1. I yini “ku rhula ka Xikwembu,” naswona ku va na kona swi hi pfunisa ku yini? (Vafilipiya 4:6, 7)

 HI NI nkateko wa ku va ni ku rhula loku vanhu vavanyingi va misava va kalaka va nga li na kona ku nga “ku rhula ka Xikwembu”. I yini ku rhula koloko? I ku va hi titwa na hi te pee na hi rhulile ka timbilu ta hina hileswi hi nga vanghanu va Yehovha. Phela loko hi li na kona ku rhula loko hi titwa na hi pepile hi tlhela hi vhikeleleka. (Lerha Vafilipiya 4:6, 7.) Hi tikhorisa hi ku va ni vanghanu lava na vona va rhandzaka Xikwembu hi tlhela hi va ni wunghanu la kusuhi na kusuhi na Yehovha “Xikwembu xa ku rhula”. (1 Tes. 5:23) Phela loko hi mu tiva, hi mu tshemba, hi tlhela hi mu yingisa Papayi wa hina, ku rhula ka Yena ku ta yendla swaku mbilu ya hina yi nga vileli loko hi kumana ni swikarhatu.

2. I yini xi hi tiyisekisaka swaku hi nga swi kota ku va ni ku rhula ka Xikwembu?

² Indjhe swa koteka swaku hi va ni ku rhula hambiloko hi kumana ni mavabyi, tinghozi, mpfilumpfilu ni loko hi hluphiwa? Phela swikarhatu swa ku fana ni leswi, swi nga hi yendla hi chava. Kambe Yesu a te: “Mi nga karhatekeni naswona mi nga chaveni.” (Yoh. 14:27) Vamakwerhu vavanyingi va swi yendlile leswi Yesu a nga swi vula lani. Naswona hi ku pfuniwa hi Yehovha, va swi kotile ku tama va rhula hambiloko va kumana ni swikarhatu swaswikulu.

3. Mavabyi ma nga ku khumbisa ku yini ku rhula ka wena?

³ Mavabyi lawa ma hantlaka ma hangalaka kumbe lawa ma khomaka vanhu vavanyingi hi nkama wun’we amisaveni hinkwayu, ma nga txintxa wutomi la munhu. Hi xikombiso, vakambisisi van’wani va vule swaku a mavabyi ya corona ma li txintxe hintamu swinene wutomi la vanhu. Va vula swaku vanhu vavanyingi, va sungule  ku va ni swikarhatu swaswikulu hintamu swinene. Van’wani swa va karhatela ku yetlela, van’wani va khomiwe hi mavabyi lama vitaniwaka depressão, ku vilela hintamu, van’wani va sungule ku dzaha kumbe ku phuza ngopfu, a makaya a ku li ni mpfilumpfilu, maguwa ni ku banana siku ni siku; kasi van’wani va zame hambi hi ku tidlaya. Se loko swi ku lani u nga kona ku ni mavabyi ya ku tshamisa xileswo, i yini xi nga ku pfunaka swaku u nga vileli kambe u tama u va ni ku rhula ka Xikwembu?

4. Ku tiva leswi Yesu a nga swi vula hi masiku ya wugamu swi hi pfunisa ku yini swaku hi va ni ku rhula?

⁴ Yesu a vule swaku ka masiku ya wugamu, a ku ta va ni mavabyi “ka tindhawu ta ku hambanahambana”. (Luk. 21:11) Ku tiva leswo swi hi pfunisa ku yini swaku hi va ni ku rhula? Swa hi pfuna hikusa swi hi yendla hi nga hlamali loko ku va ni mavabyi. Ha swi tiva swaku swilo leswo a swi ta yendlekisa xileswi Yesu a nga vulisa xiswona. Hi mhaka leyo, hi landza leswi Yesu a nga swi byela lava a va ta hanya ka minkama ya wugamu. A te: “Mi nga chaveni.” — Mat. 24:6.

5. a) Hi ku ya hi Vafilipiya 4:8, 9, hi fanele hi khongela hi yini loko ku va ni mavabyi? b) Ku yingisela marito ya Bibele ya ku gravhariwa swi nga hi pfunisa ku yini?

⁵ Mavabyi lama hantlaka ma hangalaka ma nga hi yendla hi chava hi tlhela hi karhateka. Leswo swi mu yendlekelile makwerhu lweyi a vitaniwaka Desi. b Ndzhaku ka loko tiyu, primu ni dotori va file hi corona, yena a a chava ku hantla a ma kuma ni ku tlhela a tluleta mamani wa yena lweyi se a a gugile. Desi a a tlhela a chava ku luzekeliwa hi ntirho lowu a wu mu nyika male leyi a a xava swakudla hi yona ni ku hakela lani a a lugara kona. Phela ni wurhongo a a nga li kumi hi ku pimisa hi swikarhatu leswi. Se i yini xi nga mu pfuna swaku a tlhela a va ni ku rhula? I ku khongela. Yena a a khongela ka Yehovha a mu kombela swaku a mu pfuna kuva a rhula a tlhela a pimisa minchumu yayinene. (Lerha Vafilipiya 4:8, 9.) Xin’wani lexi a a xi yendla i ku twa Yehovha na a “vulavula” na yena hi ku yingisela marito ya Bibele ya ku gravhariwa. Yena a li: “Marito lawa a ni ma yingisela a ma ni rhulisa mbilu ma tlhela ma ni khumbukisa swaku Yehovha wa ni rhandza.” — Pis. 94:19.

6. Ku va ni djondzo ya munhu a li yexe ni mintlhanganu swi ta ku pfunisa ku yini?

⁶ Mavabyi lama hangalakaka hi ku hantlisa ma nga ha txintxa swilo swinyingi ka wutomi la hina, kambe a hi fanelanga hi ma tshika ma hi pfalela ku va kona amintlhanganwini kumbe ku va ni djondzo ya munhu a li yexe. A swikombiso leswi hi swi kumaka ka mabuku ya nhlengeletanu swi hi pfuna ku vona swaku ku ni vamakwerhu lava na vona va tamaka va tshembeka ka Yehovha hambileswi va kumanaka ni swikarhatu leswi fanaka. (1 Ped. 5:9) Phela na yona mintlhanganu yi ta ku pfuna leswaku u pimisa hi swikombiso swa le Bibeleni leswi nga ku tiyisaka. Naswona loko u li mintlhanganwini u ta tiyisiwa funtshi na  wena u ta tiyisa van’wani. (Rom. 1:11, 12) Naswona nkama lowu u pimisaka hi leswi Yehovha a va pfunisaka xiswona vagandzeli va yena lava va vabyaka, lava va chavaka kumbe lava va titwaka na va li voxe, lipfumelo la wena li ta ya li tiya naswona u ta ya u tiyiseka swaku hambi wena Yehovha a ta ku seketela.

7. Hi djondza yini ka xikombiso xa mupostolo Yohani?

⁷ Yendla hinkwaswu u nga swi kotaka swaku u va kusuhi ni vamakwerhu. Phela loko ku va ni mavabyi lawa ma hantlaka ma hangalaka, swi nga yendleka swi nga koteki ku va kusuhi ni vamakwerhu va hina. Ka xiyimu xa ku fana ni lexo hi nga ha titwa ku fana ni Mupostolo Yohani lweyi a a swi lava hintamu ku vona Gayu kambe ka nkama lowuyani a swi nga koteki. (3 Yoh. 13, 14) Se i mpsini leswi Yohani a nga swi yendla? A tsale karta. Se na hina loko swi ku a swi koteki kuva hi yendzela vamakwerhu amakaya ka vona, a hi tameni hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi va kusuhi na vona hi ku va fonela, ku va tsalela mensaji kumbe tindlela tin’wani ta ku bula na vona na hi vonana hi telefoni. Phela loko hi va kusuhi na kusuhi ni vamakwerhu, a hi nga ta titwa na hi li hoxe naswona hi ta rhula ka timbilu ta hina. Loko swi laveka naswona u vona swaku u vilela hintamu, vulavula ni madoda u ma kombela swaku ma ku pfuna. — Esa. 32:1, 2.

8. Tinghozi ti nga ku khumbisa ku yini ku rhula ka wena?

⁸ Loko u tshame u kumana ni tindhambi, ku tsekatseka ka misava, ndzilu lowu wu hisaka swilo lani u tshamaka kona, swi nga yendleka u vilele hintamu, swi nga yendleka u twe ku vava hi leswi u nga luzekeliwa hi varhandziwa va wena kumbe swilo swa wena. Swa twala ku titwisa xileswo hikusa xiyimu lexo a xi vevuki funtshi ku va u titwisa xileswo a swi lavi ku vula swona swaku a wu na lona lipfumelo, kumbe u vona swilo leswiyani na swi li swa lisima hintamu ka wutomi la wena. (Yobo 1:11) Kambe, hambi swo vavisa ku yini u nga swi kota ku rhula ka mbilu ya wena. Ndjhani?

9. I yini leswi Yesu a nga swi profeta hi tinghozi?

⁹ Ku hambana ni leswi vanhu vavanyingi va pimisaka swaku a va nga ta tshuka va kumana ni tinghozi, hina ha swi tiva leswaku tinghozi ti ta ya ti yengeteleka ni leswaku ti ta hi khumba. Khumbuka leswi Yesu Kreste a nga swi profeta. A vule swaku na magamu ma nga se fika a ku ta va ni “ku tsekatseka ka kukulu ka misava” ni tinghozi tin’wanyani. (Luk. 21:11) A tlhele a profeta swaku a ku ta “yengeteleka” wubihi; ha swi vona leswo hikusa misava yi tale hi wugevenga, mpfilumpfilu ni tinyimpi. (Mat. 24:12) Yesu a nga vulanga swaku swilo leswo a swi ta yendlekela vanhu lava kalaka va nga mu rhandzi Yehovha. Phela hambi hina hi nga vatirheli va Yehovha va ku tshembeka swa hi khumba. (Esa. 57:1; 2 Kor. 11:25) Yehovha a nge hi vhikeli hi singita ka tinghozi leti, kambe a nga hi pfuna swaku hi nga chavi hi tlhela hi tama hi va ni ku rhula.

10. Hi mhaka muni ku tilunghiselela swoswi na nghozi yi nga se fika ku li ndlela ya ku kombisa swaku hi ni lipfumelo? (Swivuriso 22:3)

¹⁰ Loko hi tshama na hi lunghekile swaku hi langutana ni nghozi, swi ta hi vevukela swaku hi tama hi rhula loko yona yi fika. Kambe ku tilunghiselela swo lava ku vula swaku a hi mu tshembi Yehovha? Ihim a swi vuli swona. Ku tilunghiselela na ka ha li nkama swi kombisa swaku ha swi tshemba swaku Yehovha a ta hi hlayisa. Hi mhaka muni hi vula leswo? Hi mhaka Rito la Xikwembu li vula swaku hi fanele hi tilunghiselela swaku hi ta langutana ni tinghozi. (Lerha Swivuriso 22:3.) Nhlengeletanu ya Yehovha minkama hinkwayu yi tirhisa mintlhanganu, mabuku, switiviso leswaku yi hi lunghiselela kuva hi langutana ni nghozi. c Indjhe ha swi yingisa leswi  yi hi byelaka swona? Loko hi yendla leswo ka ha li swoswi, hi ta tilulamisela na nghozi yi nga se fika.

11. Hi djondza yini ka xikombiso xa Margaret?

¹¹ Vona leswi swi nga humelela makwerhu Margaret. A mfumu wu humese nawu wa leswaku a suka a kaya ka yena hi mhaka ndzilu wa mududumela lowu a wu hisa ndhawu leyi a a tshama ka yona. Leswi vanhu va ku tala a va zama ku baleka, a switaratu hinkwaswu a swi talile funtshi a ku nga fambeki. Hambi hi ndlela ya ku famba hi yona a yi nga voneki hikusa a ku mphumile hi mhaka ya ximusi. Se Margaret a a nga na xa ku xi yendla loko ku nga li ku tshama movheni. Kambe lexi xi nga mu pfuna swaku a pona hi leswi a a lunghekile. Ka paxta la yena a a tshama ni mapa lomu a a markarile tindlela leti a a ta baleka hi tona loko a ko tshuka ku va ni nghozi, funtshi se a a ringisile ku famba ka tindlela leti na nghozi yi nga se fika. Hi mhaka leyo a nkama nghozi yi nga te swee, swi mu vevukelile ku va a famba hi tona.

12. Hi mhaka muni hi fanele hi yingisa mimfumu ni nhlengeletanu ya Yehovha ka mhaka ya ku tivhikela ka tinghozi?

¹² Leswaku yi hi vhikela ni swaku swi hi fambela kahle, a mimfumu yi nga ha hi kombela swaku hi suka lomu hi tshamaka kona, yi hi pfalela swaku hi nga humi makaya hi nkama wa ku karhi, kumbe yi yendla minchumu yin’wanyani. Vanhu van’wani va hlwela ku yendla leswi minfumu yi hi byelaka swona, kasi van’wani ni ku yi yingisa a va yi yingisi hi mhaka ya leswi va kalaka va nga lavi ku siya swilo swa vona. Kambe hina lava hi tirhelaka Yehovha hi fanele hi yendla yini loko minfumu yi veka minawu leyo? Bibele li li: “Tivekeni hansi ka hinkwavu lava va fumaka hambi ku li hosi hikusa yi fuma vanhu, hambi ku li vagovhernadori hikusa va rhumiwe hi yona.” (1 Ped. 2:13, 14) Na yona nhlengeletanu ya Xikwembu yi hi nyika nkongomiso swaku yi hi vhikela. Hi xikombiso, minkama hinkwayu ha tsundzuxiwa swaku hi nyikela tinumeru ta hina ta matelefoni ka madoda swaku loko ko tshuka ku humelela nghozi va kota ku hi fonela. Indjhe se u swi yendlile leswo? Phela ma nga ha hi byela lomu hi nga yaka kona leswaku hi ya tumbela, kumbe swi lava hi suka lani hi nga kona ni swaku hi nga swi kumisa ku yini swilo swa ku swi pfuna hina ni kuva hi tlhela hi pfuna van’wani. Loko hi nga swi yingisi leswi wona ma hi byelaka swona, hi nga veka wutomi la hina ni la wona a nghozini. Khumbuka swaku vavanuna lava va vekiwe swaku va hi pfuna ni ku hi vonelela. (Heb. 13:17) Margaret a li: “Na tiyiseka swaku a ku yingisa nkongomiso wa madoda ni wa  nhlengeletanu hi swona swi nga ponisa wutomi la mina.”

13. I yini swi pfunaka vamakwerhu vavanyingi swaku va tama va rhula va tlhela va tsaka?

¹³ Vamakwerhu vavanyingi lava swi nga lava va baleka ka miminti ya vona hi mhaka ya tinyimpi, tinghozi, switereka ni swin’wani, va yendle hinkwaswu leswi va swi kotaka swaku va titwananisa ni xiyimu xa vona xa nyuwani ni ku hantla va tlhela va sungula ku yendla mintirho ya Yehovha. Ku fana ni Vakreste va khale lava va nga hangalasiwa hileswi a va hluphiwa hi ku nyimelela Yehovha, vona va tama va “chumayela mahungu ya ku tsakisa ya rito la Xikwembu.” (Mint. 8:4) Ku chumayela swi va pfuna swaku va nga tshameli ku pimisa hi swikarhatu swa vona, kambe va pimisa hi Mfumu wa Xikwembu. Se hi mhaka leyo, va tshama na va tsakile va tlhela va va ni ku rhula.

14. Loko hi hluphiwa ku nga yendleka yini hi ku rhula ka hina?

¹⁴ Loko hi hluphiwa hi nga ha luzekeliwa hi swilo swinyingi leswi swi hi pfunaka swaku hi rhula. Hi xikombiso, ha tsaka ku tlhangana ni vamakwerhu na hi chunsekile, ku chumayela na hi chunsekile ni ku va hi yendla mintirho yin’wani ya siku ni siku na hi nga chavi swaku hi nga tshuka hi khomiwa. Kambe loko ho tsimbisiwa ku yendla swilo leswo, hi nga ha karhateka hi tlhela hi chava. A swi bihanga ku va hi titwisa xileswo kambe swi lava hi tivonela. Yesu a hlaye swaku ku hluphiwa hi mhaka ya vito la yena swi nga yendla swaku van’wani va godola. (Yoh. 16:1, 2) Se i mpsini leswi hi nga swi yendlaka swaku hi tama hi rhula hambi hi hluphiwa?

15. Ha yini hi nga fanelanga hi chava ku hluphiwa? (Yohani 15:20; 16:33)

¹⁵ Rito la Xikwembu li vula leswi: “Hinkwavu lava navelaka ku hanya hi ku tirhela Xikwembu na va li vadjondzisiwa va Kreste Yesu na vona va ta hluphiwa.” (2 Tim. 3:12) Makwerhu mun’wani lweyi a vitaniwaka Andrei a a nga kholwi swaku phela hinkwavu lava tirhelaka Yehovha ka tiko la yena va nga ha hluphiwa. A a pimisa leswi: ‘Phela ku ni timboni tinyingi ta Yehovha lani. Maphoyisa ma nge swi koti ku hi khoma hinkwerhu ma hi peta djele.’ Kambe mapimiselo lawa a ma yendla swaku a tshamela ku vilela hintamu. Ku hambana na yena, vamakwerhu van’wani a va tshemba Yehovha. Hambileswi a va swi tiva leswaku va nga ha khomiwa va petiwa adjele, vona a va nga vileli hintamu ku fana na Andrei. Se Andrei a txintxe mapimiselo ya  yena naswona a sungule ku tshemba Yehovha. Hi ku famba ka nkama, a ve ni ku rhula naswona swoswi a tshama na a tsakile hambileswi a kumanaka ni swikarhatu. Leswo swi nga hi humelela na hina. Hambileswi Yesu a nga vula swaku a hi ta hluphiwa a tlhele a vula swaku a hi ta swi kota ku tshama na hi tshembekile ka Yehovha. — Lerha Yohani 15:20; 16:33.

16. Hi mhaka muni hi fanele hi yingisa nkongomiso nkama lowu hi hluphiwaka?

¹⁶ Loko ntirho wa hina wu tsimbisiwa kumbe hi pfaleliwa ku yendla mintirho yin’wani, hi nga ha yamukela nkongomiso lowu taka hi Betele kumbe hi ka madoda. Minkongomiso yoleyo yi ta hi vhikela naswona yi ta hi pfuna swaku hi yamukela mabuku, mavhidiyo kumbe swin’wani leswi lavekaka swaku hi tiyisa wunghanu la hina na Yehovha ni ku hi pfuna swaku hi tama hi chumayela hilani hi nga kotaka hi kona. Se, yendla hinkwaswu swaku u yingisa nkongomiso lowu u nyikiwaka wona hambiloko u nga swi twisisi hi ku helela swaku ha yini u nyikiwe wona. (Yak. 3:17) Naswona u nga tshuki u byela vanhu lava kalaka va nga na mfanelo ya ku swi tiva hi vamakwerhu kumbe mintirho ya le bandleni. — Ekl. 3:7.

17. Ku fana ni vapostolo, u tinyimisele ku yendla yini?

¹⁷ Sathana a lwa ni vanhu va Xikwembu hileswi va nga ni ntirho wa “ku fakaza hi ta Yesu.” (Nhla. 12:17) Se u nga mu pfumeleli Sathana kumbe misava ya yena va ku chavisa. Loko hi chumayela hi tlhela hi djondzisa hi ta tama hi tsaka hi tlhela hi va ni ku rhula. Pimisa hi leswi nga yendlekela vapostolo khale. A nkama va nga byeliwa swaku va nyima ku chumayela, vona va lange ku yingisa Xikwembu; va tame va chumayela naswona leswo swi va yendle va tsaka. (Mint. 5:27-29, 41, 42) I ntiyiso swaku loko ntirho wa hina wu tsimbisiwa, hi fanele hi va ni wutlharhi nkama lowu hi chumayelaka. (Mat. 10:16) Kambe loko hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka, hi ta rhula hi ku tiva swaku hi tsakisa Yehovha ni hi leswi hi chumayelaka rungula leli ponisaka.

18. Hi mani lweyi a nga hi nyikaka ku rhula ka ntiyiso?

¹⁸ Tiyiseka swaku hambiloko u kumana ni swikarhatu, u nga swi kota ku rhula. Hi minkama yoleyo, lexi u fanele u xi khumbuka i xa leswaku ku rhula ka Xikwembu hi kona ntsena ku nga ta ku pfuna. Se xi tshembi loko u tshuka u kumana ni mavabyi, loko u kumana ni tinghozi kumbe loko u hluphiwa. Vana kusuhi ni nhlengeletanu ya Yehovha. Pimisa hi minkateko leyi a nga ta ku nyika yona ka nkama lowu taka. Loko u yendla leswo, “Xikwembu xa ku rhula xi ta va na wena.” (Filp. 4:9) Ka djondzo leyi landzelaka, hi ta vona swaku hi nga swi kotisa ku yini ku pfuna Vakreste lava kumanaka ni swikarhatu swaku va kuma ku rhula ka Xikwembu.