1. I mpsini leswi vanhu va Yehovha va nkama wa khale va nga swi yendla?

 INDJHE wa li nyika lisima wunghanu leli u nga na lona na Yehovha? A hi kanakani swaku wa li nyika! Naswona a wu wexe u yendlaka leswo hikusa ku sukela khale hintamu vanhu va vanyingi na vona va li nyike lisima wunghanu leli a va li na lona na Yehovha. (Ps. 104:33, 34) Funtshi ku tala ka vona va tikarhate hintamu swaku va kota ku gandzela Yehovha. Van’wani ka vona ku ve Vanaziri lava a va tshama aIsrayele. Kambe a ku li vamani Vanaziri naswona hi nga djondza yini ka xikombiso xa vona?

2. a) A va li vamani Vanaziri? (Tinhlayo 6:1, 2) b) Hi mhaka muni Vayisrayele van’wani a va langa ku va Vanaziri?

² Rito leli nge “Munaziri” li ta hi ka rito la Xiheberu leli vulaka swaku “Lweyi A Nga Langiwa,” “Lweyi A Nga Hambanisiwa” kumbe “Lweyi A Nga Tinyiketela.” Vanaziri a ku li Vayisrayele va ku hiseka lava a va tikarhata hintamu swaku va tirhela Yehovha hi ndlela ya ku hlawuleka. Nawu wa Moxe a wu pfumelela swaku wanuna kumbe wansati a langa ku va Munaziri hi nkama wa ku karhi swaku a tirhela Yehovha hi ndlela ya ku hlawuleka. a (Lerha Tinhlayo 6:1, 2.) Loko Muyisrayele a yendla xiboho xa ku va Munaziri, a ku ni minawu leyi a a fanele a yi landzela leyi Vayisrayele van’wani a va nga boheki ku yi landzela. Kambe i ntxini lexi a xi ta yendla Muyisrayele a langa ku va Munaziri? Swi nga yendleka hi mhaka ya leswi a a mu rhandza hintamu Yehovha a tlhela a mu khensa hi mbilu hinkwayu hi swilo swaswinene leswi Yehovha a mu yendlelaka swona. — Det. 6:5; 16:17.

3. Vanhu va Yehovha namuntlha va va tekelelisa ku yini Vanaziri?

³ A nkama Nawu wa Moxe wu nga pfaletiwa hi “nawu wa Kreste” a swi nga ha koteki swaku vanhu va Yehovha va va Vanaziri.  (Gal. 6:2; Rom. 10:4) Kambe ku fana ni Vanaziri, vanhu va Yehovha namuntlha va kombisa leswaku va mu tirhela hi mbilu ya vona hinkwayu, hi matimba ya vona hinkwawu, hi mimpimiso ya vona hinkwayu ni hi wutomi la vona hinkwalu. (Mar. 12:30) Se nkama hi nga tinyiketela ka Yehovha hi tshembise ku mu tirhela hi mbilu ya hina hinkwayu. Se swaku hi hetisisa xitshembiso xolexo, swi lava hi yendla ku rhandza ka yena hi tlhela hi tikarhata swaku hi mu tirhela. Swoswi hi ta vona swaku Vanaziri va yendle yini swaku va hetisisa xitshembiso xa vona ni leswaku xikombiso xa xona xi nga hi pfunisa ku yini na hina leswaku hi hetisisa a xitshembiso lexi hi nga xi yendla nkama hi nga tinyiketela ka Yehovha. b (Mat. 16:24) A hi swi voneni.

TIKARHATE SWAKU U TIRHELA YEHOVHA

4. Hi ku ya hi Tinhlayo 6:3, 4, hi yini minzamu leyi Vanaziri a va yi yendla?

⁴ Lerha Tinhlayo 6:3, 4. Phela Vanaziri a va nga fanelanga va phuza byala hambi ku dla mawuvha kumbe swilo leswi swi nga hambiwa hi mawuvha. Kambe Vayisrayele van’wani a va swi yendla leswo hikusa a swi nga bihanga. Hi xikombiso, Bibele li li: “A vhinyu leli tsakisaka mbilu ya munhu” i prezenti leli taka hi ka Xikwembu. (Ps. 104:14, 15) Hambileswo, Vanaziri a va tinyimisele ku kala va nga swi yendli leswo leswaku va tirhela Xikwembu. c

5. I mpsini leswi Madián na Marcela va nga langa ku swi yendla, naswona hi mhaka muni?

⁵ Ku fana ni Vanaziri, namuntlha hi tikarhata hintamu swaku hi yengesela ntirho lowu hi mu yendlelaka wona Yehovha. Hi xikombiso, makwerhu Madián ni nsati wa yena Marcela, d a va ni wutomi la kahle, a va tshama ka yindlo ya ku saseka swinene funtshi makwerhu Madián a a ni ntirho wa kahle. Kambe vona a va lava ku yengesela ntirho lowu a va yendlela Yehovha, hi mhaka leyo va bohe ku txintxanyana swilo ka wutomi la vona. Vona va li: “Hi sungule hi ku pumba madixpeza lawa a hi li na wona, hi rhurha hi ya tshama ka yindlo yayitsongo hi tlhela hi xavisa movha wa hina.” Phela makwerhu Madián ni nsati wa yena Marcela a va ta tama va mu tirhela Yehovha hambi va nga vevukisanga wutomi la vona. Kambe va lange ku yendla leswo hileswi a va lava ku yengesela ntirho  wa vona ka Yehovha. Namuntlha va tsakile hi swiboho leswi va nga swi yendla.

6. Hi mhaka muni hi yendla minzamu ya ku vevukisa wutomi? (Vona mufoto.)

⁶ Vanhu va Yehovha namuntlha va tsaka hi ku yendla minzamu swaku va kuma nkama wa wunyingi leswaku va mu tirhela. (1 Ko. 9:3-6) Phela a swo boha ku yendla minzamu yoleyo hikusa a swi bihanga ku va na swona swilo leswi va swi tshikaka swaku va tirhela Yehovha. Hi xikombiso, van’wani va tshika ku yendla mintirho leyi a va yi rhandza, va tshika tiyindlo ta vona, va boha ku tshama nkamanyana na va nga chadanga kumbe va boha ku nga hantli va kuma vana loko se va chadile. Van’wani va langa ku ya tirha lani ku nga ni xilaveko, hambiloko ku yendla leswo swi nga yendlaka swaku va va kule ni maxaka ni vanghanu va vona. Kambe vanyingi va hina hi yendla minzamu leyo hi leswi hi lavaka ku tirhela Yehovha. Se tiyiseka swaku minzamu hinkwayu leyi u yi yendlaka, ku nga na mhaka swaku i yitsongo kumbe i yikulu, Yehovha wa yi vona naswona a yi nyika lisima. — Heb. 6:10.

TINYIMISELI KU KALA U NGA FANI NI VANHU VAN’WANI

7. Hi mhaka muni minkama yin’wani a swi va karhatela Vanaziri ku hetisisa xitshembiso xa vona? (Tinhlayo 6:5) (Vona mufoto.)

⁷ Lerha Tinhlayo 6:5. Vanaziri a va nga fanelanga va tsemeta misisi. Ku yendla leswo, a swi ta kombisa swaku va tinyiketele ka Yehovha hi ku helela. Muyisrayele lweyi a a ta heta malembe ya manyingi na a li Munaziri a a ta va ni misisi ya ku leha naswona vanhu a va ta swi vona hi ku vevuka swaku yena i Munaziri. Loko Vayisrayele a vo hlonipha Vanaziri ni ku tlhela va va kutxa ku hetisisa xitshembiso xa vona a swi ta vevukela Vanaziri ku va va nga fani ni vanhu van’wani, va tlhela va hetisisa leswi va nga swi tshembisa. Lexi twisaka ku vava, hi leswaku ku ve ni nkama lowu Vayisrayele va nga nyima ku hlonipha ni ku pfuna Vanaziri. Hi xikombiso, ka nkama wa muprofeta Amosi, Vayisrayele lava a va nyime ku tirhela Xikwembu a va “nyika vhinyu Vanaziri swaku va phuza.” Swi nga yendleka a va yendla leswo leswaku Vanaziri va ta tlula nawu lowu a wu ku a va fanelanga va phuza vhinyu. (Amo. 2:12) Swilo leswi, swi kombisa leswaku a swi lava Vanaziri va tiya nhlana leswaku va hetisisa mintirho ya vona ni ku tlhela va nga fani ni vanhu van’wani.

8. A xikombiso xa Benjamin xi ku pfunise ku yini?

⁸ Hi ku pfuniwa hi Yehovha na hina hi nga swi kota ku kombisa leswaku a hi fani ni vanhu van’wani hambiloko hi chavanyana. Hi leswo swi nga yendlekela Benjamin wa 10 wa malembe lweyi a tshamaka aNoruega. Hi mhaka ya leswi ku nga ni nyimpi aUcrânia, a xikola ka yena va yendle ntlhanganu lani hinkwavu a va fanele va yambala mpahla ya ku fana ni tikori ta bandera la Ucrânia va tlhela va yimbelela lisimu  leswaku va seketela vanhu va Ucrânia. Leswaku Benjamin a nga vi kona ka ntlhanganu lowu, a sukile lani a va li kona a ya nyima ka kule. Kambe profesora wa yena a mu vonile a gama a mu vitana a ku: “Tani lani hi ku kahlula. Hikusa hinkwerhu hi nyimele wena!” Benjamin a game a tshinela ka profesora wa yena naswona na a nga chavi a mu byela leswi: “Phela mina a ni tipeti ka swilo swa politika. Ku vula ntiyiso, Timboni ta tinyingi ta Yehovha ti li djele hi mhaka ya leswi ti nga yala ku ya nyimpini.” Profesora wa yena a nga mu sindzisanga swaku a tipatsa na vona, a swi twisisile leswi Benjamin a nga mu byela swona. Kambe vakolega va yena va tlhele va sungula ku mu vutisisa swaku hi mhaka muni a nga tipatsi na vona. Benjamin a chavenyana naswona a ku chota kutsongo leswaku a sungula ku rila. Kambe a game a va byela leswi a nga byela profesora wa yena. Loko a fike kaya a byele vapsali va yena ndlela leyi Yehovha a nga mu pfuna hi yona swaku a kota ku nyimela lipfumelo la yena.

9. Hi nga yendla yini swaku hi tsakisa mbilu ya Yehovha?

⁹ Vanhu va vanyingi va swi vona swaku hi hambanile na vona hikusa hina hi yingisa Yehovha. Phela swi lava hi nga chavi swaku hi byela vakolega va hina a xikola kumbe antirhweni swaku hi Timboni ta Yehovha. Funtshi leswi xiyimu xa misava xi yaka xi biha swi ya swi tika hintamu ku hanya hi minawu ya Bibele ni ku tlhela hi chumayela mahungu ya ku tsakisa ka van’wani. (2 Tm. 1:8; 3:13) Minkama hinkwayu khumbuka swaku mbilu ya Yehovha ya tsaka, loko na hi nga chavi hi tinyimisela ku kala hi nga fani ni vanhu lava va kalaka va nga mu tirheli. — Swiv. 27:11; Mal. 3:18.

TAMA U RHANGISA YEHOVHA KA WUTOMI LA WENA

10. Hi mhaka muni a swi va karhatela Vanaziri ku yingisa nawu lowu nga ka Tinhlayo 6:6, 7?

¹⁰ Lerha Tinhlayo 6:6, 7. Vanaziri a va nga fanelanga va va kusuhi ni munhu lweyi a nga fa. Swi nga yendleka u pimisa swaku a swi nge te va karhatela ku yendla leswo. Kambe a swi ta mu karhatela Munaziri loko ku li xaka la yena li nga fa. Phela hi nkama lowuyani loko munhu a fa, vanhu a va tolovela ku va kusuhi ni ntsumbu wa yena. (Yoh. 19:39, 40; Min. 9:36-40) Kambe Munaziri a a nga fanelanga a swi yendla leswo. Hambiloko ku li xaka la yena li nga fa, Munaziri a a fanele a tama a hetisisa leswi a nga swi tshembisa. Leswo swi kombisa swaku lava a va li Vanaziri a va ni lipfumelo la ku tiya hintamu. Phela Yehovha a a va nyika ntamu Vanaziri swaku va tama va mu tirhela hambiloko va kumana ni swikarhatu swoleswo.

11. Hi lava ku yendla yini loko minkama yin’wani swi lava leswaku hi yendla swiboho ka mindjangu ya hina? (Vona mufoto.)

 ¹¹ Ka hina, ku tinyiketela ka Yehovha i ka lisima hintamu. Leswo swi khumba xiboho xin’wani ni xin’wani hi xi yendlaka ka mindjangu ya hina. Naswona hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi hlayisa mindjangu ya hina, kambe a hi tshiki ku yendla ku rhandza ka Yehovha leswaku hi tsakisa maxaka ya hina. (Mat. 10:35-37; 1 Tm. 5:8) Minkama yin’wani hi fanele hi yendla swiboho swa ku maxaka ya hina a ma nge te swi tsakela, kambe leswi swi tsakisaka Yehovha.

12. I mpsini leswi Alexandru a nga swi yendla nkama lowu a nga kumana ni xikarhatu ka ndjangu wa yena naswona i mpsini leswi a kalaka a nga swi yendlanga?

¹² Vona xikombiso xa Alexandru ni nsati wa yena Dorina. Vona va sungule ku djondza Bibele, kambe ndzhaku ka lembe lin’we Dorina a nyime ku djondza naswona a a lava leswaku nuna wa yena na yena a nyima. Alexandru a mu byele hi ndlela ya ku rhula swaku yena a a nge te nyima ku djondza. Kambe Dorina a nga swi tsakelanga, yena a zame ku yendla hinkwaswu leswi a nga swi kota swaku nuna wa yena a nyima ku djondza. Kambe Alexandru a nga nyimanga ku djondza. Yena a zame ku twisisa swaku hi mhaka muni Dorina a a yendla leswiyani, kambe a swi mu vevukelanga Alexandru. Minkama yin’wani, Dorina a a mu kaneta Alexandru a tlhela a mu tlhava hi marito. Se leswo a swi mu godolisa Alexandru lakakuva a pimisa ni ku nyima ku djondza Bibele. Kambe a nga nyimanga, yena a tame a rhangisa Yehovha ka wutomi la yena, hi nkama wolowu wa wun’we a a kombisa lirhandzu ka nsati wa yena a tlhela a mu hlonipha. Leswo swi yendle leswaku nsati wa yena a tlhela a sungulisa ku djondza Bibele a tlhela a tsakamisiwa. — Vona vhidiyo leli nge Alexandru Na Dorina Văcar: “Lirhandzu Li Lehisa Mbilu Naswona Li Ni Wumbilu” ka xiyenge lexi nge “Ntiyisu Wu Txintxa Wutomi La Vanhu” ka site la jw.org.

13. Hi nga swi kombisa ku yini swaku hi rhandza Yehovha ni leswaku ha wu rhandza ndjangu wa hina?

¹³ Yehovha i Musunguli wa ndjangu naswona a lava swaku mindjangu ya hina yi tsaka. (Efe. 3:14, 15) Se, loko hi lava ku tsaka hi fanele hi yendla swilo hi ndlela leyi tsakisaka Yehovha. U nga kanakani swaku Yehovha wa tsaka loko a ku vona u yendla minzamu swaku u tama u mu tirhela ni ku tlhela u hlayisa ndjangu wa wena ni ku wu khoma hi xihlonipho ni hi lirhandzu. — Rom. 12:10.

PFUNA VAN’WANI SWAKU VA TEKELELA VANAZIRI

14. Hi vamani lava hi faneleke hi va tiyisa hi marito ya hina?

¹⁴ Hinkwavu lava langaka ku tirhela Yehovha namuntlha va fanele va tinyimisela ku tikarhata  hintamu swaku va mu tirhela hileswi va mu rhandzaka. Minkama yin’wani ku yendla leswo swa karhata, se hi nga va pfunisa ku yini van’wani swaku va tikarhatela ku yendla ku rhandza ka Yehovha? Hi nga yendla leswo hi ku va kutxa hi marito ya hina. (Yob. 16:5) Indjhe ku ni vamakwerhu abandleni ka wena lava va vevukisaka wutomi swaku va yengesela ntirho wa vona ka Yehovha? U tiva majovhem lawa ma tamaka ma tshembeka loko ma li xikola hambiloko swi ma karhatela? U tiva makwerhu kumbe xidjondzo xa Bibele lexi xi tamaka xi tirhela Yehovha hi ku tshembeka hambiloko xi kanetiwa hi maxaka? Tinyimiseli swaku u yendla hinkwaswu leswi u nga swi kotaka swaku u tiyisa vanhu lava u tlhela u va byela leswaku swa ku tsakisa ku vona ku tiyisela ka vona ni hinkwaswu leswi va swi yendlaka swaku va tama va tirhela Yehovha. — Flm. 4, 5, 7.

15. I mpsini leswi van’wani va swi yendlaka swaku va pfuna lava va nga ka ntirho wa nkama hinkwawu?

¹⁵ Minkama yin’wani hi nga tinyimisela ku pfuna vamakwerhu lava va nga ka ntirho wa nkama hinkwawu. (Swiv. 19:17; Heb. 13:16) Leswo, hi leswi makwerhu mun’wani wa xisati lweyi a nga guga a tshamaka aSri Lanka a nga tinyimisela ku swi yendla. Yena a yengeseliwe swimalani ka male leyi a a yi hola ya reforma. Yena a a lava ku pfuna vapfuli va ndlela vambirhi lava a va kumana ni swikarhatu swa male swaku va tama va yendla ntirho wa vona. A game a yendla xiboho xa ku tsakisa swinene hi ku va hakelela male wheti ni wheti swaku va vulavula hi telefoni.

16. Hi nga djondza yini ka Vanaziri?

¹⁶ Ha tiyiseka swaku hi djondze swilo swinyingi ka xikombiso xa Vanaziri. Kambe xitshembiso lexi Vanaziri a va xi yendla xi tlhela xi hi djondzisa swin’wani hi Papayi wa hina Yehovha. Xi hi djondzisa swaku Yehovha wa swi tiva swaku hina hi lava ku mu tsakisa ni leswaku hi tinyimisele ku yendla minzamu yin’wani ni yin’wani swaku hi hetisisa leswi hi nga swi tshembisa nkama hi nga tinyiketela ka yena. Ni leswaku Yehovha a hi nyika lisima hi ku va a hi nyika mukhandlu wa ku va hi kombisa leswaku ha mu rhandza. (Swiv. 23:15, 16; Mar. 10:28-30; 1 Yo. 4:19) Phela a xitshembiso xa Vanaziri xi tlhela xi kombisa swaku Yehovha wa yi vona minzamu leyi hi yi yendlaka ni leswaku wa hi rhandza hi mhaka hinkwaswu leswi hi mu yendlelaka swona. Se, a hi tinyimiseleni swaku hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi tama hi tirhela Yehovha ni ku va minkama hinkwayu hi mu yendlela hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka.