakatelwa” kanilezvi Jehovha a nga ta ku fularela. — 2 Kor. 4:8, 9; Filp. 4:13.

7-8. a) A moya wa ku basa wu fana ni moya lowu wu bako hi ndlela muni? b) Mupostoli Pedro i zvi tlhamuselisile kuyini lezvi a moya wa ku basa wu tirisako zvona?

⁷ Hi yihi yin’wani ndlela leyi a moya wa ku basa wu hi vhunako hi yona? Hi nga fananisa a moya wa ku basa ni moya lowu wu bako. A ngalava yi nga tirisa a moya lowu wu bako wuya lomu yi yako kona kasi yi chikela khwatsi na yi hlayisekile hambu loku a bimbi gi zangarile. Hi ku fanana, a moya wa ku basa wa hi vhuna a ku simama hi tirela Jehovha kala misaveni yiswa hambu lezvi hi kumanako ni zvikarato.

⁸ Lezvi Mupostoli Pedro a nga hi mukukuti i wa zvi tiva khwatsi a ku famba hi ngalava. Kuzvilava lezvo hi zvona zvi mahileko ku a cikhati leci a nga tlhamusela lezvi a moya wa ku basa wu tirisako zvona, a tirisileko a gezu gi wonekisako ku khwatsi gi yelana ni ku famba hi ngalava. I tsalile lezvi: “A ku na kuphrofeta ku tshukileko kuta hi kurandza ka munhu, kanilezvi a vanhu va no kanela lezvi va nyikilweko hi Nungungulu, na va kuciwa hi moya wo basa.” A gezu ga ciGreki gi hundzuluselweko ku ku “kuciwa” hi ku kongoma gi wula ku “susumetwa”; ku “rangelwa”. — 2 Ped. 1:21; tlhamuselo wa lahasi.

9. Zvini lezvi Pedro a nga lava ku a vanhu va zvi wona hi mahlo ya maalakanyo a cikhati leci a nga wulawula hi ku ‘susumetiwa’?

⁹ Zvini lezvi Pedro a nga lava ku a vanhu va zvi wona hi mahlo ya maalakanyo a cikhati leci a nga wulawula hi ku ‘susumetiwa’? Luka, a mutsali wa bhuku ga Mitiro, i tirisile a gezu ga ciGreki ga ku  fana ni legi kasi ku tlhamusela a ngalava yi ‘kukuletwako’ hi moya. (Miti. 27:15) A tlhari yo kari ya ku tlhamusela Bhibhiliya yi wulile ku a cikhati leci Pedro a nga tsala lezvaku a vatsali va Bhibhiliya va wa “susumetwa” hi moya wa ku basa i wo tirisa a “magezu yo fananisa ya lomu matini”. Pedro i wa wula lezvaku a ku khwatsi hi lezvi a ngalava yi susumetiwako hi moya kala kuza yi chikela lomu yi yako kona, a vaphrofeti ni vatsali va Bhibhiliya vonawu va wa rangelwa hi moya wa ku basa lezvaku va maha ntiro lowu va nga nyikilwe. A tlhari leyo yi te: “A vatsali va Bhibhiliya va wa fana ni tingalava ti gwimbileko a matanga ya tona.” Va wa longile ku maha a ntiro lowu a moya wa ku basa wu nga va rangela lezvaku va wu maha. Jehovha i no maha a cipandze cakwe. A va nyika “moya” kutani moya wa ku basa. A vatsali va Bhibhiliya vonawu va maha a cipandze cabye. Va landzela wurangeli ga moya lowo.

10-11. Mazambo muni ya mambiri hi faneleko kuba kasi hi tiyiseka lezvaku hi rangelwa hi moya wa ku basa? Tlhamusela hi mufananiso.

¹⁰ Inyamutlha Jehovha a nga ha tirisi a moya wa ku basa kasi a vanhu va tsala mabhuku ya Bhibhiliya. Hambulezvo, wa ha tirisa a moya wa ku basa kasi a rangela a vanhu vakwe. Jehovha wa ha simama a ku maha a cipandze cakwe. Hi nga vhunekisa kuyini hi moya wa ku basa? Hi fanele ku tiyiseka lezvaku ha simama hi maha a cipandze ca hina ke? Hi nga zvi mahisa kuyini lezvo?

¹¹ Ehleketa hi cikombiso leci. Kasi a marinyero a vhuneka khwatsi hi moya i fanele ku maha a zvilo zvimbiri. Co sangula, i fanele ku veka ngalava yakwe yi cuwuka lomu a moya wu bako wuya kona. Hambu andzhako ka ku maha lezvo, a ngalava yakwe yi nga ta famba loku a simama a tshama le handle ka mati. Ca wumbiri, i fanele ku gwimba khwatsi a matanga ya ngalava yakwe kala laha zvi kotekako hi kona. Hambu loku a moya wuba, a ngalava yi ngo famba ntsena loku a matanga ma tele hi moya. Hi ku fanana, hi ta timisela ntirweni wa Jehovha ntsena loku hi vhuniwa hi moya wa ku basa. Kasi hi vhuneka hi moya lowu hi fanele kuba mazambo mambiri. Go sangula, hi fanele kuva laha a moya wa Jehovha wu nga kona hi ku maha a mitiro leyi yi rangelwako hi wona. Ga wumbiri, hi fanele ku “gwimba a matanga ya hina” kala laha zvi kotekako hi kona hi ku maha zvontlhe hi zvi kotako  kasi hi maha a mitiro leyo. (Lis. 119:32) Loku hiba mazambo lawa ya mambiri, a moya wa ku basa wu ta hi nyika ntamu wa ku hi simama hi tirela Jehovha ni ku tsumbeka kala misaveni yiswa.

12. Zvini hi to bhula hi zvona zvezvi?

¹² Kala laha hi bhulile hi tindlela timbiri leti a moya wa kubasa wu hi vhunako hi tona. A moya wa ku basa wa hi nyika a ntamu wu tlhela wu hi vhuna a ku simama hi tsumbekile loku hi kumana ni zvikarato. Wu tlhela wu hi rangela ni ku hi vhuna a ku simama ndleleni yi yisako wutomini ga pindzukelwa. Makunu zvezvi, hi ta bhula hi mune wa zvilo hi faneleko ku maha kasi hi vhuneka khwatsi hi moya wa ku basa.

13. Hi kuya hi 2 Timote 3:16, 17, a Mitsalo yi nga maha yini ka hina, kanilezvi zvini hi faneleko ku maha?

¹³ Co sangula, gondza Mhaka ya Nungungulu. (Lera 2 Timote 3:16, 17.) Nungungulu i tirisile a moya wa ku basa kasi a “chela” maalakanyo yakwe lomu ka mapimo ya vatsali va Bhibhiliya. A cikhati hi lerako a Bhibhiliya hi tlhela hi ehleketa hi lezvi hi lerako, a zvileletelo zva Nungungulu zvo nghena lomu ka mapimo ya hina ni lomu timbilwini ta hina. A maalakanyo lawo ma pimiselweko ma ta hi kuca ku hanya hi kurandza ka Nungungulu. (Mah. 4:12) Kanilezvi kasi hi vhuneka khwatsi hi moya wa ku basa hi fanele ku ti nyika cikhati ca ku gondza Bhibhiliya hi kukhandzakanya hi tlhela hi ehleketa nguvhu hi lezvi hi gondzako. Loku hi maha lezvo, a Mhaka ya Nungungulu yi ta hi rangela ka lezvi hi zvi wulako ni ku zvi maha.

14. a) Hikuyini hi wulako lezvaku lomu mitlhanganweni ya wuKristu ku na ni moya wa Jehovha? b) Zvini zvi to hi vhuna a ku hi vhuneka nguvhu hi moya wa ku basa loku hi hi mitlhanganweni ya wuKristu?

¹⁴ Ca wumbiri, tlhangana ni vamakabye mu khozela Nungungulu. (Lis. 22:22) Lomu mitlhanganweni ya wuKristu ku na ni moya wa Jehovha. (Kuv. 2:29) Hikuyini hi wulako lezvo? Hakuva loku hi tlhangana ni vamakabye va hina kasi hi khozela, hi khongelela a moya wa ku basa, hi yimbelela a tisimu ta Mufumo ti seketelwako ka Mhaka ya Nungungulu hi tlhela hi ingisela a zvileletelo zvi seketelwako ka Bhibhiliya lezvi hi nyikiwako hi vamakabye va yimisilweko hi moya wa ku basa. Niku a moya walowu wa wun’we wu tlhela wu vhuna a vamakabye va cisati lezvaku va longisela va tlhela va veka a zvipandze zvabye. Hambulezvo, kasi hi vhuneka nguvhu hi moya wa ku basa hi fanele kuya mitlhanganweni na hi vhuxetile kasi hi hlamula. Hi ndlela leyo, loku hi hi mitlhanganweni hi longa ku amukela a moya wa ku basa a ku khwatsi i ngalava yi “gwimbileko matanga”.

15. A moya wa kubasa wu hi vhunisa kuyini ntirweni wa ku chumayela?

¹⁵ Ca wunharu, chumayela. Loku hi tirisa a Bhibhiliya ntirweni wa ku chumayela ni ku gondzisa, hi vhumelela a moya wa ku basa lezvaku wu hi vhuna a ntiro wa hina. (Rom. 15:18, 19) Hambulezvo, kasi hi vhuneka hi moya wa ku basa hi fanele ku chumayela hi kukhandzakanya hi tlhela hi tirisa a Bhibhiliya ka contlhe cikhati hi kumako mole. A yin’we ya tindlela kasi u maha khwatsi a ntiro wa wena, ku tirisa a zvingheniso zvi nga ka Cibhukwana ca mutlhangano ca Ntiro wa hina ni mahanyela ya wuKristu.

16. Hi yihi ndlela yo kongoma ya ku kuma a moya wa ku basa?

¹⁶ Ca wumune, khongela ka Jehovha. (Mat. 7:7-11; Luka 11:13) A ndlela yo kongoma ya ku kuma a moya wa ku basa ku wu kombela ka Jehovha hi mukhongelo. A ci kona ci nga vhalelako a mikhongelo ya hina yi nga chikeli ka Jehovha kutani ci nga mahako lezvaku a cinyikiwo co saseka ca Nungungulu ca moya wakwe ci nga chikeli ka hina — hambu kova paxo kutani Sathani. (Jak. 1:17) Hi fanele ku khongelisa kuyini kasi hi vhuneka hi moya wa ku basa? Kasi ku hlamula a ciwutiso leci, a hi bhuleni hi mukhongelo hi ku kambisisa a mufananiso wu nga ka Ivhangeli ya Luka. *

17. Hi gondza yini xungetano hi mukhongelo ka mufananiso wa Jesu wu nga ka Luka 11:5-9, 13?

¹⁷ Lera Luka 11:5-9, 13. A mufananiso wa Jesu wu komba lezvi hi faneleko ku wu kombelisa zvona a moya wa ku basa. Ka mufananiso lowo, a wanuna loye i nyikilwe lezvi a nga zvi lava “hi kota ya kuxalazela ni kukurumeta kakwe”. A nga chavangi a ku kombela a munghana wakwe lezvaku a mu vhuna hambu lezvi gi nga hi phindzulani wa wusiku. (Luka 11:8.) * Jesu i wu tirisisile kuyini a mufananiso lowu xungetano hi mukhongelo? Ite: “Simamani ku kombela, mu ta nyikiwa; simamani ku lava, mu ta zvi kuma; simamani ku gongondza, mu ta vhululelwa.” Makunu hi gondza yini ka lezvo? Kasi hi vhuniwa hi moya wa ku basa hi fanele ku khongela hi nga tsiki.

18. Mayelano ni mufananiso wa Jesu, hikuyini hi nga tsumbako lezvaku Jehovha i ta hi nyika a moya wa ku basa?

¹⁸ A mufananiso wa Jesu wu tlhela wu hi vhuna a ku tiva ku hikuyini Jehovha a to hi nyika moya wa ku basa. A wanuna loye wa mufananiso i wa lava ku amukela khwatsi a mupfhumba wakwe. I wa lava ku mu nyika ca kuga a mupfhumba loye a nga mu endzela ni wusiku kanilezvi i wa nga hi na nchumu. Jesu i te a munghana wakwe i no mu nyika pawa hi kota ya lezvi a nga xalazela ku kombela. Zvini a nga lava ku gondzisa Jesu? Loku a wanuna loye wo kala ku mbhelela a ti yimisele ku vhuna a munghana wakwe loyi a nga xalazela ku kombela, hi nga tiyiseka lezvaku a Papayi wa hina wo hana wa le tilweni i ta vhuna lava va xalazelako ku mu kombela a moya wa ku basa! Hikwalaho, hi nga khongela na hi hi ni kutsumba ka lezvaku Jehovha i ta hlamula a mikhongelo ya hina loku hi mu kombela a moya wa ku basa. — Lis. 10:17; 66:19.

19. Hikuyini hi nga tsumbako lezvaku hi ta zvi kota a ku timisela?

¹⁹ Hi na ni kutsumba ka lezvaku hi ta timisela hambu lezvi Sathani a kalako a nga tsiki ku hi vhukela. Hikuyini? Hakuva a moya wa ku basa wa hi vhuna hi tindlela timbiri. Yo sangula, wu hi nyika a ntamu hi wu lavako kasi hi timisela a zvikarato. Ya wumbiri, i ntamu lowu wu hi vhunako a ku simama hi tirela Jehovha kala hiza hi chikela misaveni yiswa. Ngha hi ti yimisela a ku vhuneka nguvhu hi moya lowu wa ku basa!