Hunza uya ka timhaka ta kona

Tlhela ka xaxameto wa tihloko ta mhaka

Hi mahelwe ku hanya kala kupindzuka

Hi mahelwe ku hanya kala kupindzuka

HIMANI a kalako a nga zvi lavi ku hanya malembe yo tala na a tsakile? Hi nga alakanya lezvi zvi nga wa ta tsakisisa zvona loku hi wo hanya kala kupindzuka na hi tsakile ne na hi nga babyi! Hi wa ta tshama hi ku ge ni maxaka ya hina, hi endza-endza hi matiko, hi gondza mitiro, hi engetela wutlhari ga hina hi tlhela hi gondza ni cihi hi nga wa ta ci lava kasi a mbilu ya hina yi tsaka.

A kuxuva loku ka ntumbuluko ke? Hikuyini a vanhu va xuvako a ku hanya kala kupindzuka? A Mitsalo yi hi byela lezvaku Nungungulu i vekile kuxuva loko timbilwini ta hina. (Mutshawuteli 3:11) Yi tlhela yiku “Nungungulu lirandzo”. (1 Johani 4:8) Xana Nungungulu i wa ta hi vanga na hi hi ni kuxuva ka ku hanya kala kupindzuka, a gumesa a maha lezvaku a kuxuva loko ku nga tatiseki?

Hi lisine, a kufa a hi munghana. A Bhibhiliya gi tlhamusela kufa kota “nala” wa hina. (1 Va Le Korinte 15:26) A vokari vafa na va ha hi vanana a van’wani vafa na va kulile, kanilezvi a lisine hiku hontlheni hi tafa. A vanhu vo tala zva va chavisa a ku alakanya lezvaku va tafa. Xana a nala loyi i ta tshuka a fuvisiwa ke? Ina hakunene zva koteka?

LEZVI ZVI HI NYIKAKO KUTSUMBA

Zva ku hlamalisa a ku tiva lezvaku gi wa nga hi kungo ga Nungungulu lezvaku a vanhu vafa? A Bhibhiliya ka bhuku ga Genesisi gi nyika zvikombiso zvi tiyisako lezvaku gi wa hi kungo ga Nungungulu lezvaku a vanhu va hanya kala kupindzuka laha misaveni. Jehovha Nungungulu i ti karatile nguvhu kasi a longiselela misava lezvaku a vanhu va hanya ka yona. A gumesa a maha wanuna wo sangula, Adhamu, a mu veka paradhiseni, a jardhim ya Edheni. Andzhako ka lezvo, ‘Nungungulu i no wona zvontlhe a nga maha lezvaku zvi wa sasekile nguvhu’. — Genesisi 1:26, 31.

Adhamu i mahilwe na a mbhelele hi mufananiso wa Nungungulu. (Dhewuteronome 32:4) A sati wa Adhamu, Evha, yenawu i wa nga hi na cihoxo, i wa hi ni miri ni mapimo yo mbhelela. Jehovha a ku ngalo kabye: ‘Pswalani, mu andza, mu tata misava, mu yi fumela; mu fumela ni zvidluwani zva bimbi, ni tinyanyani ta tilo, ni zvontlhe zvi hanyako, zvi fambako misaveni.’ — Genesisi 1:28.

Zvi wa ta teka cikhati kasi Adhamu na Evha va tata misava hi vana vabye. Evha i wa ta pswala vana, a vana lavo vonawu va pswala vana kala va tata misava khwatsi hi lezvi Nungungulu a nga zvi lavisa zvona. (Isaya 45:18) Zva zwisiseka a ku alakanya lezvaku Jehovha i wa ta nyika Adhamu na Evha a lungelo legi, loku va wa no va mahelwa ku hanya zva cikhatanyana basi va wona a vana vabye kuzvilava ni vazukulu, kanilezvi va nga tivi a magumo ya kona?

Ehleketa kambe hi ntiro lowu va nga nyikilwe wa ku fumela zvihari. Adhamu i wa fanele ku chula mavito ya zvihari, niku lezvo zvi wa ta teka cikhati. (Genesisi 2:19) Kanilezvi kasi ku zvi fumela zvi wa ta lava lezvaku a ranga hi ku gondza a matshamela ya zvona a tlhela a tiva lezvi a nga zvi khatalelisako zvona. Lezvo zvi wa ta teka cikhati co leha nguvhu co hundza leci ca ku chula mavito.

Hikwalaho, a zvileletelo zva Nungungulu zva ku va tata misava ni ku fumela zvihari zvi komba ku a vanhu vo sangula va wa mahelwe ku hanya kala kupindzuka. Hi lisine, Adhamu na a hanyile malembe yo tala.

A KUNGO GA NUNGUNGULU HI VANHU KU VA HANYA KALA KUPINDZUKA PARADHISENI LAHA MISAVENI

VA HANYILE WUTOMI GO LEHA

Adhamu i hanyile 930 wa malembe

Metusela i hanyile 969 wa malembe

Nowa i hanyile 950 wa malembe

Nyamutlha hi hanya a 70 kuya ka 80 wa malembe

A Bhibhiliya gi komba lezvaku a vanhu va tshukile va hanya a malembe yo tala a ku hundza lawa hi hanyako nyamutlha. Gona gi wula lezvi: ‘Wontlhe masiku ya kuhanya ka Adhamu ma wa hi 930 wa malembe.’ Gi tlhela gi kumbuka a 6 wa vavanuna va hanyileko malembe ya ku hundza 900! Ku nga Sete, na Enoxi, na Kenani, na Jeredhe, na Metusela, na Nowa. Vontlhe va hanyile mahlweni ka Ntalo wa masikwini ya Nowa, niku Nowa i hanyile a 600 wa malembe mahlweni ka Ntalo. (Genesisi 5:5-27; 7:6; 9:29) Zvi kotekisile kuyini lezvaku va hanya malembe yo tala?

Vontlhe a vavanuna lava va hanyile na ku hundza cikhati ci tsongwani a ndzhako ka ku Adhamu na Evha va luzile kumbhelela. Kuzvilava lezvo hi zvona zvi mahileko ku va hanya malembe yo tala. Kanilezvi hi kwihi a kuyelana ka kumbhelela ni ku hanya nguvhu? Niku a kufa ku ta fuvisiswa kuyini? Kasi ku kuma a mihlamulo ya kona, a ku ranga hi fanele ku zwisisa ku hikuyini hi khosahalako hi tlhela hifa.