KUZVILAVA ka cikhati leci ku na ni ntiro wo kari u zvi lavako nguvhu a ku wu maha lomu hlengeletanweni, lowu zvi nga kotekiko hi kota ya tanga, mababyi, ku cona, kutani wutihlamuleli ga ngango. Zva koteka ku a ntiro lowo na wu mahiwa hi mun’wani. Zva koteka kambe ku na wu hi ntiro kutani lungelo u tshukileko uva nago. Ku ngava mitiro yo kari u ngata na u yi maha hi cikhati co leha kambe, leyi kuzvilava zvi lavileko ku u nyima ku yi maha hi kota ya kucica ko kari lomu hlengeletanweni. Kani a cigelo ca kona hi cihi, u nga ha ti zwisa ku khwatsi a wu mahi zvontlhe u nga zvi xuva ntirweni wa Nungungulu. Ka zviyimo lezvo, loku u tshuka u khunguvanyeka zva zwisiseka. Hambulezvo, hi yihi ndlela ya ku hlongola a kutizwa loko ka hava — ko kota ku mbhela ntamu, kuswireka, kutani civiti — kasi ku nga zimi mitsu? Hi yihi ndlela ya ku nga mbhelelwi hi litsako?

Hi nga gondza nchumu wa lisima xungetano hi ku nga mbhelelwi hi litsako hi ku kambisisa cikombiso ca Johani Mubhabhatisi. Johani i wa ti buza hi mitiro yo hlawuleka. Kanilezvi, zvi wonekisa ku lezvi a nga zvi rindzela ku a wutomi ga yena gi fambisa zvona ntirweni wa Jehovha a hi zvona zvi nga mu humelela. Laha a nga kari a tira wutomini gakwe, i mbhetile cikhati lomu paxweni ca ku kuzvilava i wa nga ci rindzelangi. Hambulezvo, a nga mbhelelwangi hi litsako, i simamile a tsakile wutomini gakwe gontlhe. Cini ci nga mu vhuna? Kona hi nga simamisa kuyini hiva ni litsako hambu loku a zvilo zvi nga fambi khwatsi?

Kwalomo ka Abril wa 29 Nguveni ya Hina, Johani i no sangula ntiro lowu a nga nyikilwe hi Jehovha, wa ku longisela vanhu kasi va amukela Mesiya. I waku: “Ti soleni hakuva a Mufumo wa matilo wu tshinele.” (Mat. 3:2; Luka 1:12-17) A votala va no vhumela. Hi lisine, ku waya vanhu vo tala ka Johani va ngata hi kule nguvhu kasi va yazwa mahungu yakwe; a vanyingi ma wa va kuca a ku va ti sola va tlhela va bhabhatiswa. Johani i tlhelile a tiya-hlanha a tlharihisa a varangeli va wukhongeli vo ti maha vo lulama lezvaku loku va nga ti soli va wa ta lamuliwa. (Mat. 3:5-12) Johani i mahile nchumu wa lisima nguvhu ntirweni wakwe a cikhati a nga bhabhatisa Jesu, kwalomo ka Outubro wa 29 Nguveni ya Hina. Kusukela kwalaho, Johani i no kongomisa vanhu lezvaku va landzela Jesu, a nga Mesiya loyi a nga tsumbisilwe. — Joh. 1:32-37.

Jesu i zile a wula lezvi hi kota ya ntiro wo hlawuleka wa Johani. I te: “Cikari ka lava va pswalilweko hi vavasati a ku se humelela wa hombe ku hundza  Johani Mubhabhatisi.” (Mat. 11:11) A zvi kanakanisi lezvaku Johani i wa tsaka nguvhu hi makatekwa a nga hi nawo. A ku fana na Johani, a vanhu vo tala nyamutlha va ti buza hi makatekwa yo tala. Wona cikombiso ca makabye Terry: Yena ni sati wakwe Sandra va na ni 50 wa malembe ni kuhundza ntirweni wa cikhati contlhe. Terry i li: “Ndzi vile ni malungelo yo tala nguvhu yo tsakisa. Ndzi tirile kota phayona ga cikhati contlhe, ndzi tira Bheteli, ndziva phayona go hlawuleka, ndziva muwoneleli wa cipandze, muwoneleli wa dhistrito; zvezvi ndzi tira kambe kota phayona go hlawuleka.” A zvo ku tsakisa a ku kuma malungelo ntirweni wa Jehovha. Kanilezvi kota lezvi hi zvi gondzileko ka cikombiso ca Johani, zvi lava a ku ti karata kasi hi simama hi tsakile loku a zviyimo zva hina zvi cica.

Leci ci vhunileko Johani Mubhabhatisi lezvaku a simama ku timisela na a tsakile ku nga tshuki a chepeta malungelo lawa a nga hi nawo. Wona cikombiso leci: Andzhako ka kubhabhatiswa ka Jesu, a vapizani va Johani va no sangula ku hunguleka kuveni lava va nga landzela Jesu va wo engeteleka. A vapizani va Johani va no karateka va mu tshinelela va taku: “A wanuna [gayani] . . . o bhabhatisa; ni vanhu vontlhe vaya kakwe.” (Joh. 3:26) Johani i no va hlamula aku: “Loyi a nga ni noivha i noivho. Kanilezvi loku a munghana wa noivho a yima kusuhani a muzwa, wa tsaka nguvhu hi kuzwa a gezu ga noivho. Hikwalaho, a kutsaka ka mina ku mbhelele”. (Joh. 3:29) Johani i wa nga palisani na Jesu, ne i wa nga alakanyi lezvaku a ntiro wakwe wu wa nga ha hi na lisima hi kota ya kuandza ka ntiro wa Jesu. Kanilezvi, i wa simama a tsakile hakuva i wa wu nyika lisima a ntiro wakwe wa kuva “munghana wa noivho”.

Lezvi Johani a nga zvi wonisa zvona a zvilo zvi mu vhunile ku simama a xalala hambu lezvi a ntiro wakwe wu nga kala wu nga olovi. Hi cikombiso, Johani i wa hi muNazira hi mabeleko, hikwalaho i wa nga faneli kunwa vhinyo. (Luka 1: 15) Jesu i wulile lezvi xungetano hi wutomi ga Johani go olova; i te: “Johani i tile a ta tshama a ngagi ne kunwa.” Kanilezvi, Jesu ni vapizani vakwe va wa nga hi vanazira, va wa hanya ku fana ni van’wani. (Mat. 11:18, 19) A handle ka lezvo, Johani i wa zvi tiva ku a vapizani va Jesu — a ku patsa ni lava kusanguleni va nga landzela yena — va wa nyikilwe ntamu wa ku maha zvihlamaliso, kuveni yena i wa nga nyikwangi a ntamu lowo. (Mat. 10:1; Joh. 10:41) Wutshan’wini ga ku tsika kuhambana loko ku mu khunguvanyisa, Johani i no simama a hiseka ciavelweni leci a nga nyikilwe hi Jehovha.

Loku hinawu hi ci nyika nguvhu lisima a ciavelo ca hina ntirweni wa Jehovha, hi nga ta mbhelelwa hi litsako. Terry, loyi a kumbukilweko kusanguleni, i li: “Ndzi wa veka kupima ka ciavelo cin’we ni cin’wani ndzi nga nyikwa.” Loku a alakanyela wutomi gakwe ntirweni wa cikhati contlhe, i wula lezvi: “A ndzi ti layi ne ni kutsongwani. Kanilezvi ndzo bonga basi hi makatekwa ndzi vileko nawo.”

Ni cihi leci hi mahako ntirweni wa Jehovha, ci maha co hlawuleka hakuva ci hi nyika thomo ga kuva “zvitiri-kulobye na Nungungulu”. (1 Kor. 3:9) Makunu, loku hi ehleketa hi mhaka leyo, hi nga tsaka nguvhu ntirweni wa Jehovha. A ku fana ni lezvi a tshomba ya kale yi simamako yi hatima loku yi hlayisiwa, hinawu hi nga simama kuva ni litsako loku hi tshama hi ku zvi wona kota wudzundzo ga hombe a ku tira na Jehovha. Hi nga ta fananisa lezvi hi mahelako Jehovha ni lezvi a van’wani va mu mahelako. Hi nga ta alakanya lezvaku a ntiro lowu Jehovha a nga hi nyika a hi wa nchumu ka lowu a nga nyika van’wani. — Gal. 6:4.

Kuzvilava Johani i wa zvi tiva ku a nga ta tira hi cikhati co leha. Kanilezvi zva koteka ku na a nga zvi tivangi a ku i wa ta nyima ku tira hi citshuketi. (Joh.3:30) Hi lembe ga 30 Nguveni ya Hina, na ko hundza cipimo ca 6 wa tihweti na a bhabhatisile Jesu, i no vhalelwa paxweni hi Hosi Herodhi. Hambulezvo, Johani i no maha lezvi a nga zvi kota kasi ku simama a chumayela. (Mar. 6:17-20) Cini ci nga wa ta mu vhuna ku a nga mbhelelwi hi litsako ka ciyimo leco ca ciswa? I no simama a veka kupima ntirweni wa Jehovha.

A cikhati leci a nga hi paxweni, i nozwa lezvaku a ntiro wa Jesu wuya mahlweni. (Mat. 11:2; Luka 7:18) Johani i wa nga kanakani lezvaku Jesu hi yena Mesiya. Kanilezvi zva koteka ku na a ti wutisile ku kasi  Jesu i wa ta zvi tatisisa kuyini zvontlhe lezvi a Mitsalo yi nga zvi wula ku i ta maha Mesiya. A tlhela a ti wutisa ku lezvi Mesiya a nga wa ta nyikiwa wuhosi, ku ngava lezvaku Jesu i wa ta tekela ku sangula ku fuma ka cikhati leco? I wa ta guma a mu humesa paxweni? Lezvi Johani a nga kari a zvi lava nguvhu a ku wu tiva khwatsi a ntiro wa Jesu, i no ruma vapizani vakwe va vambiri va ya wutisa Jesu, vaku: “Hi wena Loyi a Tako kutani ha ha rindzela mun’wani ke?” (Luka 7:19) Zvi wonekisa ku laha a vapizani lavo va nga tlhela, Johani i dembile khwatsi ndleve a va ingisela na va tlhamusela lezvaku Jesu i mahile zvihlamaliso, a hanyisa vanhu; a guma a va ruma ku ya mu byela lezvi: “A zvikhumu makunu zva wona ni zvilima zva famba, a vahlokonho va hanyiswa ni lava vofa tindleve va ingisa, a vafileko va vhuxiwa ni zvisiwana zva byeliwa a mahungu ya ma nene.” — Luka 7:20-22.

Handle ko kanakana, Johani i tiyisilwe nguvhu hi lezvi a nga zvizwa. Zvi mu tiyisekisile lezvaku Jesu i wa kari a maha lezvi zvi nga sina zvi phrofetilwe xungetano hi Mesiya. Hambu lezvi a ntiro wa Jesu wu nga kala wu nga patsi ku a humesa Johani lomu paxweni, Johani i wa zvi tiva ku a nga mahi ntiro wa cinghemani. Ni ka ciyimo leci a nga hi ka cona, i wa hi ni cigelo ca ku tsaka.

Loku hinawu hi pimanyisa Johani, hi veka kupima ntirweni wa Jehovha, hi ta zvi kota ku timisela hi lihlazva-mbilu na hi tsakile. (Kol. 1:9-11) Lezvo hi nga zvi kota hi ku lera Bhibhiliya hi tlhela hi ehleketa hi lezvi hi lerako, hi ti alakanyisa lezvaku a ntiro wa hina a hi wa mahala. (1 Kor. 15:58) Sandra i wula lezvi: “A ku lera cipimo co kari ca Bhibhiliya siku ni siku zva ndzi vhuna ku tshinela ka Jehovha. Zvi ndzi vhuna ku veka kupima ka yena, na ku nga hi ka mina.” Hi nga veka kupima kambe ka mibiko yi wulawulako hi ntiro wa Mufumo wa Jehovha, lezvi zvi to hi vhuna ku wona zvo hundza zviyimo zva hina, zvi tlhela zvi hi vhuna ku veka kupima ka lezvi Jehovha a zvi mahako. Sandra i li: “A tivhidhyu ta JW Broadcasting^® ta hweti ni hweti ti hi vhuna ku hi tizwa na hi hi kusuhani ni hlengeletano ya Jehovha ti tlhela ti hi vhuna ku nga mbhelelwi hi litsako ntirweni wa hina.”

Ndzeni ka cikhatana leci Johani Mubhabhatisi a nga chumayela, i wa chumayela “na a hi ni moya ni ntamu wa Elija”, niku a ku fana na Elija, yenawu Johani “i wa hi munhu wo fana na hina”. (Luka 1:17; Jak. 5:17) Loku hi pimanyisa cikombiso cakwe ca ku yi nyika lisima mitiro ya Jehovha hi nga zvi kota a ku nga mbhelelwi hi litsako, hambu ho kumana ni yini.