NDZIMA YA CIGONDZO N.° 39
Zvini u nga mahako loku a wokari u mu randzako a tsika ku tirela Jehovha
‘Zvikhati zvingani va nga mu . . . zwisa kubayisa.’ — LIS. 78:40.
LISIMU 102 “Vhunetela lava va nga ni gome”
LEZVI HI TO GONDZA *
1. A vokari va ti zwisa kuyini loku a xaka gabye gi susiwa bandleni?
KU NA NI wokari u mu randzako a susilweko bandleni? Lezvo zva pandza mbilu! A makabye wokari wa ku hi Ilda i wula lezvi: “Laha a nuna wa mina a ngafa andzhako ka 41 wa malembe na hi chadhile, ndzi wa alakanya ku lezvo hi zvona zvilo zvo bayisa ku hundza zvontlhe ndzi nga kumanako nazvo. * Kanilezvi laha a n’wana wa mina ni sati wakwe ni n’wana wabye va nga tsika Jehovha, zvi no ndzi bayisa nguvhu.”
Jehovha wa zvi zwisisa lezvi hi bayisekisako zvona loku a munhu wo kari hi mu randzako a tsika ku mu tirela (Wona paragrafo 2-3) *
2-3. Hi kuya hi Lisimu 78:40, 41, Jehovha i ti zwisa kuyini loku a nandza gakwe gi mu tsika?
2 Hi nga alakanyela lezvi Jehovha a nga bayisekisa zvona laha a tingilozi to kari, leti ti nga hi cipandze ca ngango wakwe, ti nga tsika ku mu ingisa! (Jud. 6) Hi nga alakanyela kambe lezvi zvi nga mu bayisisa zvona Jehovha laha a nga wona vaIzrayeli, a vanhu a nga va randza nguvhu, na va mu fularela makhati yo tala. (Lera Lisimu 78:40, 41.) Loku a wokari u mu randzako a tsika Jehovha, tiyiseka lezvaku a Papayi wa hina wa lirandzo yenawu wa bayiseka. Jehovha wa ku zwisisa a kukarateka ka wena. I ta ku tiyisa hi lirandzo a tlhela a ku vhuna ka lezvi zvi lavekako.
3 Ka ndzima leyi, hi ta wona lezvi hi nga mahako kasi ku kuma a civhuno ca Jehovha loku a wokari hi mu randzako a tsika ku mu tirela. Hi ta tlhela hi kambisisa lezvi hi nga vhunisako zvona van’wani lomu bandleni lava va lwisanako ni cikarato leci. Kanilezvi zvezvi, a hi woneni maalakanyo yo kari ya hava lawa hi faneleko ku ma potsa.
U NGA TIZWI NANDZU
4. A vapswali votala va ti zwisa kuyini loku a n’wana wabye a tsika Jehovha?
4 Loku a n’wana a tsika Jehovha, a vapswali vakwe va nga ha alakanya ku a va mahangi zvontlhe zvi nga laveka kasi ku mu vhuna ku a simama a tirela Jehovha. A makabye wo kari wa ku hi Lucas i no wula lezvi andzhako ka loku a n’wana wakwe a susilwe bandleni; i te: “Ndzi no ti nyika nandzu. Lezvo zvi wa ndzi tsona wurongo. Ka zvikhati zvin’wani zvi wa ndzi pandza mbilu ndzi tlhela ndzi rila.” A makabye mun’wani wa ku hi Elizabheti, loyi yenawu a yimiseneko ni cikarato co fana, i wa ti wutisa lezvi: “Kota mamani, zvini ndzi nga tsandzeka ku maha? Ndzi wa ti zwisa ku khwatsi a ndzi mu gondzisangi khwatsi a n’wana wa mina lezvaku a randza Jehovha.”
5. Ku ngava lezvaku a vapswali hi vona va nga ni nandzu loku a n’wana wabye a tsika ku tirela Jehovha?
5 Hi nga rivali lezvaku Jehovha i nyikile a mun’we ni mun’wani wa hina a lungelo ga ku hlawula lezvi a zvi lavako. Lezvo zvi wula ku hi nga hlawula ku mu ingisa kutani ku nga mu ingisi. A vaswa vokari va hlawulile ku tirela Jehovha ni ku simama va tsumbekile kakwe hambu lezvi mbuyangwana a vapswali vabye va nga kala va nga hi zvikombiso zvi nene. Kanilezvi, a van’wani lava a vapswali vabye va nga kulula va n’watseka va va gondzisa ku va randza Jehovha, va gumesile va ku zvi choko, va mu fularela. A mun’we ni mun’wani wa hina i fanele ku hlawula hi yece lezvaku i ta tirela Jehovha kutani ahihi. (Jox. 24:15) Hikwalaho, n’wina vapswali mu karatekako hi lezvi a n’wana wa n’wina a nga tsika Jehovha mu nga tizwi nandzu!
6. A muswa a nga ti zwisa kuyini loku a mupswali wakwe a tsika ku tirela Jehovha?
6 Ka zvikhati zvin’wani, a mupswali wa tsika lisine hambu ku tlhela a bhangula ngango futsi. (Lis. 27:10) Lezvo zvi nga va karata nguvhu a vana lava va nga wona vapswali vabye kota cikombiso cinene. Ester, loyi a papayi wakwe a nga susiwa bandleni, i wula lezvi: “Ndzi wa tshamela ku rila hi lezvi papayi a nga tsika lisine a tlhela a maha ciboho ca ku a nga ta ha mu tirela kambe Jehovha. Ndza mu randza papayi wa mina, hikwalaho a cikhati a nga susiwa bandleni, ndzi wa ti wutisa ku kani i ta hanyisa kuyini. Ndzi wata na ndzi dzukadzuka ndzoce.”
7. Jehovha i ti zwisa kuyini hi vaswa va nga ni mupswali a susilweko bandleni?
7 N’wina vaswa lava mu nga ni mupswali a susilweko bandleni, hi rila na n’wina! Tiyisekani kambe lezvaku Jehovha wa ku zwisisa a kukarateka ka n’wina. Wa mu randza niku wa tsaka hi lezvi mu simamako ku tsumbeka kakwe, niku hinawu vamakabye va n’wina laha bandleni ha tsaka nguvhu. Alakanyani kambe lezvaku a mu na nandzu wa zviboho lezvi a vapswali va n’wina va mahako. Kota lezvi hi nga zvi wona kusanguleni, Jehovha i nyikile a mun’we ni mun’wani wa hina a kutlhatlheka ku hlawula ku i ta mu tirela kutani ahihi. Ahandle ka lezvo, ni wihi munhu a ti nyikeleko a tlhela a bhabhatiswa “i ta rwala a ndzhwalo wakwe yena n’winyi”. — Gal. 6:5.
8. Zvini lezvi a vamakabye va nga ni xaka gi susilweko bandleni va nga mahako na va ha rindzela ku gi wuya ka Jehovha? (Wona ni kwadru “ Wuya ka Jehovha.”)
8 Loku a wokari hi mu randzako a tsika Jehovha, hi tolovela ku rindzela ku a wuyela bandleni. U nga maha yini na wa ha rindzela ku a wuya ka Jehovha? Maha zvontlhe u zvi kotako kasi ku tiyisa kukholwa ka wena. Loku u maha lezvo, u tava cikombiso cinene ka zviro lezvi zvin’wani zva ngango niku kuzvilava hambu ni ka yaloyi a susilweko bandleni. U ta tlhela u kuma ntamu wu lavekako kasi u timisela kubayisa loku u ku zwako. Makunu zvini u nga mahako kasi u simama ku tiyisa kukholwa ka wena?
LEZVI U NGA MAHAKO KASI U SIMAMA KU TIYISA KUKHOLWA KA WENA
9. Zvini u nga mahako kasi u simama ku tiyisa kukholwa ka wena? (Wona ni kwadru “ Mitsalo yi nga ku tiyisako loku a wokari u mu randzako a tsikile Jehovha.”)
9 Simama ku tiyisa kukholwa ka wena. Zva lisima nguvhu a ku u simama ku tiyisa kukholwa ka wena ni ka zviro lezvi zvin’wani zva ngango. U nga zvi mahisa kuyini? U nga maha lezvo hi ku simama u gondza Bhibhiliya siku ni siku u tlhela u ehleketa hi lezvi u gondzako ni kuya mitlhanganweni ya wuKristu hi kukhandzakanya. Joanna, loyi a papayi wakwe ni makabye wakwe wa cisati va nga tsika lisine i wula lezvi: “Ndza pepanyana a cikhati ndzi gondzako lomu ka Bhibhiliya hi cikombiso ca Abhigayili, Estere, Joba, Josefa ni ca Jesu. A cikombiso cabye ca ndzi tiyisa ci tlhela ci hungula kukarateka ka mina. A mimuzka ya hina yonawu ya ndzi tiyisa nguvhu.”
10. A Lisimu 32:6-8 li hi vhunisa kuyini a ku lwisana ni kukarateka?
10 Chulula kukarateka ka wena ka Jehovha. Loku u karateka u nga tsiki ku khongela ka Jehovha. Khongela ka Papayi wa hina wa lirandzo kasi a ku vhuna ku wona zvilo hi mawonela yakwe ni ku ‘ku gondzisa a tlhela a ku komba a ndlela leyi u to famba ha yona’. (Lera Lisimu 32:6-8.) Hi lisine, zvi nga tshuka zvi karata nguvhu a ku byela Jehovha lezvi hakunene u ti zwisako zvona. Kanilezvi Jehovha wa ku zwisisa a kubayisa loku u ku zwako. Wa ku randza nguvhu niku i lava ku u mu chululela lezvi zvi ku karatako. — Ekso. 34:6; Lis. 62:7, 8.
11. Hi kuya hi Mahebheru 12:11, hikuyini hi faneleko ku tsumba a kulaya ka Jehovha ka lirandzo? (Wona ni kwadru “ A ku susa munhu bandleni cikombiso ca ku Jehovha wa hi randza.”)
11 Seketela zviboho zvi mahiwako hi madhota. A ku susa munhu bandleni yin’we ya tindlela leti Jehovha a layako hi tona. A kulaya loko ka lirandzo ku vhuna hontlheni, a ku patsa ni loyi a nga wonha. (Lera Mahebheru 12:11.) Loku ku susiwa munhu bandleni, a vokari va nga ha wula ku a madhota a ma mahangi ciboho ca ci nene, va tlhela va zvi mahisa ku khwatsi loyi a nga wonha a nga na nandzu. A lisine hi ku a hi tivi zvontlhe zvi patsekako. I chukwana ku tsumba lezvaku a madhota lawa ma nga xuxa mhaka leyo ma ti karatele ku landzela matshinya ya milayo ya Bhibhiliya niku ma lamulile hi kuya ‘hi Jehovha’. — 2 Kro. 19:6.
12. Makatekwa muni lawa a vokari va ma kumileko hi ku seketela lulamiselo ga Jehovha ga ku susa munhu bandleni?
12 Loku u seketela ciboho ca madhota ca ku susiwa ka wokari u mu randzako, u nga mu vhuna ku a tlhelela ka Jehovha. Elizabheti, hi mu kumbukileko kusanguleni, i wula lezvi: “Zvi wa hi karatela nguvhu a ku kala hi nga hlengeli ne ni kutsongwani ni n’wana wa hina. Kanilezvi a cikhati a nga tlhelela ka Jehovha i wulile lezvaku cive ciboho ca cinene a kuva a susilwe bandleni. Hi ndzhako ka cikhati i wulile ku i gondzile zvilo zvo tala zva zvi nene. Minawu ndzi gondzile ku a kulaya ka Jehovha contlhe cikhati ku nene.” Marku, a nuna wa Elizabheti, i engeta aku: “Hi ndzhako ka cikhati, a n’wana wa hina i no ndzi byela ku a cin’we ca lezvi zvi mu mahileko a wuyela hi lezvi hi nga kala hi nga hlengeli naye ne ni kutsongwani. Ndza mu bonga nguvhu Jehovha hi lezvi a hi vhunileko ku ingisa.”
13. Zvini zvi nga ku vhunako ku hlula kukarateka?
13 Bhula ni vanghana va to zwisisa lezvi u ti zwisako zvona. Ti nyike cikhati ca kuva zvin’we ni vamakabye vo buvha lava va to ku vhuna ku simama uva ni mawonela ma nene. (Mav. 12:25; 17:17) Joanna, hi mu kumbukileko kusanguleni, i ngalo: “Ndzi wazwa ciwundza ca hombe. Kanilezvi a ku bhula ni vanghana ndzi va tsumbako zvi ndzi vhunile nguvhu.” Ahati loku a vokari lomu bandleni va wula zvilo zvi engetelako kukarateka ka wena?
14. Hikuyini hi faneleko ku ‘simama ku timiselana ni ku tsetselelana’?
14 Vana ni lihlazva-mbilu hi vamakabye. A hi nge rindzeli ku contlhe cikhati vontlhe va wulawula zvilo zva zvi nene. (Jak. 3:2) Hontlheni a hi mbhelelangi, hikwalaho u nga hlamali loku a wokari a vhumala co wula kutani a wula zvilo zvi ku bayisako na a nga zvi poli. Alakanya wusungukati ga mupostoli Pawule gaku: “Simamani ku timiselana ni ku tsetselelana hambu loku a munhu a hi ni cigelo ca ku sola mun’wani.” (Kol. 3:13) A makabye wo kari wa cisati a nga hi ni xaka gi nga susilwe bandleni i wula lezvi: “Jehovha i ndzi vhunile ku tsetselela vamakabye lava va nga ndzi tlhava hi magezu yabye na vaku vo zama ku ndzi tiyisa.” A bandla gi nga maha yini kasi ku vhuna vamakabye lava va nga ni maxaka ma susilweko?
LEZVI A BANDLA GI NGA VHUNISAKO ZVONA
15. Zvini hi nga mahako kasi ku vhuna vamakabye va nga ni maxaka ma ha hi ku susiwako bandleni?
15 Va kombise lirandzo ni cinghana a vamakabye lava va nga ni maxaka ma susilweko bandleni. A makabye wo kari wa ku hi Miriyamu i wula lezvaku andzhako ka loku a makabye wakwe a susilwe bandleni zvi wa mu karatela a kuya mitlhanganweni. I wula lezvi: “Ndzi wa chava lezvi a van’wani va nga wa ta wula. Kanilezvi ku wa hi ni vamakabye vo tala va nga karateka zvin’we na mina hi kota ya lezvi zvi nga humelela. Va wa nga wulawuli zva hava kambe hi makabye wa mina loyi a nga susilwe bandleni. Lezvo zvi ndzi vhunile ku wona ku a hi mina ndzoce ndzi nga karateka hi ku susiwa ka makabye wa mina.” A makabye mun’wani wa cisati i wula lezvi: “Andzhako ka loku a n’wana wa hina a susilwe bandleni a vamakabye va hina vo randzeka va nota va ta hi tiyisa. A vokari va no hi byela ku a va ci tivi ni co wula. Va no rila na mina, a van’wani va ndzi tsalela mapapilo yo tiyisa. Lezvi va nga maha zvi ndzi vhunile zva ku cima a wu se zvi wona!”
A bandla gi nga tiyisa a vamakabye va nga ni maxaka ma susilweko bandleni (Wona paragrafo 17) *
16. A bandla gi nga simamisa kuyini a ku vhuna ni ku seketela lava va nga ni maxaka ma susilweko?
16 Simama ku vhuna vamakabye lava va nga ni maxaka ma susilweko bandleni. Zvezvi va zvi lava nguvhu a ku kombisiwa lirandzo ni ku tiyisiwa. (Mah. 10:24, 25) Ka zvikhati zvo kari lava va nga ni maxaka ma susilweko bandleni va wona ku a vamakabye vo kari a va ha bhuli navo, a ku khwatsi hi loku vonawu va no susiwa. Hi nga tshuki hi maha cihoxo leco! A vaswa lava a vapswali vabye va susilweko bandleni hi vona nguvhunguvhu zvi lavako ku hi va dzundza ni ku va tiyisa. Maria loyi a nuna wakwe a susilweko bandleni a tlhela a bhangula ngango, i wula lezvi: “A vamakabye vo kari va nota laha kaya va ta bhika va tlhela va ndzi vhuna ku gondzisa vana va mina. Va nozwa kukarateka ka mina va tlhela va rila zvin’we na mina. Va no ndzi yimelela a cikhati ku nga zwala mavalivali ya hava hi mina. Va ndzi tiyisile nguvhu!” — Rom. 12:13, 15.
17. A madhota ma nga maha yini kasi ku chavelela lava va nga ni maxaka ma susilweko bandleni?
17 Madhota, mahani zvontlhe mu zvi kotako kasi ku tiyisa lava va nga ni maxaka ma susilweko bandleni. Mu na ni ntiro wa lisima wa ku chavelela a vamakabye lavo va nga ni maxaka ma tsikileko Jehovha. (1 Tes. 5:14) Ti karateleni a ku va tiyisa mahlweni ni ndzhako ka mitlhangano. Va endzeleni mu tlhela mu khongela navo. Chumayelani navo kutani kuta na mu va ramba ka wukhozeli ga n’wina ga ngango. A madhota ma fanele ku khatalela lava va karatekileko, ma va zwela wusiwana ni ku va randza. — 1 Tes. 2:7, 8.
U NGA MBHELI NTAMU, SIMAMA KU TSUMBA JEHOVHA
18. Hi kuya hi 2 Pedro 3:9, zvini lezvi Nungungulu a lavako ku va maha lava va nyimileko ku mu tirela?
18 Jehovha “a nga lavi lezvaku ku lova ni mun’we, kanilezvi i lava lezvaku vontlhe va hundzuluka”. (Lera 2 Pedro 3:9.) Hambu loku munhu a maha ciwonho ca hombe, a wutomi gakwe ga ha simama kuva ga lisima ka Nungungulu. Alakanya lezvaku Jehovha i hakhele a ntsengo wa hombe — ku nga wutomi ga N’wana wakwe wo randzeka — hi kota ya mun’we ni mun’wani wa hina. Jehovha i kombisa lirandzo a zama ku vhuna lava va mu tsikileko kasi va tlhelela kakwe. I va vhuna na a rindzela ku va ta tlhelela futsi, kota lezvi hi zvi wonako ka mufananiso wa n’wana a pengileko lowu Jesu a nga hlawutela. (Luka 15:11-32) A kutala ka lava va nga tsikile lisine va gumesile va tlhelela ka Papayi wabye Jehovha. A bandla kambe gi va amukele hi mandla mambiri. Elizabheti, hi mu kumbukileko kusanguleni, i tsakile zva tanani mu ta wona laha a n’wana wakwe na nga wuyela bandleni. I wulile lezvi: “Ndza va bonga nguvhu lava va hi tiyisileko hi simama hi tsumba ku a n’wana wa hina i ta wuyela bandleni.”
19. Cini ci hi mahako hi simama ku tsumba Jehovha?
19 Contlhe cikhati hi na ni zvigelo zva ku tsumba Jehovha. A nga tshuki a hi nyika cileletelo ci hi vangelako zvikarato. Wa hana niku i Papayi wo zwela wusiwana loyi a va randzako nguvhu vontlhe lava va mu randzako ni ku mu khozela. Tiyiseka lezvaku Jehovha a nga ta tshuka a ku tsika a cikhati u nga kukaratekeni. (Mah. 13:5, 6) Marku, hi mu kumbukileko kusanguleni, i ngalo: “Jehovha a nga tshukangi a hi tsika. A nga tshuki a fambela kule loku hi hi zvikaratweni.” Jehovha i ta simama ku ku nyika “ntamu wa hombe wo hundza wa munhu”. (2 Kor. 4:7) Kunene, u nga simama u tsumbekile hambu loku a xaka ga wena gi tsikile Jehovha u tlhela u simama ku rindzela ku gi ta wuyela bandleni.
LISIMU 44 Mukhongelo wa munhu a karatekileko
^ par. 5 A ho ku bayiseka loku a wokari hi mu randzako a tsika ku tirela Jehovha. Ka ndzima leyi hi ta wona lezvi Jehovha a ti zwisako zvona loku lezvo zvi humelela. Hi ta tlhela hi wona lezvi a maxaka ya loyi a tsikileko Jehovha ma nga mahako kasi ku kuma ku chavelelwa ni ku simama ma tiyile hi tlhelo ga moya. Yi ta tlhela yi hi komba lezvi a bandla gontlhe gi nga chavelelisako zvona ni ku tiyisa a ngango wa munhu loyi a tsikileko Jehovha.
^ par. 1 A mavito yo kari ma cicilwe.
