XINI xo binza xipimo xa kilo ni khihlanya basi xi tlhamuselwako kota “nchumu wo hlamalisa nguvu ka yontlhe hi yi polileko kala makunu wuakweni gontlhe”? I wongo ga munhu. Ga hlamalisa hakunene. Laha hi yako hi gi gonza, hiya mahlweni hi bonga a mitiro yo “hlamalisa” ya Jehova. (Tis. 139:14) Ehleketa hi xinwe xa zilo zi mahiwako hi wongo ga hina — ku nga kualakanyela. Xini a kualakanyela? A disionario go kari gi ku tlhamusela kota “wuzikoti u nga nago ga ku wona zilo za ziswa ni zo tsakisa hi maalakanyo, kutani zilo zaku cima a wu se zi hanya.” Na u kari u ehleketa hi tlhamuselo lowu, xana a wu kholwi lezaku wa ku tirisa nguvu a kualakanyela ka wena? Hi xikombiso, u tshuka u lera kutani kuzwa mahungu ma wulawulako hi wutshamu go kala u nga seya? Xana u tsanzekile ku wona wutshamu lego maalakanyweni ya wena? Hi lisine, ni xihi xikhati hi alakanyelako nchumu wo kala hi nga se wu wona, ku wuzwa, kuga, ku wu khoma, kutani kuzwa masema ya wona, ho tirisa a kualakanyela ka hina. A Biblia gi hi vuna ku zwisisa lezaku a vanhu va mahilwe hi mufananiso wa Nungungulu. (Gen. 1:26, 27) Xana lezo a zi kombi lezaku, hi ndlela yo kari, Jehova wutsumbu i nako kualakanyela ke? A kuza a boha ku hi maha na hi hi nako, zi komba ku i lava lezaku hi ku tirisa kasi ku zwisisa a kuranza kakwe. (Mutsh. 3:11) Hi nga tirisisa kuyini a kualakanyela ka hina hi wutlhari kasi ku zwisisa kuranza ka Jehova, niku matirisela muni ya hava hi faneleko ku ma potsa?

1) Ku alakanyela zilo za hava kutani hi xikhati xa hava.

A ku lora na u hanyanya a zi bihangi. Hi lisine, a ku lora na u hanyanya za tshuka zi vuna. Hambulezo, Mutshawuteli 3:1 i hi vuna ku zwisisa lezaku “a xilo xinwe ni xinwani xi nani nguva ya xona;” hikwalaho, za koteka ku maha zilo zo kari hi xikhati xa hava. Hi xikombiso, loku hi tsika maalakanyo ya hina ma enza hi xikhati xa mitlhangano kutani xa xigonzo xa hina wutsumbu, a kualakanyela ka hina ko hi vuna kutani ko hi colopetela? Jesu i nyikile xitlharihiso xa ntamu xungetano hi ku alakanyela zilo za hava, kutani zilo zi nga hlazekangiko. (Mat. 5:28) Ka zikhati zinwani hi nga tshuka hi alakanyela zilo zi mu swirako nguvu Jehova. A ku alakanyela zilo zi nga hlazekangiko zi nga gumesa hi kuva u maha zilo lezo. Ti yimisele ku nga tshuki u tsika kualakanyela ka wena ku ku tsawukanisa na Jehova!

2) Ku alakanya lezaku a titshomba ti nga ku nyika kutshamiseka ka simasima.

A zilo za nyama za laveka niku za lisima. Hambulezo, a mbilu yi ta panza loku ho sangula ku ti byela lezaku a zilo lezo zi nga hi nyika kutshamiseka ni litsako la lisine. A wanuna wo tlhariha Solomoni i tsalile lezi: “A wukosi ga munhu a fumileko hi khokhola gakwe;  kualakanyeni kakwe i khurisi gi tlakukileko.” (Mav. 18:11) Hi xikombiso, ehleketa hi lezi zi nga humelela a xikhati lexi a xipanze xa hombe xa Manila, le Filipinas, xi ngava ni ndambi hi kota ya tivula ta hombe ti nileko hi Setembro wa 2009. Xana lava va nga hi ni zilo zo tala za nyama va ponile? A wanuna wo kari wa xiganyi a lahlekelweko hi zilo zo tala i te ngalo: “A ndambi yi lo neha zikarato za hombe nguvu ka vontlhe laha ka kuza a xiganyi xi fana ni xisiwana hakuva vontlhe va lo sala laha libalangeni.” Za olova ku alakanya ku a zilo za nyama zi nga hi vikela ni ku hi nyika kutshamiseka ka lisine. Kanilezi ku ti khohlisa.

3) Ku karateka hi zilo zaku kuzilava zi nga ta tshuka zi maheka.

Jesu i hi kucile kuva hi nga ‘karateki’ ku hunza mpimo. (Mat. 6:34) A ku tshama na u karatekile xontlhe xikhati zi lava lezaku a kualakanyela ka wena ku tira nguvu. Za olova ku xakela ntamu wa hina hi ku tsika hloko ya hina yi binziwa hi zikarato zo zi alakanyela ntsena, lezi zi kalako zi nga se humelela kutani zi to kala ni ku chikela futsi. A Mitsalo yi komba lezaku a kukarateka loko ku nga tshuka ku hi mbheta ntamu kutani ku hi vangela mababyi ya mbilu. (Mav. 12:25) Za lisima nguvu ku lanzela a wusungukati ga Jesu hi ku kala hi nga karateki ku hunza mpimo, kanilezi hi lwisana ni zikarato za siku ginwe ni ginwani zalezo zi chikelako.

1) Ku ranga u wona timhango, u ti potsa.

A Mitsalo yi hi kuca kuva hi tlhariha, hi alakanyela timhango na ka hi mahlweni. (Mav. 22:3) Hi ku tirisa a kualakanyela ka hina, hi nga ranga hi wona a mihanzu ya ziboho za hina na hi nga se zi maha. Hi xikombiso, loku u rambiwa ka mubuzwana wo kari, a kualakanyela ka wena ku nga ku vunisa kuyini ku maha xiboho xa wutlhari xa kuya kutani ku ngayi ke? Anzhako ka ku alakanyela a zilo zo kota ku himani munwani a rambilweko, vanhu vangani va tova kona, niku wu ta mahiwa kwihi hi xikhati muni, ti wutise lezi: ‘Zini zi nga ni masema ya ku tshuka zi humelela?’ Loku u alakanyela khwatsi, wa wu wona wu hi mubuzo wu to zwanana khwatsi ni matshinya ya milayo ya Biblia ke? Lezo zi ku vuna ku ranga u wona mubuzo lowo hi maalakanyo. A ku tirisa kualakanyela ka wena kasi ku maha ziboho za wutlhari zi ta ku vuna ku potsa ziyimo zi ku vekako mhangweni hi tlhelo ga moya.

2) Ku alakanyela tindlela ta kulwa ni zikarato.

A kualakanyela ku patsa “wutlhari ga ku lwisana ni xikarato.” Hi xikombiso, a hi nge u hambene kuvila ni munhu lomu bandleni. U ta mu tshinelelisa kuyini makabye wa wena kasi  ku zama ku vuxa kurula? Ku na ni zilo zo tala u faneleko ku zi alakanyela. A makabye loye i wulawulisa kuyini? Xi ngava xihi a xikhati xa xi nene xa ku wulawula naye hi xikarato lexi? Nzi nga wulawulisa kuyini hi ndlela yi nene niku magezu muni nzi nga ma tirisako? Loku u tirisa kualakanyela ka wena, u nga vuxeta tindlela to hambanahambana ta ku yimisana ni xiyimo lexo u tlhela u hlawula leyi u wonako lezaku yi ta amukelwa niku yi ta pswala mihanzu yi nene. (Mav. 15:28) A ku yimisana ni xiyimo xo karata hi ndlela leyo zi ta vuvumisa kurula lomu bandleni. Lego hakunene i tirisela gi nene ga kualakanyela ka hina.

3) Ku engetela ku vuneka a xikhati u lerako ni ku gonza Biblia.

A ku lera Biblia siku ni siku za lisima. Hambulezo, a ku lera basi a zi eneli. Hi fanele ku wona a zigonzo zi kumekako ka mahungu lawo ya Biblia hi tlhela hi kuceka ku hanya hi zona. A kugonza ka hina a Biblia ku fanele ku hi vuna ku zwisisa khwatsi a tindlela ta Jehova. A kualakanyela ka hina ku nga hi vuna mhakeni leyi. Hi ndlela muni? Ehleketa hi bhuku Pimanyisa a kukholwa kabye. A ku gonza a matimu ma nga ka bhuku legi zi nga hlanganyetela a kualakanyela ka hina hi ku hi vuna ku wona a xiyimo lexi a munhu munwe ni munwani ku wulawuliwako hi yena a hanyileko ka xona. Hi vuniwa ku wona zilo ni matshamu, hizwa pfumawulo ni masema, hi tlhela hizwa lezi a vanhu lavo va nga ti zwisa zona. Lezo zi hi vuna ku wona zigonzo za zi nene nguvu ni mahungu yo tiyisa hlana ka matimu ya Biblia lawa kuzilava hi nga sina hi ma tiva khwatsi. Loku hi tirisa kualakanyela ka hina hi ndlela leyo a xikhati hi lerako ni ku gonza Biblia hi ta vuneka nguvu.

4) Ku hlakulela ni ku kombisa kuzwela-wusiwana.

A kuzwela-wusiwana i tshamela go saseka legi gi tlhamuselwako kota kuzwa kubayisa ka munwani mbilwini ya hina. Kota lezi Jehova na Jesu va kombisako kuzwela-wusiwana, hi fanele ku va pimanyisa. (Ekso. 3:7; Tis. 72:13) Hi nga gi hlakulelisa kuyini a tshamela legi? A yinwe ya tindlela ta ntamu ta ku maha lezo ku tirisa a kualakanyela ka hina. Kuzilava lezi zi humeleleko makabye wa hina a zi se tshuka zi hi humelela. Hambulezo, u nga ti wutisa lezi: ‘Loku nzi wa hi ka xiyimo xakwe, na nzi ti zwisa kuyini? Nzi wa ta lava yini?’ A ku tirisa kualakanyela ka hina kasi ku hlamula ziwutiso lezi zi ta hi vuna ku engetela ku zwela wusiwana. Hi lisine a zipanze zontlhe za wutomi ga wuKristu zi tava ni mabhinzu loku hi kombisa kuzwela-wusiwana, a ku patsa ni wutireli ga hina zinwe ni kutirisana ka hina ni maKristu-kulori.

5) Ku alakanyela lezi a wutomi gi to tshamisa zona misaveni yiswa.

A Mitsalo yi tele hi mitlhamuselo yo saseka xungetano hi wutomi misaveni yiswa leyi yi tsumbisiwako hi Nungungulu. (Isa. 35:5-7; 65:21-25; Kuv. 21:3, 4) A mabhuku ya hina ma tatisa mitlhamuselo leyo hi zithombe zo sasekiselwa. Hikuyini? A zithombe zi hi kuca ku alakanyela zi tlhela zi hi vuna ku ti wona na hi ti buza hi makatekwa lawa ma tsumbisiwako. Jehova, a Muvangi wa kualakanyela, wa wu tiva khwatsi a ntamu wa kona. A ku tirisa kualakanyela ka hina kasi ku ehleketa hi makatekwa yakwe zi nga hi maha hi tsumba nguvu lezaku ma ta tatiseka zi tlhela zi hi vuna ku simama hiva ni kukholwa, hambu xikhati hi kumanako ni zikarato za wutomi legi.

Jehova i hi nyikile a tshamela legi go hlamalisa nguvu ga kualakanyela hi ku hi ranza. Handle ko kanakana, ku nga hi vuna ku mu tirela khwatsi wutomini ga hina ga siku ni siku. Ngha hi komba lezaku ha mu bonga a Munyiki wa xinyikiwo lexi xo saseka hi ku xi tirisa khwatsi siku ni siku.