1, 2. Yehovha a titwisa kuyini loko hi zama kutshembeka?

DJAHA lin’wana li rhole xipachi xa kutala hi male nali vuya hi xikolweni. Se a litaku yini? Alitaxi peta phakidini. Kambe ali yendlanga leswo, lixi tlhelise ka n’winyi wa xona. Loko mamana wa lona a twe leswo, a tibume swinene hi djaha lakwe.

² Vapsali votala va tsaka loko vana va vona va tshembeka. Swi tanu hi B’ava wa hina wa le matilweni, Yehovha, a tsaka swinene loko ahi vona hi tshembeka, phela i “Xikwembu xa ntiyiso”. (Tipisalema 31:5) Hi lava kumu tsakisa ni kutlhela hi ‘kombisa . . . kutshembeka masiku hinkwawu’. (Tito 2:10) Ahi vulavuleni hi 4 wa swiyenge swa wutomi laha swingaha tikaka kutshembeka. Hita tlhela hi vona ndlela leyi hinga pfunekaka hi yona loko hiswi hlula.

3-5. a) Hi mhaka muni hi fanele hi titiva kahle? b) I yini lexingahi pfunaka kutiva kutsandzeka ka hina ni kuhi nyika ntamu wa kuyampsisa?

³ Leswaku hi tshembeka ka vanhu van’wana, hi fanele hi rhanga hi titiva kahle ni kutlhela hi pfumela kutsandzeka ka hina. Leswo ahi matlangwana. Nkama  Yohane anga tsala buku la Nhlavutelo, vamakwerhu va bandla la Lawudiseya ava tikanganyisa hi kutibyela leswaku va tsakisa Xikwembu, kambe antiyisweni aswinga li tanu. (Nhlavutelo 3:17) Na hina hingaha tshuka hi tikanganyisa hi muxaka wa munhu lweyi hinga yena hi kukongoma.

⁴ Yakobo a te: ‘Loko munhu ayanakanya leswaku a ni vukhongeli kumbe i mugandzeli wa Xikwembu, kambe angafumi lirimi la yena, munhu lweyi watikanganyisa, vukhongeli la yena alipfuni nchumu.’ (Yakobo 1:26) Loko hi tibyela leswaku loko ni yendla leswinene ka Xikwembu, hambi nini mona, lunya kumbe kuvulavula mavunhwa, axingata va na mhaka; leswo i kutikanganyisa. I yini lexingahi pfunaka leswaku hinga tikanganyisi?

⁵ Loko hi tilanguta, hi vona leswi vonekaka handle ka hina, kambe loko hi djondza Bibele, hi vona leswi hinga swona ndzeni. Bibele lingahi pfuna kuvona lomu hi tiyeke kona ni lomu hi tsandzekaka kona. Lihi komba lomu hi faneleke kuyampsisa kona ka ndlela leyi hi pimisaka hi yona, hi yendlaka swilo ni kuvulavula hi yona. (Lerha Yakobo 1:23-25.) Kambe loko hi tshamela kutibyela leswaku hina hi kahle, ahingata yampsisa nchumu. Kutani ahi pfumeleleni Bibele lihi byela leswi hinga swona hikakunene. (Swirilo 3:40; Hagayi 1:5) Xikhongelo xingahi pfuna kutikambela. Ahi kombeleni Yehovha hi xikhongelo kuva ahi kambela ni kuhi pfuna kuvona laha hi tsandzekaka kona leswaku hita lulamisa. (Tipisalema 139:23, 24) Ahi khumbukeni leswaku “Yehovha a nyenya munhu lweyi a kanganyisaka, kambe ani wunghanu lelikulu ni wolulama.” — Swivuriso 3:32.

6. Hi mhaka muni nuna kumbe nsati a fanele a tshembeka ka lweyi a chadeke na yena?

⁶ Kutshembeka i swa lisima swinene andjangwini. Loko nuna na nsati va vulavulisana hi kutshunxeka, va titwa va sirhelelekile ni kutlhela va tshembana. Nuna na nsati vanga kombisa kunga tshembeki hi tindlela to hambanahambana. Hi xikombiso, munhu lweyi a chadeke anga sungula kurhandzana ni munhu lweyi a kalaka anga chadanga na yena, kuvona swilo leswi pfuxaka kunavela swa masangu (ponografiya) kumbe kuva ni mbuya xihundleni. Kambe twana leswi mupisalema aswi vuleke: “Ani tshami ni vanhu lavanga liki na ntiyiso; naswona ni fambela kule ka vanhu lava va fihlaka leswi  vanga swona.” (Tipisalema 26:4) Loko unga tshembeki ka lweyi u chadeke na yena kumbe kutshamela kupimisa swa masangu ni lweyi unga chadangiki na yena, leswo swinga twisa nuna kumbe nsati kuvava.

7, 8. Ungali tirhisisa kuyini Bibele kudjondzisa vana va wena lisima la kutshembeka?

⁷ I swa lisima leswaku vana na vona va djondza lisima la kutshembeka. Vapsali vanga tirhisa Bibele leswaku va yendla leswo. Li ni swikombiso swa vanhu lava kalaka vanga tshembekanga: Akani lweyi a veke muyivi; Ghehazi lweyi a hembeke leswaku ata kuma male na Yudasi lweyi a ayiva male naswona a gameke a xavisa Yesu hi 30 wa macheleni. — Yoxuwa 6:17-19; 7:11-25; 2 Tihosi 5:14-16, 20-27; Matewu 26:14, 15; Yohane 12:6.

⁸ Nakambe Bibele li ni swikombiso swotala swa vanhu lava tshembekeke: Yakobo, lweyi a byeleke vana leswaku va tlhelisa male leyi vangayi rhola; Yefta ni n’wana wakwe lava hetisiseke xitshembiso xa vona ka Xikwembu na Yesu lweyi a tshembekeke hambi a kumana ni swiyimu swa kutika swinene. (Genesa 43:12; Vaavanyisi 11:30-40; Yohane 18:3-11) Leswi i swikombiso leswinga pfunaka vana kuvona lisima la kutshembeka.

9. Xikombiso xa vapsali xingava pfunisa kuyini vana leswaku va tshembeka?

⁹ Vapsali vanga djondza xa lisima ka tshinya leli la nawu wa Bibele: ‘Wena lweyi udjondzisaka van’wana, awutidjondzisi ke? Wena lweyi uhlayaka leswaku kungatshuki kuyiviwa, awuyivi ke?’ (Varhoma 2:21) Vana vaswi tiva loko vapsali va vula xokarhi kambe va yendla swin’wana. Hitava dunga nhloko vana va hina loko hiva byela leswaku va tshembeka kambe hina hinga tshembeki. Loko vana va tsumbula leswaku vapsali va  vona va rhandza kuhemba hambi ka swilo swa switsongo, na vona vata yendla leswi fanaka. (Lerha Luka 16:10.) Kambe loko vana va vona leswaku vapsali va vona va tshembeka, switava pfuna leswaku va landzela minkondzo ya vona loko na vona vata va ni vana. — Swivuriso 22:6; Vaefesa 6:4.

10. Hinga tshembekisa kuyini loko hi vulavula ni Vakrestekuloni?

¹⁰ Hi fanele hi tshembeka ni ka vamakwerhu abandleni. Swinga vevuka leswaku a bulu leli tolovelekeke li hundzuka mahlevo kumbe kulumbetana. Loko hi vula nchumu xokarhi nahinga tiyiseki leswaku i ntiyiso, hinga hangalasa mavunhwa. Swa yampsa hi ‘lawula lirimi la hina’. (Swivuriso 10:19) Kutshembeka aswi vuli leswaku hi fanele kuvula hinkwaswu leswi hiswi pimisaka, hiswi tivaka kumbe kuswi twa. Hambiloko leswi hi lavaka kuswi vula i li ntiyiso, i swa lisima kutivutisa: ‘I swinene? Swi li mina kuswi vula? Swa fanela hakunene kuva niswi vula?’ (1 Vatesalonika 4:11) Van’wana va vulavula hi ndlela ya wufuta va gama va tinyimelela va ku: “Ano lava kutshembeka ntsena.” Kambe tani hi vanhu va Xikwembu, hi lava leswaku maritu ya hina ma va manene ni kutlhela ma nandziha. — Lerha Vakolosa 4:6.

11, 12. a) Munhu lweyi a djoheke anga tikisa timhaka hi ndlela yihi? b) Loko munghanu wa hina a yendle xidjoho, i mimpimiso yihi leyi u faneleke u fambela kule na yona naswona hi mhaka muni? c) Hingaswi kombisisa kuyini kutshembeka ka nhlengeletanu ya Yehovha?

¹¹ A madoda ma nyikiwe wutihlamuleli hi Yehovha la kupfuna bandla. Switama vevukela kuhi pfuna loko hi vulavula ntiyiso na wona. Hi mhaka muni? Loko u ya ka dokodela hi kutwa swivavu swokarhi, kunga va leswaku  utamu fihlela swin’wana loko u sungula kumu hlamusela ta wuvabyi la wena? Loko ho yendla leswo, ataku pfunisa kuyini? Hilaha kufana, loko hi yendle xidjoho, ahi fanelanga hi ringeta kufihlafihla. Kambe, ahi yeni ka madoda hiyama byela ntiyiso hinkwawu. (Tipisalema 12:2; Mintirho 5:1-11) Kambe swoswi pimisa hi leswi: Uta yendla yini loko u tsumbula leswaku munghanu wa wena a yendle xidjoho lexikulu? (Levhitika 5:1) Awuta tibyela leswi: ‘Phela munghanu wa ntiyiso anga celelani!’ Kumbe uta khumbuka leswaku madoda mangamu pfuna leswaku a yampsisa ni kutlhela a tiyisa wunghanu la yena na Yehovha? — Vaheveru 13:17; Yakobo 5:14, 15.

¹² Hi fanele hi tlhela hi tshembeka ka nhlengeletanu ya Yehovha loko hi tsala relatoriyu la ntirho wa kuchumayela. Nakambe hi fanele hi tshembeka loko hi tsala petição la wuphayona kumbe xikombelo xin’wana. — Lerha Swivuriso 6:16-19.

13. Hinga tshembeka hi ndlela yihi loko hi tirhisana ni makwerhu?

¹³ Tani hi Vakreste, ahi lavi kupatsela ta ntirho ni wugandzeli la hina. Hi xikombiso, ahi lavi kuyendla mabindzu a Salão do Reino kumbe loko hi li ntirhweni wa kuchumayela. Naswona ahi lavi kuxolola vamakwerhu kata mabindzu ya hina. Loko u tirha ni makwerhu, u fanele umu holela hi nkama, umu nyika muholo lowu mi twananeke naswona umu yendlela leswi nawu wu lavaka leswaku umu yendlela tani hi mutirhi. Swi katsa kumu tsalisa hi nawu ni kumu holela masiku lawa a humaka maferiya. (1 Timotiya 5:18; Yakobo 5:1-4) Loko mulungu wa hina a li makwerhu, ahi fanelanga hi nyimela kukhomiwa hi ndlela ya kuhlawuleka. (Vaefesa 6:5-8) Hi fanele hi tirha ndzeni ka nkama lowu hi twananeke  ni kutlhela hi yendla ntirho lowu hi holeliwaka wona. — 2 Vatesalonika 3:10.

14. I yini leswi Vakreste va faneleke vaswi yendla vangese nhlanganyela ka bindzu lokarhi?

¹⁴ Loko hi hlanganyela kuyendleni ka bindzu lokarhi ni makwerhu ke? Lingaha katsa kuvekisa kumbe kulomba male yokarhi. Ka swiyimu leswo, ku ni tshinya la nawu la Bibele lelinga pfunaka: Tsalani hinkwaswu hansi! Loko Muprofeta Yeremiya a xava terenu, a tsale mapapela mambirhi a gama a kombela timboni leswaku ti sinara lin’we la kona, a gama ama hlayisa. (Yeremiya 32:9-12; nakambe vona Genesa 23:16-20.) Van’wana va pimisa leswaku kutsala mhaka hi le hansi swi kombisa leswaku awumu tshembi makwerhu. Kambe antiyisweni, leswo swi pfuna kufambela kule ni kugama vanga twanani, va kwatelana ni kuholovisana. Minkama hinkwayu ahi khumbukeni leswaku kurhula bandleni i swa lisima kutlula xipfumelelwana xihi ni xihi xa swa mabindzu. — 1 Vakorinto 6:1-8; vona Nhlamuselo 30.

15. Yehovha a titwisa kuyini hi wukanganyisi lomu ka mabindzu?

¹⁵ Hi fanele hi tshembeka ka vanhu hinkwavu hambi ka lavanga liki Timboni ta Yehovha. Ka Yehovha i swa lisima kuva hi tshembeka. Bibeke li li: “Swikalo leswi kanganyisaka i nchumu lowu nyenyetsaka ka Yehovha, kambe xipimo lexi hetisekeke xamu tsakisa.” (Swivuriso 11:1; 20:10, 23) Aminkameni ya kutsaliwa ka Bibele aswi tolovelekile kutirhisa swikalu. Kambe a vaxavisi van’wana ava kanganyisa vaxavi hi kuva nyika swa switsongo ka male leyi vanga hakela kumbe kuva khuxa male.  Ni namuntlha, wukanganyisi li tale swinene ka mabindzu. Kambe Yehovha angase cinca, wahali nyenya.

16, 17. Hi swihi swiyimu leswingaha ringaka kutshembeka ka hina?

¹⁶ Hinkwerhu hi kumana ni swiyimu leswingaha ringaka kutshembeka ka hina: loko hi tsala kurikulu, hi tsala papela lokarhi la mfumu kumbe loko hi yendla provha xikolweni. Votala va pimisa leswaku aku na mhaka loko hi hemba, hi yengesela swokarhi kumbe kunyikela tinhlamulo letingata yendla van’wana va twisisa leswi hambaneke. Leswo aswihi hlamalisi. Bibele li vule leswaku masikwini ya wugamu, a vanhu vata va ‘lavatirhandzaka, lavarhandzaka ngopfu male . . . lavavengaka leswolulama’. — 2 Timotiya 3:1-5.

¹⁷ Minkama yin’wana swingaha tikomba ingi vanhu lavanga tshembekiki va humelela swinene. (Tipisalema 73:1-8) Mukreste angaha lahlekeliwa hi ntirho, hi male kumbe a khomiwa hi ndlela ya mona hi mhaka ya kutshembeka ka yena. Kambe kutshembeka swi yampsa kutlula ni woru. Hi mhaka muni?

18. Hi mhaka muni swi li swa lisima kutiviwa tani hi munhu lweyi a tshembekaka?

¹⁸ Kutiviwa tani hi munhu wa kutshembeka swi ni lisima swinene naswona swa kala masiku lawa. Kambe mun’wana ni mun’wana wa hina angaswi lwela kuswi kuma. (Mikiya 7:2) I ntiyiso leswaku van’wana vangahaku hleka ni kuku vona u mathile. Kambe tiyiseka leswaku van’wana vataku tsakela ni kuku tshemba. Amisaveni hinkwayu, a Timboni ta Yehovha ti tiviwa hi kutshembeka ka tona. Valungu van’wana vaswi vona swi yampsa kuthola Timboni ta Yehovha hikusa vaswi  tiva leswaku ti ta tshembeka. Nakambe loko komponi yokarhi yi pumba vatirhi, hi ntolovelo Timboni ta Yehovha a tiheleliwi hi ntirho.

19. Yehovha ata titwisa kuyini loko hi tshembeka?

¹⁹ Akutshembeka ka swilo hinkwaswu switaku siya ni lipfalu leli baseke ni kutlhela u pepa moyeni. Hi lava kuma tekela nhlokweni marito ya Pawulo loko a ku: ‘Kombisa . . . kutshembeka masiku hinkwawu’. (Tito 2:10) Xa lisima ka hinkwaswu, B’ava wa hina wa lirhandzu Yehovha atayi vona ni kutlhela ayi tlangela minzamu hinkwayu leyi uyi yendlaka. — Lerha Tipisalema 15:1, 2; Swivuriso 22:1.