1. Hi mhaka muni minkama yin’wani hi chava?

 NKAMA hi nga djondza Bibele swi hi pfunile swaku hi nga ha chavi lifu, madimoni kumbe leswi nga ha tshukaka swi yendleka ka nkama lowu taka. Kambe minkama yin’wani hinkwerhu hi nga ha chava. Hi mhaka muni? Hikusa hi hanya ka masiku lawa ma nga tala hi swilo swa ku chavisa, swa ku fana ni tinyimpi, wubihi ni mavabyi. (Luk. 21:11) Minkama yin’wani hi nga ha chava mimfumu leyi yi hi hluphaka kumbe maxaka ya hina lawa ma kalaka ma nga hi tsakeli hileswi hi nga Timboni ta Yehovha. Van’wani va chava swaku a va nga ta swi kota ku swi tiyiselela swikarhatu leswi va kumanaka na swona swoswi kumbe leswi va nga ta kumana na swona ka nkama lowu taka.

2. Tlhamusela leswi nga yendlekela Davhida nkama na a li ka doropa la Gati.

² Hambi Davhida na yena a a chava. Hi xikombiso, nkama Sawulo a a lava ku mu dlaya, Davhida a balekile a ya tumbela ka doropa la Vafilista la Gati. Hosi ya Gati yi game yi twa swaku Davhida lweyi a a tumbele ka tiko la yona a a li wanuna wa matimba hintamu swinene lweyi vanhu vanyingi a va yimbelela va vula swaku a dlaye Vafilista va vanyingi. Se a nkama Davhida a nga tiva swaku a hosi ya Gati ya swi tiva leswo, a sungule ku chava. A a chava yini? A a chava swaku hosi ya Gati yi nga tshuka yi mu yendlela swa ku biha. (1 Sa. 21:10-12) Se i ntxini xi nga pfuna Davhida swaku a nga ha chavi?

3. Hi ku ya hi Tipisalema 56:1-3, 11, i mpsini leswi nga pfuna Davhida swaku a nga ha chavi?

³ Ka buku la Pisalema 56, Davhida a vulavula hi leswi a a titwisa xiswona nkama na a ha li Gati. Davhida a vula swaku i mpsini leswi a swi mu yendla a chava ni swaku a swi kotise ku yini ku swi hlula. Phela nkama lowu Davhida a a chava a a mu tshemba hintamu Yehovha. (Lerha Pisalema 56:1-3, 11.) Naswona hi ku pfuniwa hi Yehovha Davhida a kote ku yendla nchumu lexi a xi nga tolovelekanga swaku a ponisa wutomi la yena. Davhida a tiyendle ingi wa hlanya.  Se leswo swi yendle hosi ya Gati yi pimisa swaku Davhida i nhlanyi. Yi gama yi mu hlongola ka tiko la yona. Se Davhida a ponisa swoleswo. — 1 Sa. 21:13–22:1.

4. Hi nga yendla yini swaku hi tama hi mu tshemba Yehovha? Tlhamusela.

⁴ Na hina loko hi tshemba Yehovha a hi nga ta chava nchumu. Kambe i mpsini leswi hi faneleke hi swi yendla swaku hi mu tshemba hintamu Yehovha, ngopfungopfu loko hi kumana ni minchumu leyi yi hi yendlaka hi chava? Pimisa hi xikombiso lexi. A hi nge u tsumbula swaku u ni mavabyi ya ku karhata hintamu, se leswo swi nga ha ku yendla u chava. Kambe u gama u twa swaku ku ni dotori lweyi a nga tshama a daha vanhu lava a va ni mavabyi ya ku fana ni ya wena, naswona dotori lweyi loko u mu yela a ta ku yingisela a tlhela a twisisa leswi u titwisaka xiswona. Se leswo swi ku yendla u nga ha chavi hintamu u tlhela u rhula. Hi ku fana, na hina hi ta ya hi mu tshemba hintamu Yehovha loko hi pimisa hi minchumu leyi a nga yi yendla khale, leyi a yi yendlaka swoswi ni leyi a nga ta yi yendla ka nkama lowu taka. Phela hi leswo Davhida a nga swi yendla. Funtshi hi ta vona leswi a nga swi vula ka Pisalema ndzima 56. Naswona a nkama lowu hi lerhaka hi tlhela hi kambisisa Pisalema leyi, pimisa hi leswi wena u nga swi yendlaka swaku u mu tshemba hintamu Yehovha ni leswaku u nga chavi.

PIMISA HI LESWI YEHOVHA A NGA SWI YENDLA KHALE

5. Hi ku ya hi Tipisalema 56:12, 13, i mpsini leswi Davhida a nga pimisa hi swona swaku a nga ha chavi?

⁵ Nkama Davhida na a li nghozini a a pimisa hintamu hi leswi Yehovha a nga tshama a swi yendla khale. (Lerha Pisalema 56:12, 13.) Phela Davhida a a tshamela ku yendla leswo minkama hinkwayu. Hi xikombiso, minkama yin’wani Davhida a a pimisa hi swilo leswi Yehovha a nga swi yendla leswi a swi mu khumbukisa swaku Yehovha a ni matimba yamakulu funtshi wa va rhandza vanhu. (Ps. 65:6-9) A tlhele a pimisa hi swilo leswi Yehovha a nga swi yendlela vanhu van’wani. (Ps. 31:19; 37:25, 26) A tlhela a pimisa hi ku kongoma hi leswi Yehovha a nga mu yendlela swona yena. Phela ku sukela na wa ha li mutsongo Yehovha a mu hlayisile ni ku mu vhikela Davhida. (Ps. 22:9, 10) Ku pimisa hi minchumu leyi hinkwayu swi pfune Davhida swaku a tama a mu tshemba hintamu Yehovha.

6. Loko hi chava i mpsini swi nga ta hi pfuna swaku hi tshemba Yehovha?

⁶ Loko ku ni nchumu lexi ku yendlaka u chava  hintamu, tivutisi leswi: ‘I mpsini leswi Yehovha a nga tshama a swi yendla?’ U nga ha pimisa hi swilo leswi Yehovha a nga swi yendla lani misaveni. Hi xikombiso, loko hi languta ndlela leyi Yehovha a swi hlayisaka hi yona swinyenyani ni maflori hambileswi swilo leswi swi kalaka swi nga mu gandzeli, se hina ke a nga tsandzeka ku hi hlayisa? A nge tsandzeki. Phela loko hi tinyika nkama wa ku pimisa hi swilo leswi, swi ta yendla swaku hi tama hi tshemba swaku Yehovha minkama hinkwayu a ta hi hlayisa. (Mat. 6:25-32) Phela u nga tlhela u pimisa hi ndlela leyi Yehovha a nga tshama a va pfuna hi yona vanhu va yena. U nga ha djondza ka Bibele hi vanhu lava va nga mu tshemba hintamu Yehovha kumbe u lerha swiperiyensiya swa vamakwerhu lava na vona va nga tshemba Yehovha. a U nga tlhela u pimisa hi leswi Yehovha a nga tshama a ku yendlela swona wena swaku a ku hlayisa. Funtshi u nga ha tivutisa leswi: Yehovha a ni pfunise ku yini swaku ni mu tiva? (Yoh. 6:44) Yehovha a swi hlamulisa ku yini swikhongelo swa mina? (1 Yo. 5:14) Lifu la N’wana wa yena li ni pfunisa ku yini siku ni siku? — Efe. 1:7; Heb. 4:14-16.

7. Leswi nga yendlekela muprofeta Daniyele swi mu pfunise ku yini Vanessa swaku a nga ha chavi?

⁷ Makwerhu Vanessa b wa le Haiti, a kumane ni xikarhatu xaxikulu hintamu swinene. A ku ni wanuna lomu a a tshama kona lweyi a a tshamela ku mu tsalela mamensajem a tlhela a mu fonela a mu sindzisa swaku va rhandzana. Vanessa a a mu byela wanuna lweyi swaku mina a ni lavi nchumu ka wena. Kambe wanuna lwiyani a a nga nyimi a a tama a mu fonela a tlhela a mu tsalela mamensajem. Swi zi swi fika lani ka ku wanuna lweyi a kwata hikusa Vanessa a a nga mu pfumeli. Se a sungula ku mu chavisela. Se leswo swi yendle swaku Vanessa a sungula ku chava hintamu. I ntxini xi nga mu pfuna swaku a nga ha chavi? Vanessa a kombele ku pfuniwa hi doda, se doda leliyani li mu pfunile ku ya mangala a mhaka leyi maphoyiseni. Xin’wani lexi Vanessa a nga xi yendla ku ve ku pimisa hi vanhu lava Yehovha a nga va pfuna khale nkama na va kumana ni swikarhatu. Yena a li: “Ni pimise hi xikombiso xa muprofeta Daniyele. Yena a a nga tekanga xa munhu naswona a a nga wonhanga nchumu kambe va mu tekile va ya mu peta ka xikhele lexi a xi tale hi tinghonyama. Kambe Yehovha a mu hlayisile hambileswi a a li ka xiyimu lexiyani. Se na mina ni khongelile ni kombela swaku Yehovha a ni pfuna ka xiyimu lexi a ni li ka xona.” Loko Vanessa a heta ku khongela a a nga ha chavi. — Dan. 6:12-22.

PIMISA HI LESWI YEHOVHA A SWI YENDLAKA SWOSWI

8. Hi ku ya hi Tipisalema 56:8, i mpsini leswi Davhida a a tiyiseka hi swona?

⁸ Hambileswi a a li nghozini aGati, Davhida a a nga pimisi hi leswi a swi mu yendla a chava. Kambe a a pimisa hi leswi Yehovha a a mu yendlela swona swaku a mu pfuna. Davhida a a swi vona swaku Yehovha wa mu kongomisa, wa mu vhikela ni swaku wa swi twisisa leswi a a titwisa xiswona. (Lerha Pisalema 56:8.) Davhida a tlhele a seketeliwa ni ku pfuniwa hi munghanu wa yena Yonatani ni muprista wamukulu Ahimeleki. (1 Sa. 20:41, 42; 21:6, 8, 9) Davhida a tlhele a swi vona swaku hambileswi Hosi Sawulo a a lava ku mu dlaya, Yehovha a mu ponisile. Se hinkwaswu leswo swi yendle Davhida a swi vona swaku Yehovha wa swi twisisa swikarhatu leswi a a kumana na swona.

9. Indjhe Yehovha wa swi vona swikarhatu leswi hi kumanaka na swona? Nyikela xikombiso.

⁹ Loko ku ni nchumu lexi ku yendlaka u chava, khumbuka swaku Yehovha wa swi vona leswi ku karhataka ni swaku wa swi twisisa leswi u titwisaka xiswona. Hi xikombiso, nkama lowu Yehovha a nga vona swaku Vayisrayele va hluphiwa hintamu aGibita, a vavisekile. (Eks. 3:7) Davhida a tshame a yimbelelela Yehovha a mu byela leswi: “Hikusa  u vone ku karhateka ka mina; wa ma tiva mahlomulu ya mina.” (Ps. 31:7) Handle ka leswo, nkama lowu vanhu va Yehovha a va hlupheka, hambiloko va hlupheka hi mhaka ya swihoxo swa vona na yena Yehovha a a vaviseka. (Esa. 63:9) Hi mhaka leyo, loko ku ni nchumu lowu wu ku yendlaka u chava, tiyiseka swaku Yehovha wa swi twisisa leswi u titwisaka xiswona ni swaku a swi lava hintamu ku ku pfuna swaku u rhula.

10. I ntxini lexi ku tiyisekisaka swaku Yehovha wa swi vona swikarhatu leswi u kumanaka na swona ni swaku a ta ku pfuna swaku u swi hlula?

¹⁰ Minkama yin’wani loko hi kumana ni xikarhatu xaxikulu hintamu, swi nga hi karhatela ku vona swaku Yehovha wa hi pfuna. I mpsini leswi hi nga swi yendlaka? Hi nga khongela hi kombela Yehovha swaku a hi pfuna hi vona voko la yena ka xikarhatu lexi hi kumanaka na xona. (2 Tih. 6:15-17) Xin’wani lexi hi nga xi yendlaka i ku va hi pimisa hi mintlhanganu leyi hi nga na yona, tinhlamulu leti vamakwerhu va ti nyikelaka, mabuku lawa hi nga na wona, mavhidiyo kumbe tinsimu ta broadcasting leti hi nga na tona. Loko hi nyima hi pimisa hi swilo leswi, hi ta swi vona swaku Yehovha wa swi tirhisa swaku a hi tiyisa. (Esa. 65:13; Mar. 10:29, 30) Funtshi swilo leswi swi kombisa swaku Yehovha a ni mhaka na hina. (Esa. 49:14-16) Ni leswaku hi nga mu tshemba ka xikarhatu xin’wani ni xin’wani lexi hi kumanaka na xona.

11. I mpsini leswi nga pfuna Aida swaku a nga ha chavi?

¹¹ Makwerhu Aida lweyi a tshamaka Senegal a swi vonile loko Yehovha a mu pfuna ka xikarhatu lexi a nga kumana na xona. Leswi a a li yena n’wana wa matevula, vapsali va yena a va nyimela swaku a tirha kuva a kuma male ya ku tihlayisa a tlhela a va hlayisa. Kambe makwerhu Aida a vevukise wutomi swaku a ta kota ku va mupfuli wa ndlela. Kambe hi ku famba ka nkama a swi nga mu vevukeli ku kuma male ya ku yenela. Hi mhaka leyo, maxaka ya yena ma sungule ku mu kwatela. Yena a li: “A ni chava, funtshi a ni pimisa swaku a ni nga ha ta swi kota ku hlayisa vapsali va mina ni swaku vanhu a va nga ha ta va ni mhaka na mina. Handle ka leswo, ni sole na Yehovha hi mhaka ya swilo swa ku biha leswi a swi ni yendlekela.” Kambe makwerhu Aida a game a yingisela dixkursu amintlhanganwini leli nga mu pfuna. Yena a li: “Makwerhu lweyi a a veka dixkursu a hi khumbukise swaku ku nga na mhaka swaku swikarhatu leswi hi kumanaka na swona swi gama kwini, Yehovha wa swi vona. Hi kutsongokutsongo hi ku pfuniwa hi madoda ni van’wani ni ye ni swi vona swaku  Yehovha wa ni rhandza. Ni sungule ku khongela ka Yehovha na ni tshemba swaku wa ni twa. Funtshi nkama a ni vona swaku Yehovha wa swi hlamula swikhongelo swa mina a ni rhula.” Hi ku famba ka nkama makwerhu Aida a kume ntirho lowu nga mu pfuna swaku a tama a tihlayisa, a va mupfuli wa ndlela, a pfuna vapsali va yena ni ku pfuna vanhu van’wani. Makwerhu lweyi a tlhela a vula leswi: “Leswi nga ni yendlekela swi ni djondzise swaku ni nga mu tshemba Yehovha na ni nga kanakani nchumu. Swoswi loko se ni khongelile ka Yehovha ni titwa ni yo pee. Ku chava ka mina ku nyamalala.”

PIMISA HI LESWI YEHOVHA A NGA TA SWI YENDLA KA NKAMA LOWU TAKA

12. Hi ku ya hi buku la Tipisalema 56:9, i ntxini lexi Davhida a a tiyiseka hi xona?

¹² Lerha Pisalema 56:9. Ndzimana leyi yi kombisa nchumu xin’wani lexi nga pfuna Davhida swaku a nga chavi hintamu hambiloko a li ka xiyimu xa ku tika hintamu swinene: Ku nga ku pimisa hi leswi Yehovha a a tshembise ku mu yendlela swona ka nkama lowu taka. Davhida a a swi tiva swaku Yehovha a a ta mu ponisa ka xikarhatu lexi a a kumana na xona hi nkama wa kona hikusa se a a mu tshembisile swaku a ta va hosi aIsrayele. (1 Sa. 16:1, 13) Se, ka Davhida loko Yehovha a za a hlaya nchumu a swo fana ni loko se xi yendlekile.

13. I mpsini leswi hi nga tiyisekaka hi swona?

¹³ Se wena ke, i mpsini leswi Yehovha a nga ta ku yendlela swona? Ha swi tiva swaku Yehovha a nga ta hi vhikela ka swikarhatu hinkwaswu leswi hi kumanaka na swona. c Hambileswo, ku nga na mhaka swaku swikarhatu leswi hi kumanaka na swona swi gama kwini, Yehovha a ta swi helisa hinkwaswu ka misava ya nyuwani. (Esa. 25:7-9) Yena a ni matimba ya ku pfuxa lava nga fa, a hi daha ka mavabyi lawa hi nga na wona a tlhela a helisa vakaneti va hina. — 1 Yo. 4:4.

14. I mpsini leswi hi faneleke hi pimisa hi swona?

¹⁴ Loko u chava pimisa hi minchumu ya ku tsakisa leyi Yehovha a hi tshembisaka ku hi yendlela yona ka nkama lowu taka. Tivoni se na u hanya ka misava ya nyuwani na Sathana a nga ha li kona, na lava yendlaka swilo swa ku biha va nga ha li kona, funtshi na wena u nga ha na xidjoho hi kutsongokutsongo. Kambe u nga ha tivutisa leswi: ‘Ni nga swi yendlisa ku yini leswo?’ Ka kongresu la 2014 ku kombisiwe mulumuzana mun’wani na a bula ni ndjangu wa yena hi 2 Timotiya 3:1-5. A txintxe marito ya ndzimana liyani hi marito man’wani lawa a ma kombisa swaku a wutomi a li ta tshamisa ku yini ka misava ya nyuwani. A yi txintxile a yi vekisa xileswi: “Kambe swi tivi swaku ka misava ya nyuwani hi ta tikhorisa hi wutomi funtshi na hi tsakile. Hikusa vanhu va ta rhandzana, va ta tiveka hansi, va vulavula swilo swa ku tsakisa, va ta yingisa vapsali, va ta khensa, va tshembeka, va kombisa lirhandzu, va nga womeleli ka mavonelo ya vona, va ta tikhoma, va va ni lirhandzu, va rhandza swaswinene, va nga xengi, va nga rhandzi ku titsakisa kambe va rhandza Xikwembu, va ta xi gandzela hi timbilu ta vona hinkwatu funtshi va ta swi kombisa leswo hi mahanyelo ya vona. Vanhu lava tshama na u li kusuhi na vona.” Indjhe u tshuka u bula ni ndjangu wa wena kumbe ni vamakwerhu hi leswi wutomi li nga ta tshamisa xiswona ka misava ya nyuwani?

15. Hambileswi Tania a a chava, i mpsini leswi nga mu pfuna swaku a nga ha chavi?

¹⁵ Makwerhu Tania lweyi a tshamaka Macedónia do Norte a kumane ni xikarhatu xaxikulu. Vapsali va yena a va mu hlupha hintamu hileswi a a djondza Bibele. Yena a li: “Leswi a ni swi chava hi swona swi nga gama swi yendleka. Mamani wa mina a a ni ba loko ni vuya hi mintlhanganwini. Vapsali va mina a va ni byela swaku va ta ni dlaya loko no tshuka ni va Mboni ya Yehovha.” Hi wugamu Tania va mu hlongole kaya. Se i ntxini xi nga mu pfuna swaku a nga chavi? Ku ve ku pimisa hi leswi Yehovha a nga ta mu yendlela swona ka nkama lowu taka. Yena a tlhela a vula leswi: “A ni  pimisa hi leswi a ni ta tsakisa xiswona hi masiku ni masiku loko a no tama ni tshembeka ka Yehovha. A ni tlhela ni pimisa hi swilo swaswinene leswi Yehovha a a ta ni nyika swona ka misava ya nyuwani, ni ku khumbuka swaku loko se ni li ka yona swilo swa ku biha leswi swi ni humelelaka namuntlha a swi nga ha ta ta ka mimpimiso ya mina.” Makwerhu Tania a tama a tirhela Yehovha hi ku tshembeka. Naswona hi ku pfuniwa hi Yehovha a kume yindlo swaku a tshama ka yona. Swoswi, a chade ni makwerhu wa ku tshembeka naswona hawumbirhi ka vona va tirhela Yehovha na va tsakile ka ntirho wa nkama hinkwawu.

TAMA U MU TSHEMBA YEHOVHA NAMUNTLHA

16. I mpsini swi nga ta hi pfuna ku kala hi nga chavi loko leswi nga ka Luka 21:26-28 swi yendleka?

¹⁶ Ka nhlomulu wawukulu vanhu va ta rhurhumela hi ku chava. Kambe vanhu va Yehovha a va nga ta chava. (Lerha Luka 21:26-28.) Hi mhaka muni? Hi mhaka se va ta va va li vonile voko la Yehovha ka wutomi la vona funtshi va ta tshemba swaku Yehovha a ta va pfuna. Hi xikombiso, Tania lweyi hi nga bula hi yena a vula swaku swikarhatu leswi a nga kota ku swi hlula swi mu djondzise swilo leswi mu pfunaka ka hlula swikarhatu leswi a kumanaka na swona swoswi. Yena a li: “Ni swi vonile swaku a ku na xikarhatu ni xin’we lexi Yehovha a nga tsandzekaka ku hi pfuna ka xona. Minkama yin’wani swi nga tikomba ingaku i xikulu hintamu funtshi a hi nga ta swi kota ku huma ka xona kambe leswo a hi ntiyiso hikusa Yehovha a ni matimba yamakulu swinene ku tlula xikarhatu lexi hi kumanaka na xona. Hi mhaka leyo, hambiloko xo tikomba ingaku i xikulu, xi ta va ni magamu.”

17. Ndzimana ya lembe ya 2024 yi nga hi pfunisa ku yini? (Vona mufoto wa pajina la ku sungula.)

¹⁷ Loko ha ha tshama ka misava leyi, ha ha ta kumana ni swiyimu leswi nga ta hi yendla hi chava. Kambe ku fana na Davhida hi nga swi kota ku tama hi rhula hambiloko hi kumana ni swikarhatu. I ntxini xi nga ta hi pfuna? I ku va hi yendla leswi ndzimana ya lembe ya 2024 yi vulaka swona. Yona yi li: “Loko ni chava, ni tshemba wena [Yehovha].” (Ps. 56:3) Buku lin’wani loko li tlhamusela ndzimana leyi li li: “Davhida a a nga tshameli ku pimisa hi swikarhatu swa yena kumbe hi swilo leswi a swi mu yendla a chava. Kambe a a pimisa hi lweyi a a ta mu pfuna.” Tinyiki nkama wa ku pimisa hi marito ya ndzimana ya lembe leli ka tiwheti leti landzelaka ngopfungopfu loko u kumana ni swikarhatu leswi nga ta ku yendla u chava. Tlhela u tinyika nkama wa ku pimisa hi swilo leswi Yehovha a nga tshama a swi yendla khale, leswi a swi yendlaka swoswi ni leswi a nga ta swi yendla ka nkama lowu taka. Loko u yendla leswo, ku fana na Davhida u ta vula leswi na u nga chavi nchumu: “Ni tshemba Xikwembu; a ni chavi nchumu.” — Ps. 56:4.