1-3. a) Votala va titwisa kuyini hi ntirho wa vona? b) Hita bulisana hi swivutiso swihi ka ndzima leyi?

VANHU amisaveni hinkwayu va tirha hintamu leswaku va tiwundla ni kuwundla mindjangu ya vona. Van’wana avawu rhandzi ntirho wa vona, kasi van’wana swava nyenyentsa kuya ntirhweni siku ni siku. Loko na wena u titwa hi ndlela leyo, i yini leswi ungaswi yendlaka leswaku u rhandza ntirho wa wena?

² Yehovha a li: “Munhu mun’wana ni mun’wana a fanele a dla, ni kunwa, a tlhela a kuma leswinene ka ntirho wa yena hinkwawu wa matimba. I xihiwa lexi taka hi ka Xikwembu.” (Eklesiasta 3:13) Yehovha ahi vumbe hi li ni kunavela ni xilaveko xa kutirha. A lava leswaku hi rhandza leswi hiswi yendlaka. — Lerha Eklesiasta 2:24; 5:18.

³ Se, i yini lexingahi pfunaka kurhandza ntirho wa hina? I ntirho wa kutshamisa kuyini lowu Vakreste va faneleke vawu langa? Hinga ringaniselisa kuyini kata ntirho ni wugandzeli la hina ka Yehovha? Naswona hi wihi ntirho lowunga wa lisima lowu hi faneleke hiwu yendla?

4, 5. Hi lihi vonelo la Yehovha hi ntirho?

⁴ Yehovha waswi rhandza kutirha. Buku ya Genesa 1:1 yi li: “Akusunguleni, Xikwembu xi vumbe matilo ni misava.” Loko Yehovha a hete kuvumba misava ni hinkwaswu leswinga  ka yona, a vule leswaku hinkwaswu leswi aswi vumbeke “aswi li swinene ngopfu.” (Genesa 1:31) Muvumbi wa hina a tsakile hi leswi aswi yendleke. — 1 Timotiya 1:11.

⁵ Yehovha anga humuli kutirha. Yesu ate: ‘Kufika swoswi, Tatana wa mina angasitshika kutirha’. (Yohane 5:17) Hambileswi hinga tiviki swilo hinkwaswu swohlamalisa leswi Yehovha aswi yendleke, kambe haswi tiva swin’wana swa kona. Hi xikombiso, a karhi a hlawula lavangata fuma ni n’wana wa yena Yesu Kreste atilweni. (2 Vakorinto 5:17) Nakambe Yehovha a karhi a tirha hi kuhiseka leswaku a kongomisa ni kusirhelela vanhu la misaveni. Hi mhaka ntirho wa kuchumayela lowu yendliwaka amisaveni hinkwayu, vanhu vo tala swinene va karhi va djondza hi Yehovha ni kutlhela vava ni ntshembo wa kuhanya hilaha kunga heliki amisaveni leyinga paradeyisi. — Yohane 6:44; Varhoma 6:23.

6, 7. Yesu a ali mutirhi wa kutshamisa kuyini?

⁶ Yesu na yena waswi rhandza kutirha kufana ni B’ava wakwe. Loko angase ta la misaveni, a ali mutirhikulobye wa Xikwembu “lweyi anga ni wuswikoti” naswona a pfunetile a kutumbuluxeni ka swilo leswin’wana hinkwaswu atilweni ni la misaveni. (Swivuriso 8:22-31; Vakolosa 1:15-17) Hambiloko se ali la misaveni, Yesu a tame a tirha hi matimba. Loko ahali djaha, a djondze kuva muvatli lweyi anga ni wuswikoti. Swinga yendleka a yendle mabaroti, swipfalu ni switulu. Yesu aawu yendla kahle ntirho wa yena aza a tiviwa tani hi “muvatli”. — Marka 6:3.

⁷ Kambe xa lisima ka Yesu loko ali la misaveni, aku li kuchumayela mahungu yotsakisa ni kudjondzisa hi Yehovha. A tirhe malembe manharhu ni hafu, naswona a bahle swinene hi kusungula ntirho wakwe nimpundzu kufikela loko kuva wusiku. (Luka 21:37, 38; Yohane 3:2) Yesu a fambe mpfuka wa kuleha swinene ka switaratu swa kutala  hi wuthulu a li karhi a chumayela ka vanhu votala hilaha anga kota ha kona. — Luka 8:1.

8, 9. Hi mhaka muni hi tiyiseka leswaku Yesu aawu rhandza ntirho wakwe?

⁸ Ka Yesu, kuyendla ntirho wa Xikwembu aswi fana ni swakudla. A ntirho lowu awumu tiyisa ni kumu nyika ntamu. Masiku man’wana Yesu a atirha ngopfu lakakuva aanga tinyiki ni nkama wa kutshama hansi a dla. (Yohane 4:31-38) A atirhisa nkama wun’wana ni wun’wana kuva a djondzisa van’wana hi Yehovha. Hi leswo swinga yendla a byela Yehovha a ku: ‘Nikudzunisile laha misaveni, hi kuheta ntirho lowu uninyikeke wona leswaku niwutirha.’ — Yohane 17:4.

⁹ Swiyo dla, leswaku Yehovha na Yesu, va tirha hi matimba naswona vawu rhandza ntirho wa vona ni kutlhela va yeneliseka. Hi lava ‘kuringeta kuva lava vafanaka na xona [Xikwembu],’ nakambe hi lava ‘kulandzelela’ minkondzo ya Yesu. (Vaefesa 5:1; 1 Petro 2:21) Leswo hi swona swi yendlaka hi tikarhata swinene ka hinkwaswu leswi hiswi yendlaka.

10, 11. I yini lexingahi pfunaka kuvona ntirho wa hina hi ndlela leyinene?

¹⁰ Tani hi vanhu va Yehovha, hi tirha hi matimba leswaku hi tiwundla ni kuwundla ndjangu wa hina. Hi lava kutikhorisa hi ntirho wa hina, kambe leswo swingaha karhata. Se hinga yendla yini loko hi vona leswaku ahi tsaki hi ntirho wa hina?

¹¹ Vona swilo hi ndlela leyinene. Swinga yendleka hinga cinci ntirho kumbe nkama lowu hiwu hetaka ntirhweni, kambe hinga cinca ndlela leyi hiwu vonaka ha yona. Kutwisisa leswi Yehovha aswi nyimelaka ka hina, swingahi pfuna. Hi xikombiso, Yehovha a lava leswaku mulumuzana a kulula  a n’watseka hilaha anga kotaka ha kona leswaku a wundla ndjangu wakwe. Antiyisweni, Bibele li vula leswaku lweyi a tsandzekaka kuwundla ndjangu wakwe “abihile kutlula ni lweyi angapfumeliki.” (1 Timotiya 5:8) Loko u li mulumuzana, u fanele u tirha hi matimba leswaku u wundla ndjangu wa wena. Hambi uwu rhandza kumbe ungawu rhandzi ntirho wa wena, khumbuka leswaku loko u hlayisa ndjangu wa wena u tsakisa mbilu ya Yehovha.

12. Uta pfuneka hi yini loko u tshembeka ni kutirha hi matimba?

¹² Tirha hi matimba u tlhela u tshembeka. Loko u yendla leswo, ntirho wa wena wutaku tsakisa. (Swivuriso 12:24; 22:29) Loko u tshembeka, a mulungu wa wena ataku tshemba. A valungu va rhandza vatirhi lava tshembekaka hikuva avangata yiva male, swilo kumbe kutlanga hi nkama. (Vaefesa 4:28) Xa lisima ngopfu, Yehovha waswi vona loko u tirha hi matimba ni loko u tshembeka. Uta va ni ‘lipfalu lelitengeke’ hikusa waswi tiva leswaku u tsakisa Xikwembu lexi uxi rhandzaka. — Vaheveru 13:18; Vakolosa 3:22-24.

13. I yini swin’wana leswinga yendlekaka loko hi tshembeka antirhweni?

¹³ Swi veki nhlokweni leswaku mahanyelo ya wena ntirhweni manga vangamisa Yehovha. Lexi i xivangelo xin’wana lexi yendlaka hiwu rhandza ntirho wa hina. (Tito 2:9, 10) Phela swa tsakisa swinene loko mutirhikuloni a tsakela kudjondza Bibele hi mhaka ya mahanyelo ya wena lamanene. — Lerha Swivuriso 27:11; 1 Petro 2:12.

14-16. I yini leswi hi faneleke hiswi kambela loko hi lava kulanga ntirho?

¹⁴ Bibele a li longoloxeli mintirho leyi Vakreste va faneleke vayi yendla kumbe vangayi yendli. Kambe li ni matshinya ya  minawu ya Bibele lamangahi pfunaka kuyendla swiboho leswinene. (Swivuriso 2:6) Loko hi tirhisa matshinya ya minawu ya Bibele, hinga tiyendla swivutiso leswi landzelaka:

¹⁵ Ntirho lowu wuta lava ni yendla swilo leswi Yehovha aswi nyenyaka? Se hi djondzile hi swilo leswi Yehovha aswi nyenyaka, swofana ni kuyiva ni kuhemba. (Eksoda 20:4; Mintirho 15:29; Vaefesa 4:28; Nhlavutelo 21:8) Kutani, hi fanele hi fambela kule hi kuhelela ni mintirho leyi lwisanaka ni minawu ya Yehovha. — Lerha 1 Yohane 5:3.

¹⁶ A ntirho lowu wu seketela ni kukhuzela minkhuva leyi Yehovha ayi nyenyaka? Hi xikombiso, ahinge kuhumelela ntirho wa kuyaka kereke yokarhi. Phela aswi  bihanga kuva muyaki. Kambe haswi tiva leswaku Yehovha wa tinyenya tidjondzo ta mavunhwa leti djondzisiwaka tikerekeni. I ntiyiso leswaku awungata va u tipeta hi kuhelela ka wukhongeli la mavunhwa; kambe loko u yaka kereke, aswingata fana ni kuseketela swilo leswi Yehovha aswi nyenyaka? — Eksoda 21:22-24.

17. I yini lexingahi pfunaka kuyendla swiboho leswingata tsakisa Xikwembu?

¹⁷ Loko hi tirhisa matshinya ya minawu ya Bibele, hita va vanhu lava boxiwaka ka Vaheveru 5:14: ‘lava miyehleketo ya vona yitoloveleke kuyehleketa, lavatoloveleke kuhlawula leswinene ka leswobiha.’ Ti vutisi: ‘Loko ni yendla ntirho lowu, aningata vavisa lipfalu la van’wana? A ntirho lowu wuta lava leswaku niya tshama kule ni nkatanga swin’we ni vana va mina, kumbe kuya tshama ka tiko lin’wana? Ndjangu wa mina ke, wuta khumbekisa kuyini hi swona?’

18. I yini lexinga yendlaka swihi tikela kuveka Yehovha ava wosungula wuton’wini la hina?

¹⁸ Namuntlha, swingahi tikela kurhangisa wugandzeli la Yehovha awuton’wini la hina ka “minkama ya kukarhata” leyi tikaka kuhanya ka yona. (2 Timotiya 3:1) Phela swa karhata kukuma ntirho ni kutama hiwu hlayisa masiku lawa. Kambe hambileswi hi faneleke hi hlayisa ndjangu wa hina, haswi tiva leswaku a wugandzeli la hina li fanele kuva phambheni. Ahi fanelanga hi pfumelela leswaku swilo swa misava leyi swiva swa lisima swinene awuton’wini la hina. (1 Timotiya 6:9, 10) Se hinga tiyisekisa kuyini leswaku hi ‘hlawula leswinga swinene’ ngopfu kutlula swin’wana naswona hi nkama lowu fanaka hi wundla ndjangu wa hina? — Vafilipiya 1:10.

19. Kutshemba Yehovha swihi pfunisa kuyini leswaku hinga karhateki hi ntirho?

 ¹⁹ Tshemba Yehovha hi kuhelela. (Lerha Swivuriso 3:5, 6.) Haswi tiva leswaku Xikwembu xaswi tiva hi kuhelela leswi hiswi lavaka ni leswaku xitahi hlayisa hi kuhelela. (Tipisalema 37:25; 1 Petro 5:7) Bibele li li: “Mingafumiweni hi male kuhanyeni ka n’wina kambe tsakani hi leswi minga na swona, hikuva Xikwembu xite: ‘Ningakala ningakutshiki, kumbe kukucukumeta, ni siku ni lin’we.’” (Vaheveru 13:5) Yehovha angaswi lavi leswaku hi tshamela kuvilela hi ndlela yohlayisa ndjangu wa hina. Se aswi kombisile kotala leswaku angaswi hlayisa swilaveko swa vanhu vakwe. (Matewu 6:25-32) Kunga khataliseki xiyimu xa ntirho wa hina, minkama hinkwayu hi fanele hi djondza Rito la Xikwembu, hi chumayela mahungu yotsakisa ni kuva kona xidjondzweni. — Matewu 24:14; Vaheveru 10:24, 25.

20. Hinga yendla yini leswaku hi wolovisa wutomi la hina?

²⁰ Dzikisa tihlo la wena. (Lerha Matewu 6:22, 23.) Leswo swi vula kuvevukisa wutomi la wena leswaku uta kota kudzikisa tihlo la wena ka kutirhela Yehovha. Haswi tiva leswaku aswi sizi nchumu kupfumelela male, wutomi la mafurha ni switirhisiwa swa eletronika leswinga ka moda swi va swosungula awuton’wini la hina. Se i yini lexingahi pfunaka kuswi veka phambheni leswinga swa lisima? Zama kungavi ni swikweneti. Loko se u devha, lava tindlela ta kupumba kumbe kuhakela hinkwaxu. Loko hinga tivoneli, swilo swa misava leyi swingahi hetela nkama ni matimba lakakuva hingaha kumi nkama wa kukhongela, kudjondza ni kuchumayela. Handle ka kupfumelela leswaku swilo swa misava leyi swi tikisa wutomi la hina, hi lava kudjondza kuyeneliseka hi swilo leswi lavekaka  swofana ni ‘swakudla ni swiyambalu’. (1 Timotiya 6:8) Kunga khataliseki xiyimu xa wutomi la hina, i swa lisima leswaku hi tshamela kutikambela kuvona leswaku hinga yendla yini leswaku hi yengesela ntirho lowu hiwu yendlelaka Yehovha.

21. Hi mhaka muni hi fanele hiswi vona kahle leswi hiswi vekaka phambheni awuton’wini la hina?

²¹ Swi veki phambheni swilo leswinga swa lisima. Hi fanele hi tirhisa nkama, ntamu ni minchumu ya hina hi wutlharhi. Loko hinga tivoneli, swilo leswinga liki swa lisima swofana ni kufundha ni male, swingahi hetela nkama  wa hina wa lisima swinene. Yesu a te: “Rhangani mitilavela Mfumu”. (Matewu 6:33) A swiboho leswi hiswi yendlaka, minkhuva ya hina, leswi hiswi yendlaka siku ni siku ni swikongomelo swa hina, swi kombisa leswi hiswi tekaka swi li swa lisima ambilwini ya hina.

22, 23. a) Hi wihi ntirho wa lisima lowu hingawu yendlaka tani hi Vakreste? b) I yini lexingahi pfunaka kuwu rhandza ntirho wa hina?

²² A xa lisima swinene lexi hingaxi yendlaka, i kutirhela Yehovha. Ndlela yin’wana yoyendla leswo, i kuchumayela van’wana mahungu yotsakisa. (Matewu 24:14; 28:19, 20) Kufana na Yesu, hi lava kuyendla hinkwaswu leswi hingaswi kotaka antirhweni lowu. Van’wana va rhurhile leswaku va ya pfuneta lani kunga ni xilaveko xa vachumayeli; kasi van’wana va fundha lirimi lin’wana leswaku vata pfuna lava vulavulaka lirimi lolelo. Vulavula na vona vamakwerhu lava, vataku chumbutela xokarhi. Vataku byela ndlela leyi wutomi la vona li veke leli tsakisaka ha yona ni kutlhela liva ni xikongomelo. — Lerha Swivuriso 10:22.

²³ Votala va hina namuntlha hi heta minkama yotala swinene antirhweni leswaku hita kota kuhlayisa mindjangu ya hina. Yehovha waswi vona leswo naswona tiyiseka leswaku wayi tlangela swinene minzamu leyi uyi yendlaka leswaku u hlayisa ndjangu wa wena. Hi mhaka leyo, hinkwerhu ka hina ahi tameni hi tekelela Yehovha na Yesu hi kutirha hi matimba kunga kataliseki leswaku i ntirho wa muxaka muni lowu hiwu yendlaka. Nakambe ahi tameni hiswi khumbuka leswaku a ntirho wa lisima swinene lowu hinga na wona, i kutirhela Yehovha ni kuchumayela mahungu yotsakisa ya Mfumu wa Xikwembu. Leswo, hi swona swingatahi nyika ntsaku wa ntiyiso.