Switluli

Tlula longoloko

Va Tsaka Lava Hananaka

Va Tsaka Lava Hananaka

“Kunyika i nkateko lowukulu kutlula kunyikiwa.” — Mintirho 20:35.

TINSIMU: 153, 74

1. I yini lexi kombisaka leswaku Yehovha i Xikwembu lexi hananaka?

AKUSUNGULENI Yehovha a atshama yexe. Kambe hikolaho ka leswi anga Xikwembu lexi hananaka, a nyike wutomi tintsumi ni vanhu. Yehovha, “Xikwembu lexi tsakeke”, waswi rhandza kunyika van’wana swilo lewinene. (1 Timotiya 1:11, NM; Yakobo 1:17) Tani hileswi a navelaka leswaku na hina hi tsaka, ahi djondzisa kuhanana. — Varhoma 1:20.

2, 3. a) Hayini hi tsaka loko hi hanana? b) Hita vulavula hi yini ka djondzo leyi?

2 Xikwembu xihi yendle hi xifaniso xa xona. (Genesa 1:27) Leswi vulaka leswaku hingaswi kota kukombisa wumunhu la xona. Hikolaho, leswaku hi tsaka hi kakunene ni kukuma minkateko ya xona, hi fanele hixi tekelela. Hi fanele hi khatala hi vanhu van’wana ni kuyavelana na vona leswi hinga na swona. (Vafilipiya 2:3, 4; Yakobo 1:5) Xana hingaswi kota kuyendla leswo? Ina, hingaswi kota. Hambileswi hinga hetisekangiki, hingaswi kota kutekelela kuhanana ka Xikwembu ivi na hina hi va vanhu lava hananaka hikusa hi ntumbuluku xihi yendle ni wuswikoti la kuyendla tano.

3 Ka djondzo leyi, hita vona leswi Bibele liswi djondzisaka hi kuhanana. Hita vona leswaku hayini Xikwembu xi tsaka loko hi hanana. Hita tlhela hi vona ndlela leyi kuhanana kungahi susumetelaka ha yona kuhisekela ntirho wa kuchumayela ni kuhi yendla hi tsaka. Hi wugamu, hita vona leswaku hayini hinga fanelanga hi karhala kuva lava hananaka.

YEHOVHA WA TSAKA LOKO HI HANANA

4, 5. a) Xana Yehovha na Yesu vaswi kombisise kuyini leswaku va hanana? b) Hayini hi fanele hi tekelela xikombiso xa vona?

4 Yehovha a lava leswaku himu tekelela. Hi mhaka leyo, a tsaka hintamu loko hi hanana. (Vaefesa 5:1) Handle ka leswo, Yehovha a lava leswaku vanhu va tsaka. Haswi vona leswo ka ndlela leyi ahi tumbuluxeke ha yona ni ndlela leyi a tumbuluxeke misava ni hinkwaswo leswinga ka yona. (Tipisalema 104:24; 139:13-16) Hi swivangelo leswi, loko hi hanana hi dzunisa Yehovha.

5 Mun’wana lweyi hi lavaka kumu tekelela i Yesu, xikombiso lexi hetisekeke xa kuhanana. A te: ‘N’wana-wa-munhu angatelanga kutirheliwa, kambe kutirhela van’wana ni kunyiketa vutomi bza yena kuponisa lavotala.’ (Matewu 20:28) Mupostola Pawulo a khutaze Vakreste a ku: “Kuhanyisana ka n’wina akuve loku mikukumaka ka Yesu Kriste . . . atitshikile hi kuteka xiyimu xa xikarawa.” (Vafilipiya 2:5, 7) Hikolaho tivutise: ‘Xana ku kona laha ninga yampsisaka leswaku nixi tekelela kahle xikombiso xa Yesu?’ — Lerha 1 Petro 2:21.

6. Xifaniso xa Musamariya lwenene xihi djondzisa yini? (Vona xifaniso akusunguleni ka djondzo.)

6 Yehovha wa tsaka hintamu loko ahi vona hi tekelela xikombiso lexi hetisekeke lexi yena ni N’wana wa yena vahi vekelaka xona. Hinga kombisa leswaku hava tekelela hi kukhatala hi van’wana ni kulava tindlela ta kuva pfuna. Yesu a kombise lisima la kuyendla leswo ka xifaniso xa Musamariya lwenene. A tirhise xifaniso lexo kuhlamula muyuda mun’wana lweyi angamu vutisa a ku: “Munhu kuloni i mani?” (Lerha Luka 10:29-37.) Nhlamulo leyi Yesu ayi nyikeleke yi djondzise valandzeli va yena leswaku va fanele va pfuna van’wana, kunga khataliseki leswaku i vamani kumbe va huma kwini. Yahi djondzisa na hina leswaku loko hi lava kutsakisa Yehovha, hi fanele hi tekelela xikombiso xa Musamariya lwiyani hi kuyendlela van’wana swilo leswinene.

7. Hingaswi kombisisa kuyini leswaku ha kholwa leswaku kuyendla swilo hi ndlela ya Yehovha i swinene? Kombisa.

7 Xivangelo xin’wana lexi faneleke xihi susumetela kuva lava hananaka xi yelana ni leswi humeleleke aJaradi la Edeni. Sathana a byele Adamu na Eva leswaku wutomi la vona alita tsakisa loko vanga li na mhaka ni leswi Xikwembu xiswi lavaka kambe va yendla leswi laviwaka hi timbilu ta vona. Eva a tshike kuyingisa Xikwembu hileswi a alava kufana na xona. Adamu na yena a lwele kutsakisa nsati wa yena matshan’wini ya Xikwembu. (Genesa 3:4-6) Magamu ya mhaka va hluphekile ivi va fa. Leswi swi kombisa leswaku ahingete tsaka hi kakunene loko hi lwela kutsakisa mbilu ya hina. Kambe loko hi lwela kutsakisa van’wana hi kuva lava hananaka, hi komba Yehovha leswaku ha kholwa leswaku leswi ahi byelaka swona, hi swona ntsena swingahi yendlaka hi tsaka.

YENDLA NTIRHO LOWU YEHOVHA AHI NYIKEKE WONA

8. Hayini Adamu na Eva ava fanele va pimisa hi van’wana?

8 Hambileswi ava li voxe, Adamu na Eva ava fanele va pimisa hi van’wana. Hayini hi vula leswo? Yehovha aava nyike ntirho. A avabyele leswaku va tata misava ni kuyendla misava hinkwayo yi va paradeyisi. (Genesa 1:28) Matsan’wini ya kupimisa hi vona ntsena, ina va navele leswaku vana lava avatava psala va tsaka hilaha Yehovha na yena a alava ha kona. Hinkwavo ka vona avata tirhisana leswaku va yendla misava hinkwayo yi va paradeyisi. Lowu akuta va ntirho wa wukulu swinene!

9. Hayini kuyendla misava yi va paradeyisi aswita yendla vanhu va tsaka?

9 Leswaku va hetisisa xikongomelo xa Yehovha ni kuyendla misava hinkwayo yi va paradeyisi, aswita lava leswaku vanhu lava hetisekeke va tirhisana na Yehovha. Hi ndlela leyo, avata nghena akuhumuleni ka yena. (Vaheveru 4:11) Anakanya hi kutsaka loku avata va na kona hi kuyendla ntirho lowu. Yehovha a atava ava katekisile hintamu swinene loko avo yendlela van’wana swilo leswinene ni kuva khatalela.

10, 11. I yini lexingatahi pfuna kuchumayela ni kuyendla vadjondzisiwa?

10 Namuntlha, Yehovha ahi nyike ntirho wa kuhlawuleka. A lava leswaku hi chumayela ni kuyendla vadjondzisiwa. Leswaku hiwu hetisisa ntirho lowu, hi fanele hi khatala hi vanhu. Kuvula ntiyiso, hita hambeta hi yendla ntirho lowu ntsena loko hi rhandza Yehovha ni vanhu.

11 Pawulo a vule leswaku yena ni Vakreste van’wana va le nkameni wa yena ava li “vatirhikulobze ni Xikwembu” hikolaho ka leswi ava chumayela ni kudjondzisa vanhu ntiyiso. (1 Vakorinto 3:6, 9) Na hina namuntlha hinga va “vatirhikulobze ni Xikwembu” loko hi tirhisa nkama, ntamu ni swilo swa hina leswi vonekaka leswaku hi yendla ntirho lowu Yehovha ahi nyikeke wona, ntirho wa kuchumayela. Hakunene i lunghelo la likulu swinene kuyendla ntirho lowu!

Kupfuna munhu kudjondza ntiyiso swi tisa ntsako wa wukulu (Vona paragrafu 12)

12, 13. Hi yihi minkateko leyi hiyi kumaka loko hi yendla ntirho wa kuchumayela?

12 Kuheta nkama ni ntamu wa hina hi li karhi hi chumayela ni kudjondzisa van’wana Bibele swihi yendla hi tsaka. Vamakwerhu vanyingi lavanga ni lunghelo la kuyendla tano va titwa hi ndlela yoleyo. Hakunene ha tsaka loko hi vona switudanti swa hina swa Bibele swi twisisa leswi swiswi djondzaka, swi hlakulela lipfumelo la swona, swi cinca wutomi la swona ni kubyela van’wana hi leswi swiswi djondzaka aBibeleni. Yesu na yena a tsake swinene loko a vona leswaku 70 wa vachumayeli lava a avarhumile va vuye na va tsakile hikolaho ka mavuyelo lawa vama kumeke. — Luka 10:17-21.

13 Vamakwerhu va hina amisaveni hinkwayo va tsaka swinene loko va vona rungula la Bibele li hundzula a wutomi la vanhu. Hi xikombiso, makwerhu wa xisati Ana, lweyi a angese chada, a anavela kuyengetela ntirho wa yena wochumayela. * (Vona nhlamuselo ya le hansi.) Hikolaho ka leswo, arhurhele a Ewuropa wa le Wuxeni, laha kunga ni xilaveko lexikulu xa vachumayeli. A vula leswi: “Ni ni switudanti swa swinyingi swa Bibele i leswo swini tsakisa hintamu swinene. Ntirho wa mina wuni nyika ntsako lowu kulu swinene. Loko ni fika kaya, matshan’wini ya kuyehleketa hi swikarhato swa mina, ni yehleketa hi ndlela leyi ninga pfunaka ni kukhutaza switudanti swa mina ha yona leswaku swi langutana ni swikarhato swa swona. Leswi swini yendla ni tiyiseka leswaku ‘kunyika i nkateko lowukulu kutlula kunyikiwa.’” — Mintirho 20:35.

Kunga khataliseki ndlela leyi va yangulaka ha yona ha tsaka hi kuyendla ntirho wa kuchumayela

14. I yini lexingaku pfunaka kutsakela kuchumayela hambiloko van’wana vanga yingisi?

14 Hambiloko van’wana vangahi yingisi loko hiva chumayela, hinga tsaka hi kutiva leswaku hiva nyike mukhandlu wa kutwa mahungu yotsakisa. Yehovha a lava hi yendla leswi aswi byeleke Ezekiyele: “Ufanele uvabyela marito ya mina, kungakhataliseki leswaku vamayingisa kumbe avamayingisi, hikusa i vanhu va kuxandzuka.” (Ezekiyele 2:7; Esaya 43:10) Kunga khataliseki ndlela leyi va yangulaka ha yona, Yehovha ayi nyika lisima minzamu ya hina. (Lerha Vaheveru 6:10.) Makwerhu mun’wana a tshame a vula leswi: “Hi byalile, hi cheleta, hi khongela leswaku siku lin’wani Yehovha ata kulisa kutsakela ka lava hiva chumayelaka.” — 1 Vakorinto 3:6.

Loko hi gongondza miminti hinkwayo ya teritoriyu la hina, hi nyika vanhu mukhandlu wa kutwa mahungu yotsakisa (Vona paragrafu 14)

UNGAWU KUMISA KUYINI NTSAKO?

15. Xana hi fanele hi nyika lavahi tlangelaka ntsena? Hlamusela.

15 Yesu a lava leswaku hi hanana hikusa leswo switahi yendla hi tsaka. Loko hi hanana, na hina hita nyikiwa. Hi mhaka leyo, wahi khutaza: ‘Nyikani van’wana, na n’wina mitanyikiwa; vataminyika, mpin’wini lowutaleke wutlhela wujinjiwa, wuhlunguhliwa, wuva wuhalakela; hikuva mpimo lowu mipimelaka van’wana ha wona na n’wina, mitapimeliwa ha wona.’ (Luka 6:38) I ntiyiso leswaku ahi hinkwavo vangata tlangela leswi uva yendlelaka swona. Kambe habiloko van’wana vangaku tlangeli, yana mahlweni u hanana. Kunyika ka wena kunga khumba van’wana hi ndlela leyi ungayi pimisiki.

16. Hi fanele hi nyika vamani naswona hayini?

16 Vanhu lava hananaka ava nyimeli kuhakeliwa hi leswi vaswi yendlaka. Yesu a te: “Loko unyikela nkhuvu wa xifihlulo kumbe wa xilalelo .  . . rhamba svisiwana, svilima, lava vakhutaka ni svifamahlo”. (Luka 14:13, 14) Bibele li tlhela li vula leswi: “Munhu lweyi ahananaka atakatekisiswa”. Li tlhela li ku: “Watsaka mun’wana ni mun’wana lweyi ayanakanyelaka wa xiyimo xa le hansi”. (Swivuriso 22:9; Tipisalema 41:1) Kunavela kupfuna van’wana hi kona kufaneleke kuhi susumetela kuhanana.

17. Hi tihi tindlela tin’wana ta kunyika letingatahi yendlaka hi tsaka?

17 Loko Pawulo a tshahe marito ya Yesu lamange “kunyika i nkateko lowukulu kutlula kunyikiwa”, a angavulavuli hi kunyika swilo leswi vonekaka ntsena. Hingaha nyika xikhutazo kumbe ndzayu ya le Bibeleni. Hingaha yendla swokarhi kupfuna van’wana. (Mintirho 20:31-35) Leswi Pawulo aswi vuleke ni leswi aswi yendleke swihi djondzisa lisima la kurhandza ni kukhatala hi van’wana ni kutirhisa nkama ni ntamu wa hina leswaku hiva pfuna.

18. I yini leswi vativi vanyingi vaswi vulaka hi kuhanana?

18 Vakambisisi lava djondzaka ta matshamela ya vanhu va tsumbule leswaku kuhanana swi yendla munhu a tsaka. Hikuya hi buku lin’wana, vanyingi va vula leswaku va tsaka swinene loko va nyika van’wana swilo. Vakambisisi van’wana va vula leswaku kupfuna van’wana swi yendla wutomi la hina liva ni xikongomelo. Vativi van’wana va hlamusela leswaku lava yendlaka mintirho ya kutirhandzela va ni lihanyu lelinene naswona va tshama va tsakile. Hinkwaswo leswi vativi lava vaswi tsumbuleke aswihi hlamalisi nikatsongo hikusa Yehovha, muvumbi wa hina wa lirhandzu, se ahi byelile leswaku kuhanana swi tisa ntsako. — 2 Timotiya 3:16, 17.

HAMBETA UKOMBISA MOYA WA KUHANANA

19, 20. Hayini u tiyimisele kuhambeta u hanana?

19 Swava tikela vanhu lava pimisaka hi vona ntsena kuhambeta va hanana. Kambe Yesu ahi tsundzuxe minawu yimbirhi leyinga ya lisima kutlula hinkwayo: wa kusungula hi lowuhi khutazaka kurhandza Yehovha hi mbilu ya hina hinkwayo, hi moya wa hina hinkwawo ni kuyanakanya ka hina hinkwaku. A wa wumbirhi wu vula leswaku hi fanele hi rhandza munhu kuloni kukota loko hiti rhandza. (Marka 12:28-31) Se hi djondzile leswaku lava rhandzaka Yehovha vamu tekelela. Yehovha na Yesu va hanana. Hikolaho, vahi khutaza leswaku hiva tekelela hikusa vaswi tiva leswaku loko hi yendla leswo hita tsaka.Loko hi nyika Yehovha hilaha hinga kotaka ha kona ni kupfuna van’wana, hitamu dzunisa naswona hitavuyelisa hina ni lava hiva pfunaka.

20 Ha tiyiseka leswaku u karhi u yendla leswi uswi kotaka kupfuna van’wana, ngopfungopfu vakrestekulobye. (Vagalatiya 6:10) Loko unga karhali, vanhu vataku tlangela naswona vataku rhandza. Uta tsaka. Bibelel li li: “Lweyi ahananaka atakuluka, naswona mun’wana ni mun’wana lweyi apepisaka van’wana na yena atapepisiwa.” (Swivuriso 11:25) Ku ni tindlela tinyingi leti ha tona hinga kombisaka wunene ni kuhanana awuton’wini la hina ni le ntirhweni wa kuchumayela. Hita bula hi tona ka djondzo leyi landzelaka.

^ ndz. 13 Vito li cinciwile.