HI NGA ti alakanyela na u famba laha ndleleni ni wusiku, u pola lezaku i kona a ku lanzako hi nzhako. Loku u nyima, yenawu o nyima. Loku u hatlisa, yenawu o hatlisa. U sangula ku tsutsuma uya ka muti wa munghana wa wena laha kusuhani. Laha a munghana wa wena a vululako livati u nghena, uku “hefu!” hi ku tiva lezaku u ponile.

Kuzilava lezi zi hlawutelweko laha a zi se ku humelela. Kanilezi, kuzilava ku na ni zilo zinwani zi ku vangelako kukarateka wutomini. Hi xikombiso, xana ku na ni gome go kari u tsakelako ku gi hlula kanilezi u simama u wela ka xihoxo xalexo hi kuphindaphinda ke? U na ni masiku na u lavetela ntiro u nga wu kumi hambu lezi u zamako hi tindlela tontlhe? Wa karateka hi ku chava ku khosahala ni ku babya xikhatini xi tako? Kutani ku na ni xinwani xi ku karatako?

Kova ni xihi xikarato u nga naxo, zi nene kuva ni munghana wo mu byela kukarateka ka wena, loyi a ti yimiseleko ku ku vuna. U na ni munghana wa tshamela lego ke? U naye! Jehova munghana wa wena wa tshamela lego, a ku fana ni lezi a nga hi zona ka Abrahama, kota lezi zi wuliwako ka Isaya 41:8-13. Ka mavesi 10 ni 13, Jehova i tsumbisa munwe ni munwani wa hina aku: “U nga chavi, hakuva nzi na wena; u nga mbheli ntamu, hakuva nzi Nungungulu wa wena! Nzi ta ku tiyisa, nzi ku vunetela; nzi ta ku seketela hi canja ga mina ga xinene ga kululama. Hakuva hi mina Jehova Nungungulu wa wena loyi nzi khomako a canja ga wena ga xinene, nziku: U nga chavi, nzi ta ku vunetela.”

A magezu ya Jehova ma chavelela nguvu. Hi nga alakanyela lezi Jehova a hi tsumbisako. A vesi a gi wuli lezaku u longoloka na Jehova na u khomile woko gakwe. Loku u wo longoloka naye, Jehova i wo to khoma woko ga wena ga xibhabha hi legi gakwe ga xinene. Kanilezi, Jehova i nawuluta “canja [gakwe] ga xinene ga kululama” a khoma “canja ga wena ga xinene,” a ku khwatsi hi loku a ku humesa ka xikarato xo kari. Laha Jehova a khomako woko ga wena ga xinene, i tlhela a ku tiyisa aku: “U nga chavi, nzi ta ku vunetela.”

Wa wona Jehova kota Dadani tlhelo Munghana wa wena wa liranzo ke? Wa kholwa lezaku i ta ku vuna loku u kumana ni zikarato? Jehova i khatala nguvu hi wena niku i lava ku ku vuna. Loku u hi ni zikarato, Jehova i lava lezaku u tizwa na u tiyile. Hikuyini? Hakuva wa ku ranza nguvu. Hakunene, Jehova “kuvunetela ku nga kona kusuhani xikhatini xa zikarato.” — Tisimu 46:1.

A vokari va tshamela ku alakanya zigoho zabye za kale, va ti wutisa lezaku Nungungulu i va tsetselele ke. Loku u ti zwisa lezo, ehleketa hi wanuna  wo tsumbeka, Joba. I lo wula lezaku i gohile na a ha hi muswa. (Joba 13:26) Davida yenawu i ti zwisile lezo, a kombela Jehova aku: “U nga alakanyi a zionho za wuswa ga mina, ni zihambunyeto za mina.” (Tisimu 25:7) Kota lezi hi kalako hi nga mbhelelangi, hontlheni ‘hi onhile, ha vumala a kuhatima ka Nungungulu.’ — Va Le Roma 3:23.

A magezu yo tiyisa hlana ma nga ka Isaya 41 ma wa tsalelwa vaIsraeli. A zionho zabye zi wa hi za hombe nguvu laha ka kuza Jehova aku i wa ta va tsayisa hi ku va maha tikhumbi le Babuloni. (Isaya 39:6, 7) Ka xikhati xalexo, Nungungulu i lo tekela ku tsumbisa lezaku i wa ta tlhatlhisa lava va ti solako va tlhelela kakwe! (Isaya 41:8, 9; 49:8) Nyamutlha kambe, Jehova i kombisa liranzo lelo ni tipswalo ka lava va ti solako hi mbilu yontlhe, va tlhela va ti karatela ku mu tsakisa. — Tisimu 51:1.

Ehleketa hi xikombiso xa Takuya, * loyi a nga zama ku hlula a mukhuwo wa hava wa ku hlalela zithombe za masango ni ku ti vuxela manyawunyawu ya masango. I wele makhati yo tala ka mukhuwo lowo. I wa ti zwisa kuyini? I ngalo: “Nzi wa tizwa na nzi nga vuni nchumu, hambulezo loku nzi tshinelela Jehova hi mukhongelo nzi mu kombela kuva a nzi tsetselela, i wa nzi tsawula xiyinweni lexo.” Jehova i wa mahisa kuyini zalezo? A madota ya bandla ga Takuya ma lo mu byela lezaku a ma fonela loku a tshuka a wela ka mukhuwo lowo. I ngalo: “Zi wa nga olovi ku va fonela, kanilezi khati ni khati nzi nga maha lezo, nzi wa tiyisiwa.” Hi kulanzela, a madota ma lo maha malulamiselo ya kuva Takuya a enzelwa hi muwoneleli wa xipanze. A muwoneleli loye i lo mu byela lezi: “A nzi tangi laha hi kukotlana ka zilo. Madota ma nga zi lavisa lezo. Ma hlawulile wena kasi u mahelwa lienzo leli la wurisi.” Takuya i ngalo: “Loyi a nga onha hi mina, hambulezo hi ku tirisa madota, Jehova i tlhelile a nyika mina xivuno.” Hi magumo, Takuya i lo nyima ku hlalela zithombe za masango ni ku ti vangela manyawunyawu ya masango, a maha phayona ga xikhati xontlhe, niku zalezi i tira hofiseni ya ravi. A ku fana ni lezi Nungungulu a vunileko makabye loyi, i ta ku vunawu loku u maha zihoxo.

A vokari va karateka hi lezi va nga luza ntiro, va tlhela va nga kumi wunwani. Zi bayisa nguvu a ku renzelekela u lava ntiro, u nga wu kumi. A vokari loku va kumana ni xikarato lexi, va ti wona na va nga vuni nchumu. Jehova a nga ku vunisa kuyini? Za koteka ku a nga tekeli ku ku lavela ntiro wa wu nene, kanilezi a nga ku vuna ku alakanya a magezu ya Davida yaku: “Nzi wa hi muswa, makunu nzi wa kale, kanilezi a nzi se nga wona a wakululama a tsikiwa, ge hambu ku wona a vanana vakwe va kombela zakuga.” (Tisimu 37:25) Jehova i ku wona u hi wa lisima, niku i ku nyika ‘woko gakwe ga xinene ga kululama’ kasi u kuma lezi zi lavekako lezaku u simama u mu tirela.

Sara, a hanyako le Colômbia, i zi wonile lezi Jehova a nga mu vunisa zona. I wa hola mali yo tala ka koponi yo tiveka ni yo chaviseka leyi a nga tira ka yona. Kanilezi i wa lava ku maha zo engeteleka ntirweni wa Jehova, hikwalaho i lo tsika ntiro wakwe, a sangula ku phayona. Kanilezi i wa nga wu  kumi a ntiro lowu a nga wu lava wo tira masiku yo kari ya viki ntsena. I lo ti mahela xibhankana xo xavisa sorvete kanilezi i lowa hi kutsongwani-kutsongwani, aza a vala xibhankana xakwe. I ngalo: “Ku hunzile malembe manharu yo leha, kanilezi hi ku vuniwa hi Jehova, nzi zi kotile ku timisela.” I lo gonza ku tiva lezi hakunene zi nga laveka kakwe ni ndlela ya ku potsa ku karateka nguvu hi siku ga manziko. (Mateu 6:33, 34) Hi magumo, a mutholi wakwe wa kale i lo mu vitana a ya mu nyika a ntiro walowu a nga maha kale. Sara i lo mu byela lezaku a ngo vumela ntsena loku ku hi lezaku a nga ta tira viki gontlhe kutani loku aku i ta mu nyika xikhati xa kuya mitlhanganweni ni migotsovanyanweni. Nyamutlha, Sara a nga holi mali yo tala ku fana ni kale, kanilezi wa zi kota ku simama a maha ntiro wakwe wa wuphayona. I wula lezaku ka xikhati lexo xo nonoha, i ti zwile na a khomilwe woko hi Jehova.

A vanhu vo tala va karateka hi lezi va khosahalako ni lezi va to kuma peceni zezanyana. Va ti wutisa ku va tava ni mali yo enela kasi va hanya khwatsi ke. Va karateka kambe hi zitshetshela lezi va to kumana nazo hi kufamba ka masiku. Za koteka ku ngha ku vile Hosi Davida a nga kombela Jehova aku: “U nga nzi hoxi xikhatini xa wukhosana, u nga nzi tsiki laha wu mbhelileko a ntamu wa mina.” — Tisimu 71:9, 18.

Xini xi nga vunako vamakabye va kulileko lezaku va nga chavi za manziko? Va fanele ku simama va tiyisa kukholwa kabye ka Nungungulu va tlhela va tsumba lezaku i ta va nyika zontlhe zi lavekako. Kanilezi, a vokari va wa hi ni mafanjara na va ha hi ni mali yo tala, hikwalaho ku nga ha laveka kuva va gonza ku hanya wutomi go olova, va eneliswa hi zitsongwani lezi va to ngha va hi nazo. Va nga tlhela va pola lezaku a “kuga ka matluka” ka va nyika lihanyo li nene ku hunza “a homu yi nonileko”! (Mavingu 15:17) Loku u rangisa ku tirela Jehova, i ta ku nyika zontlhe zi lavekako a xikhati u to khosahala.

Ehleketa hi José na Rose, lava va nga tirela Jehova ka ntiro wa xikhati xontlhe hi 65 wa malembe. Nzeni ka malembe lawo, va kumene ni zikarato zo tala. Va khatalele papai wa Rose, loyi a nga lava wo mu vuna wusiku ni mumu. José yenawu i lo mahiwa operasawu ni quimioterapia hi kota ya kankro. Jehova i wu nyikisile kuyini woko gakwe ga xinene a patswa lowu wo tsumbeka ke? I lo tirisa patswa wunwani wa maKristu, Tony na Wendy. Va wa hi ni yindlu va nga lava ku nyika maphayona ya xikhati xontlhe lezaku ma yi tirisa. Tony i lo alakanya lezaku na a ha gonza xikola, i wa hlomela hi janela a wona José na Rose na va xumayela hi kukhanzakanya. Tony i wa tsakiswa nguvu hi kuhiseka kabye, niku lezo zi mu khumbile nguvu. Kota lezi José na Rose va nga tirele Jehova wutomi gabye gontlhe, Tony na Wendy va lo va nyika yindlu leyo. Zalezi ka hunza 15 wa malembe na va vunetela José na Rose, lava zalezi va nga kwalomo ka 85 wa malembe. José na Rose va wona Tony na Wendy kota xinyikiwo xi tako hi ka Jehova.

Jehova wa ku tsumbisa aku: “U nga chavi, nzi ta ku vunetela.” Wa ku nyikawo a ‘canja gakwe ga xinene ga kululama.’ U ta mu nyika woko ga wena a khoma ke?