NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 45
LISIMU 138 Kusaseka ka Misisi ya Kubasa
Djondza Ka Leswi Vanhu Va Ku Tshembeka Va Nga Swi Vula Na Va Nge Se Fa
“Lava nga kula a hi vona va nga tlhariha, naswona lava khale a hi vona va nga ni ku twisisa?” — YOB. 12:12.
LESWI HI NGA TA SWI DJONDZA
Ka nhlokomhaka leyi hi ta vona swaku loko hi yingisa Yehovha hi ta kuma minkateko swoswi ni wutomi la ku kala li nga heli ka nkama lowu taka.
1. Vamakwerhu lava nga kula va nga hi pfunisa ku yini?
HINKWERHU minkama yin’wani ha swi lava ku pfuniwa leswaku hi yendla swiboho swa lisima hintamu awuton’wini la hina. Madoda ni vamakwerhu van’wani lava nga wupfa va nga hi pfuna ka mhaka leyo. Hambiloko vamakwerhu lava va li vakulu ka hina, a hi fanelanga hi pimisa leswaku leswi va nga ta hi byela swona se swi hundzeliwe hi nkama. Leswi vamakwerhu lava se va nga hanya nkama wa ku leha, va ni xiperiyensiya xa wutomi naswona va ni wutlharhi, se va nga hi pfuna swaku hi yendla swilo hi ndlela ya wutlharhi. (Yob. 12:12) Phela Yehovha a swi lava hintamu swaku hi djondza ka vamakwerhu lava.
2. Hi ta vulavula hi yini ka djondzo leyi?
2 A khale Yehovha a a tirhisa vavanuna va ku tshembeka lava se a va kulile leswaku a tiyisa ni ku tlhela a kongomisa vanhu va yena. Hi xikombiso, van’wani va vavanuna volavo ku ve Moxe, Davhida na mupostolo Yohani. Phela vavanuna lava va hanye ka minkama ya ku hambana naswona wutomi la vona a li hambanile hintamu. Nkama na va li kusuhi ni ku fa, vavanuna lava va vule marito ya wutlharhi lawa a ma ta pfuna majovhem va tlhela va vulavula hi lisima la ku yingisa Yehovha. Phela Yehovha a yendle leswaku marito ya vona ma tsaliwa ka Bibele leswaku hinkwerhu hi djondza ka wona. Ku nga na mhaka swaku hi majovhem kumbe se hi kulile, hinkwerhu hi nga djondza ka leswi vavanuna lava va nga swi vula. (Rom. 15:4; 2 Tm. 3:16) Ka djondzo leyi hi ta vulavula hi leswi vavanuna lava va nga swi vula na va li kusuhi ni ku fa ni leswaku hi nga djondza yini ka swona.
U “TA HANYA NKAMA WA WUNYINGI”
3. I mpsini leswi Moxe a nga swi yendla?
3 Moxe a tirhele Yehovha wutomi la yena hinkwalu. A ve muprofeta, muyavanyisi, murhangeli a tlhela a va mutsali wa Bibele. Swilo hinkwaswu leswi Moxe a nga swi hanya, swa ku fana ni masingita lawa Yehovha a nga ma yendla ni leswi Yehovha a nga mu tirhisa leswaku a humesa Vayisrayele ka wukarawa aGibita, swi yendle leswaku a va ni xiperiyensiya xa xinyingi hintamu. Naswona Yehovha a tirhise Moxe leswaku a tsala 5 wa mabuku ya ku sungula ya Bibele, funtshi hi yena a nga tsala buku la Tipisalema 90. Naswona swi tikomba ingaku hi yena a nga tsala buku la Tipisalema 91 ni buku la Yobo.
4. I mpsini leswi Moxe a nga va khumbukisa swona Vayisrayele naswona hi mhaka muni?
4 Nkama lowu Vayisrayele a va li kusuhi ni ku nghena ka Tiko la Xitshembiso, Moxe se a a gugile naswona se a a ni kolomuyani ka 120 wa malembe funtshi a a li kusuhi ni ku fa. Se a londzole nkama lowu a wu mu salelile leswaku a tiyisa Vayisrayele hilani a nga kotaka hi kona. a Phela van’wani va Vayisrayele volavo, nkama na va ha li majovhem va swi vonile swilo swa ku hlamalisa leswi Yehovha a nga swi yendla swaku a va chunsa ka tiko la Gibita. (Eks. 7:3, 4) Se Moxe a va khumbukisile hi masingita lawa Yehovha a nga ma yendla, ndlela leyi a nga va khatisa hi yona Vagibita, ndlela leyi a nga va pfuna hi yona ku tlulela Lwandle la ku Psuka, ni leswi a nga mu dlayisa xiswona Faru ni masonchwa ya yena. (Eks. 14:29-31) A tlhela a va khumbukisa ndlela leyi Yehovha a nga va hlayisa hi yona nkama na va li mananga. (Det. 8:3, 4) Se hinkwaswu leswi swi va tiyise hintamu Vayisrayele.
5. I mpsini leswi Moxe a nga tiyisekisa Vayisrayele ka marito ya yena ya wugamu? (Deteronoma 30:19, 20)
5 Leswi Moxe a nga swi vula. (Lerha Deteronoma 30:19, 20.) Moxe a khumbukise Vayisrayele leswaku a va ta va ni wutomi la ku tsakisa va tlhela va hanya nkama wa ku leha ka tiko leli Xikwembu a xi va tshembise lona. Phela tiko leli a va ta tshama ka lona a li sasekile li tlhela li nona hintamu. Moxe a vule a ku: “Yehovha Xikwembu xa wena [xi] ku yisa ka madoropa yamakulu ya ku saseka lawa ma kalaka ma nga yakiwanga hi wena, tiyindlo leti nga tala hi swilo swaswinene leswi u kalaka u nga swi tirhelanga, swihlovo leswi u kalaka u nga swi txelanga ni masimu ya mawuvha ni minsinya ya mawolivhera leyi u kalaka u nga yi byalanga”. — Det. 6:10, 11.
6. Hi mhaka muni Yehovha a pfumelele swaku Vayisrayele va hluliwa?
6 Moxe a tlhele a va ba ndleve Vayisrayele. A va byele swaku loko va lava ku tama va tshama ka tiko leli a va nyikiwe lona, a swi ta lava leswaku va tama va yingisa Yehovha. A tlhele a va khumbukisa hi lisima la kuva va “langa wutomi” hi ku yingisa Yehovha va tlhela va “khoma swi tiya” ka minawu ya yena. Kambe Vayisrayele a va swi yingisanga leswo. Hi mhaka leyo, hi ku famba ka nkama Yehovha a pfumelele Vaasiriya ni Vababilona leswaku va hlula Vayisrayele va tlhela va va teka va va swikarawa. — 2 Tih. 17:6-8, 13, 14; 2 Tik. 36:15-17, 20.
7. Hi djondza yini ka marito ya Moxe? (Vona mufoto.)
7 Hi djondza yini? Ku yingisa swi ta ponisa wutomi la hina. Phela Vayisrayele a va li kusuhi ni ku nghena ka Tiko la Xitshembiso, na hina hi kusuhi hintamu ni ku nghena ka misava ya nyuwani leyi Yehovha a nga hi tshembisa yona, naswona hi wu nyimele hi ku tsaka nkama wolowo. (Esa. 35:1; Luk. 23:43) Sathana ni madimoni ya yena va nga ha ta hi kutxetela swaku hi yendla swilo swa ku biha. (Nhl. 20:2, 3) A ku nga ha ta va ni wukhongeli la mavunhwa leli kanganyisaka vanhu. (Nhl. 17:16) A ku nga ta va ni munhu lweyi a nga ta hluphiwa hi minfumu ya vanhu. (Nhl. 19:19, 20) Yehovha a nga ta pfumelela leswaku vanhu va yendla swa ku biha aParadesini. (Ps. 37:10, 11) Kambe vanhu hinkwavu va ta yingisa minawu ya yena, swoleswo swi ta yendla leswaku vanhu amisaveni hinkwayu va hanya hi ku rhula va tlhela va twanana. Xin’wani hi leswaku vanhu lani misaveni va ta rhandzana va tlhela va tshembana. (Esa. 11:9) Kambe, leswaku hi ta kota ku va kona ka misava leyi Yehovha a hi tshembisaka yona, hi fanela hi tama hi yingisa a minawu ya yena, hikusa leswo swi ta yendla swaku hi hanya misaveni hi masiku ni masiku. — Ps. 37:29; Yoh. 3:16.
Loko hi yingisa Yehovha hi ta hanya aParadesini hi masiku ni masiku (Vona paragrafu 7)
8. Ku pimisa hi xitshembiso xa Yehovha swi mu pfunise ku yini makwerhu mun’wani lweyi a nga misiyonariyu? (Yuda 20, 21)
8 Loko hi tshamela ku pimisa hi xitshembiso xa Yehovha xa ku hi nyika wutomi la ku kala li nga heli, swi ta hi pfuna leswaku hi tama hi mu yingisa hambiloko hi kumana ni swikarhatu. (Lerha Yuda 20, 21.) Phela hinkwerhu hi ni swilo leswi hi faneleke hi swi yampsisa ka wutomi la hina, naswona xitshembiso xa Yehovha xi nga hi pfuna leswaku hi swi yendla leswo. Leswo hi leswi swi nga yendlekela makwerhu mun’wani lweyi a nga misiyonariyu aAfrika, yena a hete malembe ya manyingi na a zama ku yampsisa swin’wani ka wutomi la yena. Yena a li: “Nkama ni nga vona swaku swi nga yendleka ni nga ngheni Paradesini loko ni nga mu yingisi Yehovha, ni vone leswaku a ni fanele ni ya ni yampsisa swin’wani ka wutomi la mina, ni khongele ka Yehovha ni mu kombela leswaku a ni pfuna, se hi ku pfuniwa hi Yehovha ni swi kotile ku hlula.”
HINKWASWU SWI TA KU FAMBELA KAHLE
9. Hi swini swikarhatu leswi Davhida a nga kumana na swona?
9 Davhida a a li hosi ya ku tshembeka, a a li sonchwa la matimba, a a li muprofeta, a a li muchayi a tlhela a tsala mapowema. Hambileswo, a kumane ni swikarhatu swa swinyingi ka wutomi la yena. Hi xikombiso, Sawulo a a mu kweleta Davhida funtshi a a lava ku mu dlaya, se a swi lava a hanya hi ku baleka. Funtshi nkama lowu se a a li hosi swi lave a baleka n’wana wa yena Absalomu lweyi a a lava ku mu tekela wuhosi. Kambe a swi gamelanga kolanu, a swa ha lava Davhida a lwisana ni ku tsandzeka ka yena hikusa a a li munhu wa ku kala a nga hetisekanga. Ka swiyimu hinkwaswu leswi, Davhida a tame a tshembeka ka Yehovha anze a ya fa. Hi swona swi nga yendla Yehovha a za a vula swaku Davhida a a tsakisa mbilu ya yena. Se hi nga tiyiseka swaku hi ta pfuneka hintamu loko hi yingisa switsundzuxu swa wutlharhi leswi wanuna lweyi a nga hi nyika swona! — Min. 13:22; 1 Tih. 15:5.
10. Hi mhaka muni a swi fanelile swaku Davhida a pfuna Solomoni nkama na a nga se va hosi?
10 Hi xikombiso, vona leswi Davhida a nga mu pfunisa xiswona Solomoni lweyi a a ta va hosi leyi a yi ta landzela aIsrayele. Phela a swi fanelile swaku Solomoni a pfuniwa, hikusa Yehovha a a lange Solomoni leswaku a yaka tempele ya ku xonga, leyi vanhu a va ta gandzela Yehovha ka yona. (1 Tik. 22:5) Phela Solomoni a a ni ntirho wa wunyingi wa ku wu yendla, naswona a swi ta lava a pfuniwa hintamu hi Yehovha leswaku a kota ku fuma kahle. Se i mpsini leswi Davhida a nga swi byela Solomoni? A hi swi voneni.
11. Hi ku ya hi 1 Tihosi 2:2, 3, i mpsini leswi Davhida a nga byela Solomoni, naswona hi swini swilo swaswinene leswi a swi yendleka nkama Solomoni a a yingisa Yehovha? (Vona mufoto.)
11 Leswi Davhida a nga swi vula. (Lerha 1 Tihosi 2:2, 3.) Davhida a byele n’wana wa yena Solomoni swaku loko a tama a yingisa Yehovha, Yehovha a a ta mu katekisa. Naswona hi leswo swi nga yendleka ka Solomoni, nkama Solomoni a a mu yingisa Yehovha, Yehovha a a mu katekisa hintamu swinene. (1 Tik. 29:23-25) Hi xikombiso, Solomoni a kume nkateko wa ku yakela Yehovha Tempele ya ku saseka hintamu swinene, naswona manyingi ya marito ya yena ma tsaliwile ka Bibele. Solomoni a tlhele a tiviwa hintamu hileswi a a li hosi leyi a yi ni wutlharhi ni hileswi a a ganyile hintamu. (1 Tih. 4:34) Kambe, hilani Davhida a nga vula hi kona, swilo a swi ta tama swi mu fambela kahle Solomoni loko a tama a yingisa Yehovha. Xa ku biha xa kona, nkama Solomoni se a a kulile a sungule ku gandzela swikwembu swa mavunhwa; se hi mhaka ya leswo, Solomoni a a nga ha li hosi yayinene. Leswi Solomoni a nga tshika ku mu yingisa Yehovha, Yehovha na yena a tshike ku mu katekisa. — 1 Tih. 11:9, 10; 12:4.
Leswi Davhida a nga swi byela Solomoni na a nge se fa, swi hi djondzisa swaku loko hi yingisa Yehovha hi ta va ni wutlharhi leli nga ta hi pfuna ku yendla swiboho swaswinene (Vona maparagrafu 11-12) b
12. Hi nga djondza yini ka leswi Davhida a nga swi vula?
12 Hi djondza yini? Loko hi yingisa hi ta katekisiwa. (Ps. 1:1-3) I ntiyiso swaku Yehovha a nga tshembisi ku hi katekisa hi ku hi nyika male ya yinyingi kumbe ku hi yendla hi va ni ndhuma, ku nga leswi nga yendleka ka Solomoni. Kambe lexi hi nga tiyisekaka hi xona hi leswaku loko hi yingisa Yehovha a ta hi nyika wutlharhi leli nga ta hi pfuna ku yendla swiboho swaswinene ka wutomi la hina. (Swiv. 2:6, 7; Yak. 1:5) Hi xikombiso, li ta hi pfuna kuva hi wu langa kahle ntirho, hi langa kahle leswi hi nga ta hungata hi swona, hi yi tirhisa kahle male ya hina ni ku tlhela hi langa kahle tidjondzo leti hi nga ta ti yendla. Ku nga li leswo ntsena, wutlharhi la Yehovha li nga tlhela li hi vhikela ka swikarhatu leswi nga tala ka misava leyi ya Sathana. (Swiv. 2:10, 11) Funtshi li nga tlhela li hi pfuna kuva hi kuma vanghanu va ku tshembeka ni ku tlhela hi tsaka ka ndjangu wa hina.
13. I mpsini swi nga pfuna Carmen leswaku a yendla xiboho xaxinene?
13 Carmen wa Moçambique a a pimisa swaku ku ya univhersidadi a swi ta yampsisa wutomi la yena. Hi mhaka leyo, a sungule ku djondza univhersidadi. Yena a li: “A ni swi rhandza hintamu leswi a ni swi djondza, kambe a ni nga na nkama ni ntamu wa ku yendla swilo swin’wani. A ni nghena 7:30 ni huma 18 wora. Phela a swi ni karhatela ku ya mintlhanganwini naswona hi kutsongokutsongo ni ye ni swi vona swaku a wunghanu la mina na Yehovha a li ya li hola. Se ni vone swaku a ni tirhela tihosi timbirhi.” (Mat. 6:24) Yena a khongele ka Yehovha a mu byela hinkwaswu leswi a swi mu humelela a tlhela a hamba mapexkiza ka mabuku ya nhlengeletanu. Carmen a li: “Ndzhaku ka loko madoda ni mamani wa mina va ni pfunile, ni vone swi yampsa ni tshika ku fundha a univhersidadi, ni gama ni nghenela ntirho wa nkama hinkwawu. A ni kanakani swaku xiboho lexi ni nga xi yendla hi xona xaxinene, naswona ni tsakile hintamu ka wutomi la mina.”
14. Hi djondza yini ka leswi Moxe na Davhida va nga swi vula?
14 Moxe na Davhida a va mu rhandza hintamu Yehovha naswona a va swi tiva swaku i swa lisima hintamu ku mu yingisa. Hi mhaka leyo, nkama na va li kusuhi ni ku fa va pfune vanhu van’wani leswaku va tekelela xikombiso xa vona, va tlhela va swi kombisa kahle leswaku loko munhu a tshika ku mu yingisa Yehovha a nge yi kumi minkateko ya yena. Leswi vavanuna lava va nga swi vula swi nga hi pfuna na hina namuntlha. Loko se ku hundze malembe ya manyingi na Moxe na Davhida va file, Yehovha a tirhise munhu mun’wani wa ku tshembeka leswaku a vulavula hi lisima la ku tama hi tshembeka ka Yena. A hi djondzeni hi yena munhu lweyi.
KU TSHEMBEKA KA YEHOVHA SWI TISA NTSAKU
15. I mpsini leswi mupostolo Yohani a nga swi hanya?
15 Yohani a a li mupostolo lweyi Yesu a a mu rhandza hintamu. (Mat. 10:2; Yoh. 19:26) Yohani a ve na Yesu nkama na a li lani misaveni, a vonile masingita lawa Yesu a nga ma yendla i funtshi a ve na yena nkama a nga kumana ni swikarhatu. A tlhelile a vona Yesu nkama lowu a nga dlayiwa, a tlhela a mu vona se na a pfuxiwile. Xin’wani hi leswaku Yohani a va vonile Vakreste nkama na va ya va yengeseleka, funtshi yena a hanyile a za a swi vona loko mahungu ya ku tsakisa ma “chumayeliwa ka vanhu hinkwavu la misaveni.” — Kol. 1:23.
16. Leswi Yohani a nga swi tsala swi tiyisa vamani?
16 Yohani a ve ni nkateko wa ku tsala mabuku ya Bibele, phela leswi a nga swi tsala swi nga hi tiyisa hina hinkwerhu hi tirhelaka Yehovha namuntlha. Hi xikombiso, loko se a gugile a tsale buku la Nhlawutelo. (Nhl. 1:1) Naswona a tsale lin’we la mabuku lawa ma vulavulaka hi wutomi la Yesu leli vitaniwaka hi vito la yena. Yohani a tlhele a tsala makarta manharhu lawa ma kumekaka ka Bibele, naswona karta la wunharhu leli a nga li tsala a a li yisa ka Gayo lweyi a a mu rhandza hintamu ingi o va n’wana wa yena. (3 Yo. 1) Phela swi nga yendleka a ku ni Vakreste vavanyingi lava Yohani a a va rhandza swinene ingi hi loko vo va vana va yena.
17. Hi ku ya hi 3 Yohani 4, i mpsini leswi hi yendlaka hi tsaka?
17 Leswi Yohani a nga swi tsala. (Lerha 3 Yohani 4.) Leswi Yohani a nga swi tsala swi hi pfuna ku twisisa leswaku ku yingisa Yehovha swi tisa ntsaku. Nkama lowu Yohani a nga tsala karta la yena la wunharhu, a ku ni vanhu lava a va hangalasa tidjondzo ta mavunhwa abandleni. Kambe, a ku ni vanhu van’wani lava a va “famba ntiyisweni” naswona vanhu volavo a va tama hanya hi minawu ya Yehovha. (2 Yo. 4, 6) Phela a va tsakisa Yohani va tlhela va mu tsakisa hintamu Yehovha. — Swiv. 27:11.
18. Hi djondza yini ka marito lawa Yohani a nga ma tsala?
18 Hi djondza yini? Ku tshembeka swi tisa ntsaku. (1 Yo. 5:3) Hina hi tsaka hintamu hi ku tiva swaku hi tsakisa mbilu ya Yehovha. Yehovha a tsaka hintamu loko a hi vona na hi yingisa minawu ya yena hi tlhela hi yala ku xengiwa ku yendla minchumu ya ku biha. (Swiv. 23:15) Hambi hi tintsumi ti tsaka hintamu loko ti hi vona na hi yendla leswo. (Luk. 15:10) Xin’wani lexi hi yendlaka hi tsaka i ku vona vamakwerhu lava tshamaka na va tshembekile hambi va kumana ni swikarhatu ka wutomi la vona. (2 Tes. 1:4) Loko misava ya Sathana yi ta helisiwa, hi ta tsaka hi ku tiva swaku hi swi kotile ku tshama na hi tshembekile ka Yehovha anze magamu.
19. Makwerhu Rachel a titwisa ku yini hileswi a nga djondzisa vanhu ntiyiso? (Vona mufoto.)
19 Swin’wani swi hi yendlaka hi tsaka i ku djondzisa vanhu hi Yehovha. Hi xikombiso, makwerhu Rachel lweyi a tshamaka a República Dominicana a li: “I nkateko wawukulu ku va ni djondzisa vanhu hi Yehovha.” Funtshi loko a pimisa hi vanhu hinkwavu lava se a nga va pfuna swaku va djondza hi Yehovha a li: “I ntsaku wawukulu swinene ka mina kuva ni djondzise vanhu va ku tala leswaku va mu tiva Yehovha, va txintxa mahanyelo ya vona va tlhela va mu tshemba. Phela a ntsaku lowu wu tlula swikarhatu hinkwaswu ni swilo hinkwaswu leswi ni nga swi tshika leswaku ni ta kota ku djondzisa vanhu hi Yehovha.”
I ntsaku wawukulu swinene ka hina ku djondzisa van’wani leswaku va yingisa Yehovha va tlhela va mu rhandza (Vona paragrafu 19)
DJONDZA KA LESWI VANHU VA KU TSHEMBEKA VA NGA SWI VULA NA VA NGE SE FA
20. I mpsini leswi Moxe, Davhida na Yohani va fanaka hi swona na hina?
20 Hambileswi Moxe, Davhida na Yohani va nga hanya ka minkama ya ku hambana hintamu ni leyi hina hi hanyaka ka yona, ku ni leswi hi fanaka hi swona. Hi xikombiso, vona a va gandzela Yehovha funtshi na hina hi gandzela Yehovha. Ha khongela, ku nga leswi na vona a va swi yendla. Naswona minkama hinkwayu hi tshemba Yehovha hi tlhela lavetela nkongomiso wa yena, ku nga leswi a va swi yendla na vona. Xin’wanyani xi hi yendlaka hi fana hileswaku ha swi tiva swaku loko hi yingisa Yehovha minkama hinkwayu a ta hi katekisa.
21. Hi yini minkateko leyi nga ta kumiwa hi lava yingisaka leswi swi nga vuliwa hi Moxe, Davhida na mupostolo Yohani?
21 Phela hi swi navela hintamu ku swi tirhisa leswi vavanuna lava va nga swi vula na va nge se fa ni ku mu yingisa Yehovha. Loko hi yendla leswo, Yehovha a ta hi katekisa hintamu, naswona a ta hi nyika wutomi la ku tsakisa, wutomi la ku kala li nga heli! (Det. 30:20) Hi ta tsaka hintamu hi ku tiva swaku ha mu tsakisa Yehovha Papayi wa hina wa ku hi rhandza, naswona hi ta tsaka hintamu hi ku tikhorisa hi minkateko leyi Yehovha a nga ta hi nyika yona. — Efe. 3:20.
LISIMU 129 Hita Ya Mahlweni Hi Tiyisela
a Vayisrayele va vanyingi lava nga vona leswi Yehovha a nga va ponisisa xiswona ka Lwandle la ku Pshuka va file na va nge se nghena ka Tiko la Xitshembiso. (Tin. 14:22, 23) Yehovha a vule leswaku hinkwavu lava a va ni ku tlula 20 wa malembe a va ta fa amananga. (Tin. 14:29) Kambe Yoxuwa, Kalebe ku patsa ni lava a va li hansi ka 20 wa malembe ni lixaka la Levhi va hanyile va za va ya tlulela Nambu wa Yordani, va nghena ka Tiko la Xitshembiso. — Det. 1:24-40.
b NTLHAMUSELO WA MAFOTO: Tlhelo la xibaba: Na a nge se fa, Davhida a pfuna n’wana wa yena Solomoni. Tlhelo la xinene: Vamakwerhu lava nga ka Xikola Xa Vapfuli Va Ndlela va yingisela kahle leswi Yehovha a va djondzisaka swona.
