1, 2. a) Hi xini xikarhatu leli Pawulo ni lava a a li na vona va nga kumana na xona aEfeza? b) Hi ta djondza hi yini ka ndzima leyi?

 KA TINDLELA hinkwatu ta Efeza a ku twala guwa lalikulu leli a li ta hi ka vanhu lava a va tsutsuma, hikusa a ku ni vanhu lava a va yendla swilo swa ku biha vanhu van’wani. Vanghanu vambirhi va mupostolo Pawulo va khomiwile va tlhela va kokoviseliwa hi xitshungu. A ndlela yayikulu ya manegosiyu a yi nga ha na vanhu hikusa vanhu a va ya va pumbeka hileswi a va ya lomu a ku tlangiwa kona, ku nga ndhawu leyi a ku nghena kolomu ka 25.000 wa vanhu. Vanyingi va vanhu lava a va li ka ndhawu leyi a va nga swi tivi swaku a ku humelela yini. Kambe a va pimisa swaku a tempele ni xikwembu xa vona xa xisati Artimiza a swi li nghozini. Hi mhaka leyo, xitshungu xi sungule ku huwelela xi ku: “I mukulu Artimiza wa Vaefeza!” — Min. 19:34.

² Lani hi tlhela hi vona swaku Sathana a zame ku tirhisa a ntlawa wa vanhu lava a va lava ku yendla swilo swa ku biha swaku va sivela ku chumayeliwa ka mahungu ya ku tsakisa ya Mfumu wa Xikwembu. I ntiyiso swaku ndlela leyi a hi yona ntsena leyi Sathana a yi tirhisaka. Ka ndzima leyi hi ta vona tindlela ta ku hambanahambana leti a nga ti tirhisa ka nkama wa khale swaku a zama ku helisa ntirho wa ku chumayela a tlhela a zama swaku ku nga vi ni ku twanana abandleni la Wukreste a nkameni wa vapostolo. Kambe xa lisima hintamu, hi ta vona swaku leswi Sathana a nga zama ku swi yendla a swi fambanga kahle hikusa ‘rito la Yehovha li ye li kula ni ku hlula hi ndlela ya ku hlamalisa.’ (Min. 19:20) Se, hi mhaka muni Vakreste lavayani swi va fambele kahle? Hi xivangelo lexi yendlaka swaku swi hi fambela kahle namuntlha. I ntiyiso swaku a ku fanelanga ku dzunisiwa hina hi mhaka ya leswo, kambe ku fanele ku dzunisiwa Yehovha. Kambe ku fana ni Vakreste va nkameni wa vapostolo, na hina hi fanele hi yendla leswi hi nga swi kotaka. Hi ku pfuniwa hi moya wa ku kwetsima wa Yehovha, hi nga swi kota ku va ni wumunhu leli nga ta hi pfuna swaku swi hi fambela kahle ka ntirho wa ku chumayela. Swoswi a hi rhangeni hi ku vona xikombiso xa Apolosi.

3, 4. Akila na Prisila va twisise yini hi wutivi la Apolosi naswona va yendle yini?

³ Apolosi a a ha li ku fika ka xidoropani xa Efeza, lani mupostolo Pawulo na yena a a ha li ku fika ka liyendzo la yena la wunharhu la wumisiyonariyu. Apolosi a a li Muyuda. A kulele ka doropa leli a li tiviwa hintamu la Alexandriya aGibita, a a li munhu wamunene naswona a a vulavula kahle ni vanhu. A “a ma tiva kahle Matsalwa” naswona a a hiseka “hi mhaka ya matimba ya Xikwembu”. Leswi a a hiseka, Apolosi a a vulavula na a nga chavi ka Vayuda lava a va li ka sinagoga. — Min. 18:24, 25.

⁴ Akila na Prisila va yingisele a dixkursu la Apolosi. Swa tikomba swaku va tsake hintamu hileswi va nga mu twa na “a djondzisa ntiyiso hi Yesu”. Leswi Apolosi a nga swi vula hi Yesu a ku li ntiyiso, kambe a swi hlwelanga hintamu kuva Akila na Prisila lava a va li Vakreste va swi tsumbula swaku a wutivi leli Apolosi a a li na lona a li nga helelanga hikusa “a a tiva ta ntsakamiso wa Yohani ntsena.” Akila na Prisila lava a va tiveka hansi, lava ntirho wa vona a ku li ku yendla matende, a va pfumelelanga swaku wutivi leli Apolosi a a li na lona ni ku hiseka ka yena swi va yendla va tshika ku mu pfuna. Handle ka leswo, “va muke na yena va ya mu pfuna hi ku mu tlhamusela tindlela ta Xikwembu swaku a ti twisisa kahle.” (Min. 18:25, 26) Se wanuna lweyi, lweyi a a ni wutivi la linyingi a yendle yini? Swa tikomba swaku a kombise lin’we la wumunhu leli Vakreste hinkwavu va faneleke va va na lona, ku nga ku tiveka hansi.

5, 6. I yini lexi nga yendla swaku Apolosi a tirhisiwa hintamu hi Yehovha naswona hi djondza yini ka xikombiso xa yena?

⁵ Leswi Apolosi a nga pfumela ku pfuniwa hi Akila na Prisila, a tirhisiwe hintamu hi Yehovha. A yendzile a ya Akaya lani a nga ‘pfuna lava nga vapfumeli’. Ntirho wa yena wa ku chumayela wu va pfune hintamu Vayuda va ndhawu liyani, hikusa a va nga pfumeli swaku Yesu a a li Mesiya. Luka a vule leswi: “[Apolosi] a kombe Vayuda swaku leswi a va swi djondzisa swi hoxile, hi ku va komba Matsalwa lama vulaka swaku Yesu i Kreste.” (Min. 18:27, 28) Apolosi a ve nkateko wawukulu ka vamakwerhu lavayani, hikusa ku ve hi mhaka ya yena “rito la Yehovha” li nga hangalaka. Hi djondza yini ka xikombiso xa Apolosi?

⁶ Ku tiveka hansi i swa lisima hintamu ka Vakreste. Mun’wani ni mun’wani wa hina a katekisiwile hi tinyiko, swi nga na mhaka swaku i ta mapsaliwa, kumbe a ve na tona hi mhaka leswi nga mu humelela ka wutomi la yena kumbe a yo ti djondza ka ndhawu yin’wani. Kambe Vakreste va fanele va tiveka hansi ku nga na mhaka swaku va ni tinyiko toleto. Loko hi nga yendli leswo a hi nga ta pfuna nchumu naswona swi nga yendla swaku hi tibyela. (1 Ko. 4:7; Yak. 4:6) Loko hi tiveka hansi, hi ta tinyimisela ku vona van’wani va li va lisima ku tlula hina. (Filp. 2:3) A hi nga ta kwata loko van’wani va hi laya naswona a hi nga ta tiwomisa nhloko loko van’wani va  hi djondzisa. Naswona a hi nga ta womelela ka mavonelo ya hina loko hi tsumbula swaku leswi a hi swi pimisa swi txintxile hi ku ya hi nkongomiso wa nyuwani lowu nhlengeletanu wu nga wu kuma hi ku pfuniwa hi moya wa ku kwetsima. Phela loko hi tama hi tiveka hansi, Yehovha na Yesu va ta tama va hi tirhisa. — Luk. 1:51, 52.

7. Hi xini xikombiso lexi Pawulo na Apolosi va nga hi siyela xona ka mhaka ya ku tiveka hansi?

⁷ Ku tiveka hansi i nchumu wa lisima hintamu lowu nga helisaka mhaka ya ku nga twanani. Pimisa hi ndlela leyi Sathana a a swi lava hintamu ku yendla swaku Vakreste va ku sungula va nga twanani. Yena a a ta tsaka hintamu loko a a swi kotile ku yendla swaku vamakwerhu vambirhi va ku fana na Apolosi na Pawulo va nga twanani. Hi mhaka ya wukwele a va ta sungula ku palisana a xikarhi ka mabandla. Leswo ina swi humelelile hikusa ka bandla la Korinto Vakreste van’wani va sungule ku vula leswi: “Mina ni wa Pawulo” kambe van’wani va ku “mina ni wa Apolosi”. Ku nga va swaku Pawulo na Apolosi a va djondzisa mabandla swaku ma yendla leswo? Ihim. Handle ka leswo, Pawulo a a wu nyika lisima hintamu ntirho wa Apolosi wa ku chumayela, lakakuva a a mu nyika mintirho ya lisima naswona Apolosi a a yingisa minkongomiso ya Pawulo. (1 Ko. 1:10-12; 3:6, 9; Tit. 3:12, 13) Lexi i xikombiso xa kahle xa ndlela ya ku tiveka hansi nkama hi tirhaka ni vamakwerhu va hina!

8. Hi yini ndlela leyi Pawulo a nga yi tirhisa swaku a tlhelela Efeza naswona hi mhaka muni?

⁸ Pawulo a a tshembise swaku a a ta tlhelela Efeza naswona a xi hetisile xitshembiso xa yena. a (Min. 18:20, 21) Kambe vona ndlela leyi a nga yi tirhisa swaku a tlhelela Efeza. Leswi a a li Antiyokiya wa Siriya, a ndlela leyi a swi ta mu vevukela kuva a tlhela hi yona a ku ta va leyi hundzaka hi Selukiya na a famba hi boti. Kambe a nga yendlanga leswo, hikusa a fambe hi “ka tindhawu ta ku hambanahambana ta tiko la Galatiya”. Swi nga yendleka Pawulo a fambe mpfhuka wa kolomu ka 1.600 wa makilometru loko yi kambeliwa kahle mhaka leyi nga ka Mintirho 18:23 ni 19:1. Se, hi mhaka muni Pawulo a lange ku famba hi ndlela yoleyo ya ku hlwela? Hikusa a a lava ku “ya tiyisa vadjondzisiwa.” (Min. 18:23) Ku fana ni ka mayendzo ya yena ya ku sungula, ni ka liyendzo la yena la wunharhu a swi lava a tikarhata swinene, kambe Pawulo a a tiyiseka swaku leswi a a swi yendla a ku nga li ntirho wa mahala. Ninamuntlha, vadjikelezi ni vasati va vona va yendla leswi fanaka. Phela ha va khensa vamakwerhu lava hi lirhandzu leli va li kombisaka.

9. Hi mhaka muni ntlawa lowuyani wa vadjondzisiwa a swi lava wu tlhela wu tsakamisiwa, naswona hi djondza yini ka wona?

 ⁹ Nkama a nga fika Efeza, Pawulo a kume ntlawa wa 12 wa vadjondzisiwa va Yohani Mutsakamisi. Vona se a va tsakamisiwile hi Yohani, kambe ku tsakamisiwa ka vona a ku nga ha tirhi. Handle ka leswo, a va tikomba va tiva switsongo kumbe va nga tivi nchumu hi moya wa ku kwetsima. Pawulo a va tlhamusele matwisiselo ya nyuwani, naswona ku fana na Apolosi va tiveke hansi funtshi a va tinyimiselile ku djondza. Loko se va tsakamisiwile hi vito la Yesu, va yamukele moya wa ku kwetsima ni tinyiko tin’wani ta ku kota ku yendla minchumu ya ku hlamalisa. Leswo swi kombisa swaku ku landzela minkongomiso ya nhlengeletanu ya Yehovha swi tisa minkateko. — Min. 19:1-7.

10. Hi mhaka muni Pawulo a suke ka sinagoga a ya ka ndhawu yin’wani, naswona hi xini xikombiso lexi a nga hi siyela xona?

¹⁰ Swi nga se ya kwini, ku yendleke nchumu xin’wani lexi a xi kombisa swaku ntirho a wu ya wu kula. Ndzeni ka tiwheti tinharhu, Pawulo a chumayele na a nga chavi nchumu ka sinagoga. Hambileswi a “a djondzisa ni ku pfuna vanhu swaku va twisisa ta Mfumu wa Xikwembu,” van’wani a va tiwomisa nhloko naswona a va tinyimisele ku lwisana na yena. Handle ka ku heta nkama na a bula ni lava a “va vulavula ku biha hi Ndlela ya Hosi,” Pawulo a yendle minzamu swaku a txintxa a ya djondzisa ka ndhawu leyi a yi kumeka ka xikola. (Min. 19:8, 9) Lava a va lava ku djondzisiwa hi Yehovha, a swi lava va suka hi ka sinagoga va ya lani Pawulo a a djondzisa kona. Ku fana na Pawulo, na hina swi nga ha lava hi tsema bulu loko hi li nsin’wini loko hi vona swaku a munhu lweyi hi mu chumayelaka a nga lavi ku yingisa kumbe o lava ku phikizana na hina. Ka ha ni vanhu va vanyingi lava fanaka ni tinyempfu, lava lavaka ku yingisa  mahungu ya ku tsakisa lawa hi ma chumayelaka!

11, 12. a) Pawulo a hi siyele xikombiso xini xa ku tinyimisela ni ku titwananisa ni swiyimu? b) Timboni ta Yehovha ti swi kombisisa ku yini swaku ti tinyimisele ku chumayela ni ku titwananisa ni swiyimu?

¹¹ Swi nga yendleka Pawulo a chumayele ka xikola xolexo siku ni siku ku sukela hi ma 11 wora anze ma 16 wora. (Min. 19:9) Swi nga yendleka a ku li hi nkama lowu a ku rhulile naswona hi nkama wolowu wa wun’we a ku hisa hintamu, naswona lava a va tirha a va nyima swaku va dla va tlhela va humula. Loko i li leswaku Pawulo a tirhise xileswi ku ringana malembe mambirhi, swi vula swaku a hete ku tlula 3.000 wa mawora na a chumayela hi rito la Xikwembu. b Lexi i xivangelo xin’wani lexi nga yendla swaku rito la Yehovha li tama li kula ni ku hlula. Pawulo a a titwananisa ni xiyimu. A txintxe ndlela leyi a a chumayela hi yona, hi ku ya hi leswi vanhu a va hanyisa xiswona ka ndhawu liyani. Se ku game ku yendleka yini? Bibele li li: “Hinkwavu lava tshamaka ka provhinsiya la Aziya, ku nga Vayuda ni Vagriki, va za va twa rito la Hosi.” (Min. 19:10) Hi nga tiyiseka swaku Pawulo a chumayele hi ku helela!

¹² Namuntlha, Timboni ta Yehovha ti tinyimisele ku tirha naswona ti titwananisa ni swiyimu. Hi tinyimisele ku bula ni vanhu hi nkama ni ndhawu leyi swi vevukaka ku va kuma. Hi chumayela tindleleni, mabazara ni maparki. Hi chumayela vanhu hi ku tirhisa telefoni kumbe hi makarta. Loko hi chumayela hi munti ni munti, hi yendla hinkwaswu hi nga swi kotaka swaku hi kuma vinyi va miminti hi nkama lowu va tolovelaka ku va makaya.

13, 14. a) Yehovha a pfune Pawulo swaku a yendla yini? b) Hi xini xihoxo lexi nga yendliwa hi vana va Sevha naswona vanhu va wukhongeli la mavunhwa namuntlha va yendla yini swa ku fana?

¹³ Luka a hi byela swaku ku ve ni nkama lowu ku nga yendleka swilo swa ku hlamalisa, hikusa Yehovha a pfune mupostolo Pawulo swaku a kota ku yendla “mintirho ya matimba ya ku hlamalisa hintamu”. Hi ku khumba tipanu ni mavhintali ya Pawulo, vanhu a va hanyisiwa naswona  madimoni a ma huma. c (Min. 19:11, 12) Ku hluliwa koloko ka ku hlamalisa ka Sathana ku yendle swaku vanhu va wu vona ntirho wa Pawulo, kambe a hi hinkwavu lava a va swi tsakela.

¹⁴ “Vayuda van’wani lava a va fambafamba va hlongola madimoni” va zame ku tekelela swilo swa ku hlamalisa leswi a swi yendliwa hi Pawulo. Van’wani va Vayuda volavo va zame ku hlongola madimoni hi vito la Yesu ni la Pawulo. Luka a vulavula hi xikombiso xa leswi nga yendliwa hi vana va Sevha, ku nga vanhu lava a va huma ka ndjangu wa vaprista. A nkama va nga zama ku yendla leswi Pawulo a nga swi yendla a dimoni li va hlamule li ku: “Yesu na mu tiva na Pawulo ni mu tolovelile; se n’wina ke, hi n’wina vamani?” Se wanuna lweyi a a ni dimoni a va dumelile vavanuna volavo, ingi hiloko o va xiharhi lakaku va baleka na va vavisiwile naswona na va nga yambalanga nchumu. (Min. 19:13-16) Leswo ku ve ku hlula ka “rito la Xikwembu” naswona swi kombise ku hambana ka matimba lawa ma nga nyikiwa Pawulo ni ku tsandzeka ka vakhongeli lavayani va mavunhwa. Ku tala ka vanhu namuntlha va pimisa swaku swi yenelile kuva va vulavula hi vito la Yesu ntsena va tlhela va vula swaku i Vakreste. Kambe Yesu a vule swaku lava yendlaka ku rhandza ka Papayi wa yena hi vona ntsena lava nga ni ntshembo wa ntiyiso ka leswi nga ta yendleka ka nkama lowu taka. — Mat. 7:21-23.

15. Hi nga xi tekelelisa ku yini xikombiso xa Vaefeza ka mhaka ya wudimoni?

¹⁵ Ku danisiwa ka vana va Sevha ku yendle swaku vanhu va vanyingi va sungula ku chava Xikwembu naswona vanhu va vanyingi va ve Vakreste, va tshika swa wudimoni. Tiko la Efeza a li tale hintamu hi swilo leswi fambisanaka ni wudimoni, wuloyi ni swilo leswi tirhisiwaka ka wudimoni swa ku fana ni mabuku ni swilo swin’wani. Vanyingi lava a va tshama Efeza va swi vonile swi fanela ku va va teka mabuku ni swilo swin’wani va swi hisa phambheni ka vanhu, hambileswi a swi durha hintamu. d Luka a vule leswi: “Rito la Yehovha li ya li kula ni ku hlula hi ndlela ya ku hlamalisa.” (Min. 19:17-20) Ntiyiso wu ye wu ma hlula hintamu mavunhwa ni wudimoni! Vanhu lavayani va ku tshembeka va hi siyele xikombiso xaxinene. Na hina hi hanya ka misava leyi nga tala hi swa wudimoni, se loko hi vona swaku hi ni nchumu lexi fambisanaka ni swa wudimoni hi fanele hi tekelela xikombiso xa Vaefeza, hi huma ka swona hi ku hantlisa. Loko hi yendla leswo hi ta va hi fambela kule ni swilo swa ku nyenyentsa.

16, 17. a) Tlhamusela leswi Dimetriyu a nga yi sungulisa xiswona a mpfilumpfilu aEfeza. b) Vanhu va Efeza va swi kombisise ku yini swaku a va hisekela wugandzeli la swifaniso?

¹⁶ Swoswi a hi voneni ndlela yin’wani leyi Sathana a yi tirhisaka swaku a dumela wugandzeli la ntiyiso, leyi ku vulavuliwaka hi yona ku sunguleni ka ndzimana leyi. Luka a vule swaku “ku pfuke mpfilumpfilu yayikulu hi mhaka ya Ndlela ya Hosi.” e Luka a a vulavula ntiyiso. (Min. 19:23) Dimetriyu lweyi a a tirha hi prata, hi yena a nga sungula mpfilumpfilu yoleyo. A byele vanhu van’wani va ndhawu yoleyo lava na vona a va tirha hi prata leswaku kuva negosiyu ya vona yi tama yi famba kahle a va fanele va tama va xavisa swifaniso. A tlhele a vula swaku a rungula leli Pawulo a a li chumayela a li nga li linene ka manegosiyu ya vona hikusa Vakreste a va nga swi tirhisi swifaniso. Hi wugamu a byele vanhu lava a va mu yingisela ka doropa lolelo leswaku loko a vo tama va pfumelela a Wukreste ka ndhawu liyani a vanhu va vanyingi “a va nge he vi ni mhaka” ni tempele ya xikwembu xaxikulu Artimiza. — Min. 19:24-27.

¹⁷ Leswi Dimetriyu a a swi lava swi yendlekile nkama a nga yendla dixkursu la yena. Lava a va tirha hi prata va sungule ku huwelela va ku: “I mukulu Artimiza wa Vaefeza,” naswona doropa hinkwalu li sungule ku vanga mpfilumpfilu. Leswo swi yendle swaku ku va ni ntlawa lowu hi nga vulavula hi wona a ku sunguleni ka ndzima leyi lowu a wu li ka ndhawu leyi a va tolovela ku tlanga ka yona. f Hi ku tiveka hansi, Pawulo a lave ku nghena ka ndhawu yoleyo swaku a ta ya vulavula ni xitshungu, kambe vadjondzisiwa va mu byele swaku a nga tipeti nghozini. Wanuna mun’wani lweyi a vitaniwaka Alexandri a sekeleke a nyima phambheni ka xitshungu a zama ku vulavula. Leswi a a li Muyuda, swi nga yendleka a a swi lava hintamu ku tlhamusela ku hambana ka Vayuda ni Vakreste lavayani, kambe leswo a swi nga ta pfuna nchumu ka xitshungu lexiyani. Nkama va nga vona swaku a a li Muyuda va sungule ku huwelela va ku: “I mukulu Artimiza wa Vaefeza!” Va yendle leswo swaku marito ya Alexandri ma nga twiwi hi munhu. Leswo swi tame swi yendleka ku ringana mawora mambirhi. Ninamuntlha, vanhu lava hisekelaka swa wukhongeli va yendla swaku vanhu van’wani va nga lavi ku twa nchumu hi ntiyiso. — Min. 19:28-34.

18, 19. a) Sekretariyu wa doropa a xi rhulisise ku yini xitshungu xa Efeza? b) Vanhu lava tirhaka wuhosini, minkama yin’wani va ti pfunisa ku yini Timboni ta Yehovha, naswona mahanyelo ya hina ma nga pfunisa ku yini swaku hi vhikeliwa?

 ¹⁸ Hi wugamu, sekretariyu wa doropa leliyani a rhulise xitshungu. Leswi a a tirha wuhosini, a tirhise wutlharhi leswaku a byela xitshungu lexi a xi yendla mpfilumpfilu swaku a Vakreste a va nga yendli nchumu xa ku biha va yendlela tempele ni xikwembu xa vona xa xisati. A tlhele a va byela swaku Pawulo ni vanhu lava a va tirha na yena a va nga yendli nchumu xa ku biha hi ku ya hi nawu, lexi a xi ta yi veka nghozini tempele ya xikwembu xa vona Artimiza, ni swaku leswi a va swi yendla a swi pfumeleliwa hi ku ya hi nawu. Swi nga yendleka leswi a nga swi vula swi va khumbukise swaku a mpfilumpfilu leyi a va yi yendla a yi ta yendla swaku a mfumu wa Roma wu nga va tsakeli, hikusa a mpfilumpfilu leyi a va yi yendla a yi nga fambisani ni nawu. Se sekretariyu a swi kotile ku rhulisa xitshungu. Hi ku hantlisa xitshungu xi nyime ku yendla mpfilumpfilu xi gama xi rhula hi mhaka ya marito ya wutlharhi lawa ma nga vuliwa. — Min. 19:35-41.

¹⁹ Leli a ku nga li khambi la ku sungula leli wanuna wamunene lweyi a a tirha ka wuhosi a nga pfuna valandzeli va Yesu Kreste naswona a ku nga ta va khambi la wugamu. Ku vula ntiyiso, mupostolo Yohani a vone swilo swa ku hlamalisa leswi a swi ta yendleka ka masiku ya wugamu. Vanhu lava tirhaka ka mfumu lava fanisiwaka ni misava, a va ta pfuna valandzeli va Yesu Kreste loko va hluphiwa hi vanhu lava xengeteliwaka hi Sathana. (Nhl. 12:15, 16) Phela hi leswo swi yendlekaka. Minkama ya yinyingi vajuwiji lava kalaka va nga na xikheto va yendla swiboho leswi vhikelaka timfanelo ta Timboni ta Yehovha leswaku ti kota ku gandzela ti tlhela ti chumayela mahungu ya ku tsakisa. I ntiyiso swaku mahanyelo ya hina ma pfunisa swaku ku yendliwa swiboho swoleswo. Phela mahanyelo ya Pawulo na wona ma pfune van’wani lava a va tirha wuhosini aEfeza swaku va mu twela wusiwana, va mu hlonipha naswona va lava ku mu vona na a hlayisekile. (Min. 19:31) Mahanyelo ya hina ya xihlonipho ni ku tshembeka ka hina, na swona swi nga khumba vanhu lava hi kumanaka na vona. Phela swoleswo swi nga hi pfuna ka nkama lowu taka.

20. a) U titwisa ku yini hi ku vona leswi Yehovha a nga li vhikelisa xiswona rito la yena a nkameni wa vapostolo ni leswi a li vhikelisaka xiswona swoswi? b) U tinyimisele ku yendla yini swaku u tama u seketela Yehovha?

²⁰ Swa tsakisa ku vona swaku ‘rito la Yehovha li ye li kula ni ku hlula’ a nkameni wa vapostolo. Ni swoswi swa hi tsakisa hintamu ku vona leswi Yehovha a swi yendlaka swaku rito la yena li tama li hlula. Wena ke, wa swi tsakela ku pfunisa hambi ko va ku pfunisa ka kutsongo swaku leswo swi koteka? Loko ku li leswo, tekelela swikombiso leswi hi nga djondza hi swona ka ndzima leyi. Tiveki hansi, u titwananisa ni leswi nhlengeletanu ya Yehovha yi tirhisaka xiswona, tama u tirha hi matimba, u fambela kule ni swilo leswi fambisanaka ni wudimoni u tlhela u yendla hinkwaswu leswi u nga swi kotaka swaku u nyikela wumboni hi mahanyelo ya wena yamanene u tlhela u kombisa xihlonipho.