1-2. Hikuyini Jesu a nga karatekile nguvhu?

KA SIKU go gumesa kota munhu wa nyama, Jesu i wa karatekile. Laha a nga hi kona, ku wo kiyela cikhati citsongwani kasi a dawa hi ndlela ya xapi hi zvitlula-milayo. Hambulezvo, Jesu i wa nga karateki hi lezvi a nga lava ku dawa basi. I wa lava ni ku tsakisa Papayi wakwe, hakuva i wa mu randza nguvhu. I wa zvi tiva ku loku a simama a tsumbeka ka ciringo leco co karata, i wa ta vhunetela ku a vito ga Jehovha gi basiswa. I wa va randza vanhu kambe, niku i wa zvi tiva ku a citsumbiso ca ku va hanya kala kupindzuka ci wa khegele ka ku yena a tsumbeka ka Jehovha kala afa.

² Hambu lezvi Jesu a nga karatekile nguvhu, i wa hi ni kurula. I no byela vapostoli vakwe, aku: “Ndza mu nyika kurula ka mina”. (Joh. 14:27) Jesu i wa hi ni “kurula ka Nungungulu”— ku nga kutangala ni kupepa loku a munhu a ku kumako hi kota ya wunghana gakwe na Jehovha. A kupima ka Jesu ni mbilu yakwe zvi wa no pe, hi kota ya kurula loko. — Filp. 4:6, 7.

3. Zvini hi to zvi wona ka ndzima leyi?

³ A ku na munhu cikari ka hina a to tshuka a karateka a ku fana ni lezvi Jesu a nga karatekisile zvona. Hambulezvo, vontlhe va landzelako Jesu va ta kumana ni zvikarato. (Mat. 16:24, 25; Joh. 15:20) A ku fana na Jesu kambe, hi ta tshuka hi karateka. Hi nga maha yini kasi hi nga karateki laha ka kuza hi nga havi ni kurula? A hi woneni zvilo zvinharu a nga maha Jesu ntirweni wakwe wa kuchumayela laha misaveni, ni ndlela ya ku mu pimanyisa loku hi kumana ni zvikarato.

4. Na wu alakanya 1 Va Le Tesalonika 5:17, nyika zvikombiso zvokari zvi kombako ku Jesu i khongele hi kuphindaphinda hi siku go gumesa ga wutomi gakwe laha misaveni.

⁴ Lera 1 Va Le Tesalonika 5:17. Jesu i khongele hi kuphindaphinda hi siku go gumesa ga wutomi gakwe laha misaveni. A cikhati a nga komba vapizani vakwe lezvi va nga wa ta alakanyisisa zvona a kufa kakwe, i khongelele a pawa ni vhinyo. (1 Kor. 11:23-25) Na va nga se suka laha va nga gela kona Phasika, i khongelile kambe ni vapizani vakwe. (Joh. 17:1--26) Loku a chikele Citsungeni ca maOlivha ni vapizani vakwe ka wusiku lego, i khongele hi kuphindaphinda. (Mat. 26:36-39, 42, 44) A magezu yo gumesa a nga wula na a lava kufa, mave mukhongelo. (Luka 23:46) Jesu i khongele ka Jehovha xungetano hi zvilo zvontlhe zvi nga humelela hi siku go gumesa ga wutomi gakwe.

5. Hikuyini a vapostoli va nga tsandzeka ku tiya hlana?

⁵ Jesu i zvi kotile ku timisela zvikarato zvakwe hi ku khongela hi kuphindaphinda ka Papayi wakwe. Kanilezvi, a vapostoli va tsikile ku khongela ka wusiku lego. Kota wuyelo ga kona, a va tiyangi hlana a cikhati va nga kumana ni ciringo. (Mat. 26:40, 41, 43, 45, 56) Loku hi kumana ni zviringo, hi ta simama hi tsumbeka ntsena loku hi “khongela contlhe cikhati”, hi pimanyisa cikombiso ca Jesu. Hi nga khongela hi yini?

6. A kukholwa ku ta hi vhunisa kuyini a ku simama hiva ni kurula?

⁶ Hi nga khongela ka Jehovha lezvaku a hi ‘engetela kukholwa.’ (Luka 17:5; Joh. 14:1) Hi lava kukholwa hakuva Sathani i ta ringa vontlhe va landzelako Jesu. (Luka 22:31) Xana a kukholwa ku ta hi vhunisa kuyini a ku simama hiva ni kurula hambu loku ho kumana ni zvikarato zvo landzelana? Loku hi mahile  zvontlhe hi zvi kotako, a cikarato ci nga hundzi, a kukholwa ku ta hi kuca a ku hi tsikela Jehovha. A ku tiva lezvaku Jehovha wa zvi tiva ku lulamisa ni cihi cikarato a ku hundza hina, zvi hi nyika kurula mbilwini ni maalakanyweni. — 1 Ped. 5:6, 7.

7. U gondza yini ka lezvi Robert a nga wula?

⁷ A mukhongelo wu hi vhuna ku simama hi rulile maalakanyweni hambu ho kumana ni cikarato ca tshamela muni. Wona cikombiso ca Robert, a nga dhota go tsumbeka gi nga kwalomo ka 80 wa malembe. I li: “A wusungukati gi nga ka Va Le Filipi 4:6, 7 ga ndzi vhuna ku lwisana ni zvikarato zvo tala wutomi ga mina. Ndzi lwisene ni zvikarato zva ti mali, ndzi tlhela ndzi nyima ku tira kota dhota hi cikhati co kari.” Maku, cini ci vhunako Robert lezvaku a simama ava ni kurula? I te: “Zvalezvi ndzi nga kari ndzi sangula ku karateka, ndzi wo sangula ku khongela. Ndzi alakanya ku laha ndzi nga kari ndzi khongela nguvhu ni kuphindaphinda, ndzi wa kuma kurula ka hombe.”

8. Hi kuya hi Johani 8:29, cini kambe ci nga vhuna Jesu lezvaku ava ni kurula?

⁸ Lera Johani 8:29. Jesu i wa hi ni kurula hambu a cikhati a nga kari a xanisiwa, hakuva i wa zvi tiva ku i tsakisa Papayi wakwe. I simamile a ingisa a cikhati zvi nga mu karatela. I wa mu randza a Papayi wakwe, niku a nchumu wa lisima wutomini gakwe ku wa hi ku tirela Jehovha. Na a nga seta laha misaveni, i tirile kota ‘cigogo ca mitiro’ kutani meseri wa mitiro ya Nungungulu. (Mav. 8:30) A cikhati a nga hi laha misaveni, i gondzisile van’wani xungetano hi Papayi wakwe. (Mat. 6:9; Joh. 5:17)  A ntiro lowo wu mu nyikile litsako la hombe Jesu. — Joh. 4:34-36.

9. A ku khomeka ntirweni wa kuchumayela zvi hi vhunisa kuyini a ku hiva ni kurula?

⁹ Hi nga pimanyisa Jesu hi ku ingisa Jehovha ni ku ‘tshama na hi khomekile ntirweni wa Hosi’. (1 Kor. 15:58) Loku hi “ti tsitsirita nguvhu” ntirweni wa kuchumayela, hi tava ni wonela gi nene hi zvikarato zva hina. Hi cikombiso, lava hi va kumako kuchumayeleni, va tolovela kuva ni zvikarato zvo bindza ku hundza hina. Hambulezvo, loku va gondza ku randza Jehovha va tlhela va hanya hi wusungukati gakwe, va chukwatisa wutomi gabye va tlhela vava ni litsako la hombe. Khati ni khati hi zvi wonako lezvo, hi tiyiseka lezvaku Jehovha i ta hi hlayisa. A kutiyiseka loko, ku hi nyika kurula. Lezvo zvi humelele a makabye wo kari wa cisati, loyi wutomini gakwe gontlhe a lwisanako ni cikarato ca ku ti wona na a nga vhuni nchumu, ni kukarateka ka hombe. I wula lezvi: “A cikhati ndzi khomekileko hi ku chumayela, ndzi kuma litsako; a kutizwa ka mina kambe a ku ndzi pezi. Ndzi wona ku loku ndzi hi kuchumayeleni, ndzi tizwa ndzi hi kusuhani na Jehovha.”

10. U gondza yini ka lezvi Brenda a nga wula?

¹⁰ Wona cikombiso ca makabye Brenda kambe. Yena ni nhanyana wakwe va na ni mababyi ya hombe. Brenda i famba hi citulo ca marodha niku a nga na ntamu. Wa chumayela hi muti ni muti loku zvi koteka. Kanilezvi, a kutala ka zvikhati i chumayela hi ku tsala mapapilo. I wula lezvi: “Zvalezvi ndzi nga zvi zwisisa ku ndzi nga ta hanya mababyi ya mina misaveni leyi, ndzi zvi kotile ku veka kupima ntirweni wa kuchumayela. Hi lisine, a kuchumayela zvi ndzi vhuna ku ndzi nga tshameli ku karateka, zvi tlhela zvi ndzi kuca ku veka kupima ka vanhu va hanyako lomu cipandzeni ca bandla ga hina. Ahandle ka lezvo, contlhe cikhati zvi ndzi alakanyisa zvilo zva zvi nene ndzi zvi rindzelako.”

11-13. a) A vapostoli ni van’wani vave vanghana va lisine ka Jesu hi ndlela muni? b) Jesu i ti zwisile kuyini hi lezvi a vanghana vakwe va nga mu vhunisa zvona?

¹¹ Ka cikhati contlhe leci Jesu a nga hi laha misaveni a chumayela, a vapostoli lava vo tsumbeka va wa hi vanghana vakwe va lisine. Vave vanghana lava va wuliwako ka bhuku ga Mavingu, legi gi nge: ‘Ku na ni munghana loyi a tsumbekileko ku hundza makabye.’ (Mav. 18:24) Jesu i wa va nyika nguvhu lisima a vanghana lavo. A cikhati a nga chumayela laha misaveni, a ku na makabye wakwe wa nyama a nga kholwa ka yena. (Joh. 7:3-5) Ka khati go kari, a maxaka yakwe ma zile ma ku wa hlanya. (Mar. 3:21) Kanilezvi, ka wusiku legi gi ngaca a dawa, Jesu i byelile vapostoli vakwe vo tsumbeka aku: “N’wina hi n’wina mu simamileko na mina mindzhingweni ya mina.” — Luka 22:28.

¹² Ka zvikhati zvin’wani a vapostoli vakwe va wa mu khunguvanyisa. Hambulezvo, Jesu i va rivalele a tlhela a zvi wona ku va wa kholwa ka yena. (Mat. 26:40; Mar. 10:13, 14; Joh. 6:66--69) Ka wusiku go gumesa a nga tshama ni vapostoli vakwe vo tsumbeka na a nga se dawa, i no va byela lezvi: “Ndzi mu vitana ku mu vanghana, hakuva ndzi mu byelile zvontlhe lezvi ndzi zvi zwileko ka Papayi wa mina.” (Joh. 15:15) Handle ko kanakana, a vanghana va Jesu va wa mu tiyisa nguvhu. Lezvi va nga mu vhunisa zvona laha a nga kari a maha ntiro wakwe, zvi mu tsakisile nguvhu. — Luka 10:17, 21.

¹³ Ahandle ka vapostoli, Jesu i wa hi ni vanghana van’wani — vavanuna ni vavasati — lava va nga mu vhuna ku chumayela ni hi tindlela tin’wani. A vokari va mu rambile mitini yabye lezvaku va yaga naye. (Luka 10:38-42; Joh. 12:1, 2) A van’wani va wa fambafamba  naye va tlhela va mu avela lezvi va nga hi nazvo. (Luka 8:3) Jesu i wa hi ni vanghana va va nene hakuva yenawu i wa hi munghana wa mu nene ka vona. I va mahele zva zvi nene a tlhela a nga rindzeli ku va maha lezvi zvi nga hiko ntan’wini wabye. Hambu lezvi a nga hi munhu wo mbhelela, i wa tsaka hi ku vhuniwa hi vanghana vakwe vo kala kumbhelela. Hi nga tiyiseka lezvaku va mu vhunile ku simama ava ni kurula.

14-15. Hi nga chatisa kuyini a vanghana va va nene, niku va nga hi vhunisa kuyini?

¹⁴ A vanghana va va nene va ta hi vhuna ku simama hi tsumbeka ka Jehovha. A ndlela ya yi nene ya ku chata vanghana va va nene kuva munghana wa mu nene. (Mat. 7:12) Hi cikombiso, a Bhibhiliya gi hi kuca ku hi tirisa cikhati ca hina ni ntamu wa hina kasi ku vhuna van’wani, nguvhunguvhu lava va “vhumalako”. (Efe. 4:28) Ku na ni wokari lomu bandleni ga n’wina u alakanyako ku u nga mu vhuna hi cokari ke? U nga ti nyiketa ka makabye wo kari a khosaheleko kutani a babyako kasi a ku ruma ku ya mu xavela zvokari? Zvi ngo yini a ku bhika zvakuga u ya nyika ngango wo kari wu vhumalako zva ku ti hanyisa? Loku u zvi tiva ku tirisa jw.org^® ni JW Library^®, u nga vhuna van’wani laha bandleni lezvaku vonawu va zvi tirisa ke? Hi tolovelo, loku hi ti nyiketela ku vhuna van’wani, hi kuma litsako. — Miti. 20:35.

¹⁵ A vanghana lava hi chatako va ta hi vhuna loku hi kumana ni zvikarato. Lezvo zvi ta hi nyika kurula. A ku fana ni lezvi Elihu a nga ingisela Joba a cikhati a nga tlhamusela zvikarato zvakwe, a vanghana va hinawu va hi vhuna hi  ku hi ingisela hi matsenya a cikhati hi ti phofulako. (Joba 32:4) A hi faneli ku rindzela ku a vanghana va hina va hi mahela zviboho. Hambulezvo, hi kombisa wutlhari loku hi ingisa wusungukati gabye ga lomu ka Bhibhiliya. (Mav. 15:22) A ku fana na Hosi Dhavhidha a nga ti koramisa a vhumela ku vhuniwa hi vanghana vakwe, hinawu i chukwana hi ti koramisa hi vhumela ku vhuniwa hi vanghana va hina loku zvi laveka. (2 Sam. 17:27-29) Handle ko kanakana, a vanghana vo fana ni lavo, zvinyikiwo zvi tako hi ka Jehovha. — Jak. 1:17.

16. Hi kuya hi Va Le Filipi 4:6, 7, hi yihi ndlela ya ku kuma kurula? Tlhamusela.

¹⁶ Lera Va Le Filipi 4:6, 7. Hikuyini Jehovha a hi byelako ku hi ngava ni kurula loku a hi nyikako ha “Kristu Jesu”? Hi ku a ku na ndlela yin’wani ya kuva ni kurula mbilwini ni maalakanyweni hi tlhela hi simama nako, ahandle ka ku hi zwisisa hi tlhela hi kholwa a ntiro lowu Jesu a mahako kasi a makungo ya Jehovha ma tatiseka. Hi cikombiso, Jehovha a nga hi tsetselela zviwonho zva hina hi ku tirisa hakhelo ya kutlhatlhisa ya Jesu Kristu. (1 Joh. 2:12) A ku tiva lezvo, zva hi tangalisa! Kota Hosi ya Mufumo wa Nungungulu, Jesu i ta lulamisa ni cihi cikarato hi vangelwako hi Sathani ni tiko gakwe. (Isa. 65:17; 1 Joh. 3:8; Kuv. 21:3, 4) Lezvo zvi hi vhuna ku rindzela zvilo zva zvi nene cikhatini ci tako! Hambu lezvi Jesu a nga hi nyika ntiro wo bindza, i na na hina, a hi vhuna masikwini wontlhe ya kugumesa ya tiko legi. (Mat. 28:19, 20) Lezvo zva hi tiyisa! A kutalanga, ni kutsumba, ni kutiya-hlana — zvilo zva lisima nguvhu zvi lavekako kasi hiva ni kurula.

17. a) A muKristu a nga simamisa kuyini ava ni kurula? b) A bhuku ga Johani 16:33 gi hi tsumbisa yini?

¹⁷ Makunu, u nga simamisa kuyini uva ni kurula loku u xanisiwa hi zvikarato? U nga simama kuva ni kurula hi ku pimanyisa lezvi Jesu a nga maha. Co sangula, khongela, u tlhela u zvi maha hi kuphindaphinda. Ca wumbiri, ingisa Jehovha u tlhela u chumayela hi ku hiseka hambu loku zvi karata. Ca wunharu, vhumela ku vhuniwa hi vanghana va wena zvikaratweni zva wena. Loku u maha lezvo, a kurula ka Nungungulu ku ta hlayisa a mbilu ni maalakanyo ya wena. Niku a ku fana na Jesu, u ta hlula zvikarato zvontlhe. — Lera Johani 16:33.