1-2. a) Hikuyini a Armagedhoni yi nga mahungu ya ma nene ka vanhu? b) Zviwutiso muni hi to zvi kambisisa ka ndzima leyi?

A VANHU vo kari va kholwa lezvaku a Armagedhoni ku wuliwa a yimpi ya nucleyari kutani mhango ya ntumbuluko yi to lovisa misava yontlhe hi khati gin’we. Kanilezvi a Bhibhiliya gi wula lezvaku a Armagedhoni mahungu ya ma nene ma to neha litsako ka vanhu! (Kuv. 1:3) A yimpi ya Armagedhoni yi nga ta lovisa vanhu kanilezvi yi to va ponisa! Hi ndlela muni?

² A Bhibhiliya gi komba lezvaku a yimpi ya Armagedhoni yi ta ponisa vanhu hi ku fuvisa a mifumo ya vanhu. A yimpi leyo yi ta ponisa vanhu hi ku lovisa vakubiha yi ponisa lava vo lulama. Yi ta ponisa vanhu kambe hi ku vhikela misava ya hina lezvaku gi nga wonhiwi. (Kuv. 11:18) Kasi ku zwisisa khwatsi a mhaka leyi, a hi hloleni a mune wa zviwutiso: Cini a Armagedhoni? Zvini zvi to maheka cikhatanyana mahlweni ka Armagedhoni? Hi nga maha yini kasi hinawu hi pona ka Armagedhoni? Hi nga simamisa kuyini hi tsumbekile a cikhati a magumo ma tshinelako?

3. a) Gi wula yini a gezu “Armagedhoni”? b) Hi kuya hi Kuvhululelwa 16:14, 16, hikuyini hi wulako lezvaku Armagedhoni a hi wutshamu ga ku gi nga kona?

³ Lera Kuvhululelwa 16:14, 16. A gezu “Armagedhoni” gi kumeka a khati gin’we basi lomu ka Mitsalo niku gita hi ka gezu ga ciHebheru gi wulako ku “Citsunga ca Megidho”. (Kuv. 16:16; tlhamuselo wa lahasi.) Megidho gi wa hi dhoropa ga Izrayeli wa kale. (Jox. 17:11) Kanilezvi a Armagedhoni a hi vito ga wutshamu ga ku gi nga kona laha misaveni. Ku wuliwa a ciyimo leci a “tihosi ta misava yontlhe” ti to tlhanganisiwa kasi ti vhukela Jehovha. (Kuv. 16:14) Hambulezvo, ka ndzima leyi a gezu “Armagedhoni” gi ta tirisiwa kasi ku wula a yimpi leyi yi to landzela  andzhako ka ku hlengeletiwa ka tihosi ta misava. Hi zvi tivisa kuyini lezvaku a Armagedhoni ku wuliwa a wutshamu go fananisa ke? Co sangula, a ku na citsunga ci vitaniwako ku citsunga ca Megidho. Ca wumbiri, a wutshamu legi gi vitaniwako lezvaku i Megidho gi tsongwani nguvhu kasi ku gi enela a “tihosi ta misava yontlhe” ni mabutho yabye ni zvibhamu. Ca wunharu, kota lezvi hi to zvi wona ka ndzima leyi, a yimpi ya Armagedhoni yi ta sangula loku a “tihosi” ta misava ti vhukela a vanhu va Nungungulu lava va hanyako ka matshamu yo tsalangana ya misava yontlhe.

4. Hikuyini Jehovha a yelanisako a yimpi yakwe ya hombe yo gumesa ni Megidho?

⁴ Hikuyini Jehovha a yelanisako a yimpi ya hombe yo gumesa ni Megidho? Cikhatini ca kutsaliwa ka Bhibhiliya, a tiyimpi to tala ti wa lwiwa Megidho ni lomu nkoveni wa Jezreeli wu nga gamekene na Megidho. Ka khati go kari, Jehovha i zile a maha cokari ka tiyimpi leto. Hi cikombiso, hi ku tirisa a ‘mati ya Megidho’, Nungungulu i vhunile Bharaki, a mulamuli wa vaIzrayeli, lezvaku a hlula butho ga vaKhanani legi gi nga rangelwa hi Sisera. Bharaki na Dhebhora, muphrofeti wa cisati, va no mu bonga nguvhu Jehovha hi kota ya kuhlula kabye ko hlamalisa. Va no yimbelela vaku: “Ku wa hi kona kulwa hi le tilweni, a tinyeleti . . . tilwa na Sisera. A congo wa Kixoni wu no va kukuleta.” — Vala. 5:19-21.

5. Ku hambana muni ka lisima ku nga kona cikari ka yimpi yi nga lwiwa hi Bharaki ni leyi ya Armagedhoni?

⁵ Bharaki na Dhebhora va gumesile lisimu labye hi magezu lawa: ‘Jehovha, ngha valala va wena vontlhe va lovisiwa. Kanilezvi ngha lava va ku randzako va fanana ni gambo loku gi tsuwuka hi ntamu wa gona.’ (Vala. 5:31) Hi kufanana, ka yimpi ya Armagedhoni vontlhe valala va Nungungulu va ta lovisiwa va ku bhi; lava va randzako Nungungulu va ponisiwa. Kanilezvi, ku na ni kuhambana ka lisima cikari ka yimpi yi nga lwiwa hi Bharaki ni leyi ya Armagedhoni. Ka yimpi ya Armagedhoni, a vanhu va Nungungulu va nga talwa, ne hambu kuva ni zvibhamu! Va ta “kuma ntamu hi ku simama va rulile ni kutsumba” Jehovha ni mabutho yakwe ya le tilweni. — Isa. 30:15; Kuv. 19:11-15.

6. Zvini lezvi kuzvilava Jehovha a to zvi tirisa kasi ku lovisa valala vakwe ka Armagedhoni?

⁶ Xana Jehovha i ta va hlulisa kuyini valala vakwe ka Armagedhoni? A nga tirisa tindlela to tala. Hi cikombiso, a nga ha tirisa a kutsekatseka ka misava, maralala ni zvingwalangwandla. (Joba 38:22, 23; Ezek. 38:19-22) A nga ha maha ku a valala va vhukelana hi ci vona. (2 Kro. 20:17, 22, 23) Niku a nga ha tirisa tingilozi lezvaku ti dayela a vakubiha. (Isa. 37:36) Kova ni yihi ndlela a to yi tirisa, a lisine ku i ta hlula. Vontlhe valala vakwe va ta lovisiwa va ku bhi. Niku vontlhe lava vo lulama va ta ponisiwa. — Mav. 3:25, 26.

7-8. a) Hi kuya hi 1 Va Le Tesalonika 5:1-6, zvini zvi to huwelelwa hi vafumeli va misava? b) Hikuyini a mawunwa lawo ma tova yo biha nguvhu?

⁷ A kuhuwelelwa ka magezu yaku “ku rulile, a matiko ma etlele” ku ta maheka mahlweni ka “siku ga Jehovha”. (Lera 1 Va Le Tesalonika 5:1-6.) Ka 1 Va Le Tesalonika 5:2, a “siku ga Jehovha” gi wula a ‘kuxaniseka ka hombe’. (Kuv. 7:14) Hi ta zvi tivisa kuyini lezvaku a kuxaniseka loko ku lava ku sangula? A Bhibhiliya gi hi byela lezvaku ku tava ni kuhuwelelwa ka ku a ku se tshuka kuva kona. A kuhuwelelwa loko ku tava cikombiso ca lezvaku a kuxaniseka ka hombe ku lava ku sangula.

⁸ Loko ku tava kuhuwelelwa ka magezu lawa yaku “ku rulile, a matiko ma etlele” loku ku nga sina ku phrofetilwe. Hikuyini a vafumeli va misava va to huwelela lezvo? A hi zvi tive  khwatsi. Xana a varangeli va wu khongeli va ta ti patsa navo? Kuzvilava. Leci hi ci tivako hi lezvaku a kuhuwelelwa loku ku tava mawunwa ma humako ka madhimoni. Kanilezvi a mawunwa lawo ma tava ma bihile nguvhu hakuva ma ta maha vanhu va alakanya lezvaku ku rulile, kuveni a kuxaniseka ka hombe ka ku a ku se tshuka kuva kona ku lava ku sangula. “Zvalezvo a kuloviswa kabye ku ta va chikelela hi citshuketi a ku fana ni wasati wa nyimba a lun’wako.” Ahati ke hi malandza yo tsumbeka ya Jehovha. Kota lezvi va kalako va nga zvi tivi khwatsi lezvaku hi rini a kuxaniseka ka hombe ku to sangula kuzvilava va ta hlamala loku ku sangula, kanilezvi va ta nghana va longile.

9. Jehovha i ta tekela ku lovisa a tiko ga Sathani hi khati gin’we ke? Tlhamusela.

⁹ Jehovha a nga ta lovisa a tiko gontlhe ga Sathani hi khati gin’we, a ku khwatsi hi lezvi a mahileko masikwini ya Nowa. Kanilezvi i ta lovisa a tiko ga Sathani hi zvigava zvimbiri. Co sangula, i ta lovisa a Bhabhuloni loyi wa hombe, ku nga wukhongeli gontlhe ga mawunwa. Hi kulandzela, yimpini ya Armagedhoni, i ta lovisa a cipandze leci ca ha seleko ca tiko ga Sathani, a ku patsa ni tihlengeletano ta politika, masochwa, ni tihlengeletano ta mabhindzu. A hi kambisiseni khwatsi a zvimaho lezvi zva zvimbiri zva hombe.

10. Hi kuya hi Kuvhululelwa 17:1, 6; 18:24, hikuyini Jehovha a to lovisa a Bhabhuloni loyi wa hombe?

¹⁰ “A kulamulwa ka cibhayi leci ca hombe.” (Lera Kuvhululelwa 17:1, 6; 18:24.) A Bhabhuloni loyi wa hombe i maha ku a vito ga Nungungulu gi rukatelwa. I gondzisa mawunwa xungetano hi Nungungulu. A ku fana ni wasati wa cibhayi, a wukhongeli ga mawunwa a gi tsumbeki ka Jehovha hi kota ya lezvi gi seketelako a mifumo ya vanhu. Gi tirisa a ntamu wa gona kasi ku xolola a zviro zva gona. Gi tlhela gi daya vanhu vo tala, a ku patsa ni malandza ya Nungungulu. (Kuv. 19:2) Jehovha i ta mu lovisisa kuyini Bhabhuloni loyi wa hombe?

11. Cini a “civandza co pswhuka” niku Nungungulu i ta ci tirisisa kuyini kasi a lovisa Bhabhuloni loyi wa hombe?

¹¹ Jehovha i ta tirisa a “10 wa timhondzo” ta “civandza co pswhuka” kasi ku lovisa a “cibhayi  leci ca hombe”. A civandza ci yimela a Tlhangano wa Matiko, ku nga ma Nações Unidas. A 10 wa timhondzo ti yimela a mifumo leyi yi seketelako a ma Nações Unidas. Hi cikhati leci Nungungulu a ci yimisileko, a mifumo leyo ya politika yi ta vhukela a Bhabhuloni loyi wa hombe. Yi ta ci ‘phanga yi ci maha cimbyiri’ hi ku phanga tontlhe a titshomba ta cona yi tlhela yi kombisa a kubiha ka cona. (Kuv. 17:3, 16) A kulovisiwa loko ka cihatla — a ku khwatsi hi loku ku hi ka siku gin’we — ku ta juma lava va ci seketelako. Phela ci wa bhuma ciku: “Ndzi hosi ya cisati, a ndzi felwangi hi nuna, ndzi nga ta tshuka ndziva hlomulweni.” — Kuv. 18:7, 8.

12. Zvini lezvi Jehovha a to kala ku tsika mifumo yi zvi maha, niku hikuyini?

¹² Nungungulu a nga ta tsika mifumo yi hihirita vanhu vakwe. Va tizwa matshandza hi ku vitaniwa hi vito gakwe, va tlhela va ingisa a cileletelo ca ku huma ka Bhabhuloni loyi wa hombe. (Miti. 15:16, 17; Kuv. 18:4) Va tira kambe hi kutikarata kasi ku vhuna van’wani lezvaku va huma ka yena. Hikwalaho, a malandza ya Jehovha ma nga ta ‘biwa hi zvixaniso zvakwe’. Hambulezvo, a kukholwa kabye ku ta ringiwa.

13. a) Himani Goge? b) Hi kuya hi Ezekiyeli 38:2, 8, 9, zvini zvi to maha Goge a vhukela a vanhu va Nungungulu?

¹³ Kuvhukela ka Goge. (Lera Ezekiyeli 38:2, 8, 9.) Andzhako ka kulovisiwa ka tihlengeletano tontlhe ta wukhongeli ga mawunwa, ku tava wukhongeli gin’we basi gi tova kona misaveni yontlhe. Kunene, Sathani zvi ta mu bayisa nguvhu. I ta kombisa a zanga yakwe hi ku tirisa ‘magezu yo biha ma pimisilweko’ hi madhimoni kasi ma maha lezvaku a mifumo yi vhukela a malandza ya Jehovha. (Kuv. 16:13, 14) A ntlawa lowo wa mifumo wu vitaniwa ku i ‘Goge, wa tikweni ga Magoge’. A cikhati leci a mifumo yi to vhukela a vanhu va Jehovha, ku ta sangula a yimpi ya Armagedhoni. — Kuv. 16:16.

14. Zvini lezvi Goge a to zvi tiva?

¹⁴ Goge i ta tsumba a “woko [gakwe] ga nyama” ku nga masochwa yakwe. (2 Kro. 32:8) Hina hi ta tsumba Jehovha a Nungungulu wa hina — lezvi a mifumo yi to zvi wona na  zvi hi wupumbu. Hikuyini? Hakuva hambu hi Bhabhuloni loyi wa hombe a nga hi ni ntamu a vanungungulu vakwe a va mu ponisangi ka “civandza” ni ka “10 wa timhondzo” ta cona! (Kuv. 17:16) Hikwalaho, Goge i ta alakanya ku zvi ta mu olovela nguvhu a ku hi lovisa. A ku fana ni ‘marefu ma fenengetako misava’ i ta vhukela a vanhu va Jehovha. (Ezek. 38:16) Kanilezvi Goge i ta tekela ku zvi wona lezvaku a nga ta pona. A ku fana na Faro le Bimbini go Pswhuka, Goge i ta zvi tiva lezvaku alwa na Jehovha. — Ekso. 14:1-4; Ezek. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Jesu i ta maha yini yimpini ya Armagedhoni?

¹⁵ Kristu ni mabutho yakwe ya le tilweni va ta vhikela a vanhu va Nungungulu va tlhela va lovisa Goge ni mabutho yakwe va ku bhi. (Kuv. 19:11, 14, 15) Ahati ke Sathani, a nala wa hombe wa Jehovha, loyi a xwanyileko mawunwa lawa ma ngaza ma yisa matiko yimpini ya Armagedhoni? Jesu i ta mu hoxa ni madhimoni yakwe nkeleni wo eta wo kala magumo, a va khotsela lomo kala ku mbhela a 1000 wa malembe. — Kuv. 20:1-3.

16. a) Hi nga zvi kombisisa kuyini lezvaku ha mu ‘tiva Nungungulu’? b) Yimpini ya Armagedhoni, zvini zvi to humelela ka lava va tivako Jehovha?

¹⁶ Kani hi va kale lisineni kutani ha hi vaswa, kasi hi pona yimpini ya Armagedhoni, hi fanele ku kombisa lezvaku ha mu ‘tiva Nungungulu’ ni lezvaku ha ‘ingisa a mahungu ya ma nene ya Hosi ya hina Jesu’. (2 Tes. 1:7-9) Ha mu ‘tiva Nungungulu’ loku hi tiva lezvi a zvi randzako, lezvi a zvi vengako, ni milayo yakwe. Hi tlhela hi komba lezvaku ha mu tiva loku hi mu randza, hi mu ingisa ni ku khozela yena basi. (1 Joh. 2:3-5; 5:3) Loku hi maha lezvo Nungungulu yenawu i ta hi tiva, lezvi zvi wulako ku hi ta amukeleka kakwe. (1 Kor. 8:3) Niku kota wuyelo ga ku tiviwa hi Nungungulu hi ta ponisiwa yimpini ya Armagedhoni!

17. A ku ingisa “a mahungu ya ma nene ya Hosi ya hina Jesu” zvi patsa yini?

¹⁷ “A mahungu ya ma nene ya Hosi ya hina Jesu” ma patsa tontlhe a tigondzo ta lisine leti Jesu a ti gondzisileko ti nga lomu ka Mhaka ya Nungungulu. Hi ingisa a tigondzo leto a cikhati  leci hi ti tirisako wutomini ga hina. A kuingisa loko ku patsa a ku rangisa a Mufumo wutomini ga hina, ni kuhanya hi milayo ya kululama ya Nungungulu, hi tlhela hi huwelela a Mufumo wa Nungungulu. (Mat. 6:33; 24:14) Zvi patsa kambe a ku seketela a vamakabye va Kristu va totilweko a cikhati leci va mahako a ntiro wabye wa lisima. — Mat. 25:31-40.

18. A malandza ma totilweko ya Nungungulu ma ta tlhelisela a wunene legi ma kombisilweko hi ndlela muni?

¹⁸ A malandza ya Nungungulu ma totilweko lokuloku ma ta tlhelisela a wunene legi ma mahelweko hi “tiyivhu tin’wani”. (Joh. 10:16) Hi ndlela muni? Mahlweni ka ku sangula ka yimpi ya Armagedhoni, vontlhe lava va 144 000 va ta tekiwa va ya tilweni kota zvivangwa zva moya zvi nga fiko. Ka cikhati leco, va taya va zvin’we ni butho ga le tilweni legi gi to lovisa Goge gi tlhela gi vhikela a “citshungu ca hombe” ca vanhu va Jehovha. (Kuv. 2:26, 27; 7:9, 10) Hi nga wona thomo legi lava va “citshungu ca hombe” va to gi kuma hi kota ya lezvi va nga seketela a malandza ya Jehovha ma totilweko a cikhati leci ma nga ha hi laha misaveni!

19-20. Hambu lezvi hi kumanako ni zvikarato, hi nga simamisa kuyini hi tsumbekile laha a Armagedhoni yi tshinelako?

¹⁹ Ndzeni ka masiku lawa yo gumesa, a vanhu vo tala va Jehovha va kumana ni zvikarato. Hambulezvo hi nga zvi kota ku timisela na hi tsakile. (Jak. 1:2-4) A cin’we ca zvilo ci nga hi vhunako, ku khongela hi mbilu yontlhe. (Luka 21:36) Ku nga hi lezvo basi, hi fanele hi gondza Mhaka ya Nungungulu siku ni siku hi ehleketa hi yona, a ku patsa ni zviphrofeto zvo hlamalisa zva zvilo zvi to maheka lokuloku. (Lis. 77:12) Loku hi maha lezvo, hi tlhela hi maha zvontlhe hi zvi kotako ntirweni wa kuchumayela, hi ta tiyisa a kukholwa ka hina ni kutsumba ka hina!

²⁰ Hi nga alakanyela a litsako u tova nalo loku makunu a Bhabhuloni loyi wa hombe a lovisilwe ni laha a Armagedhoni yi to ngha yi hundzile! A ca lisima nguvhu, alakanyela lezvi u to xalalisa zvona a cikhati leci a vito ga Nungungulu gi to ngha gi basisilwe ni vanhu vontlhe na va vhumela ku fumiwa hi yena! (Ezek. 38:23) Kunene, a Armagedhoni mahungu ya ma nene ka lava va tivako Nungungulu ni ku ingisa N’wana wakwe va tlhela va timisela kala magumo. — Mat. 24:13.