1. Jesu i rambile mune wa vakukuti lezvaku va ku yini, niku a Bhibhiliya gi zvini va nga maha?

MUPIZANI Pedro, na Andrewu, na Jakobe, na Johani, va wa kukuta tinjhanjhi kasi va xavisa. Hi nga alakanya lezvi va nga hlamalisa zvona a cikhati leci va ngazwa Jesu na a va ramba aku: “Ndzi landzeleni, ndzi ta mu maha vakukuti va vanhu.” * A Bhibhiliya gi ngalo: “Va no tekela ku tsika tikoka tabye va mu landzela.” (Mat. 4:18-22) A ciboho leco ci cicile wutomi gabye kala kupindzuka. Va no cica ntiro wo kukuta tinjhanjhi, va “kukuta vanhu vo hanya.” (Luka 5:10, tlhamuselo wa lahasi.) Ni nyamutlha Jesu wa ha ramba vanhu va timbilu ti nene va randzako lisine lezvaku va maha ntiro lowo. (Mat. 28:19, 20) Wena u vhumele a cirambo ca Jesu ca kuva muhuweleli wa mahungu ya ma nene, kutani mukukuti wa vanhu ke?

2. Hikuyini a munhu a faneleko ku ranga hi ku zvi pimisa khwatsi na a nga se maha ciboho ca kuva muhuweleli, niku cini ci to mu vhuna ku maha ciboho leco?

² Kuzvilava ku hundza cikhati na u gondza Bhibhiliya, na u cicile mahanyela ya wena kambe, lezvi makunu kuzvilava u ka ciyimo ca ku u ngava muhuweleli wa mahungu ya ma nene. Loku ku hi lezvaku wo kanakana ku vhumela cirambo ca Jesu, u nga mbheli ntamu. A kukanakana ka wena ku komba lezvaku wa zvi zwisisa ku leci a hi ciboho co hlakana. Lisine lezvaku a Bhibhiliya gi wula ku Pedro ni vanghana vakwe “va no tekela” ku tsika tikoka tabye. Hambulezvo, Pedro ni makabye wakwe a va mahangi ciboho leco kwalaho ni kwalaho. A cikhati leci va nga sangula ku landzela Jesu, ku wa hundza cipimo ca 6 wa tihweti na va mu tivile va tlhela va vhumela ku hi yena Mesiya. (Joh. 1:35-42) Kuzvilava wenawu u sina u gondzile zvotala hi Jehovha na Jesu niku u lava ku simama u kula hi tlhelo ga moya. Kanilezvi, na u nga se maha ciboho ca kuva muhuweleli, u fanele ku ranga hi ku zvi pimisa khwatsi. Cini ci vhunileko  Pedro, na Andrewu ni van’wani lezvaku va maha ciboho?

3. Matshamela muni ma to ku vhuna ku zvi lava nguvhu a ku vhumela cirambo ca Jesu?

³ A vapizani vo sangula va Jesu va wa zvi lava nguvhu a ku kukuta tinjhanjhi; va wa zvi tiva ku wu maha khwatsi a ntiro lowo, va wa tiyile hlanha, niku va wa ti tsitsirita. Hikwalaho, va wa hi vakukuti va va nene. A zvi kanakanisi lezvaku a matshamela lawo ma va vhunile kuva vakukuti va nene va vanhu. A ndzima leyi, yi ta wulawula hi lezvi zvi nga ku vhunako kuva ni matshamela lawo kasi u zvi kota ku chumayela khwatsi a mahungu ya ma nene ni ku gondzisa van’wani.

4. Cini ci nga kuca Pedro a ku kukuta?

⁴ Pedro i wa kukuta tinjhanjhi kasi a hlayisa ngango wakwe. Hambulezvo, i wa nga mahi ntiro lowo hi ko ku fela ku hlayisa ngango basi. Zvi wonekisa ku i wa patsa ni ku wu randza. (Joh. 21:3, 9-15) I tlhelile a gondza ni ku randza a ntiro wa ku kukuta vanhu, niku hi ku vhuniwa hi Jehovha, Pedro i vile muchumayeli wa mu nene nguvhu. — Miti. 2:14, 41.

5. Hi kuya hi Luka 5:8-11, hikuyini Pedro a nga chava, niku cini ci nga hi vhunako ku hlula cikarato leco?

⁵ Hina hi chumayela hi ku randza Jehovha. Leco hi cona cigelo-tshinya ci hi kucako ku maha a ntiro lowu. Hambu loku hi tshuka hi ti wona na hi nga ringanelwi hi ku chumayela, a ku randza Jehovha zvi nga hi vhuna ku hlula a cikarato leco. A cikhati leci Pedro a nga wona cihlamaliso ca Jesu ca ku va vhuna ku kukuta tinjhanjhi to tala, i hlamalile nguvhu laha ka kuza a ti wona na a nga ringanelwi hi ku Jesu a mu ramba ku tira naye. Hambulezvo, laha Jesu a nga ramba Pedro lezvaku ava mukukuti wa vanhu, i mu byelile lezvi: “U nga chavi.” (Lera Luka 5:8-11.) Makunu, Pedro a nga womangi hi ku chava lezvi zvi nga wa ta humelela loku ava mupizani wa Jesu. Hambulezvo, zva koteka ku wena na u chava loku u alakanyela zvontlhe zvi to lava ku u zvi maha loku  uva mupizani wa Kristu. Loku u ti zwisa lezvo, tiyisa lirandzo la wena hi Jehovha, na Jesu, ni muakelani. Lezvo zvi ta ku kuca kuva muhuweleli, kutani mukukuti wa vanhu. — Mat. 22:37, 39; Joh. 14:15.

6. Cini cin’wani ci hi kucako ku chumayela?

⁶ Wona zvigelo zvin’wani zvi hi kucako ku chumayela: Hi ingisa cileletelo ca Jesu caku: “Fambani mu va maha vapizani.” (Mat. 28:19, 20) Ahandle ka lezvo, hi chumayela hakuva a vanhu va “xaniseka ni ku pepetseka” na va lava ku tima tora va nga nago hi lisine la Mufumo. (Mat. 9:36) Jehovha i lava lezvaku a vanhu va tixaka tontlhe va li tiva khwatsi a lisine va tlhela va ponisiwa. — 1 Tim. 2:4.

7. Hi kuya hi Va Le Roma 10:13-15, hikuyini a ntiro wa kuchumayela wu nga wa lisima?

⁷ Loku hi alakanya lezvaku a ntiro wa hina wa kuchumayela wu nga ponisa vanhu, zvi ta hi kuca ku chumayela. A kuhambana ni vakukuti va tinjhanjhi va tolovelako ku kukuta kasi va xavisa kutani kuga, hina hi “kukuta” vanhu kasi hi ponisa wutomi gabye. — Lera Va Le Roma 10:13-15; 1 Tim. 4:16.

8-9. Zvini lezvi a mukukuti a faneleko ku zvi tiva niku hikuyini?

⁸ Masikwini ya Jesu, a muIzrayeli i wa fanele ku zvi tiva khwatsi ku tinjhanjhi muni leti zvi nga koteka ku a kukuta. (Lev. 11:9-12) I wa fanele ku tiva ni lomu ti kumekelako kona. A tinjhanjhi ti tolovela ku kumeka lomu ku nga ni mati lawa ti ma randzako ni lomu ku nga ni zvakuga zvo tala. Xana a mukukuti a ngaya kukuta hi cikhati leci a ci lavako? Mhakeni ya cikhati ca ci nene kasi kuya kukuta, wona lezvi a makabye wo kari wa le cihlaleni co kari ca Pacífico a nga byela murumiwa wo kari laha a nga mu ramba kuya kukuta tinjhanjhi. A murumiwa loye i no wula lezvi: “Hi ta kumana hi ma 9.” A makabye loye aku: “Kasi a wu zvi tivi! Hi famba hi cikhati ca ci nene ka tinjhanjhi, na ku nga hi ca ci nene ka hina.”

⁹ Ni vachumayeli va zana ga malembe go sangula va waya lomu a vanhu va nga kumeka kona, hi cikhati leci va nga wa ta va kuma. Hi cikombiso, a vapizani va Jesu va wa chumayela lomu tempeleni, lomu masinagogeni, hi muti ni muti, ni lomu mamerkadho. (Miti. 5:42; 17:17; 18:4) Hinawu hi fanele ku ma tiva khwatsi a mahanyela ya vanhu va lomu cipandzeni ca hina. Hi fanele ku ti zwananisa ni zviyimo, hi chumayela ka wutshamu ni hi cikhati leci zvi wonekisako ku hi ta va kuma vanhu. — 1 Kor. 9:19-23.

10. I feramenta muni leyi a hlengeletano ya Jehovha yi hi nyikako?

¹⁰ A mukukuti wa tinjhanjhi zvi lava ku ava ni feramenta ya kona a tlhela a zvi tiva khwatsi a ku yi tirisa. Ni ntirweni wa kuchumayela, hinawu zvi lava ku hiva ni feramenta ya kona hi tlhela hi zvi tiva khwatsi a ku yi tirisa. Jesu i va nyikile zvileletelo zvo dlunyateka a vapizani vakwe kasi va zvi kota ku chumayela mahungu ya ma nene: I va byelile leci va nga fanele ku teka, lomu va nga fanele ku chumayela kona, ni lezvi va nga fanele ku wula. (Mat. 10:5-7; Luka 10:1-11) Inyamutlha, a hlengeletano ya Jehovha yi hi nyika a Feramenta ya ku gondzisa hi yona, leyi hi humelelako khwatsi kuchumayeleni loku hi yi tirisa. * Hi tlhela hi gondzisiwa ku tirisa a Feramenta leyo. Lezvo zvi maha ku hi susa kuchava hi tlhela hiva ni wutlhari gi lavekako kasi hi humelela ntirweni wa hina.— 2 Tim. 2:15.

11. Hikuyini a vakukuti va vanhu va faneleko ku tiya hlanha?

¹¹ Lava va tirako ku kukuta tinjhanjhi va xavisa, va fanele ku tiya hlanha. Loku va kukuta lomu bimbini, va tshuka va kumana ni zviyimo zvo nonoha hi citshuketi. Va tolovela ku tira ni wusiku, lomu ka mati ya ku ku nga tshuka ku sangula moya wa hombe kwalaha ni kwalaha. Vontlhe a  vakukuti va vanhu va fanele ku tiya hlanha. A cikhati hi sangulako ku ti tivekisa kota Vakustumunyu va Jehovha hi tlhela hi chumayela, hi nga tshuka hi vhukelwa hi maxaka, hi hlekiwa hi vanghana; a van’wani va nga ala va tlhela va kaneta lezvi hi chumayelako. Lezvo a zvi hi hlamalisi hakuva Jesu i tlharihisile a vapizani vakwe lezvaku i wa va ruma kuya chumayela lomu ka zviyimo zvo nonoha. — Mat. 10:16.

12. Hi kuya hi Joxua 1:7-9, cini ci nga hi vhunako ku tiya hlanha?

¹² Zvini u nga mahako kasi u tiya hlanha? Co sangula, tiyiseka lezvaku Jesu wa ha rangela a ntiro lowu wa ku chumayela na a hi kwale tilweni. (Joh. 16:33; Kuv. 14:14-16) Ca wumbiri, u nga kanakani lezvaku Jehovha i ta simama ku maha lezvi a nga tsumbisa, zva ku i ta ku hlayisa. (Mat. 6:32-34) Laha a kukholwa ka wena ku yako ku tiya, wenawu u taya u tiya nguvhu hlanha. Pedro ni vanghana vakwe va kombisile kukholwa ka hombe nguvhu a cikhati va nga tsika a ntiro wabye wa ku ti hanyisa va landzela Jesu. Wenawu, u kombisile kukholwa ka hombe a cikhati leci u nga byela vanghana ni maxaka ya wena lezvaku u sangulile ku gondza Bhibhiliya ni Vakustumunyu va Jehovha ni kuya mitlhanganweni yabye. Ha tiyiseka kambe lezvaku u cicile zvotala nguvhu wutomini ga wena, ni ka mahanyela ya wena kasi u hanya hi milayo ya Jehovha yo lulama. Zvonawu lezvo zvi lavile kutiya-hlanha. Laha u toya u maha lezvi zvi lavekako kasi u tiya hlanha, tiyiseka lezvaku ‘Jehovha Nungungulu wa wena i zvin’we na wena kontlhe lomu u tova kona’. — Lera Joxua 1:7-9.

13. A ku ehleketa ni ku khongela zvi nga ku vhunisa kuyini a ku tiya-hlanha?

¹³ Zvini kambe u nga mahako kasi u tiya hlanha? Khongela ka Jehovha. (Miti. 4:29, 31) I ta hlamula mikhongelo ya wena niku a nga ta tshuka  a ku fularela. Contlhe cikhati i tava tlhelweni ga wena kasi a ku vhuna. A cin’wani u nga mahako kasi u tiya hlanha ku ehleketa hi lezvi Jehovha a nga va ponisisa zvona van’wani cikhatini ci nga hundza. A cin’wani, alakanyela lezvi a nga ku vhunisa zvona ku hlula zvikarato, ni ntamu lowu a nga ku nyika kasi u cica mahanyela ya wena. Handle ko kanakana, Jehovha, Loyi a nga rangela vanhu vakwe va tsemakanya a Bimbi go Pswhuka, a nga ku vhuna kuva mupizani wa Kristu. (Ekso. 14:13) U nga kanakani; tiyiseka a ku fana ni mutsali wa tisimu loyi a ngaku: ‘Jehovha i ndzi yimele, ndzi nga ta chava nchumu; xana munhu a nga ndzi mahela yini?’ — Lis. 118:6.

14. U gondza yini ka lezvi zvi nga humelela Masae na Tomoyo?

¹⁴ A cin’wani u nga mahako kasi u tiya hlanha ku gondza lezvi Jehovha a nga va vhunisa zvona ku tiya hlanha lava hi ntumbuluko wabye va nga hi vanhu va tingana. Hi nga wona cikombiso ca makabye Masae. Makabye Masae i wa hi munhu wa tingana laha ka kuza a ti byela ku a nga ta tshuka a zvi kota ku tlhamusela van’wani lezvi a zvi kholwako. Ni loku a alakanyela ku wulawula ni munhu a nga mu tiviko i woya hi ku wona hi ku chava, a ti byela lezvi: ‘Ndzi nga ta tshuka ndzi zvi kota.’ Makunu, i no ti karata nguvhu a tiyisa lirandzo lakwe hi Jehovha ni muakelani. I no ehleketa hi lezvi a siku ga Jehovha gi nga laha kusuhani, a se khongela kasi a zvi lava nguvhu a ku chumayela. I no hlula kuchava kakwe laha ka kuza a tira kota phayona ga cikhati contlhe. Jehovha a nga vhuna ni vahuweleli vaswa lezvaku va tiya hlanha. Wona lezvi zvi nga humelela a makabye wa cisati wa ku hi Tomoyo. A cikhati a nga sangula ku chumayela hi muti ni muti, a munhu wo sangula a nga mu kuma i no banguleka aku: “Lezvi zva Vakustumunyu va Jehovha ndza zvi nyenya lezvi,” a se vhala livati lakwe li vanga guwa go daya ni tindleve. Tomoyo a se byela makabye loyi a nga tira naye aku: “U mu zwile! Ne a zvi lavangi ku ndzi vhulula nomu! I no tekela ku zvi tiva ku hi Vakustumunyu va Jehovha. A ndzi no ku tsaka!” Zvezvi Tomoyo i phayona ga cikhati contlhe.

15. Zvi wula yini a ku ti tsitsirita, niku hikuyini zvi nga zva lisima ka maKristu?

¹⁵ A vakukuti zvi va fambelako khwatsi hi lava vo ti tsitsirita. Va tolovela ku wula ku a ku ti tsitsirita zvi wula “ku zvi kota ku ti karata u maha lezvi zvi faneleko ku mahiwa.” Lava va kukutako tinjhanjhi kasi va xavisa, va fanele ku ti toloveta ku vhuka na ga hi mixo, va tira kala a ntiro wu mbhela, ni ku nga rereki hambu loku a zviyimo zvi nonoha lomu bimbini. Na hinawu, kasi hi zvi kota ku timisela kala hi mbheta a ntiro wa hina zvi lava ku boha libhandi li tiya hi ti tsitsirita. — Mat. 10:22.

16. Hi nga zvi kotisa kuyini a ku ti tsitsirita?

¹⁶ A hi pswaliwi na hi hi vanhu vo ti tsitsirita. Hi ntumbuluko wa hina, a hi zvi randzi a ku ti karata — hi randza lezvi zvo kala ku karata. Kasi hi zvi kota ku ti tsitsirita, zvi lava ku ti karata. Hikwalaho, zvi lava ku hi vhuniwa kasi hi ti toloveta ku maha zvilo zvi hi karatelako. Jehovha wa hi vhuna hi moya wakwe wo basa. — Gal. 5:22, 23.

17. Hi kuya hi lezvi zvi wuliwako ka 1 Va Le Korinte 9:25-27, zvini lezvi Pawule a ngaku i wa maha kasi a zvi kota ku ti tsitsirita?

¹⁷ Mupostoli Pawule i wa hi munhu wo ti tsitsirita. Kanilezvi, yena zva ku i ti wulele lisine aku zvi wa lava ku a “tsayisa” miri wakwe kasi a zvi kota ku maha lezvi zvi nga laveka. (Lera 1 Va Le Korinte 9:25-27.) I kucile van’wani lezvaku va ti gondzisa kasi va zvi kota ku ti tsitsirita va maha zvilo zvontlhe “hi fanelo ni nayo”. (1 Kor. 14:40) Zvi lava ku ti karata kasi hi simama ku khozela Jehovha — lezvi zvi patsako ku gondzisa ni ku chumayela mahungu ya ma nene hi kukhandzakanya. — Miti. 2:46.

18. Cini ci lavekako kasi Jehovha a hi wona na zvi hi fambela khwatsi kuchumayeleni?

¹⁸ Lava va tirako ku kukuta tinjhanjhi va xavisa, va cuwuka kutala ka tinjhanjhi leti va kukutileko kasi va tiva ku zva va fambela khwatsi ke. Kanilezvi hina, kasi hi tiva ku zva hi fambela khwatsi, a hi cuwuki ntsengo wa lava hi va vhunileko ku nghena hlengeletanweni ya Nungungulu. (Luka 8:11-15) Loku hi nga timisela ntirweni wa kuchumayela mahungu ya ma nene ni ku gondzisa van’wani, a ka Jehovha zva hi fambela khwatsi. Hikuyini? Hakuva ha mu ingisa yena ni N’wana wakwe. — Mar. 13:10; Miti. 5:28, 29.

19-20. Cini ci hi kucako a ku hi chumayela zvezvi?

¹⁹ Ka matiko yo kari, ku ni tihweti leti a vakukuti va betelwako ku kukuta. Ka matiko lawo, loku a mukukuti a wona lezvaku a hweti ya ku vhala ya chikela, a ngagi gi relela. A nga ha ti tsitsirita a kukuta ku ku phum. Hinawu kota vakukuti va vanhu, hi byeliwa lezvi: ‘A magumo ya tiko legi ma kwalaha nyongeni!’ Lezvo zvonawu zvi hi kuca ku hi chumayela zvezvi, hi nga mahi mihoni. Ku no sala cikhati ca ci tsininani kasi hi maha ntiro lowu wa ku ponisa vanhu. U nga hlweli ku sangula a ntiro lowu wa lisima na uku ca hata cikhati ca ci nene. — Mutsh. 11:4.

²⁰ Zvezvi, maha zvontlhe u zvi kotako kasi u zvi lava nguvhu a ku chumayela, u engetela wutivi ga wena ga Bhibhiliya, u tiya hlanha, ni ku ti tsitsirita. Ti patse ni lava va 8 000 000 ni ku hundza va chumayelako mahungu ya ma nene. Loku u maha lezvo, Jehovha i ta ku tsakela nguvhu. (Neh. 8:10) Ti yimisele ku chumayela hi laha u zvi kotako hi kona kala Jehovha aku: ‘Xega, a ntiro wu mbhelile.’ A ndzima yi landzelako yi ta wulawula hi zvilo zvinharu zvi to hi nyika ntamu wa ku simama hi chumayela mahungu ya Mufumo hi nga rereki.