1. I mpsini leswi tsakisaka vanhu loko va ya mintlhanganwini hi khambi la ku sungula? (Vona mufoto.)

 PIMISA hi nuna na nsati lava yaka mintlhanganwini ya Timboni ta Yehovha hi khambi la ku sungula. Loko va li koseniyani va tsakisiwa hi ndlela leyi va nga khomiwa hi yona ni lirhandzu leli va nga kombiwa lona hi vamakwerhu. Se nkama va mukaka, nsati a byela nuna a ku: “Timboni ta Yehovha ti hambanile ni vanhu van’wani naswona ni swi tsakelile ku va na vona.”

2. Hi mhaka muni van’wani va tshike ku tirhela Yehovha?

² Lirhandzu hi lona li yendlaka swaku Vakreste va ntiyiso va hambana ni vanhu van’wani. Kambe leswo a swi vuli swaku Timboni ta Yehovha ti hetisekile. (1 Yoh. 1:8) Nkama lowu u yaka u tiva vamakwerhu swi ya swi vevuka swaku u vona swihoxo leswi va nga na swona. (Rom. 3:23) Kambe xa ku biha hileswaku van’wani va pfumelele swaku swihoxo swoleswo swi va tshikisa ku tirhela Yehovha.

3. I yini lexi Vakreste va ntiyiso a va ta tiviwa hi xona? (Yohani 13:34, 35)

³ Tlhela u pimisa hi ndzimana ya nhlokomhaka leyi. (Lerha Yohani 13:34, 35.) I ntxini lexi Vakreste va ntiyiso a va ta tiviwa hi xona? Vakreste va ntiyiso a va ta tiviwa hi lirhandzu ku nga li ku hetiseka. Phela Yesu a nga vulanga swaku “n’wina mi ta tiva swaku mi vadjondzisiwa va mina”, kambe a te “hinkwavu va ta tiva swaku mi vadjondzisiwa va mina”. Hi marito lawa Yesu a a lava ku vula swaku a hi Vakreste ntsena lava a va ta vona lirhandzu ndzeni ka nhlengeletanu, kambe ni vanhu va le handle a va ta swi vona swaku hi ni lirhandzu.

4. Hi swini swivutiso leswi vanhu van’wani va nga ha swi yendlaka?

⁴ Vanhu van’wani lava kalaka va nga li Timboni va nga ha tivutisa swivutiso swa ku fana ni leswi: ‘Lirhandzu li hi pfunisa ku yini ku tiva Vakreste va ntiyiso? Yesu a li kombisise ku yini lirhandzu ka vadjondzisiwa va yena? Ni swaku hi nga swi kotisa  ku yini ku tekelela xikombiso xa Yesu namuntlha?’ Hambi lava se va nga Timboni ta Yehovha swi kahle kuva va pimisa hi swivutiso leswi hikusa swi ta va pfuna ku kombisa lirhandzu, ngopfungopfu loko va kwatisane ni vamakwerhu.  — Efe. 5:2.

5. Leswi Yesu a nga swi vula ka Yohani 15:12, 13 swi lava ku vula swa ku yini?

⁵ Yesu a vule swaku valandzeli va yena a va ta rhandzana hi ndlela ya ku hlawuleka. (Lerha Yohani 15:12, 13.) A te: “Mi rhandzana ku fana ni leswi ni nga mi rhandzisa xiswona.” Leswo swi lava ku vula yini? Hi marito lawa, Yesu a a lava ku vula swaku munhu a a fanele a rhandza munhu mun’wani ku tlula leswi a tirhandzisaka xiswona, lakakuva a tinyimisela hambi hi ku mu fela loko swi boha. b

6. Bibele li swi kombisisa ku yini swaku lirhandzu i la lisima?

⁶ Bibele li vula swaku a lirhandzu i la lisima, naswona vanhu vavanyingi va ti rhandza tindzimana leti vulavulaka hi lirhandzu, ta ku fana ni leti nge: “Xikwembu i lirhandzu.” (1 Yoh. 4:8) “U fanele u rhandza vanhu van’wana xileswi u tirhandzisaka xiswona.” (Mat. 22:39) “Lirhandzu li funengeta swidjoho swa swinyingi.” (1 Ped. 4:8) Ni leyi nge: “Lirhandzu a li heli.” (1 Kor. 13:8) Tindzimana leti ni tin’wani ti kombisa swaku lirhandzu i la lisima ni swaku hi fanele hi lwela ku li kombisa.

7. Hi mhaka muni Sathana a nga swi koti ku yendla swaku vanhu va twanana va tlhela va rhandzana?

 ⁷ Vanhu vanyingi va tivutisa leswi: ‘Swi nga kotekisa ku yini swaku hi tsumbula wukhongeli la ntiyiso? Hikusa wukhongeli hinkwalu li tibyela swaku i la ntiyiso hambileswi li djondzisaka swilo swa ku hambana.’ Phela Sathana a dunga tinhloko ta vanhu hi ku yendla swaku ku va ni wukhongeli lalinyingi la mavunhwa leli yendlaka swaku vanhu va nga ha swi tivi swaku ntiyiso hi wini. Kambe swa mu tsandza ku yendla swaku vanhu lava humaka ka tindhawu ta ku hambanahambana amisaveni hinkwayu va va ndjangu wun’we lowu rhandzanaka wu tlhela wu twanana. O va Yehovha ntsena lweyi a nga kotaka ku yendla leswo. Leswo swa twala hikusa o va vanhu lava nga ni moya wa ku kwetsima ni lava katekisiwaka hi Yehovha lava nga swi kotaka ku kombisa lirhandzu lelo. (1 Yoh. 4:7) Se a swi hi hlamalisi leswi Yesu a nga vula swaku Vakreste va ntiyiso a va ta tiviwa hi lirhandzu.

8-9. Lirhandzu leli Timboni ta Yehovha ti li kombisaka li va khumbisa ku yini vanhu van’wani?

⁸ Vanhu vanyingi va vona ku hetiseka ka marito ya Yesu Kreste ya leswaku valandzeli va yena a va ta kombana lirhandzu. Hi xikombiso, makwerhu Ian loko a khumbuka kongresu leli a nga li sixtira hi khambi la ku sungula a te: “Timboni ta Yehovha ti hambanile ni vanhu lava ni nga va vona nkama ni nga ya ka estádio lexiyani ni ya sixtira bola. Tona a ti tikhoma kahle, a ti yambale kahle funtshi hambi hi vana a va tikhoma kahle. Handle ka leswo a va tikomba na va tsakile va tlhela va rhula, ku nga leswi na mina a ni swi lava ka wutomi la mina. Hambileswi ni kalaka ni nga ha khumbuki ni dixkursu ni lin’we leli nga vekiwa, lexi ni kalaka ni nga xi khohlwi i ndlela leyi Timboni ti nga ni khoma hi yona.” c Lirhandzu leli hi nga na lona, hi lona li hi yendlaka hi khoma vanhu van’wani hi ndlela leyi. Se leswi hi va rhandzaka vamakwerhu hi lava ku va khoma hi ndlela yayinene hi tlhela hi va hlonipha.

⁹ Makwerhu John na yena a titwe hi ndlela leyi fanaka nkama a nga sungula ku ya mintlhanganwini. Yena a li: “Va ni hlamalise swinene, a va ni xinghanu naswona va ni khome hi ndlela ya kahle swinene lakakuva ni pimisa swaku hambi hi ku hetiseka va hetisekile. Lirhandzu la vona li ni yendle ni tiyiseka swaku ni kume wukhongeli la ntiyiso.” d Swiperiyensiya leswi ni swin’wani swa hi pfuna ku vona swaku Timboni ta Yehovha i Vakreste va ntiyiso.

10. I ka xiyimu xini lani hi nga kombisaka swaku ha va rhandza vamakwerhu? (Vona ni ntlhamuselo.)

¹⁰ Hi ku ya hi leswi hi nga swi vona ku sunguleni ka nhlokomhaka leyi, vamakwerhu a va hetisekanga. Se minkama yin’wani va nga ha vula kumbe ku yendla nchumu lexi nga hi kwatisaka. e (Yak. 3:2) Se ka swiyimu swoleswo hi nga va komba swaku ha va rhandza hi leswi hi swi vulaka ni leswi hi swi yendlaka. Naswona xikombiso xa Yesu xi nga hi pfuna ka mhaka leyo. — Yoh. 13:15.

11. I yini leswi Yohani na Yakobe va nga swi yendla, naswona leswo swi kombise swa ku yini? (Vona mufoto.)

¹¹ Yesu a a nga nyimeli swaku vadjondzisiwa va yena va hetiseka. Kambe hi lirhandzu, a va pfunile swaku va lwisana ni ku kala ku hetiseka ka vona a tlhela a va pfuna swaku va yampsisa lani a ku laveka swaku va tsakisa Yehovha. Ka khambi lin’wani Yohani na Yakobe va byele mamani wa vona swaku a ya va kombelela ka Yesu swaku va va ni switshamu swa lisima ka Mfumu wa Xikwembu. (Mat. 20:20,  21) Leswi swi kombisa swaku Yohani na Yakobe se a va sungula ku tibyela va tlhela va lava ku voniwa va li va lisima ku tlula van’wani. — Swi. 16:18.

12. Ku yo va Yohani na Yakobe ntsena lava nga tsandzeka ku kombisa lirhandzu? Tlhamusela.

¹² A ku vanga Yakobe na Yohani ntsena lava nga tsandzeka ku kombisa lirhandzu. Hi vula leswo hikusa Bibele li li: “Loko lavan’wana va 10 va twa mhaka leyi, va kwatela vamakwavu lavambirhi.” (Mat. 20:24) A hi swi tivi swaku va vule yini, kambe swi nga ha yendleka va vule swa ku fana ni leswi: ‘Mo va vamani swaku mi za mi lava switshamu swa lisima ka Mfumu wa Xikwembu? Phela a hi n’wina n’wexe mi nga tshama mi tshembekile ka Yesu, na hina swa hi fanela switshamu swa lisima!’ Ku nga na mhaka swaku ku yendleke yini siku leliyani, hi khambi leli vapostolo va tsandzekile ku kombana wunene ni lirhandzu.

13. Yesu a a yendla yini loko vapostolo va yena va tsandzeka ku kombisa lirhandzu? (Matewu 20:25-28)

¹³ Se Yesu a yendle yini ka xiyimu lexi? Yena a nga va kwatelanga naswona a nga va tsukulanga a ya lavetela vapostolo van’wani lava a va tiveka hansi ni lava a va kombisa swaku va va rhandza van’wani, kambe a va lehisele mbilu hikusa a a swi tiva swaku va swi lava ku yendla swaswinene. (Lerha Matewu 20:25-28.) Phela lelo a ku vanga khambi la ku sungula kumbe la wugamu na vapostolo va tshamela ku phikizana hi swaku a ku li mani  wa lisima ka vona, kambe hi ku phindhaphindha Yesu a tame a va komba lirhandzu a tlhela a va lehisela mbilu. — Marku 9:34; Luk. 22:24.

14. Vadjondzisiwa va Yesu va kulisiwe ka ndhawu ya ku tshamisa ku yini?

¹⁴ Ha tiyiseka swaku Yesu a a khumbuka swaku ndlela leyi vadjondzisiwa va yena va nga kulisiwa hi yona a yi khumba ndlela leyi vona a va tivona hi yona. (Yoh. 2:24, 25) Phela varhangeli va wukhongeli va nkama lowuyani, a va vula swaku munhu a a nga li wa nchumu loko a nga na xitshamu xa lisima. (Mat. 23:6) Naswona varhangeli va wukhongeli va Xiyuda a va tivona va li va lisima ku tlula van’wani. f (Luk. 18:9-12) Yesu a a swi tiva swaku mapimiselo wolawo a ma ta khumba ndlela leyi vapostolo va yena va tivonaka hi yona ni ndlela leyi va va vonaka hi yona vanhu van’wani. (Swi. 19:11) Yesu a a swi tiva swaku vapostolo va yena minkama yin’wani a va ta phazama, hi mhaka leyo a va lehisele mbilu. A a swi tiva swaku va lava ku yendla swilo swaswinene, se a va layile hi lirhandzu a tlhela a va djondzisa ku tiveka hansi handle ka ku va tivona na va yampsa ku tlula van’wani.

15. Leswi nga yendlekela Yakobe, Yohani ni vapostolo van’wani swi hi djondzisa yini?

¹⁵ Hi nga djondza swilo swinyingi ka leswi Yakobe na Yohani va nga swi yendla. I ntiyiso swaku va yendle xihoxo hi ku va va kombele switshamu swa lisima ka Mfumu wa Xikwembu. Kambe ni vapostolo lavan’wani na vona swi va phazamisile hi leswi va nga pfumelela swaku leswi vapostolo lavambirhi va nga swi yendla swi wonha ku twanana ka vona. Hambileswo, Yesu a kombise wunene ni lirhandzu ka vapostolo hinkwavu. Hi djondza yini? Hi djondza swaku a hi fanelanga hi pimisa ntsena hi leswi van’wanyani va hi yendlelaka swona, kambe hi fanele hi tlhela hi pimisa hi leswi hina hi swi yendlaka ndzaku ka kuva hi hoxeliwile. I mpsini swi nga hi pfunaka? Loko hi kwatisiwile hi makwerhu hi nga ha tivutisa leswi: ‘Hi mhaka muni leswi makwerhu lweyi a nga swi yendla swi ni kwatise hintamu? Ku nga va swaku leswo a swi kombisi swaku ni fanele ni yampsisa swa ku karhi? Ku nga va swaku makwerhu lweyi a nga ni kwatisa ku ni xikarhatu lexi a kumanaka na xona? Hambiloko swi fanela swaku ni kwata, ni nga mu komba makwerhu lweyi swaku na mu rhandza hi ku mu rivalela?’ Loko hi khoma van’wani hi lirhandzu hi ya hi kombisa swaku hikakunene hi valandzeli va Kreste.

16. I mpsini swin’wani leswi xikombiso xa Yesu xi hi djondzisaka swona?

¹⁶ A xikombiso xa Yesu xi tlhela xi hi djondzisa swaku hi fanele hi zama ku va twisisa vamakwerhu. (Swi. 20:5) Phela Yesu a a swi kota ku vona timbilu ta vanhu, kambe hina a hi swi koti. Hi mhaka leyo, hi fanele hi zama ku va lehisela mbilu hi tlhela hi va twisisa loko va hi kwatisa. (Efe. 4:1, 2; 1 Ped. 3:8) Leswo hi ngo swi kota ntsena loko hi zama ku va tiva kahle vamakwerhu. A hi voneni xikombiso.

17. Mudjikelezi a pfunekise ku yini hi leswi a nga zama ku mu tiva kahle makwerhu mun’wani?

¹⁷ Mudjikelezi mun’wani lweyi a tirhelaka África a khumbuka swaku ku ve ni nkama lowu a nga pimisa swaku makwerhu wa ku karhi a a mi mona. Mudjikelezi lweyi a vone swaku a swi ta va kahle kuva a tinyika nkama wa ku mu tiva kahle makwerhu lwiyani. Se  loko a sungule ku bula na yena a tsumbule swaku ndlela leyi a nga kulisiwa hi yona a yi khumba ndlela leyi a a hanyisana hi yona ni vanhu van’wani. Mudjikelezi lweyi a tlhele a ku: “Nkama ni nga tsumbula swaku makwerhu lweyi a swi mu vevukelanga ku txintxa mahanyelo ya yena swaku a ma twananisa ni leswi Yehovha a swi lavaka, swi ni hlamalisile swi tlhela swi yendla swaku hi va vanghanu vavakulu.” Phela loko hi zama ku va tiva kahle vamakwerhu, swi ta hi vevukela ku va rhandza.

18. Loko hi kwatisiwile swi nga va swi li kahle kuva hi rhanga hi ku tivutisa yini? (Swivuriso 26:20)

¹⁸ Minkama yin’wani loko makwerhu a hi kwatisa hi nga ha swi vona swi yampsa ku ya bula na yena. Kambe na hi nge se swi yendla leswo, swi nga ha va swi li kahle hi rhanga hi ku tivutisa leswi: ‘Na swi tiva hinkwaswu leswi nga yendleka?’ (Swi. 18:13) ‘Ku nga va swaku a swi yendle hi maxivomu?’ (Ekl. 7:20) ‘Indjhe mina a ni se tshama ni yendla xihoxo xa ku fana ni lexi?’ (Ekl. 7:21, 22) ‘Ku nga va swaku loko ni tlhela ni phata mhaka leyi, a ni nge te yendla swaku mhaka yi kula?’ (Lerha Swivuriso 26:20.) Loko hi tiyendla swivutiso swa ku fana ni leswi, swi nga yendleka hi swi vona swi yampsa kuva hi komba vamakwerhu swaku ha va rhandza hi ku va rivalela handle ka ku landzelela mhaka.

19. U tinyimisele ku yendla yini?

¹⁹ Timboni ta Yehovha hinkwatu ti zama ku kombisa swaku i Vakreste va ntiyiso hi ku rhandzana. Se mun’wani ni mun’wani wa hina a nga tama a kombisa swaku yena i mulandzeli wa Kreste, hi ku tama a rhandza vamakwerhu ku nga na mhaka swihoxo leswi va swi yendlaka. Loko hi tama hi rhandzana hi ta pfuna van’wani swaku va swi vona swaku hi ka wukhongeli la ntiyiso, va tlhela va gandzela Yehovha Xikwembu xa lirhandzu xikan’we na hina. A hi tinyimiseleni ku tama hi rhandzana hikusa hi swona swi kombisaka swaku hi Vakreste va ntiyiso.