1-2. Mutshawuteli 11:6, i yelanisa kuyini ni ntiro wa kuchumayela a mahungu ya ma nene ya Mufumo?

KA MATIKO yo kari, a vanhu vo tala loku vazwa mahungu ya ma nene va ma tsakela va tlhela va lava ku gondza zvin’wani. Va ya hiku hi wa nga wuli! Kanilezvi ka matiko man’wani, a vanhu a va khatali nguvhu hi Nungungulu kutani hi Bhibhiliya. Ahati a vanhu va lomu u hanyako kona, ve yini loku vazwa mahungu lawa hi chumayelako? Kani va khatala kani a va khatali, Jehovha i lava lezvaku hi simama ku chumayela, kala aku: “A ntiro wu mbhelile!”

² Jehovha i sina a yimisile siku ga ku a ntiro wa kuchumayela wu gumesa. Loku gi chikele, ku ta “chikela a kugumesa”. (Mat. 24:14, 36) Na ha ha rindzela a siku lego, hi nga ma ingisisa kuyini a magezu lawa yaku “u nga humuti a woko ga wena”? * — Lera Mutshawuteli 11:6.

3. Hi ta wulawula hi yini ka ndzima leyi?

³ A ndzima yi hundzileko yi wulawulile hi mune wa zvilo hi faneleko ku maha kasi hi humelela ntirweni wa ku kukuta vanhu. (Mat. 4:19) A ndzima leyi, yi ta wulawula hi zvilo zvinharu zvi nga hi vhunako a ku ti yimisela ku simama hi chumayela hambu koba leci ci dhumako. Hi ta gondza a ku hikuyini hi faneleko ku maha zvilo lezvi zva zvinharu: 1) ku wu nyika nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela, 2) kuva ni lihlazva-mbilu, ni 3) kuva ni kukholwa ko tiya.

4. Hikuyini hi faneleko ku wu nyika nguvhu lisima a ntiro lowu Jehovha a hi nyikileko?

⁴ Jesu i byelile vapizani vakwe lezvi a vanhu va nga wa ta tshamisa  zvona ni lezvi zvi nga wa ta maheka masikwini yo gumesa. I wa zvi tiva ku zvi wa ta colopetela vapizani vakwe va nga wu nyiki nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela. I byelile vapizani vakwe aku “tshamani na mu rindzele”. (Mat. 24:42) Masikwini ya Nowa, ku wa hi ni zvilo zvo tala zvi nga colopetela vanhu va nga ingisi a citlharihiso cakwe. A zvilo lezvo zvi nga hi colopetelawu nyamutlha. (Mat. 24:37-39; 2 Ped. 2:5) Hi cigelo leco, hi fanele ku wu nyika nguvhu lisima a ntiro lowu Jehovha a hi nyikileko.

5. Mitiro 1:6-8 i komba lezvaku a mahungu ya ma nene ma wa ta chumayelwa kala kwihi?

⁵ Inyamutlha, hi kona zvi lavekako nguvhu a ku hi chumayela mahungu ya ma nene ya Mufumo. Jesu i phrofetile lezvaku a vapizani vakwe va wa ta simama ku chumayela andzhako ka loku yena a file, niku va wa ta maha ntiro wo hundza lowu yena a nga maha. (Joh. 14:12) Loku Jesu a file, a vapizani vo kari va no tlhela va ya kukuta tinjhanjhi. Loku Jesu a vhuxilwe hi ka vafileko, i no maha cihlamaliso a vhuna vapizani vo kari a ku kukuta tinjhanjhi to tala. I no londzowota a cimaho leco a gondzisa vapizani vakwe lezvaku a ntiro wa ku kukuta vanhu hi wona wa lisima a ku hundza yontlhe. (Joh. 21:15-17) Na ku kiyela cikhati citsongwani kasi Jesu aya tilweni, i no byela vapizani vakwe lezvaku a ntiro wa kuchumayela, lowu a nga wu sangulile, wu wa nga ta mahiwa lomu Izrayeli basi. (Lera Mitiro 1:6-8.) Hi ndzhako ka malembe, Jesu i no komba mupostoli Johani a muwoniso wa lezvi zvi nga wa ta maheka “sikwini ga Hosi”. * Cikari ka muwoniso lowu Johani a nga wu wona, ku wa hi ni zvilo zvo hlamalisa; i wonile a ngilozi yi nga hi ni “mahungu ya ma nene ya pindzukelwa” ma ngaya ka “wontlhe matiko ni tixaka ni tirimi ni mifumo”. (Kuv. 1:10; 14:6) Zva dlunyateka lezvaku ni nyamutlha Jehovha i lava lezvaku hinawu hi maha ntiro lowu wu mahiwako misaveni yontlhe.

6. Cini ci nga hi kucako ku simama hi wu nyika nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela?

⁶ Leci ci to hi vhuna ku wu nyika nguvhu lisima  a ntiro wa kuchumayela ku ehleketa hi zvontlhe lezvi Jehovha a mahako kasi ku hi vhuna wutomini ga hina. Hi cikombiso, i hi nyika zvakuga zvo tala nguvhu zva moya, hi mabhuku yo gandliwa ni ya lomu ka michini, mahungu yo gravhariwa, Broadcasting ni tivhidhio tin’wani. Hi nga zvi alakanyela: Lomu ka saite ya hina, ku na ni mahungu hi 1000 wa tirimi ni kuhundza! (Mat. 24:45-47) Ka tiko legi hi hanyako ka gona, munhu ni munhu i na ni partidho yakwe, wukhongeli gakwe, a van’wani va ganyile, a van’wani zvisiwana. Lezvo zvi maha ku ku nga hi na kuzwanana. Hambulezvo, kwalaha ka tiko gegi, ku na ni malandza ya Nungungulu yo hundza 8 000 000 wa wona misaveni yontlhe va zwananako kota vamakabye. Hi cikombiso, hi 19 ka Abril wa 2019, a Vakustumunyu vo tala misaveni va kombisile lezvaku hi valava va van’we hi kuva vontlhe va wona vhidhiyu yaleyi ya yin’we ya mutsalo wa siku. Ni gambo ga kona ga 19 ka Abril wa 2019, ku tlhangene 20 919 041 wa vanhu va wona Cialakanyiso ca kufa ka Jesu. Loku hi ehleketa hi thomo legi hi nga nago ga ku wona ni ku patseka ka cihlamaliso leci ci mahekako masikwini ya hina, zvi hi kuca ku wu nyika nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela.

7. A cikombiso ca Jesu ci hi vhunisa kuyini ku simama hi wu nyika nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela?

⁷ A yin’wani ndlela yi to hi vhuna ku wu nyika nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela ku pimanyisa cikombiso ca Jesu. Jesu a nga tsikangi nchumu wu mu colopetela ku kustumunya hi lisine. (Joh. 18:37) A nga xengiwangi hi Sathani a cikhati leci a nga mu tsumbisa ku i ta mu nyika a “mifumo yontlhe ya misava ni zviphatiphati zva yona”, kutani laha a van’wani va nga lava ku mu maha hosi. (Mat. 4:8, 9; Joh. 6:15) A nga kokiwangi hi ku navela titshomba ne a nga vangi ni hlenekera hi kota ya lezvi a nga kanetiwa nguvhu. (Luka 9:58; Joh. 8:59) A ku ehleketa hi wusungukati ga mupostoli Pawule zvi nga hi vhuna ku simama hi wu nyika nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela loku hi ringwa. I kucile maKristu lezvaku ma pimanyisa Jesu kasi ma ‘nga karali ma mbhela ntamu’! — Mah. 12:3.

8. Cini a lihlazva-mbilu, niku hikuyini li lavekako nguvhu zvezvi?

⁸ A lihlazva-mbilu i tshamela gi hi vhunako ku rindzela kala a zviyimo zvi cica. Zvi lava ku hiva ni lihlazva-mbilu ka zviyimo zvo hambanahambana, ku ngava loku hi rindzela ku a zvilo zvo biha zvi hundza, kutani loku hi rindzela zvilo zva zvi nene hi cikhati co leha. Muphrofeti Habhakuka i wa zvi rindzela hi mahlo yo pswhuka a ku ti mbhela a tihanyi leti ti nga mahiwa lomu Judha. (Hab. 1:2) A vapizani va Jesu va wa rindzela ku a Mufumo wa Nungungulu wu wa ta “wonekeliswa zvalezvo” wu va tlhatlhisa ka mufumo wa Roma wu nga va xanisa. (Luka 19:11) Hinawu ha gi rindzela hi mahlo yo pswhuka a siku legi a Mufumo wa Nungungulu wu to fuvisa wubihi gontlhe wu tlhela wu neha misava yiswa yo tala hi vanhu vo lulama. (2 Ped. 3:13) Kanilezvi, zvi lava ku hiva ni lihlazva-mbilu kasi hi rindzela a cikhati leci Jehovha a ci yimisileko kasi ku maha lezvo. A hi wone tindlela to kari leti Jehovha a hi gondzisako hi tona kasi hiva ni lihlazva-mbilu.

9. Zvini zvi kombako lezvaku Jehovha i na ni lihlazva-mbilu?

⁹ Jehovha hi yena cikombiso co mbhelela ca lihlazva-mbilu. I nyikile Nowa a cikhati co enela ca ku aka taru ni ca ku tira kota “muchumayeli wa kululama”. (2 Ped. 2:5; 1 Ped. 3:20) Jehovha i ingisele Abrahama a cikhati leci a nga mu wutisa hi kuphindaphinda xungetano hi ciboho cakwe ca ku lovisa vanhu va kubiha va nga hanya ka dhoropa ga Sodhoma ni Gomora. (Gen. 18:20-33) Hi malembe yo tala, Jehovha i kombisile a lihlazva-mbilu la hombe ka tiko ga Izrayeli. (Neh. 9:30, 31) Inyamutlha ha wona a lihlazva-mbilu la Jehovha hakuva i nyika cikhati co enela ka vontlhe lezvaku “va hundzuluka”. (2 Ped. 3:9; Joh. 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) A cikombiso ca Jehovha ci hi nyika cigelo ci nene ca ku simama hi chumayela ni ku gondzisa  hi lihlazva-mbilu. I tlhela a hi gondzisa kuva ni lihlazva-mbilu hi ku tirisa mufananiso wu nga ka Mhaka yakwe.

10. A cikombiso ca murimi ci nga ka Jakobe 5:7, 8 ci hi gondzisa yini?

¹⁰ Lera Jakobe 5:7, 8. A cikombiso ca murimi ci hi gondzisa a kuva ni lihlazva-mbilu. Lisine ku a tisinya to kari ta hakisa ku kula. Kanilezvi a kutala ka tona, nguvhunguvhu leti ti pswalako mihandzu, ku laveka cikhati co leha kasi a mihandzu ya kona yi buvha. Le Izrayeli, a nguva ya cirimo yi wa teka cipimo ca 6 wa tihweti. A murimi i wa byala timbewu takwe loku ku nile vhula yo sangula — yi ngana cikari ka Outubro — a tshovela andzhako ka leyi yo gumesa, yi ngana cikari ka Abril. (Mar. 4:28) Zvi tava zvi nene nguvhu loku hi pimanyisa a lihlazva-mbilu la murimi. Kanilezvi, lezvo zvi nga tshuka zvi karata.

11. A lihlazva-mbilu li nga hi vhunisa kuyini kuchumayeleni?

¹¹ Hi tolovelo, hina vanhu vo kala ku mbhelela, a mihandzu ya kutikarata ka hina hi yi lava kwalaha ni kwalaha. Kanilezvi, loku hi lava ku a sinya yi mila, yi pswala, hi tlhela higa mihandzu ya kona, hi fanele ku ti karata hi yi khatalela contlhe cikhati. Hi fanele ku kela, hi byala, hi hlakula, hi tlhela hi regara. A ntiro wa ku maha vapizani wonawu wu lava ku hi tshama hi ku ti karata. Zvi teka cikhati kasi hi vhuna zvigondzani zva hina zva Bhibhiliya a ku rundzuwula timitsu ta cihlawulela timbilwini tabye, ni ku va vhuna ku va tiva ku khatala hi van’wani. A kuva ni lihlazva-mbilu zvi hi vhuna ku nga mbheli ntamu loku hi kumana ni zvikarato. Ni loku hi kuma munhu wo tsakela, hi fanele ku simama hiva ni lihlazva-mbilu. A hi kurumeti a cigondzani ca Bhibhiliya lezvaku ci kholwa. Hambu a vapizani va Jesu, va wa tshuka va hlwela ku zwisisa lezvi a nga kari a va gondzisa. (Joh. 14:9) A hi alakanyeni lezvaku hina ho byala hi tlhela hi regara basi, loyi a milisako a tlhela a kulisa hi Nungungulu. — 1 Kor. 3:6.

12. Hi nga kombisisa kuyini lihlazva-mbilu laha hi chumayelako maxaka ya hina?

¹² Kuzvilava zvi nga tshuka zvi hi karatela a kuva ni lihlazva-mbilu laha hi chumayelako a maxaka ya hina ma nga kholwiko. A tshinya ga nayo gi nga ka  Mutshawuteli 3:1, 7, kuzvilava gi nga hi vhuna; gi: ‘Ku na ni . . . cikhati ca ku miyela, ni cikhati ca ku wulawula.’ A mahanyela ya hina ya ma nene, ma nga chumayela maxaka ya hina na hi nga wulangi nchumu. Hambulezvo, zvi lava a ku hi tshama hi ku hlota tindlela ta ku va gondzisa lisine. (1 Ped. 3:1, 2) Laha hi chumayelako hi tlhela hi gondzisa hi ku hiseka, zvi lava ku hiva ni lihlazva-mbilu ka vanhu vontlhe — a ku patsa ni maxaka ya hina.

13-14. Wula a vanhu vo kari va kombisileko lihlazva-mbilu lava hi nga va pimanyisako.

¹³ Hi nga gondza lihlazva-mbilu ka vanhu vo tsumbeka va kumbukiwako lomu ka Bhibhiliya, ni va masiku ya hina. Habhakuka i wa zvi lava nguvhu ku a wubihi gi mbhela, kanilezvi i kombisile ku i wa hi ni lihlazva-mbilu hi ku wula ku: “Ndzi ta rindzela”. (Hab. 2:1, NM) Mupostoli Pawule i wulile lezvaku i wa zvi xuva hi mbilu yontlhe a ku “mbheta” a ntiro wakwe. Hambulezvo, i kombisile lihlazva-mbilu a simama ku “nyika wukustumunyu go mbhelela ga mahungu ya ma nene”. — Miti. 20:24.

¹⁴ Wona cikombiso ca patswa wo kari wu nga gondza cikola ca Gileyadhe wu guma wu rumelwa ka tiko gi nga ni Vakustumunyu va tsongwani; lomu a vanhu vo tala kambe va lumbako tichichi ti nga hiko ta wuKristu. Ka tiko lego, a kutala ka vanhu a va zvi lavi a ku gondza Bhibhiliya. A ya ku bayisa hi ku a vanghana vabye va gondzileko zvin’we a cikola ca Gileyadhe va nga ka ma tiko man’wani, va wa va rumela matshango yo tsakisa ya vanhu va gondzileko navo Bhibhiliya va tlhela vava Vakustumunyu. A patswa lowo wu no kombisa lihlazva-mbilu, wu simama ku chumayela hambu lezvi a vanhu va kona va nga kala va nga hi na mhaka. Andzhako ka 8 wa malembe na va chumayela lomu zvi nga wonekisa ku ne va nga ta tshuka va vhuna munhu, va nova ni litsako la ku wona a cigondzani cabye na ci bhabhatiswa. Hi gondza yini ka cikombiso ca Habhakuka, ni ca mupostoli Pawule, ni ca patswa lowu? A malandza lawa ya Jehovha yo tsumbeka a ma rerekangi ma sangula ku loloha kutani ku humuta woko ga wona, niku Jehovha i ma chachazele hi kota ya lihlazva-mbilu labye. Hikwalaho, a hi ‘pimanyiseni lava va gako a tshomba ya zvitsumbiso hi kota ya kukholwa ni lihlazva-mbilu’. — Mah. 6:10-12.

15. Hi yihi yin’we ya tindlela leti a kukholwa ku hi nyikako hi tona a ntamu wa ku nga humuti a woko ga hina?

¹⁵ Ha kholwa ku a mahungu lawa hi chumayelako lisine. Hikwalaho hi zvi lava nguvhu a ku chumayela vanhu vo tala hi laha zvi kotekako hi kona. Ha zvi kholwa a zvitsumbiso zvi nga ka Mhaka ya Nungungulu. (Lis. 119:42; Isa. 40:8) Ka cikhati leci hi hanyako ka cona, ha wona zviphrofeto zva Bhibhiliya na zvi tatiseka. Ha zvi wona lezvi a ku hanya hi matshinya ya milayo ya Bhibhiliya zvi va vhunisako zvona vanhu a ku chukwatisa wutomi gabye. Lezvo zvi hi maha hi engetela ku kholwa lezvaku a mahungu lawa hi chumayelako ma laveka ka vanhu vontlhe.

16. Hi kuya hi Lisimu 46:1-3, a ku kholwa ka Jehovha na Jesu zvi hi nyikisa kuyini ntamu wa ku simama hi chumayela?

¹⁶ Ha kholwa ka Jehovha kambe, a N’winyi wa mahungu lawa hi chumayelako. Ha kholwa ka Jesu kambe, loyi Jehovha a mu yimisileko kota Hosi ya Mufumo wa Nungungulu. (Joh. 14:1) Hambu loku ho kumana ni cikarato muni, contlhe cikhati Jehovha i ta hi nyika ntamu a tlhela a vhumela ku hi ya fihlala ka yena. (Lera Lisimu 46:1-3.) Ahandle ka lezvo, ha kholwa lezvaku Jesu wa rangela a ntiro wa kuchumayela hi kwale tilweni a nga kona, na a tirisa wuhosi ni ntamu lowu Jehovha a mu nyikileko. — Mat. 28:18-20.

17. Tlhamusela tshango gi kombako cigelo ca ku hi nga nyimi chumayela.

¹⁷ A kukholwa ku maha ku hi nga kanakani lezvaku Jehovha i ta katekisa a mizamo ya hina. Ka zvikhati zvin’wani, i zvi maha hi ndlela ya ku ne hi wa nga yi rindzelangi. (Mutsh. 11:6) Hi cikombiso, lomu ka zvikarinyana ni timeza hi chumayelako hi tona, ku hundza vanhu va talela ga cima siku ni siku. Xana a chumayelela legi ga pswala mihandzu?  Ga pswala! A Wutireli ga hina ga Mufumo ga Novembro wa 2014, gi wulawulile hi muswa wo kari a nga gondza Univhersidhadhe a nga lava ku tsala mubiko wo kari xungetano hi Vakustumunyu va Jehovha. I wa nga ku tivi laha ku nga ni Salawu ya Mufumu; kanilezvi kwale Univhersidhadhe, i no kuma meza ya hina ya mabhuku. Laha ka meza leyo, i no kuma mahungu ma nga laveka ka mubiko wakwe. Hi kufamba ka cikhati i no bhabhatiswa ava Kustumunyu ya Jehovha. Zvezvi i phayona ga cikhati contlhe. A matshango yo fana ni legi ma hi nyika ntamu wa ku simama hi chumayela hakuva ma hi komba ku ka ha hi ni vanhu va nga ni tora ga mahungu ya Mufumu.

18. Cini ci hi tiyisekisako lezvaku a ntiro wa kuchumayela wu ta mbhela hi cikhati leci Jehovha ci lavako?

¹⁸ Lezvi zvi mahekileko masikwini ya Nowa zvi hi tiyisekisa lezvaku a ntiro wa kuchumayela wu ta mbhela hi cikhati leci Jehovha a ci yimisileko. Masikwini ya Nowa, Jehovha i kombile zvi ku dlunya lezvaku wa zvi kota khwatsi a ku hlayisa cikhati. Na ka ha kiyela 120 wa malembe, Jehovha i no yimisa a siku legi a Ndambi yi nga wa ta sangula hi gona. Loku ku hundzile malembe yo kari, i no ruma Nowa lezvaku a aka taru. Nowa i no tira yi nga chayi hi cipimo ca 40 kutani 50 wa malembe a Ndambi na yi nga se chikela. Hambu lezvi a vanhu va kona va nga kala va nga lavi nchumu, Nowa i no simama ku chumayela a va tlharihisa kala Jehovha a mu byela ku leci cikhati ca ku nghenisela zvihari loku tarwini. Laha makunu gi nga chikela siku ga kona, “Jehovha i no vhala livati.” — Gen. 6:3; 7:1, 2, 16, NM.

19. Zvini hi nga rindzelako ku zvi wona loku hi nga humuti a woko ga hina?

¹⁹ Zvezvanyana, Jehovha i ta hi byela ku mu mbhetile a ku chumayela mahungu ya ma nene ya Mufumu, a guma a “vhala livati” ya tiko legi ga Sathani, a neha misava yiswa yi teleko hi vanhu vo lulama. Na ci nga se chikela a cikhati leco, a hi simameni ku chumayela, hi pimanyisa Nowa, na Habhakuka ni van’wani va nga kala ku humuta a woko gabye. A hi wu nyikeni nguvhu lisima a ntiro wa kuchumayela wutomini ga hina, hiva ni lihlazva-mbilu, hi tlhela hi ti karatela kuva ni kukholwa ko tiya ka Jehovha ni zvitsumbiso zvakwe.