Lomu ka Bhibhiliya, a gezu gi hundzuluselweko ku “kuvhuka ka vafileko” gita hi ka gezu ga ciGreki gaku anástasis, gi wulako ku “suka u yima” kutani ku “yima kambe”. A munhu loyi a vhuxiwako hi ka vafileko i humesiwa kufeni a tlheliselwa wutomini kota lezvi a nga hi zvona na a nga sefa. — 1 Va Le Korinte 15:12, 13.

 Hambu lezvi a gezu “kuvhuka ka vafileko” gi kalako gi nga hi kona lomu ka Mitsalo ya ciHebheru, leyi a kutala ka zvikhati yi vitaniwako ku i Testamenta ga Kale, a gondzo ya kona yi kona. Hi cikombiso, hi ku tirisa muphrofeti Hoseya, Nungungulu i tsumbisile lezvi: “Ndzi ta va tlhatlhisa ntan’wini wa Cilahla; ndzi ta va ponisa kufeni.” — Hoseya 13:14; Joba 14:13-15; Isaya 26:19; Dhaniyeli 12:2, 13.

 A vanhu va ta vhuxelwa kwihi? A vanhu vo kari va ta vhuxiwa va ya hanya tilweni kasi va fuma kota tihosi zvin’we na Kristu. (2 Va Le Korinte 5:1; Kuvhululelwa 5:9, 10) A Bhibhiliya gi zvi vitana ku ‘kuvhuka ko sangula’ ni “kuvhuxiwa ko ranga”. A magezu lawo ma hi maha hi zwisisa lezvaku ku na ni kuvhuka kun’wani ku to landzela. (Kuvhululelwa 20:6; Va Le Filipi 3:11) A kuvhuka loku ka wumbiri ku ta kumiwa hi vanhu va kutala nguvhu niku va ta hanya kala kupindzuka laha misaveni. — Lisimu 37:29.

 A vanhu va ta vhuxisiwa kuyini? Nungungulu i mu nyikile ntamu Jesu wa ku vhuxa vafileko. (Johani 11:25) Jesu i ta vhuxa “vontlhe lava va nga zvilahleni”, a mun’we ni mun’we na a hi lezvi a nga hi zvona, wumunhu gakwe ni maalakanyo yakwe. (Johani 5:28, 29) Lava va to vhuxiwa vaya tilweni va ta nyikiwa a miri wa moya, kanilezvi lava va to vhuxiwa kasi va hanya laha misaveni va ta nyikiwa a miri wa nyama, wa wuswa ni lihanyo linene. — Isaya 33:24; 35:5, 6; 1 Va Le Korinte 15:42-44, 50.

 Himani a to vhuxiwa? A Bhibhiliya gi wula lezvaku “ku tava kona a kuvhuka ka valulamileko ni vangalulamangiko”. (Mitiro 24:15) Ka ntlawa wa valulamileko, ku patsiwa a vanhu vo tsumbeka vo kota, Nowa, Sara, na Abrahama. (Genesisi 6:9; Mahebheru 11:11; Jakobe 2:21) Ka vangalulamangiko ku patsiwa lava va nga kala ku ingisa a milayo ya Nungungulu hi lezvi va nga kala kuva ni lungelo ga ku gondza hi yona ni ku yi landzela.

 Kanilezvi, lava va ku biha nguvhu vaku a va na ndlela ya ku cica va nga ta vhuxiwa. Loku a munhu wa tshamela lego afa, i loviselwa magumo, na a nga hi na kutsumba ka ku tlhela a hanya. — Matewu 23:33; Mahebheru 10:26, 27.

 Hi rini ku to vhuxiwa a vafileko? A Bhibhiliya gi phrofetile lezvaku a kuvhuka ka lava va to ya hanya tilweni ku wa ta maheka cikhatini ca kuvakona ka Kristu, leci ci sangulileko hi 1914. (1 Va Le Korinte 15:21-23) A kuvhuka ka lava va to hanya laha misaveni ku ta maheka ndzeni ka 1000 wa malembe ya kufuma ka Jesu Kristu, a cikhati leci a misava yi to ciciwa yiva paradhise. — Luka 23:43; Kuvhululelwa 20:6, 12, 13.

 Hikuyini zvi zwalako a ku kholwa lezvaku a vafileko va ta vhuka? A Bhibhiliya gi wulawula hi 9 wa vanhu va nga vhuxiwa hi ka vafileko. Ka mun’we ni mun’we wa vanhu lavo ku wa hi ni vanhu va nga zvi wona hi matihlo yabye. (1 Tihosi 17:17-24; 2 Tihosi 4:32-37; 13:20, 21; Luka 7:11-17; 8:40-56; Johani 11:38-44; Mitiro 9:36-42; 20:7-12; 1 Va Le Korinte 15:3-6) A matimu ya kuvhuxiwa ka Lazaru ma hlamalisa nguvhu hakuva ku wa hundza a mune wa masiku Lazaru na a file niku Jesu i mahile a cihlamaliso leco na a woniwa hi citshungu ca vanhu. (Johani 11:39, 42) Hambu a valala va Jesu va wa nga zvi koti ku kaneta a kuvhuxiwa ka Lazaru, hikwalaho va no xuxa a cikungo ca ku daya Jesu na Lazaru. — Johani 11:47, 53; 12:9-11.

 A Bhibhiliya gi komba lezvaku Nungungulu i na ni ntamu niku wa xuva a ku vhuxa lava va fileko. Lomu maalakanyweni yakwe ma nga gumelwiko, Nungungulu i hlayisa a matshamela ya munhu ni munhu a to mu vhuxa hi ntamu wakwe wa hombe. (Joba 37:23; Matewu 10:30; Luka 20:37, 38) Nungungulu a nga vhuxa lava va fileko niku wa zvi lava a ku maha lezvo! Na gi wulawula hi kuvhuxiwa loku ku tako ka vafileko, a Bhibhiliya gi wula lezvi hi Nungungulu: “U ta xuva a ntiro wa mandla ya wena.” — Joba 14:15.

Mawunwa xungetano hi kuvhuka ka vafileko

 Wunwa: A kuvhuxiwa zvi wula a ku tlhanganisiwa kambe ka muhefemulo ni miri.

 Lisine: A Bhibhiliya gi gondzisa lezvaku a muhefemulo i munhu yentlhe, na ku nga hi cipandze co kari ci salako ci hanya loku afa. (Genesisi 2:7, tlhamuselo wa lahasi; Ezekiyeli 18:4) A munhu a vhuxiwako hi ka vafileko a nga tlhanganisiwi kambe ni muhefemulo wakwe; kanilezvi o tlhela a vangisiwa kambe kota muhefemulo wu hanyako.

 Wunwa: A vanhu vo kari va ta vhuxiwa va tlhela va tekela ku lovisiwa.

 Lisine: A Bhibhiliya gi wula lezvaku “lava va mahileko a zvilo zva kubiha va vhuka vaya kulamulweni.” (Johani 5:29) Hambulezvo, a kulamulwa loko ku seketelwa ka lezvi va zvi mahako andzhako ka ku vhuxiwa na ku nga hi mahlweni ka lezvo. Jesu i te: “Laha a vafileko va tozwa gezu ga N’wana wa Nungungulu; lava va to ngha va dembile ndleve va ta hanya.” (Johani 5:25) Lava va to ‘demba ndleve’ kutani ku ingisa, a zvilo lezvi va to gondza andzhako ka ku vhuxiwa a mavito yabye ma ta tsaliwa ka “bhuku go songiwa ga wutomi”. — Kuvhululelwa 20:12, 13.

 Wunwa: Loku munhu a vhuxiwa i amukela a miri walowu a nga hi nawo na a nga sefa.

 Lisine: Andzhako ka kufa, a miri wa munhu wu “tlhelela ntshurini” wu tlhela wu hina. — Mutshawuteli 3:19, 20.