Hlayisa wunghana ga wena na Jehova na u hi ka bandla ga lirimi la matiko-wundle
“Nza fihla mhaka ya wena mbilwini yanga.” — TISIMU 119:11.
TISIMU: 142, 47
1-3. a) Hambu loku zi no tshamisa kuyini, xini xi faneleko ku ranga wutomini ga hina? b) Zikarato muni lezi lava va gonzako lirimi liswa va kumanako nazo, niku lezo zi vuxa ziwutiso muni? (Wona mufota laha hehla.)
INYAMUTLHA, a kutala ka Timboni ta Jehova ti tshama na ti khomekile hi ku ti karatela ku tatisa xiprofeto xa ku xumayela “ka wontlhe matiko ni tixaka ni tirimi ni mifumo.” (Kuvululelwa 14:6) Xana wenawu, u lomu ka ku gonza linwani lirimi ke? A vokari va tira kota varumiwa kutani ku xumayela lomu ku nga ni tora ga hombe ga vatiri ka manwani matiko. A vanwani va sangulile kuya mitlhanganweni ya bandla ga lirimi la matiko-wundle tikweni gabye ga mabeleko.
2 Kota malanza ya Nungungulu, hi fanele ku ti karatela ku rangisa a lihanyo la hina la moya ni leli la mingango ya hina. (Mateu 5:3) Hambulezo, hi nga tshuka hi khomeka nguvu laha ka kuza zi hi karatela ku kuma xikhati xo ti mahela xigonzo xo nyawula. Kanilezi lava va nga ka bandla ga lirimi la matiko-wundle va kumana ni zikarato zinwani.
3 Lava va tirako bandleni ga lirimi la matiko-wundle va fanele ku gonza lirimi liswa. Ahandle ka lezo, va fanele ku gonza zilo zi etileko za Nungungulu hi kukhanzakanya. (1 Va Le Korinte 2:10) Va nga mahisa kuyini loku ku hi lezaku a va zi zwisisi hi kumbhelela lezi zi wuliwako mitlhanganweni? Tlhatakumbiri, hikuyini a vapswali va maKristu lava va tirako ka bandla ga lirimi la matiko-wundle va faneleko ku ti karatela ku zikisa lisine timbilwini ta vana vabye ke?
KHOMBO KA LIHANYO LA HINA LA MOYA
4. Xini xi nga vekako khombyeni a wumoya ga hina? Nyika xikombiso.
4 Loku hi nga zi koti ku zwisisa a gonziselelo ya Biblia hi lirimi la matiko-wundle, zi nga hi nehela khombo ga hombe ka lihanyo la hina la moya. A xikhati lexi Nehemia a nga wuya Jerusalema, i lo wona lezaku a vanana vo kari va wa nga xi tivi xiHeberu. (Gonza Nehemia 13:23, 24.) Kota lezi a vanana lavo va nga tsanzeka ku zwisisa a Mhaka ya Nungungulu, a kuzwanana kabye na Jehova ku wa mbhelile ntamu. — Nehemia 8:2, 8.
5, 6. Zini lezi a vapswali vo kari va tirako ka bandla ga lirimi la matiko-wundle va zi wonileko, niku hikuyini?
5 A vapswali vo kari va maKristu va tirako ka bandla ga lirimi la matiko-wundle va wonile lezaku a kuzwanana ka vana vabye na Jehova ku mbhelile ntamu. Kota lezi a vana vabye va nga zi zwisisiko hi kumbhelela lezi zi wuliwako mitlhanganweni, a mahungu lawo a ma va kuci ku maha nchumu. Pedro a rurileko ni ngango wakwe hi Amerika Dzonga vaya Australia, i ngalo: “Loku hi wulawula hi zilo za moya, a timbilu tonawu ti fanele ku patseka.” [1] (Wona tlhamuselo magumo ka nzima.) — Luka 24:32.
6 Loku hi lera hi lirimi la matiko-wundle, za koteka ku hi nga khumbekisi ku khwatsi hi loku hi lera hi lirimi la hina. Tlhatakumbiri, kota lezi zi karatako ku wulawula hi linwani lirimi, hi nga karala laha ka kuza a kuzwanana ka hina na Jehova kuva khombyeni. Maku, na ha ha simama ku hlanganyetela mixuvo ya hina ya ku ya tira ka bandla ga lirimi la matiko-wundle, hi fanele ku vikela a kuzwanana ka hina na Jehova kambe. — Mateu 4:4.
VA LO VIKELA KUZWANANA KABYE NA JEHOVA
7. A vaBabuloni va zamisile kuyini a ku kurumeta Danieli lezaku a hanya hi mikhuwo yabye ni wukhongeli gabye?
7 A xikhati lexi Danieli ni vanghana vakwe va nga hi wukhumbini le Babuloni, a vaBabuloni va lo zama ku va kurumeta ku hanya hi mikhuwo yabye ni wukhongeli gabye. Hi ndlela muni? Va lo va gonzisa a “lirimi la maKaldea” va tlhela va va chula mavito ya vaBabuloni. (Danieli 1:3-7) A vito ga giswa ga Danieli gi wa suka laha kaku Bel, a nga hi nungungulu wa hombe le Babuloni. Hikwalaho, za koteka ku ngha Hosi Nebukadnezzare na a lavile ku maha Danieli a kholwa lezaku a nungungulu loye wa Babuloni i wa hi ni ntamu wa hombe ku hunza Jehova, a Nungungulu wa Danieli. — Danieli 4:8.
Kota lezi a nga gonza “mabhuku” yo basa hi xiHeberu, Danieli i lo hlayisa kuzwanana kakwe na Jehova ku tshama na ku tiyile
8. Danieli i ku hlayisisile kuyini a kuzwanana kakwe na Jehova lezaku ku tshama na ku tiyile?
8 Le Babuloni, Danieli i wa nyikiwa zakuga zo nanziha za hosi. Kanilezi ‘i wa fungile mbilwini yakwe’ lezaku i wa nga ta hambunyeta nayo wa Nungungulu. (Danieli 1:8) Kota lezi a nga simama ku gonza “mabhuku” yo basa ma nga tsalilwe hi xiHeberu, i lo hlayisa kuzwanana kakwe na Jehova ku tshama na ku tiyile na a hanya matiko-wundle. (Danieli 9:2) Kunene, hambu anzhako ka xipimo xa 70 wa malembe na a hi Babuloni, i wa ha tiviwa hi vito gakwe ga xiHeberu gaku Danieli. — Danieli 5:13.
9. A mutsali wa Lisimu 119 i wa hi ni mawonela muni xungetano hi Mhaka ya Nungungulu?
9 A mutsali wa Lisimu 119 yenawu i lo simama ku timisela laha a va yindlu ya wuhosi va nga wulawula za hava hi yena. Lexi xi nga mu nyika ntamu i Mhaka ya Nungungulu, niku lezo zi mu vunile kuva ni mahanyela yo hambana ni ya lava vanwani. (Tisimu 119:23, 61) I lo tsika Mhaka ya Nungungulu yi khumba a kutizwa kakwe hi kuetileko. — Gonza Tisimu 119:11, 46.
HLAYISA A KUZWANANA KA WENA NA JEHOVA KU TSHAMA NA KU TIYILE
10, 11. a) Gi fanele kuva gihi a kungo ga hina a xikhati lexi hi gonzako a Mhaka ya Nungungulu? b) Hi nga gi tatisisa kuyini a kungo lego? Nyika xikombiso.
10 Hambu lezi hi nga ha khomekako nguvu hi mitiro ya bandla ni ya kutihanyisa, hontlheni hi fanele ku ti xavela xikhati xa ku ti mahela xigonzo xa hina wutsumbu ni xa wukhozeli ga ngango. (Va Le Efesusi 5:15, 16) A kungo ga hina ngha gi nga hi ku lera mahungu yo tala kala hi mbheta kutani ku longisela mihlamulo leyi hi to nyika mitlhanganweni basi, kanilezi hi fanele ku tsika a Mhaka ya Nungungulu yi tiyisa a kukholwa ka hina kambe.
11 Kasi hi tatisa a kungo lego, hi fanele ku ringanisela. A xikhati lexi hi gonzako, hi nga ehleketi hi zilaveko za vanwani basi kanilezi hi fanele ku ehleketa kambe hi za hina wutsumbu. (Va Le Filipi 1:9, 10) Hi fanele ku tiva lezaku loku hi ti longisela kuya ntirweni wa kuxumayela, ku longisela mitlhangano, kutani tikanelo, za koteka ku hi tirisa mahungu lawo wutomini ga hina hambu ku nga ma tiriseli wutsumbu ga hina. Hi xikombiso, hambu lezi a mubhiki wa zakuga lomu restourante a faneleko ku zi ringa na a nga se phamela, a nga nge hanyi hi ku ringa ntsena. Loku a lava kuva ni lihanyo li nene, i fanele ku bhika zakuga zi nyikako lihanyo li nene kasi aga yena wutsumbu xontlhe xikhati. Maku hinawu, loku hi lava ku tiyisa a kuzwanana ka hina na Jehova, hi fanele ku gonza Biblia xontlhe xikhati. A xigonzo lexo xo eta hi xona xi to hi xurisa.
12, 13. Hikuyini a votala va wonako lezaku za vuna a ku gonza Biblia hi lirimi labye?
12 A votala va tirako bandleni ga lirimi la matiko-wundle va wona lezaku za vuna nguvu a ku gonza Biblia xontlhe xikhati hi lirimi labye la mabeleko. (Mitiro 2:8) Hambu a varumiwa va zi tiva lezaku kasi va simama na va tiyile xiavelweni xabye xa le handle ka matiko, a va nge eneliswi ntsena hi lezi va zi zwako mitlhanganweni.
13 Alino, a gonzako xiPersia hi xipimo xa 8 wa malembe i ngalo: “A xikhati lexi nzi longiselako mitlhangano hi xiPersia, nzi tolovela ku yisa kupima ka lirimi. Kota lezi a kupima ka mina ku nghanako na ku tira hi ku fela ku zwisisa, a mbilu ya mina a yi tali ku khumbeka hi mahungu lawo ya moya nzi gonzako. Hi xigelo lexo nzi ti siyelako xikhati xa ku tshama hasi nzi gonza Biblia ni manwani mabhuku hi lirimi la mina la mabeleko.”
KHUMBA TIMBILU TA VANA VA WENA
14. Zini lezi a vapswali va faneleko ku ti karatela zona, niku hikuyini?
14 A vapswali va maKristu va fanele ku ti karatela ku nghenisa lisine maalakanyweni ni timbilwini ta vana vabye. Ehleketa hi Sergio ni sati wakwe Muriel, lava va tirileko ka bandla ga lirimi la matiko-wundle hi xipimo xa malembe manharu ni ku hunza. Va lo sangula ku wona lezaku a mufanyana wabye wa 17 wa malembe i wa nga xalali hi kuya ntirweni wa kuxumayela kutani mitlhanganweni. Muriel i ngalo: “Zi wa mu swira a kuya kuxumayeleni hi lirimi linwani, kuveni a kale i wa zi ranza nguvu a ku xumayela hi xiFrança, ku nga lirimi lakwe la mabeleko.” Sergio i tlhamusela lezi: “Laha hi nga wona lezaku a xiyimo lexo xa valela n’wana wa hina a ku kula hi tlhelo ga moya, hi lo maha xiboho xa ku tlhela bandleni ga hina ga kale.”
Ti karatele ku nghenisa lisine timbilwini ta vanana va wena (Wona tinzimana 14 ni 15)
15. a) Zini zi nga vunako vapswali a ku tiva lezaku va fanele ku cica bandla? b) Xileletelo muni lexi Deuteronome 6:5-7 a nyikako vapswali?
15 Zini zi nga vunako vapswali a ku tiva lezaku va fanele ku tlhelela ka bandla ga lirimi leli a vana vabye va li zwisisako khwatsi ke? Xo sangula, va fanele a ku tiva lezaku hakunene va naxo xikhati xo enela ni ntamu wa ku gonzisa a vana vabye a ku ranza Jehova zinwe ni ku va gonzisa kambe a lirimi la matiko-wundle hi khati ginwe. Xa wumbiri, va nga ha pola lezaku a vana vabye a va zi lavi kuya ntirweni wa kuxumayela, kuya mitlhanganweni ge hambu ku tira sinwini ga lirimi la matiko-wundle. Hi kota ya zigelo lezi, a vapswali va nga maha xiboho xa ku tlhelela ka bandla ga lirimi leli a vana vabye va li zwisisako khwatsi. Maku, a nzhako ka loku a vanana va akile wunghana go tiya na Jehova, a vapswali va nga boha ku tlhela ka bandla ga lirimi la matiko-wundle. — Gonza Deuteronome 6:5-7.
16, 17. Zini zi vunako vapswali vo kari a ku gonzisa vana vabye xungetano hi Jehova?
16 A vapswali vo kari va polile tindlela ta ku gonzisa vana vabye xungetano hi Jehova hi lirimi labye la mabeleko na va kari vaya mitlhanganweni ya bandla kutani ntlawa wa lirimi la matiko-wundle. Charles a nga papai wa vanhanyana vanharu va 9 kala 13 wa malembe, a nghenako mitlhangano ka ntlawa wa lirimi la xiLingala, i ngalo: “Hi lo maha xiboho xa ku fambisa zigonzo ni ku maha wukhozeli ga ngango ni vanana hi lirimi la hina la mabeleko. Kanilezi hi lo zi wona na zi hi chukwana a ku maha mikombiso ni mihlakano yo kari hi xiLingala kasi va gonza a lirimi leli na va kari va hlakana.”
Ti karatele ku gonza lirimi la bandla lego ni ku hlamula mitlhanganweni (Wona tinzimana 16 ni 17)
17 Kelve i papai wa vanhanyana vambiri va 5 ni 8 wa malembe. I kulula a nwatseka kasi ku va gonzisa lisine hakuva a vanhanyana vakwe a va se yi zwisisa khwatsi mitlhangano ka bandla ga lirimi la matiko-wundle legi a ngango wabye wu nga ka gona. I ngalo: “Mina ni sati wa mina hi maha xigonzo ni vanhanyana va hina hi xiFrança li nga lirimi labye la mabeleko. Hi ti mahele makungo kambe ya ku wona mitlhangano hi xiFrança kunwe hi hweti hi tlhela hi lonzowota a xikhati xa maferiya kasi ku wona migotsovanyano yi mahiwako hi lirimi la hina la mabeleko.”
18. a) Va Le Roma 15:1, 2 a nga ku vunisa kuyini ku maha xiboho xa wutlhari xungetano hi ku vuna vana va wena? b) A vapswali vanwani va nyika mawonela muni? (Wona tlhamuselo magumo ka nzima.)
18 A ngango wunwe ni wunwani wu fanele ku hlawula lezi zi nga za chukwana ka vana vabye ni ka kuzwanana kabye na Jehova. [2] (Wona tlhamuselo magumo ka nzima.) (Va Le Galatia 6:5) Muriel i ngalo hambu lezi yena ni nuna wakwe va nga zi lava hi mbilu yontlhe a ku simama va tira ka bandla ga lirimi la matiko-wundle, va lo maha xiboho xa ku tlhela ka bandla gabye ga kale kasi va vuna mufanyana wabye lezaku a tiyisa liranzo lakwe ha Jehova. (Gonza Va Le Roma 15:1, 2.) Inyamutlha, Sergio wa zi wona lezaku va mahile xiboho xa xi nene. I ngalo: “Kusukela loku hi tlhelile ka bandla ga xiFrança, a mufanyana wa hina i lo kula hi tlhelo ga moya a tlhela a bapatizwa. Makunu i phayona ga xikhati xontlhe. Ka xikhati lexi iza a alakanyela hi ku tlhelela ka ntlawa wa lirimi la matiko-wundle!”
NGHA A MHAKA YA NUNGUNGULU YI KHUMBA MBILU YA WENA
19, 20. Hi nga zi kombisa kuyini lezaku ha yi ranza a Mhaka ya Nungungulu?
19 Jehova wa ranza vanhu vontlhe. I vululile ndlela ya lezaku a Biblia gi hunzuluselwa hi mazana ya tirimi kasi a “vanhu vontlhe” va kuma wutivi go mbhelela ga lisine. (1 Timote 2:4) Wa zi tiva lezaku a kuzwanana ka hina naye ku ta tiya loku hi lera Biblia hi lirimi leli hi li tivako khwatsi.
20 Hontlheni hi fanele ku ti karata nguvu kasi a kuzwanana ka hina na Jehova ku tshama na ku tiyile. Hi nga maha lezo hi ku gonza Biblia hi kukhanzakanya hi lirimi leli hi li tivako khwatsi. Tlhatakumbiri, hi ta zi kota ku vuna mingango ya hina lezaku yi hlayisa lihanyo labye la moya. A xinwani kambe, hi ta komba lezaku hakunene ha yi ranza a Mhaka ya Nungungulu. — Tisimu 119:11.
