1. Hi kuya hi Matewu 28:18-20, cileletelo muni Jesu a nga nyika vapizani vakwe?

ANDZHAKO ka ku vhuka hi ka vafileko, Jesu i ti wonekelisile ka vapizani vakwe va nga tlhangene le Galileya. Yena i wa hi ni mahungu ya lisima kasi ku va byela. Mahungu muni? Hi ma kuma lomu ka Matewu 28:18-20. — Lera.

2. Zviwutiso muni hi to wulawula hi zvona?

² A cileletelo ca Jesu ca ku maha vapizani ca tira kambe ka malandza ya Jehovha nyamutlha. Hikwalaho, a hi woneni a zviwutiso zvinharu zvi yelanako ni ciavelo leci Jesu a hi nyikileko. Co sangula, wutshan’wini ga ku va gondzisa a zvileletelo zva Nungungulu basi a vapizani vaswa, zvini zvin’wani hi faneleko ku maha? Ca wumbiri, a muhuweleli mun’we ni mun’wani lomu bandleni a nga vhunisa kuyini a zvigondzani zva Bhibhiliya lezvaku zvi kula hi tlhelo ga moya? Ca wunharu, hi nga va vhunisa kuyini a vamakabye va hina va holileko lezvaku va wuya ntirweni wa ku maha vapizani?

3. Hi kuya hi cileletelo ca Jesu, zvini hi faneleko ku gondzisa a zvigondzani zva hina?

³ A zvileletelo zva Jesu zva dlunyateka. Hi fanele ku gondzisa vanhu zvilo lezvi Jesu a nga hi byela. Laha hi va gondzisako, hi fanele ku alakanya nchumu wa lisima nguvhu. Hi wihi? Loku hi cuwukisisa magezu ya Jesu, hi wona lezvaku yena a nga wulangi ku: ‘Mu va gondzisa zvontlhe lezvi ndzi mu layileko.’ Kanilezvi i te: Mu va gondzisa a “ku ingisa zvontlhe lezvi ndzi mu layileko”. Kasi ku landza cileletelo leci, laha hi gondzisako a zvigondzani zva hina, hi fanele ku maha zvo hundza ku va gondzisa basi. Hi fanele  ku va komba lezvi va nga zvi tirisisako zvona. (Miti. 8:31) Hikuyini hi faneleko ku maha lezvo?

4. Zvi wula yini a ku ingisa cileletelo? Nyika mufananiso.

⁴ A ku “ingisa” cileletelo zvi wula ku ci landzela. Kasi hi zwisisa ku a ku gondzisa van’wani a ku ingisa lezvi Kristu a layileko zvi wula yini, wona mufananiso lowu: A mugondzisi wa ku fambisa movha i zvi gondzisisa kuyini a zvigondzani zvakwe a ku ingisa milayo ya mafambisela ya movha? Co sangula, a mugondzisi i ranga hi ku tshama ni zvigondzani lomu saleni a zvi gondzisa a milayo ya mafambisela ya movha. Kanilezvi kasi ku vhuna zvigondzani ku tirisa milayo leyo, a mugondzisi i fanele kuba gin’wani zambo. Hi gihi? Laha a zvigondzani zvakwe zvi sangulako ku fambisako movha, i fanele ku famba nazvo a zvi gondzisa na va hi laha citaratweni a ku tirisa lezvi va zvi gondzileko lomu saleni. Zvini hi gondzako ka mufananiso lowu?

5. a) Hi kuya hi Johani 14:15 ni 1 Johani 2:3, zvini hi faneleko ku gondzisa a zvigondzani zva hina ku maha? b) Hi nga zvi mahisa kuyini?

⁵ Laha hi gondzako a Bhibhiliya ni van’wani, ho va gondzisa lezvi Nungungulu a zvi lavako ka hina. Kanilezvi hi fanele ku maha zvo hundza lezvo. Hi fanele ku va gondzisa ni lezvi va nga zvi tirisisako zvona wutomini gabye ga siku ni siku a zvilo lezvi va zvi gondzako. (Lera Johani 14:15; 1 Johani 2:3.) Hina hi fanele ku zvi vekela cikombiso ca ci nene. A mitiro ya hina ni mahanyela ya hina zvi fanele ku komba a zvigondzani zva hina lezvi zvi nga zvi tirisisako zvona lezvi zvi zvi gondzako lomu ka Bhibhiliya loku zvi hi cikoleni, ntirweni kutani kuhlakaneni. Hi nga tlhela hi zvi hlawutela zvilo lezvi zvi hi humeleleko wutomini kasi ku zvi komba lezvi a ku tirisa a zvileletelo zva Bhibhiliya ku nga hi vhikelisa zvona ni ku hi vhuna ku maha zviboho zva wutlhari. Loku hi hi zvin’we ni zvigondzani zva hina, hi nga khongela ka Jehovha hi kombela moya wakwe wa kubasa lezvaku wu zvi rangela. — Johani 16:13.

6. Zvini zvin’wani zvi patsekako ka ku gondzisa van’wani a ku ingisa zvileletelo zva Jesu?

⁶ Zvini zvin’wani zvi patsekako ka ku gondzisa van’wani a ku ingisa zvileletelo zva Jesu? Hi fanele ku vhuna zvigondzani zva hina a ku zviva ni mixuvo ya ku zvonawu zvi maha vapizani. A zvigondzani zvokari zvi nga tshuka zvi chava ku chumayela. Hikwalaho, hi fanele kuva ni lihlazva-mbilu a cikhati hi zvi vhunako a ku zwisisa khwatsi a lisine la Bhibhiliya kasi zviva ni kukholwa ko tiya. Loku hi kombisa lihlazva-mbilu, hi ta khumba timbilu ta zvona niku lezvo zvi ta zvi kuca ku patseka ntirweni wa kuchumayela. Zvini hi nga mahako kasi ku vhuna zvigondzani zva hina a kuva ni mixuvo ya ku chumayela mahungu ya ma nene?

7. Hi nga ci vhunisa kuyini a cigondzani ca hina kasi civa ni mixuvo ya ku chumayela mahungu ya ma nene ka van’wani?

⁷ Hi nga wutisa a cigondzani ca hina a zviwutiso zvo fana ni lezvi: “A ku amukela a mahungu ya ma nene zvi ku vhunisile kuyini a ku cica a wutomi ga wena? U alakanya lezvaku van’wani va ma lava mahungu lawa? Zvini u nga mahaku kasi u va vhuna?” (Mav. 3:27; Mat. 9:37, 38) Ci kombe a zviphephana zvi nga lomu ka feramenta ya hina ya ku gondzisa hi yona, u tlhela u ci kombela ku hlawula leci ci to tsakelwa hi maxaka yakwe, vanghana vakwe kutani vatiri-kuloni. Ci nyike zviphephana zvinganana. Vhuxeta naco, u ci gondzisa a ndlela ya yi nene ya ku nyikela ciphephana ka van’wani. Hambulezvo, loku a cigondzani ca hina ci maha muhuweleli wo kala ku bhabhatisiwa, hi fanele ku chumayela naco kasi hi ci vhuna. — Mutsh. 4:9, 10; Luka 6:40.

8. Hikuyini zvi nga zva lisima ku a zvigondzani zva hina zvi mu randza nguvhu Nungungulu ni muakelani? (Wona kwadru “ Lezvi hi nga mahako kasi hi vhuna a zvigondzani zva hina ku zvi mu randza nguvhu Nungungulu.”)

⁸ Alakanya ku Jesu i hi laya lezvaku hi gondzisa van’wani a ku “ingisa zvontlhe lezvi” a hi  layileko. Lezvo zvi patsa a zvileletelo lezvi zva lisima — ku randza Nungungulu ni ku randza muakelani. A zvileletelo lezvi zva zvimbiri zvi yelana khwatsi ni ntiro wa kuchumayela ni ku maha vapizani. (Mat. 22:37-39) Hi kwihi kuyelana ku nga kona? A cigelo tshinya ci hi mahako hi chumayela ku randza Nungungulu ni ku randza muakelani wa hina. Zva zwisiseka ku a zvigondzani zvokari zva Bhibhiliya zvi nga tshuka zvi chava ku patseka ntirweni wa kuchumayela. Kanilezvi hi fanele ku tiyisekisa a zvigondzani lezvo lezvaku hi ku vhuniwa hi Jehovha, kutsongwani-tsongwani zvi ta hlula ku chava vanhu. (Lis. 18:1-3; Mav. 29:25) A kwadru gi nga laha ka ndzima leyi gi hi komba lezvi hi nga mahako kasi hi vhuna zvigondzani zva hina a ku zvi mu randza nguvhu Nungungulu. Ahati a bandla ke, gi nga maha yini kasi ku vhuna a zvigondzani zva Bhibhiliya lezvaku zvi kombisa lirandzo?

9. Ka mufananiso wa munhu a gondzako ku fambisa movha, a cigondzani ci zvi kumisa kuyini a zvigondzo zva lisima?

⁹ Hi nga ehleketa kambe hi mufananiso luwuya wa munhu a gondzako ku fambisa movha. A cikhati a fambisako laha citaratweni na a hi ni mugondzisi wakwe laha tlhelweni, a cigondzani ci gondzisa kuyini? Ci gondza hi ku ingisela a mugondzisi wa cona ni ku cuwukisela khwatsi lezvi a vafambisi van’wani va mahako. Hi cikombiso, mugondzisi a nga komba cigondzani a mufambisi mun’wani loyi hi wu nene a nyeselako wutshamu kasi van’wani vafambisi va hundza. Kutani a nga ci komba mufambisi loyi hi wu nene a hungulako kutani ku finara magezi ya movha wakwe kasi a nga tsunyi van’wani vafambisi. A zvikombiso zvo khwatsi hi lezvo zvi gondzisa a cigondzani a zvigondzo zva lisima zvi to ci vhuna laha ci fambisako a movha.

10. Zvini zvi to vhuna a cigondzani ca Bhibhiliya a ku kula hi tlhelo ga moya?

¹⁰ Hi ndlela yo fana, a cigondzani ca Bhibhiliya ca ha sangulako ku tirela Jehovha a ci gondzi basi ka mugondzisi wa cona, kanilezvi ci gondza kambe ka zvikombiso zva zvi nene zva malandza ya Jehovha. Hi ku maha loko, cini ci to vhuna nguvhu a zvigondzani zva Bhibhiliya a ku kula hi tlhelo ga moya? Ku kumeka mitlhanganwini ya wuKristu. Hikuyini? Lezvi hi gondzako mitlhanganwini zvi ta zvi vhuna ku engetela wutivi, ku tiyisa kukholwa kabye, zvi tlhela zvi zvi vhuna ku mu randza nguvhu Nungungulu. (Miti. 15:30-32) Tlhatakumbiri, le mitlhanganwini a mugondzisi a nga komba cigondzani a vamakabye lava va kumeneko kutani va yimisanako ni zvikarato zvo fana ni lezvi zva cona. A cin’wani kambe hi ku lomu bandleni a cigondzani ci ta wona zvikombiso zva lirandzo la wuKristu li kombisiwako hi mitiro. Zvikombiso muni? Wona lezvi zvi landzelako.

11. Zvikombiso muni lezvi a cigondzani ci nga zvi wonako bandleni, niku a zvikombiso lezvo zvi nga ci khumbisa kuyini?

¹¹ A cigondzani ca Bhibhiliya ci wundlako vana na ci hi coce ci wona makabye wo kari wa cisati a nga ka ciyimo co fana. Cona ci khumbeka mbilu hi ku wona yontlhe mizamo leyi a makabye loye a mahako kasi kuya Salawini ya Mufumo ni zvivanana zvakwe. A cigondzani ci zamako ku tsika ku dzaha ci tiva makabye wo kari a zvi kotileko ku tsika ku dzaha. A makabye loye i byela a cigondzani lezvaku laha a lirandzo lakwe hi Jehovha li ngaya li kula li mu kucile ku ingisa a zvileletelo zva Nungungulu. (2 Kor. 7:1; Filp. 4:13) Andzhako ka kuzwa tshangwanyana lego, u alakanya ku a cigondzani leci ci ta ti zwisa kuyini loku makabye loyi a ci byela ku: “Wenawu u nga zvi kota ku tsika kudzaha”? Ci ta tizwa na ci tiyisilwe. A muswa wo kari a nga cigondzani ca Bhibhiliya i pola lezvaku a muswa kuloni wa tsaka hi kota ya lezvi a nga Kustumunyu wa Jehovha. A kutsaka loku a cigondzani leci ci ku wonako ka muswa loyi mun’wani ku ci maha ci lava ku tiva zvin’wani zvi mahako muswa loyi a nga Kustumunyu wa Jehovha a tshama na a tsakile.

12. Hikuyini hi nga wulako lezvaku mun’we ni mun’wani lomu bandleni a nga maha cokari kasi ku vhuna zvigondzani zva Bhibhiliya?

 ¹² Laha a zvigondzani zva Bhibhiliya zvi yako zvi tiva a vahuweleli votala vo tsumbeka, zvi gondza hi ka zvikombiso zva vona zvi tlhela zvi wona lezvi va ingisisako zvona a cileletelo ca Jesu ca ku randza Nungungulu ni muakelani. (Joh. 13:35; 1 Tim. 4:12) Kota lezvi hi sinako hi zvi wonile, a cigondzani ca Bhibhiliya ci nga gondza ka ndlela leyi a vahuweleli lomu bandleni va lwisanisako zvona ni zvikarato zvo fana ni lezvi ci kumanako nazvo. A ku wona zvikombiso lezvo zvi ta vhuna cigondzani ku wona lezvaku conawu ci nga zvi kota ku cica lezvi zvi lavekako kasi ci maha mupizani wa Kristu. (Dhewu. 30:11) Mun’we ni mun’wani lomu bandleni a nga maha cokari kasi ku vhuna zvigondzani zva Bhibhiliya a ku kula hi tlhelo ga moya. (Mat. 5:16) Zvini u mahako kasi ku tiyisa zvigondzani zva Bhibhiliya zvi tako mitlhanganwini?

13-14. Jesu i va khomisile kuyini a vapostoli vakwe a cikhati va nga mbhela ntamu?

¹³ Hi lava ku vhuna a vamakabye va hina va holileko hi tlhelo ga moya lezvaku va wuya ntirweni hi nyikilweko hi Kristu wa kuchumayela mahungu ya ma nene ni ku maha vapizani. A ndlela leyi Jesu a nga va khoma hi yona a vapostoli vakwe a cikhati va nga mbhelile ntamu yi komba lezvi hinawu hi faneleko ku maha nyamutlha.

¹⁴ Laha Jesu a nga hi kusuhani ni ku dawa, “vontlhe va no mu tsika va tsutsuma”. (Mar. 14:50; Joh. 16:32) Zvini lezvi Jesu a nga maha a cikhati leci a vapostoli vakwe va nga mbhela ntamu? Cikhatanyana ndzhako ka ku vhuxiwa hi ka vafileko, Jesu i byelile a valandzeli vo kari, a ku: “Mu nga chavi! Fambani mu ya byela a vamakabye va mina [lezvaku ndzi vhukile hi ka vafileko]”. (Mat. 28:10a) Jesu a nga va tsikangi a vapostoli vakwe. Hambu lezvi vona va nga mu tsikile, yena i simamile ku va vitana ku “vamakabye va mina”. A ku fana na Jehovha, Jesu i wa hi ni tipswalo niku i wa tsetselela. — 2 Tih. 13:23.

15. Hi ti zwisa kuyini hi lava va nyimileko ku chumayela?

¹⁵ Hi ku fanana, hinawu ha khatala hi lava va nyimileko ku chumayela. Vona va makabye va hina, niku ha va randza nguvhu! Ha ha yi alakanya a mitiro leyi va yi mahileko hi lirandzo ntirweni wa Jehovha. A vokari va mu tirele Jehovha hi malembe yo tala. (Mah. 6:10) Hakunene ha va xuva! (Luka 15:4-7) A ku fana na Jesu, hi nga kombisa kuyini ku ha khatala hi vona?

16. Hi nga kombisisa kuyini a kukhatala hi vamakabye va hina va holileko hi tlhelo ga moya?

¹⁶ Va rambe hi mbilu yontlhe lezvaku vata mitlhanganwini. A yin’we ya tindlela leti Jesu a nga tiyisa hi tona a vapostoli vakwe va nga mbhelile ntamu kuve ku va ramba mitlhanganwini. (Mat. 28:10b; 1 Kor. 15:6) Zviya hi ku fana nyamutlha. Hi nga kuca lava va holileko hi tlhelo ga moya lezvaku vata mitlhanganwini loku ku hi ku va nyimile. Zvi nga ha lava ku hi va ramba makhati yo tala kala vaza vata mutlhanganwini. Jesu i tsakile laha a vapizani vakwe va nga kumeka mutlhanganwini lowo. — Fananisa na Matewu 28:16 na Luka 15:6.

17. Zvini hi faneleko ku maha loku munhu a holileko hi tlhelo ga moya ata mitlhanganwini?

¹⁷ Va hoyozele hi matsenya. Jesu i mahile ku a vapizani vakwe va tizwa khwatsi a cikhati va nga kumana ka mutlhangano lowo. Hi yena a ngava wo sangula ku bhula navo. (Mat. 28:18) Zvini hi to maha loku makabye a holileko hi tlhelo ga moya ata Salawini ya Mufumo? Hi fanele kuva vo ranga ku mu hoyozela. Kusanguleni hi nga ha karateka hi ku nga ci tivi co wula. Na hi nga mu wisi tingana, hi nga mu byela lezvi hi nga tsakisa zvona hi ku tlhela hi mu wona.

18. Hi nga va tiyisisa kuyini lava va holileko hi tlhelo ga moya?

¹⁸ Va tiyise. Kuzvilava a vapizani va Jesu va karatekile  hi kota ya lezvi va nga rumiwa ku chumayela tikweni gontlhe. Jesu i tiyisile a valandzeli vakwe hi ku va byela lezvi: “Ndzi na n’wina masiku wontlhe”. (Mat. 28:20) Xana lezvo zvi vhunile vapizani vakwe? Ina. Cikhatanyana ndzhako ka lezvo, vona va wa khomekile hi ku “gondzisa ni ku kanela mahungu ya ma nene”. (Miti. 5:42) A vamakabye va holileko hi tlhelo ga moya vonawu va lava ku tiyisiwa. Va nga tshuka va chava ku tlhela va chumayela. Hi nga va tiyisa hi ku va byela ku va nga ta chumayela voce. Loku va longile, hi nga famba navo kuchumayeleni. Hi lisine va ta tsaka hi civhuno ca hina a cikhati leci va vhuxetako a ntiro wa kuchumeyela a mahungu ya ma nene. Loku hi wona ni ku khoma lava va holileko hi tlhelo ga moya kota vamakabye va hina, hi ta wona mihandzo yo khumba mbilu lomu bandleni.

19. Hi kwihi kuxuva ka hina, niku hikuyini?

¹⁹ A ntiro wa kuchumeyela ni ku maha vapizani wu ta simama kala rini? Kala kugumeseni ka tiko kutani ka mafambisela lawa ya zvilo. (Mat. 28:20; wona Tlhamuselo wa magezu ya Bhibhiliya, “Tiko.”) Hi ta zvi kota ku chumayela ni ku maha vapizani kala ka cikhati leco? Hi ti yimisele ku maha lezvo! Hina hi tirisa cikhati ca hina, ntamu wa hina ni titshomba ta hina kasi ku kuma ‘lava a timbilu tabye ti longileko ku amukela lisine li yisako wutomini ga pindzukelwa’. (Miti. 13:48) Loku hi maha lezvo, ho landza cikombiso ca Jesu. Yena i wulile lezvi: “A zvakuga zva mina ku maha kurandza ka loyi a ndzi rumileko ni ku mbheta a ntiro wakwe.” (Joh. 4:34; 17:4) Loku hi kona kuxuva ka hinawu. Hi lava ku mbheta a ntiro lowu hi nyikilweko wona. (Joh. 20:21) Niku hi lava ku a van’wani, a ku patsa ni lava va holileko, va timisela zvin’we na hina ntirweni lowu.— Mat. 24:13.

20. Hi kuya hi Va Le Filipi 4:13, hi nga zvi kotisa kuyini ku maha a ntiro lowu Jesu a hi nyikileko?

²⁰ Hi lisine, a ku maha ntiro lowu Jesu a hi nyikileko a zvi olovi. Hambulezvo, a hi wu mahi hoce. Jesu i tsumbisile ku i tava na hina. Hi patseka ntiweni lowu wa ku maha vapizani kota “zvitiri-kulobye na Nungungulu” “na hi hi zvin’we na Kristu”. (1 Kor. 3:9; 2 Kor. 2:17) Hikwalaho, hi nga zvi kota ku wu tatisa. Hi nga wona a lungelo ni litsako hi nga nalo la ku patseka ntirweni lowu ni ku vhuna van’wani le-zvaku va wu mahawu! — Lera Va Le Filipi 4:13.