Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

NDZIMA YA CIGONDZO N.° 39

A vito ga wena gi kona lomu “bhukwini ga wutomi”?

A vito ga wena gi kona lomu “bhukwini ga wutomi”?

‘Ku no tsaliwa a bhuku ga cialakanyiso mahlweni kakwe, ku tsaliwa lava va chavako Jehovha.’ — MALA. 3:16.

LISIMU 61 Yanani mahlweni, Vakustumunyu!

LEZVI HI TO GONDZA *

Kusukela masikwini ya Abheli, Jehovha i kari a engetela mavito “bhukwini ga wutomi”(Wona maparagrafo 1-2)

1. Hi kuya hi Malaki 3:16, i bhuku muni legi Jehovha a tsalako niku zvini zvi nga lomu ka bhuku lego?

 JEHOVHA i na ni mazanazana ya malembe na a tsala bhuku go hlawuleka. A bhuku lego gi na ni mavito. Gi sangula hi vito ga kustumunyu wo sangula wo tsumbeka, Abheli. * (Luka 11:50, 51) Kusukela ka cikhati leco, Jehovha i engetela man’wani mavito ka bhuku lego, niku nyamutlha gi na ni timiliyoni ta mavito. Lomu ka Bhibhiliya, a bhuku lego gi vitaniwa ku i ‘bhuku ga cialakanyiso’ niku i ‘bhuku ga wutomi’. Ka ndzima leyi hi ta wulawula hi gona kota “bhuku ga wutomi”. — Lera Malaki 3:16; Kuv. 3:5; 17:8.

2. Mavito ya vamani ma tsaliwako lomu bhukwini ga wutomi niku hi nga maha yini kasi a vito ga hina gi tsaliwa ka bhuku lego?

2 A bhuku lego go hlawuleka gi na ni mavito ya vontlhe lava va khozelako Jehovha hi cichavo ca hombe va tlhela va gi nyika lisima a vito gakwe. Va tava ni thomo ga ku kuma wutomi ga pindzukelwa. Nyamutlha, a vito ga hina gi nga tsaliwa bhukwini lego loku hi hlakulela a wunghana ga hombe na Jehovha na hi ti seketela ka hakhelo ya ku tlhatlhisa ya N’wana wakwe, Jesu Kristu. (Joh. 3:16, 36) Hontlheni hi lava ku a vito ga hina giva kona bhukwini lego — kani hi na ni kutsumba ka kuya hanya tilweni kutani laha misaveni.

3-4. a) Lava zvezvi va tsalilweko mavito yabye lomu bhukwini ga wutomi a ku va ta hanya kala ku pindzuka? Tlhamusela. b) Zvini hi to bhula hi zvona ka ndzima leyi ni leyi yi landzelako?

3 Xana lezvo zvi wula ku vontlhe lava a mavito yabye ma tsalilweko ka bhuku lego va na ni citiyisekiso ca ku kuma wutomi ga pindzukelwa? Hi kuma a hlamulo wa ciwutiso leci ka magezu lawa Jehovha a nga byela Mosi, ma tsalilweko ka Eksodusi 32:33. Jehovha i te: ‘Loyi a ndzi goheleko hi yena ndzi ta nga mu susa lomu bhukwini ga mina.’ Hikwalaho, a mavito lawa zvezvi ma tsalilweko ka bhuku lego ma nga susiwa kutani ku vhinyiwa, a ku khwatsi hi loku Jehovha a no tsala mavito lawo hi lapi. (Kuv. 3:5) Hi fanele ku maha zvontlhe hi zvi kotako kasi a vito ga hina gi simama bhukwini lego kala gi tsaliwa hi lapizeri.

4 Lezvo zvi nga vhuxa zviwutiso zvo kari. Hi cikombiso, zvini lezvi a Bhibhiliya gi wulako xungetano hi lava a mavito yabye ma tsaliwako bhukwini ga wutomi zvin’we ni lava a mavito yabye ma kalako ma nga tsaliwangi? Lava a mavito yabye ma tsalilweko bhukwini lego va ta gi kuma rini a wutomi ga pindzukelwa? Ahati lava va fileko na va nga mu tivangi Jehovha ke? Xana zva koteka ku a mavito yabye ma tsaliwa ka bhuku lego? A zviwutiso lezvi zvi ta hlamuliwa ka ndzima leyi ni ka leyi yi landzelako.

MAVITO YA VAMANI MA NGA LOMU BHUKWINI?

5-6. a) Kota lezvi zvi khanyisilweko ka Va Le Filipi 4:3, hi vamani lava a mavito yabye ma tsalilweko bhukwini ga wutomi? b) Hi rini laha a mavito yabye ma to tsaliwa bhukwini ga wutomi ma nga ha vhinyiwi kambe?

5 Mavito ya vamani ma nga lomu bhukwini ga wutomi? Kasi ku hlamula a ciwutiso leci, hi ta bhula hi ntlhanu wa mitlawa ya vanhu. Cikari ka mitlawa leyo, a vokari a mavito yabye ma tsalilwe bhukwini ga wutomi, a van’wani a ma tsaliwangi.

6 A ntlawa wo sangula wu wumbiwa hi lava va hlawuliwako kuya fuma na Jesu le tilweni. A ku a mavito yabye zvezvi ma tsalilwe bhukwini ga wutomi? Ina. Hi kuya hi magezu ya mupostoli Pawule ka “vatiri-kulori” le Filipi, a mavito ya vatotilweko, ku nga lava va vitanilweko kuya fuma na Jesu, zvezvi ma kona bhukwini ga wutomi. (Lera Va Le Filipi 4:3.) Kanilezvi, kasi a mavito yabye ma simama bhukwini lego ga wutomi, va fanele ku simama va tsumbekile. A cikhati va to amukela a cifungo co gumesa, kani hi mahlweni ka ku vafa kutani hi cikhatanyana mahlweni ka ku sangula kuxaniseka ka hombe, a mavito yabye ma ta tsaliwa bhukwini ga wutomi ma nga ha vhinyiwi. — Kuv. 7:3.

7. Hi kuya hi Kuvhululelwa 7:16, 17, hi zwisisa ku a mavito ya citshungu ca hombe ca tiyivhu tin’wani ma ta tsaliwa rini bhukwini ga wutomi ma nga ha vhinyiwi?

7 A ntlawa wa wumbiri wu wumbiwa hi citshungu ca hombe ca tiyivhu tin’wani. A ku a mavito yabye zvezvi ma tsalilwe bhukwini ga wutomi? Ina. A mavito yabye ma ta simama bhukwini ga wutomi andzhako ka ku pona a Armagedhoni ke? Ina. (Kuv. 7:14) Jesu i wulile lezvaku a vanhu lavo vo fana ni tiyivhu “va taya wutomini ga pindzukelwa”. (Mat. 25:46) Kanilezvi a vanhu lavo va to pona a Armagedhoni va nga ta tekela ku kuma wutomi ga pindzukelwa. A mavito yabye ma ta simama bhukwini ga wutomi na ma ha tsalilwe hi lapi. Ndzeni ka 1000 wa malembe ya kufuma kakwe, Jesu i ‘ta va risa, a va yisa zvibukeni zva mati ya wutomi’. Lava va to ingisa a wurangeli ga Jesu va tlhela va woniwa kota vanhu vo tsumbeka mahlweni ka Jehovha a cikhati va to lamuliwa, a mavito yabye ma ta tsaliwa bhukwini ga wutomi ma nga ha vhinyiwi. — Lera Kuvhululelwa 7:16, 17.

8. Mavito ya vamani ma nga tsaliwangiko bhukwini ga wutomi niku zvini zvi to va humelela?

8 A ntlawa wa wunharu wu wumbiwa hi lava vo fana ni timbuti, lava va to lovisiwa yimpini ya Armagedhoni. A mavito yabye a ma tsaliwangi bhukwini ga wutomi. Jesu i te “va ta loviselwa magumo”. (Mat. 25:46) Hi kupimiselwa, Pawule i wulile lezvaku “a vanhu lavo va ta tsayisiwa hi ku lovisiwa kala kupindzuka”. (2 Tes. 1:9; 2 Ped. 2:9) Zviya hi ku fana ni lava va wonhelako a moya wa ku basa ha womu ndzeni ka cikhati contlhe leci kala ka Armagedhoni. Vonawu va ta kuma kuloviswa ka pindzukelwa, na ku nga hi wutomi ga pindzukelwa. Zvi laha kubaseni lezvaku va nga ta vhuxiwa hi ka vafileko. (Mat. 12:32; Mar. 3:28, 29; Mah. 6:4-6) Zvezvi a hi vekeni kupima ka mitlawa yimbiri ya vanhu va to vhuxiwa laha misaveni.

LAVA VA TO VHUXIWA

9. Hi kuya hi Mitiro 24:15, mitlawa muni ya vanhu yi to vhuxiwa laha misaveni niku hi kwihi kuhambana ka yona?

9 A Bhibhiliya gi wulawula hi mitlawa yimbiri ya vanhu va to vhuxiwa na va rindzela ku hanya kala kupindzuka laha misaveni, ku nga “lava vo lulama ni lava vo kala ku lulama”. (Lera Mitiro 24:15.) “Lava vo lulama” hi lava va tsumbekileko va tirela Jehovha a cikhati leci va nga ha hanya. “Lava vo kala ku lulama” hi lava va ngafa na va nga mu tirelangi Jehovha. Hi lisine, a mahanyela yabye ma wa nga lulamangi. A ku lezvi a mitlawa leyi ya yimbiri yi to vhuxiwa, hi nga wula lezvaku a mavito yabye ma tsalilwe bhukwini ga wutomi ke? Kasi ku hlamula ciwutiso leci, a hi bhuleni hi mitlawa leyi ya yimbiri hi wun’we wun’we.

10. Hikuyini “lava vo lulama” va to vhuxiwa niku i thomo muni legi a vokari vabye va tova nago? (Xungetano hi lava va to vhuxiwa laha misaveni wona ni “Zviwutiso zva vagondzi” ka Murindzeli lowu.)

10 “Lava vo lulama” hi vona va wumbako a ntlawa wa wumune. A mavito yabye ma tsalilwe bhukwini ga wutomi na va nga sefa. Makunu, a ku a mavito yabye ma vhinyilwe a cikhati leci va ngafa? Ahihi, hakuva va ha “hanya” maalakanyweni ya Jehovha. Jehovha “a hi Nungungulu wa vafileko, kanilezvi wa vahanyako, hakuva ka yena vontlhe va hanya”. (Luka 20:38) Lezvo zvi wula ku a cikhati leci a valulamileko va to vhuxiwa laha misaveni a mavito yabye ma tava ma tsalilwe bhukwini ga wutomi, hambu lezvi ma to ngha ma tsalilwe hi lapi, hi ndlela yo fananisa. (Luka 14:14) A zvi kanakanisi ku a vokari cikari ka lava va to vhuxiwa va tava ni thomo ga ku tira kota “tihosana misaveni yontlhe”. — Lis. 45:16.

11. Zvini lezvi “lava vo kala ku lulama” zvi to lava ku va gondzisiwa a mavito yabye na ma nga se tsaliwa bhukwini ga wutomi?

11 Hi kugumesa, a hi bhuleni hi ntlawa wa wu ntlhanu, wu wumbiwako hi “lava vo kala ku lulama”. A vanhu lavo va wa nga hi na mahanyela yo lulama a cikhati leci va nga ha hanya, kuzvilava hi kota ya lezvi va nga kala va nga yi tivi a milayo ya Jehovha. Hikwalaho, a mavito yabye a ma tsaliwangi bhukwini ga wutomi. Kanilezvi Nungungulu i ta va vhuxa kasi a va nyika thomo ga ku hi kufamba ka cikhati a mavito yabye ma tsaliwa bhukwini lego. A vanhu ‘lavo vo kala ku lulama’ zvi ta lava ku va vhuniwa nguvhu. Na va nga sefa, a vokari vabye va wa maha zvilo zvo biha nguvhu ni kutshisa. Maku zvi ta lava ku va gondzisiwa ku hanya hi milayo yo lulama ya Jehovha. Kasi ku vhuna a vanhu lavo, a Mufumo wa Nungungulu wu ta rangela a ntiro wa hombe nguvhu wa ku gondzisa vanhu misaveni yontlhe, wa ku a wu se tshuka wu mahiwa.

12. a) Himani a to gondzisa lava vo kala ku lulama? b) Zvini zvi to humelela lava va to ala ku hanya hi lezvi va to zvi gondza?

12 Himani a to gondzisa lava vo kala ku lulama? Hi lava va citshungu ca hombe ni lava vo lulama va to vhuxiwa hi ka vafileko. Kasi a mavito ya lava vo kala ku lulama ma tsaliwa bhukwini ga wutomi zvi ta lava ku va ti karatela kuva ni wunghana na Jehovha va tlhela va nyikela a wutomi gabye kakwe. Jesu Kristu ni vatotilweko va ta cuwukisela na va hi le tilweni kasi ku wona lezvaku a vangalulamangiko va vhumela lezvi va gondzako ke. (Kuv. 20:4) Ni wihi loyi a to kala ku vhumela a nga ta tsikiwa a simama ku hanya — hambu loku ova ni 100 wa malembe. (Isa. 65:20) Jehovha na Jesu va zvi kota ku lera timbilu, hikwalaho va nga ta tsika ne munhu mun’we a gohetela misaveni yiswa. — Isa. 11:9; 60:18; 65:25; Joh. 2:25.

KU VHUXIWA VAYA WUTOMINI NI KU VHUXIWA VAYA KULAMULWENI

13-14. a) A kale hi wa ma zwisisa kuyini a magezu ya Jesu ma nga ka Johani 5:29? b) Zvini hi faneleko ku chela kota hi zvona ka magezu lawa?

13 Jesu i tlhelile a wulawula hi lava va to vhuxiwa laha misaveni. Hi cikombiso, i te: “Mu nga hlamali hi kota ya lezvi ndzi nga wula, hakuva cata cikhati leci vontlhe lava va nga zvilahleni va tozwa gezu gakwe va huma. Lava va mahileko a zvilo zva zvi nene va vhuka vaya wutomini, ni lava va mahileko a zvilo zva kubiha va vhuka vaya kulamulweni.” (Joh. 5:28, 29) Zvini lezvi Jesu a nga lava ku wula?

14 A kale hi wa zwisisa lezvaku Jesu i wula a zvilo lezvi lava va to vhuxiwa va to zvi maha andzhako ka ku vhuxiwa hi ka vafileko; ku nga lezvaku a vokari va ta vhuxiwa va maha zvilo zva zvinene, kanilezvi a van’wani va ta vhuxiwa va maha zvilo zva kubiha. Hambulezvo, wona lezvaku Jesu a nga wulangi ku lava va to vhuxiwa va ta maha zvilo zva zvinene, kutani va ta maha zvilo zva kubiha. Kanilezvi i wulawulile hi zvilo va nga sina va zvi mahile. I wulawulile hi lava va “mahileko a zvilo zva zvi nene” ni lava va “mahileko a zvilo zva kubiha”. Lezvo zvi komba ku a zvilo lezvo va zvi mahile na va nga sefa. Lezvo zva zwala, hakuva misaveni yiswa a nga kona a to tsikiwa a maha zvilo zva kubiha. Hikwalaho, a zvilo lezvo zvakubiha zvi wuliwako hi lezvi lava vo kala ku lulama va zvi mahileko a cikhati leci va nga ha hanya. Makunu, ma wula yini a magezu ya Jesu xungetano hi ku a vanhu va “vhuka vaya wutomini” ni ku va “vhuka vaya kulamulweni”?

15. Hi vamani va to “vhuka vaya wutomini” niku hikuyini?

15 A valulamileko lava va mahileko a zvilo zva zvinene a cikhati leci va nga ha hanya va ta “vhuka vaya wutomini” hakuva a mavito yabye ma ta ngha ma tsalilwe bhukwini ga wutomi. Lezvo zvi wula ku a kuvhuka ka ‘lava va mahileko a zvilo zva zvinene’ ku kumbukiwako ka Johani 5:29 ka fana ni kuvhuka ka “lava vo lulama” ku kumbukiwako ka Mitiro 24:15. A kuzwisisa loku ka yelana ni magezu ma nga ka Va Le Roma 6:7, ma nge: “Hakuva loyi a fileko i tsetselelwe ciwonho cakwe.” A zviwonho lezvi lava vo lulama va zvi mahileko na va nga sefa zvi vhinyilwe a cikhati leci va ngafa, kanilezvi a kutsumbeka kabye a ku vhinyiwangi. (Mah. 6:10) Kunene, a valulamileko lava va to vhuxiwa zvi ta lava ku va simama va tsumbekile kasi a mavito yabye ma nga vhinyiwi bhukwini ga wutomi.

16. Zvi wula yini ku a vanhu va “vhuka vaya kulamulweni”?

16 Ahanti lava va mahileko a zvilo zva kubiha na va nga sefa ke? Hambu lezvi a zviwonho zvabye zvi vhinyilweko a cikhati leci va ngafa, vona a va tirelangi Jehovha hi kutsumbeka a cikhati leci va nga ha hanya. A mavito yabye a ma tsaliwangi bhukwini ga wutomi. Hi ndlela leyo, a kuvhuka ka “lava va mahileko a zvilo zva kubiha” ka fana ni kuvhuka ka “lava vo kala ku lulama” ku kumbukiwako ka Mitiro 24:15. Vona va ta “vhuka vaya kulamulweni”. * A vangalulamangiko va ta lamuliwa hi ku va hloliwa. (Luka 22:30) Zvi ta teka cikhati kasi Jesu a tiva lezvaku va ringanelwa hi ku a mavito yabye ma tsaliwa bhukwini ga wutomi. Ntsena loku a vangalulamangiko va tsikile a mahanyela yabye ya kale yo biha va tlhela va ti nyikela ka Jehovha hi kona a mavito yabye ma to tsaliwa bhukwini ga wutomi.

17-18. Zvini lezvi vontlhe lava va to vhuxiwa laha misaveni zvi to lava ku va maha niku “mitiro” yihi ya kona yi kumbukiwako ka Kuvhululelwa 20:12, 13?

17 Lava va to vhuxiwa zvi ta lava ku va ingisa a milayo leyi yi tova mabhukwini maswa ma to vhululiwa ndzeni ka 1000 wa malembe, kani a kale va wa hi vanhu vo lulama kutani vo kala ku lulama. Mupostoli Johani i tlhamusele lezvi a zvi wonileko ka muwoniso, aku: “Ndzi no wona vafileko, a vahombe ni vatsongwani, na va yimile mahlweni ka citshamu ca wuhosi, ku vhululiwa mabhuku. Kanilezvi ku no vhululiwa a bhuku gin’wani, gi nga bhuku ga wutomi. A vafileko va no lamuliwa hi lezvi zvi tsalilweko mabhukwini hi kuya hi mitiro yabye. A bimbi gi no humesa a vafileko lava va nga hi ka gona, a kufa ni Cilahla zvonawu zvi no humesa a vafileko lava va nga hi ka zvona, a mun’we ni mun’wani a lamuliwa hi kuya hi mitiro yakwe.” — Kuv. 20:12, 13.

18 Lava va to vhuxiwa va ta lamuliwa hi “mitiro” yihi ya kona? Mitiro leyi va yi mahileko na va nga sefa ke? Ahihi! Alakanya lezvaku a cikhati leci va ngafa a zviwonho zvabye zvi no vhinyiwa. Hikwalaho, a “mitiro” leyo a ku wuliwi lezvi va zvi mahileko na va nga sefa. Kanilezvi ku wuliwa lezvi va to zvi maha hi ku yelana ni lezvi va to ngha va gondzisiwa misaveni yiswa. Hambu hi vanhu vo tsumbeka vo kota Nowa, na Samuweli, na Dhavhidha, na Dhaniyeli zvi ta lava ku va gondza xungetano hi Jesu Kristu va tlhela va kombisa kukholwa ka hakhelo yakwe ya kutlhatlhisa. Lezvi zvi tshamisileko lezvo, a ha ha wuli hi vangalulamangiko!

19. Zvini zvi to humelela lava va to ala a lungelo lego go tsakisa?

19 Zvini zvi to humelela lava va to ala a lungelo lego go tsakisa? Kuvhululelwa 20:15 i hi byela lezvi: “Ni wihi loyi a vito gakwe gi nga kala ku kumiwa bhukwini ga wutomi i no hoxiwa tiveni ga ndzilo.” Ina, va ta lovisiwa kala kupindzuka. Hikwalaho, zva lisima nguvhu a ku hi maha zvontlhe hi zvi kotako kasi a vito ga hina gi tsaliwa bhukwini ga wutomi gi tlhela gi nga vhinyiwi!

Makabye a patsekako ka ntiro wa hombe wa kuchumayela wu to mahiwa ndzeni ka 1000 wa malembe ya Kufuma ka Kristu (Wona paragrafo 20)

20. I ntiro muni wa ku tsakisa wu to mahiwa ndzeni ka 1000 wa malembe ya kufuma ka Kristu? (Wona mufota wa kapa.)

20 A kufuma ka Kristu ka 1000 wa malembe ku tava cikhati co tsakisa nguvhu! Ndzeni ka cikhati leco ku ta maheka ntiro wa hombe nguvhu wa ku gondzisa vanhu misaveni yontlhe wa ku a wu se tshuka wu mahiwa. Kanilezvi ci tava cikhati kambe ca ku hlola a mahanyela ya lava vo lulama ni lava vo kala ku lulama. (Isa. 26:9; Miti. 17:31) A ntiro lowo wa ku gondzisa wu ta mahisiwa kuyini? A ndzima yi landzelako yi ta hi vhuna ku zwisisa lulamiselo legi go tsakisa ni ku gi nyika lisima.

LISIMU 147 Hi tsumbisilwe wutomi ga pindzukelwa

^ A ndzima leyi yi chukwatisa a mazwisisela ya hina ya magezu ya Jesu ma tsalilweko ka Johani 5:28, 29 xungetano hi ku a vanhu va “vhuka vaya wutomini” ni ku va “vhuka vaya kulamulweni”. Hi ta wona lezvi a ku vhuka loku ka kumbiri ku wulako zvona niku hi vamani va patsekako ka ku kun’we ni kun’wani.

^ A bhuku lego gi sangulile ku tsaliwa “kusukela kusanguleni ka tiko”, ku nga tiko ga vanhu lava va nga tlhatlhisiwako ka ciwonho. (Mat. 25:34; Kuv. 17:8) Hikwalaho, a wanuna wo lulama, Abheli, zvo khwatsi hi yena wo sangula ku a vito gakwe gi tsaliwa bhukwini lego.

^ A kale, hi wa tlhamusela lezvaku a gezu “kulamula” legi gi tirisilweko laha gi wula a kulamula loku ka ku a munhu a gumesa a koniwa. Lisine ku a gezu “kulamula” gi ngava ni mongo lowo. Kanilezvi ka mongo wa vhesi legi, zvi wonekisa ku Jesu i tirisile gezu “kulamula” na a wula a kulamula laha ku yileko, ku nga ku mu hlola khwatsi munhu, kutani “ku hlola mahanyela ya munhu”, kota kuwula ka dhisiyonario go kari ga Bhibhiliya ga ciGreki.