Ina! A Bhibhiliya gita hi ka “Nungungulu loyi a chavelelako lava va tshovekileko timbilu”. (2 Va Le Korinte 7:6) Hambu lezvi a Bhibhiliya gi kalako gi nga hi bhuku ga zvilo zvi yelanako ni mapimo, gi vhunile vanhu vo tala a ku hlula a maalakanyo ya ku ti daya. A wusungukati ga gona gi nga vhuna na wenawu.

•  Wusungukati muni gi vhunako legi a Bhibhiliya gi nyikako?

•  Xana a Bhibhiliya ga wulawula hi vanhu va nga lava kufa?

•  Hi wahi mavhesi ya Bhibhiliya ma nga ku vhunako ku hlula maalakanyo ya ku ti daya?

•  U ta ku yini loku a munghana wa wena aku: “Ndzi lava kufa”?

•  Ahanti loku ku hi ku ndzi tshukile ndzi zama ku ti daya?

• ● Ti phofule.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “A munghana wa lisine wa randza contlhe cikhati niku makabye a pswalelweko ku vhunetela zvikhatini zva zvikarato.” — Mavingu 17:17.

   Lezvi zvi wulako zvona: Ha ci lava a civhuno ca van’wani loku hi karatekile.

   Loku u ti miyelela nazvo, a kukarateka ka wena ku ta ku rera. Kanilezvi loku u ti phofula, kuzvilava a kukarateka ka wena ku ta hungulekanyana niku u ta wona a ciyimo ca wena hi ndlela yin’wani.

   Zama ku maha lezvi: Bhula ni wokari nyamutlha, ku ngava ciro ca ngango kutani munghana wo tsumbeka. a Kuzvilava u nga ti phofula hi kuya hi ku tsala lezvi u ti zwisako zvona.

• ● Lava civhuno ca dhokodhela.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “Lava va kalako va nga babyi a va lavi dhokodhela, kanilezvi lava va babyako va mu lava.” — Matewu 9:12.

   Lezvi zvi wulako zvona: Loku hi babya hi fanele kuya ka dhokodhela.

   A maalakanyo ya ku lava ku ti daya ma ngava cikombiso ca wubabyi go kari ga hloko kutani ga kutizwa. A hi faneli ku tizwa tingana hi zvona, a ku khwatsi hi lezvi hi nga wiko tingana loku hi babya. A mababyi ya hloko kutani ya kutizwa ma nga tiriwa.

   Zama ku maha lezvi: Tekela ku lavetela a dhokodhela wa munene kasi a ku vhuna.

• ● Alakanya lezvaku Nungungulu wa khatala hi wena.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “A ntlhanu wa zvinjingiri a zvi xavisiwi hi zvingerengere zvimbiri zva ntsengo wa wutsongwani ke? Hambulezvo, ci hava ni cin’we ci rivakelwako hi Nungungulu. . . . Mu nga chavi; n’wina mu va lisima nguvhu a ku hundza zvinjingiri zvo tala.” — Luka 12:6, 7.

   Lezvi zvi wulako zvona: U wa lisima ka Nungungulu.

   U nga tizwa na u hi wece, kanilezvi Nungungulu wa ku wona a kuxaniseka ka wena. Wa khatala hi wena — hambu loku wena u nga ha zvi lavi a ku hanya. Lisimu 51:17 li ngalo: “O Nungungulu, u nga ta nyenya a mbilu yi tshovekileko ni leyi yi pandzekileko.” Nungungulu i lava lezvaku u simama u hanya hakuva wa ku randza.

   Zama ku maha lezvi: Hlola cikombiso ca lomu ka Bhibhiliya ci kombako lezvaku Nungungulu wa ku randza. Hi cikombiso, wona Murindzeli 03.18.

• ● Khongela ka Nungungulu.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “Mu hoxela a kukarateka ka n’wina kontlhe hehla [ka Nungungulu], hakuva wa khatala hi n’wina.” — 1 Pedro 5:7.

   Lezvi zvi wulako zvona: Nungungulu wa ku ramba lezvaku u mu tlhatlhela cifuva u mu byela zvontlhe lezvi zvi bindzako a maalakanyo ya wena.

   Nungungulu a nga ku nyika a kurula ni ntamu wa ku simama u timisela. (Va Le Filipi 4:6, 7, 13) Hi ndlela leyo, i seketela lava va khongelako kakwe hi mbilu yontlhe va kombela ku vhuniwa. — Lisimu 55:22.

   Zama ku maha lezvi: Khongela ka Nungungulu nyamutlha. Tirisa vito gakwe ga ku Jehovha u mu byela lezvi u ti zwisako zvona. (Lisimu 83:18) Kombela lezvaku a ku vhuna ku simama u timisela.

• ● Alakanyela hi kutsumba ka Bhibhiliya ka cikhatini ci tako.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “Hi na ni kutsumba loku kota cirikhiso ka muhefemulo, ka lisine ni ko tiya”. — Mahebheru 6:19, tlhamuselo wa lahasi.

   Lezvi zvi wulako zvona: Lezvi hi ti zwisako zvona zvi nga cicacica a ku fana ni citimela ci nga lomu ka bhubhutsa, kanilezvi a kutsumba loku ku nga lomu ka Bhibhiliya ku nga ku vhuna ku u tiya.

   A kutsumba loko a hi ko fayilisela kanilezvi ku seketelwa ka citsumbiso ca Nungungulu ca ku fuvisa lezvi zvi hi mahako hi xaniseka. — Kuvhululelwa 21:4.

   Zama ku maha lezvi: Gondza zvin’wani xungetano hi citsumbiso ca lomu ka Bhibhiliya ka cigondzo 5 ca broxura Mahungu yo saseka ya Nungungulu!

• ● Maha zvilo u zvi randzako.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “A mbilu yi tsakileko i muri wa wunene”. — Mavingu 17:22.

   Lezvi zvi wulako zvona: A cikhati leci hi mahako zvilo zvi hi tiselako litsako, zvi nga hi maha hi tizwa khwatsi ka maalakanyo ni ka lihanyo.

   Zama ku maha lezvi: Maha zvokari zvi ku tsakisako. Hi cikombiso, ingisela a muzka wu ku tsakisako, lera mahungu ma ku tsakisako, ka cikhati leci u kalako u nga tiri, maha lezvi zvi ku tsakisako. U ta engetela a litsako la wena kambe hi ku maha zvilo zvi vhunako van’wani hambu loku zvova zvitsongwani. — Mitiro 20:35.

• ● Khatalela a lihanyo la wena.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “A mihlakano ya ku tiyisa miri ya vhuna kutsongwani”. — 1 Timote 4:8.

   Lezvi zvi wulako zvona: Ha vhuneka loku hi maha ma exercício, hi etlela zvi enela, hi tlhela higa zvakuga zva mavhitamina.

   Zama ku maha lezvi: Ti vekele cikhati ca ku famba u ti tolola, hambu loku kova 15 minuto basi.

• ● Alakanya lezvaku lezvi u ti zwisako zvona ni ciyimo ca wutomi ga wena zva cica.

   Lezvi a Bhibhiliya gi wulako: “A mu zvi tivi lezvaku a wutomi ga n’wina gi ta tshamisa kuyini mandziko.” — Jakobe 4:14.

   Lezvi zvi wulako zvona: A cikarato co bindza nguvhu — hambu loku ci wonekisa ku khwatsi a ci nge hundzi — ci ngava ca cikhatanyana.

   Hambu loku a ciyimo ca wena co karatisa kuyini nyamutlha, alakanya lezvaku ci nga cica mandziko. Hikwalaho, lavetela tindlela ta ku yimisana naco. (2 Va Le Korinte 4:8) Zvi nga maheka ku hi kufamba ka cikhati a ciyimo ca wena co karata nguvhu ci cica, kanilezvi loku u ti daya u nga ta ha wona zvin’wani.

   Zama ku maha lezvi: Lera a matimu ya Bhibhiliya ya vanhu lava va nga tshuka va rereka nguvhu laha ka kuza va navela kufa, niku wona lezvi a wutomi gabye gi nga cicisa zvona, a kutala ka zvikhati hi tindlela ta ku ne va wa nga ti rindzeli. Wona zvikombiso zvo kari.

 Ina. A Bhibhiliya ga wulawula hi vanhu vo kari va nga lava kufa. Nungungulu a nga va kawukangi kanilezvi i no va vhuna. A nga maha lezvo ka wenawu.

Elija

•  ● I wa hi mani? Elija i wa hi muphrofeti wo tiya hlanha. Kanilezvi ka zvikhati zvo kari yenawu i wa mbhela ntamu. Jakobe 5:17 i ngalo: “Elija i wa hi munhu wa kutizwa ko fana ni loku ka hina”.

•  ● Hikuyini a nga lava kufa? Ka cikhati co kari, Elija i ti zwile na a hi yece, na a chava ni ku nga vhuni nchumu. Hikwalaho, i no kombela, aku: “Jehovha, teka wutomi ga mina”. — 1 Tihosi 19:4.

•  ● Zvini zvi nga mu vhuna? Elija i no ti phofula ka Nungungulu. Nungungulu i mu tiyisisile kuyini? Nungungulu i no komba lezvaku i wa khatala hi yena a tlhela a mu komba a ntamu wakwe. Nungungulu kambe i no mu tiyisekisa lezvaku wa ha hi wa lisima a tlhela a mu nyika muvhuni wa munene, a fanelekako.

•  ▸ Lera hi Elija ka: 1 Tihosi 19:2-18.

Joba

•  ● I wa hi mani? Joba i wa hi wanuna wo ganya a nga hi ni ngango wa hombe niku i wa hi mukhozeli wo tsumbeka wa Nungungulu wa lisine.

•  ● Hikuyini a nga lava kufa? Hi citshuketi, a wutomi ga Joba gi no jima hi hloko. I no luza zvontlhe a nga hi nazvo. A vana vakwe vontlhe va no humelelwa hi mhango vafa. I no khomiwa hi mababyi yo bayisa nguvhu. Hi kugumesa, i no lumbetiwa hi ndlela ya xapi ku a zvikarato zvakwe i no ti vangela hi yece. Joba i te: “Ndza nyenya wutomi ga mina; a ndza ha zvi lavi a ku simama ndzi hanya.” — Joba 7:16.

•  ● Zvini zvi nga mu vhuna? Joba i no khongela ka Nungungulu a tlhela a bhula ni van’wani. (Joba 10:1-3) I no vhuniwa hi munghana wakwe wo zwisisa Elihu, loyi a mu vhunileko ku wona zvilo hi ndlela yin’wani. A hehla ka zvontlhe Joba i amukele a wusungukati ga Nungungulu ni civhuno cakwe.

•  ▸ Lera hi Joba ka: Joba 1:1-3, 13-22; 2:7; 3:1-13; 36:1-7; 38:1-3; 42:1, 2, 10-13.

Mosi

•  ● I wa hi mani? Mosi i wa hi murangeli wa Israyeli wa kale niku i wa hi muphrofeti wo tsumbeka.

•  ● Hikuyini a nga lava kufa? Mosi i wa hi ni ntiro wo tala, i wa tshamela ku solasoliwa niku i wa rereka. Hikwalaho, i no rila ka Nungungulu, aku: “Ndzi kombela ku u ndzi daya zvalezvi.” — Mitsengo 11:11, 15.

•  ● Zvini zvi nga mu vhuna? Mosi i no byela Nungungulu lezvi a nga ti zwisa zvona. Nungungulu i no vhuna Mosi hi ku hungula ntiro wakwe kasi zvi mu pumbela estresi.

•  ▸ Lera hi Mosi ka: Mitsengo 11:4-6, 10-17.