Switluli

Tlula longoloko

Hambeta U Yaka Van’wana hi Kuva Kombisa Lirhandzu

Hambeta U Yaka Van’wana hi Kuva Kombisa Lirhandzu

“Rirhandzu rayaka.” — 1 VAKORINTO 8:1.

TINSIMU: 73, 83

1. Yesu a vulavule hi yini ka wusiku la yena la wugamu ni vadjondzisiwa va yena?

KA WUSIKU la yena la wugamu ni vajondzisiwa va yena na angese dlayiwa, Yesu a tirhise rito “lirhandzu” kolomuya ka 30 wa makhambi. A khutaze vadjondzisiwa va yena leswaku ‘varhandzana.’ (Yohane 15:12, 17) Lirhandzu leli ava fanele vali kombisa alita va likulu hintamu lakakuva hinkwavo lava avatali vona avata kholwa leswaku hi kakunene vona ava li valandzeli va Kreste. (Yohane 13:34, 35) Phela lirhandzu leli Yesu a vulavuleke hi lona ali vuli ndlela leyi munhu a titwaka ha yona; Li ni ntamu swinene naswona li susumetela munhu kuveka swilaveko swa van’wana mahlweni ka swa yena. Yesu a te: ‘Aku na munhu lweyi anga ni rirhandzu leritlulaka ra lweyi anyiketaka vutomi bya yena hikolaho ka vanghanu. Mivanghanu va mina loko miyendla lesvi nimibyelaka svona.’ — Yohane 15:13, 14.

2. a) Xana malandza ya Yehovha ma tiviwa hi yini namuntlha? b) Hita hlamula swivutiso swihi ka djondzo leyi?

2 Malandza ya Yehovha namuntlha ma tiviwa hi kukombisa lirhandzu la ntiyiso leli Yesu a vulavuleke hi lona ni hi vun’we la likulu swinene leli manga na lona. (1 Yohane 3:10, 11) Kunga khataliseki tiko kumbe lixaka leli hi humaka ka lona, lirimi leli hili vulavulaka kumbe ndlela leyi hi kulisiweke ha yona, hi ndjangu wun’we lowu rhandzanaka swi huma mbilwini amisaveni hinkwayo. Kambe, hayini lirhandzu li li la lisima hintamu namuntlha? Xana Yehovha na Yesu vahi tiyisa kuyini hi lirhandzu? Naswona hingali kombisa kuyini lirhandzu leli loko hi chavelela ni kutiyisa van’wana? — 1 Vakorinto 8:1.

HAYINI LIRHANDZU LI LI LA LISIMA NAMUNTLHA?

3. Minkama leyi hi hanyaka ka yona yiva khumbisa kuyini vanhu?

3 Wutomi ali vevuki ka “minkama ya kukarhata” leyi hi hanyaka ka yona. (2 Timotiya 3:1-5; Tipisalema 90:10) Vanhu va le kuhluphekeni ka kukulu swinene lakakuva hambi kuhanya avahaswi lavi. Vanhu lava tlulaka 800.000 va tisunga lembe lin’wana ni lin’wana. Nhlayo leyi yi komba leswaku ka 40 wa masegundu ku ni munhu lweyi a tisungaka. Lexi vavisaka, kutikeliwa hi wutomi se kuyendle leswaku hambi van’wana va vamakwerhu va hina va tisunga.

4. Nyikela xikombiso xa malandza ya Yehovha lama tshameke ma navela kufa.

4 Malandza man’wana ya Xikwembu ya khale ma kumane ni swikarhato leswima yendleke ma navela kufa. Hi xikombiso, hikolaho ka kuvava loku a akutwa, Yobo a te: “Nalinyenya wutomi la mina; Anahaswilavi kuya mahlweni nihanya.” (Yobo 7:16; 14:13) Yonasi na yena a avavisekile loko a ku: “Oho Yehovha, swoswi nikombela ususa wutomi la mina, hikuva swayampsa kufa matshan’wini ya kuhanya.” (Yonasi 4:3) Muprofeta Eliya a a heleliwe hi ntshembo loko a ku: “Swiringanile! Swoswi wena Yehovha, susa wutomi la mina”. (1 Tihosi 19:4) Hambileswi malandza lawa yotshembeka ya Yehovha ma vuleke leswi, Yehovha angama yavanyisanga. Aama rhandza naswona a anavela leswaku maya mahlweni ma hanya. Ama pfunile leswaku ma kota kutiyisela swiyimo leswi ama li ka swona ivi ma ya mahlweni mamu tirhela hi kutshembeka.

5. Hayini vamakwerhu va hina va lava kukombiwa lirhandzu namuntlha?

5 Namuntlha, vamakwerhu vanyingi va langutana ni swikarhato swa kutika hintamu. Hi mhaka leyo, va lava kukombiwa lirhandzu. Van’wana va poyiliwa kumbe kuxanisiwa. Van’wanyana va boheka kutiyiselela kuhleviwa kumbe kukhomiwa hi ndlela ya kubiha antirhweni. Swinga yendleka va karhalile hileswi va tirhaka nkama wa wunyingi kumbe hileswi mintirhweni ya vona va khomiwaka ingi vova swikarawa. Vamakwerhu van’wana va langutana ni swikarhato amindjangwini ya vona. Kumbexana va chade ni munhu lweyi anga tirheliki Yehovha naswona a tshamelaka kuva poyila nkama hinkwawo. Swiyimo swofana ni leswi ni swin’wana swi yendla vamakwerhu votala va hela ntamu, vati vona vanga pfuni nchumu. I mani angava pfunaka?

LIRHANDZU LA YEHOVHA LAHI TIYISA

6. Lirhandzu la Yehovha lima tiyisa hi ndlela leyihi malandza ya yena?

6 Yehovha a tiyisekisa malandza ya yena leswaku wama rhandza ni leswaku ata hambeta ama rhandza hilaha kunga heliki. Pimisa hi ndlela Vayisrayele va titweke ha yona loko Yehovha ava byela leswi: ‘Mive wa lisima amatihlweni ya mina, mixiximiwile, naswona namirhandza.’ (Esaya 43:4, 5) Haswi tiva leswaku mun’wana ni mun’wana wa hina i wa lisima ka Yehovha. * (Vona nhlamuselo ya le hansi.) Bilele li vula leswi hi Yena: “Ataponisa, tani hi leswi anga Lweyi wa matimba. Atakhana ha wena hi kutsaka lokukulu.” — Sofaniya 3:16, 17.

7. Lirhandzu la Yehovha li fanisa kuyini ni la mamana lweyi a khatalaka hi xibebetana xa yena? (Vona xifaniso akusunguleni ka djondzo.)

7 Yehovha a tshembisa leswaku atama tiyisa ni kuma chavelela malandza ya yena hambi mokumana na yini. A vula leswi: “Mitayan’wa naswona mitatlakuliwa. Mita singarheliwa. Kufana ni mamana lweyi achavelelaka n’wana wa yena, na mina nitahambeta nimichavelela”. (Esaya 66:12, 13) Pimisa hi ndlela leyi xibebetana xi titwaka xi sirhelelekile ha yona loko mamana wa xona axi tlakula a tlhela axi tlangisa. Yehovha ahi rhandza hintamu naswona a navela leswaku hi titwa hi sirhelelekile kufana ni xibebetana lexi. Hikolaho, unga tshuki u kanakana: wena u wa lisima hintamu ka Yehovha. — Yeremiya 31:3.

8, 9. Lirhandzu la Yesu lingahi tiyisa kuyini?

8 Xin’wana lexihi kholwisaka leswaku Yehovha wahi rhandza hi lexi: ‘Xikwembu xirhandzile misava, lakakuva, xinyikile N’wana wa xona wa mun’we, lesvaku hinkwavu lava vapfumelaka ka yena vangalovi, kambe vava ni vutomi lebyingaheliki.’ (Yohane 3:16) Kuva Yesu a pfumelile kutahi fela swi kombisa leswaku na yena wahi rhandza. Kutiva leswi swahi tiyisa. Bibele li kombisa leswaku aku na ‘maxangu [kumbe] mahlomulu’ lawa ‘mangatahihambanisa ni rirhandzu ra Kriste’. — Varhoma 8:35, 38, 39.

9 Minkama yin’wana hi kumana ni swikarhato leswihi tshikaka hi karhalile mirini kumbe miyanakanywini kumbe leswi yendlaka leswaku hingaha tsaki hi kutirhela Yehovha. Kambe loko hi yanakanya hi ndlela leyi Yesu ahi rhandzeke ha yona hita va ni ntamu wa kuhambeta hi tiyisela. (Lerha 2 Vakorinto 5:14, 15.) Lirhandzu leli Kreste anga na lona hi hina litahi pfuna leswaku hi navela kuhambeta hi hanya ni kutirhela Yehovha. Litahi pfuna leswaku hinga karhali hambiloko hi kumana ni timhangu ta ntumbuluku, kuxanisiwa, kukhunguvanyisiwa kumbe kuvilela.

KOMBISA LIRHANDZU KA VAMAKWERHU

Unga susumetelaka kukhutaza van’wana loko u kambisisa xikombiso xa Yesu. (Vona maparagrafu 10, 11)

10, 11. I vamani lavanga ni wutihlamuleli la kukhutaza vamakwerhu lava heleke ntamu? Hlamusela.

10 Bandla i ndlela yin’wana leyi Yehovha ayi tirhisaka leswaku ahi tiyisa hi lirhandzu la yena. Loko hi rhandza vamakwerhu hi komba Yehovha leswaku hamu rhandza. Hi yendla hinkwaswo leswi hingaswi kotaka leswaku hi tiyisekisa vamakwerhu va hina leswaku vona i va lisima ni leswaku Yehovha wava rhandza. (1 Yohane 4:19-21) Mupostola Pawulo a tsalile: ‘Tiyisanani miyakisana, hilaha miswiyendlaka hakona ni swoswi.’ (1 Vatesalonika 5:11) Ahi madoda ntsena lamanga yendlaka leswi. Mun’wana ni mun’wana wa hina anga tekelela xikombiso xa Yehovha ni xa Yesu hi kuchavelela vamakwerhu. — Lerha Varhoma 15:1, 2.

11 Swinga yendleka vamakwerhu van’wana lava langutanaka ni gome la likulu swinene kumbe kuvilela va lava npfuno wa vadokodela. (Luka 5:31) Hambileswi madoda ni vamakwerhu bandleni vanga liki vadokodela, leswi vaswi yendlaka leswaku va pfuna ni kuchavalela vamakwerhu lava swa tiyisa. Hinkwerhu bandleni hinga ‘tiyisa lavahelaka matimba, hipfuna lavanga ni gome ni kulehisela hinkwavu mbilu.’ (1 Vatesalonika 5:14) Hi fanele hi lwela kutwisisa ndlela leyi vamakwerhu va hina va titwaka hi yona. Loko va hela ntamu, hi fanele hiva lehisela mbilu ni kuvulavula hi ndlela leyingatava chavelela. Xana wa lava tindlela ta kuchavelela van’wana? Unga yendla yini leswaku u chavelela ni kukhutaza vamakwerhu hilaha kuyengetelekeke?

12. Nyikela xikombiso xa makwerhu lweyi a khutaziweke hi lirhandzu la vamakwerhu va le bandleni.

12 Makwerhu mun’wana wa xisati wa le Ewuropa a vule leswi: “Minkama yin’wana ni pimisa hi kutisunga kambe ni ni nseketelo wa vamakwerhu. Vamakwerhu va le bandleni va ponise wutomi la mina. Va ni rhandza naswona vani khutaza nkama hinkwawo. Hambileswi i nga vatsongo lava tivaka leswaku ni xanisiwa hi gome, minkama hinkwayo va na mina. Ndjangu wun’wana wa vatekani ingi wo va vapsali va mina va moya. Wani khatalela naswona ninga vula leswaku ‘siku hinkwalo’ wu na mina.” I ntiyiso leswaku ahi hinkwerhu hingaswi kotakaka kupfuna hi ndlela leyi. Kambe mun’wana ni mun’wana wa hina anga yendla swotala leswaku a seketela vamakwerhu va hina. * (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

TINDLELA TA KUKHUTAZA VAN’WANA HI LIRHANDZU

13. Hi fanele hi yendla yini leswaku hi chavelela van’wana?

13 Vana muyingiseli lwenene. (Yakobo 1:19) Hi kombisa lirhandzu loko hi ringisa kutiveka ka xiyimo xa makwerhu loko a li karhi a vulavula. Yendla swivutiso leswingataku pfuna kutwisisa ndlela leyi a titwaka ha yona. Hi kuvona nghohe ya wena nstena, ataswi xiya leswaku wa khatala hi yena. Loko ali karhi a vulavula, ungamu kavanyeti. Mu lehisele mbilu. Hi kuva muyingiseli lwenene, utamu twisisa kahle naswona uta yendla leswaku aku tshemba. Hi ndlela leyi, switamu wolovela kuku yingisa loko u vula swokarhi leswaku u ringeta kumu pfuna. Loko hakunene u khatala hi van’wana, uta va xihlovo xa nchavelelo lowukulu ka vamakwerhu.

14. Hayini hinga fanelanga hi yavanyisa van’wana?

14 Ungamu yavanyisi. Kuyanvanyisa makwerhu lweyi anga ni gome aswingata yampsisa ndlela leyi a titwaka ha yona naswona swita yendla leswaku swingahi vevukeli kumu pfuna. Bibele li li: “Marito lamangapimisiwangiki kahle mafana ni banga lelitlhavaka, kambe lirimi la lavakutlhariha laholisa.” (Swivuriso 12:18) Hambileswi ahingata vula nchumu hi xikongomelo xa kuvavisa makwerhu lweyi anga ni gome, hi fanele hi rhanga hi kupimisa hingasi vulavula leswaku hingamu khunguvanyisi. Leswaku himu tiyisa, hi fanele himu kholwisa leswaku hi lwela kutwisisa xiyimo xa yena hi kakunene. — Matewu 7:12.

15. Hi xihi xitirho xa lisima lexi hingaxi tirhisaka leswaku hi chavelela van’wana?

15 Tirhisa Bibele loko u chavelela van’wana. (Lerha Varhoma 15:4, 5.) Bibele i buku la ‘Xikwembu lexi kutiyisela ni kuchaveleliwa swihumaka ka xona’. Hikolaho, aswihi hlamalisi leswi hi kumaka marito lama chavelelaka ka lona. Handle ka Bibele, hi ni Índice das Publicações da Torre de Vigia ni Nkongomiso Wo Endla Ndzavisiso Wa Timbhoni Ta Yehovha. Loko hi tirhisa switirho leswi, hita kuma tindzimana ni mabuku lawa hingama tirhisaka leswaku hi khutaza ni kuchavelela van’wana.

16. I yini leswingatahi pfuna kukhutaza munhu lweyi anga ni gome?

16 Kombisa kukhatala ni timpsalu. Yehovha, lweyi a khatalaka hi malandza ya yena, i “Tatana wa timpsalu, Xikwembu lexi kuchavelela hinkwaku kuhumaka ka xona”. (Lerha 2 Vakorinto 1:3-6; Luka 1:78; Varhoma 15:13) Mupostola Pawulo a tekelele xikombiso xa Yehovha hi kukombisa kukhatala ni timpsalu. A tsale leswi: ‘Hihanyisane na n’wina hi moya wa timpsalu, kukotisa mamana lweyi ahlayisaka swinene vana va yena. Hikolaho, hi kunavela ngopfu kumikomba rirhandzu, hitilungiselile kuhlengela na n’wina kungali ntsena Evhangeli ya Xikwembu, kambe nabyona vutomi hikuva mihundzukile varhandziwa va hina hi kutlulisa.’ (1 Vatesalonika 2:7, 8) Na hina, loko hi kombisa kukhatala kufana na Yehovha, hingaha chavelela makwerhu ka xiyimo lexi a khongelaka hi xona.

17. Hi lihi langutelo leli hi faneleke hi va na lona hi vamakwerhu va hina?

17 Unga nyimeli leswaku vamakwerhu va va lava hetisekeke. Va yanakanyele. Loko wo nyimela leswaku vamakwerhu va va lava hetisekeke, uta khunguvanyeka. (Eklesiasta 7:21, 22) Khumbuka leswaku Yehovha, a lavaka leswaku hi yendla leswi hingaswi kotaka. Kufana na yena, hi fanele hi lehiselana mbilu. (Vaefesa 4:2, 32) Ahi lavi kuyendla vamakwerhu va hina va pimisa leswaku ntirho lowu vawu yendlelaka Yehovha i wutsongo kumbe kuwufananisa ni wa van’wana. Matshan’wini ya leswo, hava bumabumela ni kuva komba swilo swa swinene leswi vaswi yendlaka. Leswi swita yendla leswaku va tirhela Yehovha na va tsakile. — Vagalatiya 6:4.

18. Hayini hi fanele hi tiyisana hi lirhandzu?

18 Mun’wana ni mun’wana wa hina i wa lisima ka Yehovha ni le ka Yesu. (Vagalatiya 2:20) Leswi hi rhandzaka vamakwerhu va hina swi huma mbilwini, hi lava kuva khoma hi lirhandzu. Hi ‘lava leswihipfunaka kuhanya hi kurhula ni kuhanyisana.’ (Varhoma 14:19) Hili langutelile wutomi aparadeyisini, laha kungata ka kunga li na munhu angatava ni xivangelo xa kuhela ntamu. Tinyimpi ni mavabyi aswingahata va kona. Vanhu avangahata fa hi mhaka ya xidjoho naswona ahingehete khunguvanyisiwa, hi xanisiwa kumbe kuva ni swikarhato swa ndjangu. Ndzhaku ka 1000 wa malembe, hinkwerhu hita va hi hetisekile. Hinkwavo lavangata tshama va tshembekile loko va ringiwa ka wugamu vata hundzuka vana va Yehovha va laha misaveni naswona vata va ni ‘ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.’ (Varhoma 8:21) Onge hinkwerhu hinga kombana lirhandzu leli tiyisaka ni kupfunana leswaku hita pona ivi hi nghena ka misava leyimpsha ya Xikwembu.

^ ndz. 6 Vona ndzima 24 ya buku leyinge Tshinela Eka Yehovha.

^ ndz. 12 Leswaku u pfuna lavanga ni mimpimiso ya kutisunga, vona tinhlokomhaka leti ta Xalamuka!: “Ndza Ha Hanyela Yini? Swivangelo Swinharhu Swo hambeta U Hanya” (Abril 2014), Loko U Vona Swi Antswa Ku Tisunga (Janeiro 2012), Lexi Endlaka Vanhu Va Heleriwa Hi Ntshembo eVuton’winini U Nga Pfuneka(8 ka Novembro wa 2001).