1. Hi swi tivisa ku yini swaku Yehovha a lava swaku hi va kusuhi na yena?

 YEHOVHA wa hi rhamba leswaku hi tshinela ka yena. (Yak. 4:8) A lava leswaku hina hi va vanghanu va yena. Wa swi hlamula swikhongelo swa hina naswona wa hi pfuna loko hi langutana ni swikarhatu. A tirhisa nhlegeletanu ya yena leswaku a hi djondzisa a tlhela a hi vhikela. Kambe i yini leswi hi faneleke hi swi yendla swaku hi tshinela ka Yehovha?

2. Hi nga tshinelisa ku yini ka Yehovha?

² Hi nga tshinela ka Yehovha hi ku khongela ka yena, hi lerha Bibele hi tlhela hi pimisa hi leswi hi swi lerhaka. Loko hi yendla leswo, hi ta ya hi mu rhandza hintamu Yehovha hi tlhela hi lava ku mu yingisa ni ku mu gandzela. (Nhla. 4:11) Nkama hi yaka hi mu tiva Yehovha, hi ta ya hi mu tshemba hi tlhela hi tshemba ni nhlengeletanu ya yena leyi a yi tirhisaka swaku yi hi pfuna.

3. a) Sathana a yendla yini swaku a hi hambanisa na Yehovha? b) I yini lexi nga ta hi pfuna swaku hi nga tihambanisi na Yehovha ni nhlengeletanu ya yena? (Tipisalema 31:13, 14)

³ Sathana a zama ku hi hambanisa na Yehovha. A yendla leswo loko hi kumana ni swikarhatu. A swi yendlisa ku yini leswo? A yendla swaku hi kutsongokutsongo hi nga ha mu tshembi Yehovha ni nhlengeletanu ya yena. Kambe hambi o zamisa ku yini, a nga ta swi kota leswo loko hi tiyisa lipfumelo la hina ka Yehovha ni ka nhlengeletanu ya yena. — Lerha Tipisalema 31:13, 14.

4. Hi ta bula hi yini ka djondzo leyi?

⁴ Ka nhlokomhaka leyi, hi ta vulavula hi 3 wa swikarhatu leswi hi nga vangeliwaka swona hi vanhu lava kalaka va nga mu tirheli Yehovha, leswi swi nga ha yendlaka swaku hi nga mu tshembi Yehovha kumbe nhlengeletanu ya yena. Naswona hi ta hlamula swivutiso leswi: Swikarhatu leswi swi nga hi hambanisisa ku yini na Yehovha? Hi nga yendla yini swaku Sathana a nga swi koti ku hi hambanisa na Yehovha hambi o zamisa ku yini?

5. A swikarhatu swi nga wu holisisa ku yini ntshembo wa hina ka Yehovha ni ka nhlengeletanu ya yena?

⁵ Minkama yin’wani hi nga ha langutana ni swikarhatu. Hi nga ha kanetiwa hi maxaka kumbe hi luzekeliwa hi tirho. Indjhe swikarhatu leswo swi nga hi yendla hi nga mu tshembi Yehovha kumbe nhlengeletanu ya yena? Ina swi nga hi yendla. Phela loko se ku hundza nkama wa wunyingi na hi kumana ni swikarhatu leswi, hi nga sungula ku hela ntamu hi tlhela hi nga ha tshembi swaku siku lin’wani swi ta lunga. Se Sathana a nga nghena kolanu a sungula ku hi yendla hi kanakana swaku indjhe Yehovha wa hi rhandza hikakunene. Sathana a lava swaku hi nga mu tshembi Yehovha kumbe nhlengeletanu ya yena ivi hi pimisa leswaku hi vona va hi yendlaka hi hlupheka. Xiya leswi nga yendlekela Vayisrayele nkama a va li Gibita. A ku sunguleni a va tshemba swaku Yehovha a veke Moxe na Aroni swaku a va humesa a wukaraweni. (Ekso. 4:29-31) Kambe nkama Faru a nga yendla swaku wutomi la vona li tika hintamu swinene, va nyike nandzu Moxe na Aroni hi swikarhatu leswi a va kumana na swona va tlhela va va byela leswi: “Phela hi n’wina mi nga yendla swaku Faru a hi yenya, hi n’wina mi nga veka xipada ka yena swaku a hi dlaya.” (Ekso. 5:19-21) Va nyike nandzu Xikwembu ni malandza ya xona Moxe na Aroni. Swi twisa ku vava leswo a hi swona? Loko i li swaku na wena se i nkama na wu kumana ni swikarhatu i mpsini leswi u nga swi yendlaka swaku u tama u mu tshemba Yehovha ni nhlengeletanu ya yena?

6. Hi ku ya hi Habakuku 3:17-19, xikombiso xa muprofeta Habakuku xi nga hi pfunisa ku yini loko hi langutana ni swikarhatu?

⁶ Khongela ka Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayu na wu tshemba swaku Yehova a ta ku pfuna. Muprofeta Habakuku a tlhangavetane ni swikarhatu swa swinyingi. Minkama yin’wani a a kanakana swaku Yehovha a ni mhaka na yena. Se, i mpsini leswi a nga swi yendla? A khongelile ka Yehovha a mu phofulela hinkwaswu leswi a swi li ka mbilu ya yena. A te: “Wena Yehovha, kasi ni ta rila anze siku muni swaku u ni pfuna kambe u ku zwee u nga ni hlamuli? Hi mhaka muni u tshika ku hlupheka ku va kona?” (Hab. 1:2, 3) Yehovha a xi hlamulile xikhongelo xolexo. (Hab. 2:2, 3) Habakuku a game a pimisa hi leswi Yehovha a nga va pfunisa xiswona vanhu va khale, leswo swi mu yendle swaku a tlhela a tsaka ni ku tlhela a tiyiseka swaku Yehovha a ni mhaka na yena ni swaku a ta mu pfuna ka swikarhatu hinkwaswu. (Lerha Habakuku 3:17-19.) Hi djondza yini ka mhaka leyi? Loko u langutana ni swikarhatu, khongela ka Yehovha, mu byeli ta le mbilwini. Loko u yendla leswo, Yehovha a ta ku nyika matimba lawa u ma lavaka swaku u tiyisela, funtshi nkama lowu u nga ta vona swaku Yehova wa ku seketela, lipfumelo la wena li ta tiya.

7. a) I mpsini leswi maxaka ya Shirley ma nga zama ku swi yendla? b) I mpsini leswi nga pfuna Shirley leswaku a tama a tshemba Yehovha?

⁷ Tiyisa wunghanu la wena na Yehovha. Hi xikombiso, vona leswi Shirley makwerhu wa le Papua-Nova Guiné a nga swi yendla nkama a nga langutana ni xikarhatu. b Ndjangu wa Shirley a wu li swisiwana, funtshi minkama yin’wani a swi karhata ku kuma swakudla swa siku. Xaka la yena li zame ku mu yendla a kanakana swaku Yehovha a ni mhaka na vona. A te: “N’wina mu li mu ni moya wa ku kwetsima wa Xikwembu lowu wu mi pfunaka, kambe wu kwini moya wa kona? Hi n’wina lava, ma ha li swisiwana mo tihetela nkama wa n’wina mu famba mu pepetseka ni mapaxta mi famba mi chumayela.” Shirley a li: “Ni tivutisile: ‘Indjhe Xikwembu xi ni mhaka na mina kumbe ihim?’  Kambe ni game ni khongela ka Yehovha ni mu byela leswi a swi li ka mbilu ya mina. Ni ye mahlweni ni djondza Bibele ni mabuku ya nhlengeletanu. Funtshi ni tame ni chumayela ni tlhela ni va kona amintlhanganwini.” Kuva a swi yendlile leswo swi mu pfunile Shirley ku vona swaku phela Yehovha a wu hlayisa ndjangu wa yena. A ku na siku li nga tshama li chona, va yetlela va nga dlanga nchumu funtshi hinkwavu a va tsakile. Shirley a li: “Ni swi vonile swaku Yehovha a swi hlamulile swikhongelo swa mina”. (1 Tim. 6:6-8) Na wena loko u tiyisa wunghanu la wena na Yehovha, a ku na swikarhatu kumbe ku kanakana ko karhi loku ku nga ta ku hambanisa na Yehovha.

8. I mpsini leswi nga ha yendlekaka ka vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu?

⁸ Valala va hina va nga ha vulavula mavunhwa hi vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu ya Yehovha hi ku tirhisa maradiyu, matelevhizori kumbe ma redes sociais. (Pis. 31:13) Van’wani va vamakwerhu va hina va khomiwile na va lumbetiwa swaku i swigevenga. Kambe leswo a swi sunguli hi hina, Vakreste va nkama wa vapostolo, na vona va kumane ni swikarhatu leswi fanaka nkama mupostolo Pawulo a nga lumbetiwa a gama a petiwa djele. Va yangulise ku yini?

9. Vakreste va yendle yini nkama lowu Pawulo a a li djele?

⁹ Nkama mupostolo Pawulo a nga khomiwa a gama a petiwa djele aRoma, Vakreste van’wani va mu tsukulile. (2 Tim. 1:8, 15) Hi mhaka muni? Swi nga yendleka a va dana hi leswi vanhu va vanyingi a va vula swaku Pawulo i xigevenga. (2 Tim. 2:8, 9) Kumbexana a va chava swaku na vona a va ta hluphiwa. Ku nga na mhaka swaku i mpsini leswi a swi va chavisa, leswi va nga swi yendla swi mu tshove mbilu Pawulo. Phela a tiyisele swikarhatu swa swinyingi funtshi a veke wutomi la yena a nghozini leswaku a va pfuna. (Mint. 20:18-21; 2 Kor. 1:8) Hi nga tshukeni hi fana ni Vakreste lavayani va nga tsukula Pawulo nkama lowu a a va lava hintamu. Se i mpsini leswi hi faneleke hi  swi khumbuka loko vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu va hluphiwa?

10. I mpsini leswi hi faneleke hi swi khumbuka loko hi vona vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu va hluphiwa, naswona hi mhaka muni?

¹⁰ Khumbuka leswaku hi mhaka muni hi hluphiwa ni leswaku i mani a ku vangaka. Timotiyu wa wumbirhi 3:12 yi li: “Hinkwavu lava navelaka ku hanya hi ku tirhela Xikwembu na va li vadjondzisiwa va Kreste Yesu, na vona va ta hluphiwa.” Se hi nga hlamaleni loko Sathana a hlasela vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu ya yena. Phela lexi a xi lavaka, i ku va yendla va tshika ku tirhela Yehovha ni ku hi chavisa swaku na hina hi nga ha tshembeki ka Yena. — 1 Ped. 5:8.

11. Hi djondza yini ka leswi Oneziforo a nga swi yendla? (2 Timotiyu 1:16-18)

¹¹ Tama u tshembeka u tlhela u pfuna vamakwerhu. (Lerha 2 Timotiyu 1:16-18.) Oneziforo a nga swi yendlanga leswi vamakwerhu lavan’wani va nga swi yendla nkama Pawulo a nga khomiwa a ya djele. Yena a nga ‘dananga hi leswi Pawulo a nga khomiwa’ kambe a mu lavetelile funtshi a nkama a nga mu kuma, a yendle hinkwaswu leswi a nga swi kota swaku a mu pfuna a tlhela a mu seketela hambileswi a swi lava swaku a veka wutomi la yena nghozini. Se hi djondza yini? Hi djondza swaku a hi fanelanga hi chava kumbe ku chavisiwa loko vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu va hluphiwa. Hi fanele hi va nyimelela hi tlhela hi yendla hinkwaswu leswi hi nga swi kotaka swaku hi va pfuna ni ku va seketela. (Swi. 17:17) Phela nkama lowu va hluphiwaka, i nkama lowu va hi lavaka hitamu swaku hi va seketela hi tlhela hi va rhandza.

12. Hi djondza yini ka vamakwerhu va le Rússia?

¹² Vona leswi vamakwerhu va Rússia va swi yendlaka swaku va pfuna vamakwerhu lava nga djele. Loko va ya ku thethesiweni, vayingi va ya a tribunali swaku va ya va pfuna. Hi djondza yini ka leswi? Hi djondza swaku loko vamakwerhu lava rhangelaka ka nhlengeletanu va poyiliwa, kumbe va hlupiwa a hi fanelanga hi chava. Leswi hi faneleke hi swi yendla, i ku va khongelela hi tlhela hi yendla leswi hi nga swi kotaka swaku hi pfuna maxaka ya vona kumbe ku lava tindlela tin’wani ta ku kombisa swaku hi nyima na vona. — Mint. 12:5; 2 Kor. 1:10, 11.

13. Ku poyiliwa ku nga wu holisisa ku yini ntshembo wa hina ka Yehovha ni ka nhlegeletanu ya yena?

¹³ Maxaka ya hina kumbe vakolega va hina va xikolweni kumbe va le ntirhweni, va nga ha hi poyila hi leswi hi chumayelaka kumbe hi leswi hi hanyaka hi minawu ya Yehovha. (1 Ped. 4:4) Va nga ha ku: “Phela na ku rhandza, kambe leswo swa wumboni mboni swa n’wina eyi, swi tale hi minawu.” Van’wana va nga ha sola lulamiselo la ku susiwa ka munhu bandleni, va vula leswi: “N’wina mu tibyela swaku ma rhandzana, kambe loko munhu a susiwa abandleni mu sungula ku mu minya”. Swilo swa ku fana ni leswo swi nga hi yendla hi sungula ku pimisa swaku Yehovha a londza minchumu ya yinyingi ka hina funtshi na yona nhlegeletanu yi tikisanyana swilo. Loko i li swaku na wena u langutana ni xikarhatu lexi, i yini u nga xi yendlaka swaku u tama u tshemba Yehovha ni nhlengeletanu ya yena?

14. Hi ta yangulisa ku yini loko vanhu va hi poyila hileswi hi hanyaka hi minawu ya Yehovha? (Tipisalema 119:50-52)

¹⁴ Tinyimiseli ku hanya hi minawu ya Yehovha. Yobo a a tinyimisele ku hanya hi minawu ya Yehovha hambiloko van’wani va mu poyila. Mun’we wa vanghanu va yena a zame ku mu kholwisa swaku Yehovha a nga na mhaka na yena hambiloko o zama ku hanya hi minawu ya Yena. (Yobo 4:17, 18; 22:3) Kambe yena a  nga ma kholwanga mavunhwa wolawu. A a swi tiva swaku minawu ya Yehovha i yinene naswona a a tinyimiselile ku hanya hi yona. A nga pfumelelanga munhu swaku a mu tshikisa ku tshembeka ka Yehovha. (Yobo 27:5, 6) Se hina hi djondza yini? U nga pfumeleli swaku ku poyiliwa hi vanhu swi ku tshikisa ku hanya hi minawu ya Yehovha. Swi nga yendleka u swi vonile ka wutomi la wena swaku a ku na xa ku yampsa ku tlula ku hanya hi minawu ya Yehovha. Tinyimiseli ku seketela nhlengeletanu leyi yi seketelaka minawu ya Yena. Loko u yendla leswo, a wu nga ta pfumelela munhu a ku tshikisa ku tirhela Yehovha hambi o ku poyila kandjhani. — Lerha Tipisalema 119:50-52.

15. I mpsini leswi makwerhu Brizit a nga kumana na swona?

¹⁵ Pimisa hi xikombiso xa makwerhu Brizit wa le Índia. Yena a a poyiliwa hi maxaka ya yena hileswi a a nyimelela Yehovha. Nkama a nga tsakamisiwa hi 1997, nuna wa yena lweyi a a nga li Mboni a heleliwe hi ntirho. Se, swi lave va rhurha va ya tshama ka maxaka ya yena ka doropa lin’wani. Kambe Brizit, a tlhangane ni swikarhatu swa swikulu. Leswi nuna wa yena a a nga ha tirhi, a swi lava a tirha siku hinkwalu swaku a kota ku hlayisa ndjangu wa yena. Funtshi leswaku a ya mintlhanganwini a swi lava a famba mpfhuka wa kolomu ka 350 wa makilometru. Lexi twisaka ku vava, hi leswaku maxaka ya nuna wa yena a ma mu kaneta. Naswona xiyimu xi tike hintamu, lakakuva Brizit ni ndjangu wa yena swi lave va rhurha va ya ka ndhawu yin’wani. Na a nga swi nyimelanga nuna wa yena a fili. Funtshi hi ku famba ka nkama n’wana wa yena wa 12 wa malembe a file hi cancro. Maxaka ya yena ma mu nyike nandzu ma tlhela ma vula swaku loko a a nga li Mboni ya Yehovha a a nga ta humeleliwa hi hinkwaswu leswi. Kambe makwerhu Brizit a tame a tshemba Yehovha ni nhlengeletanu ya yena.

16. Hi yini minkateko leyi Brizit a nga yi kuma?

¹⁶ Leswi Brizit a a tshama kule ni Yindlo ya Wugandzeli, mudjikelezi a mu byele swaku a chumayela lani a tshamaka kona a tlhela a khoma mintlhanganu a kaya. Ku sunguleni swi mu karhatelile, kambe a swi yentxile leswi a nga  byeliwa swona. A chumayelile lomu a a tshama kona, a khoma mintlhanganu a kaya funtshi a a fambisa wugandzeli la ndjangu vhiki ni vhiki ni vana va yena va tintombhi. Hi yini minkateko leyi Brizit a nga va na yona? A fambise swidjondzo swa swinyingi swa Bibele naswona ku tala ka swona swi tsakamisiwile. Hi 2005 a sungule ku va mupfuli wa ndlela wa nkama hinkwawu. Ku va a tshembe Yehovha ni nhlengeletanu ya yena, swi yendle swaku a katekisiwa. Namuntlha vana va yena va tama va tirhela Yehovha, funtshi ku ni mabandla mambirhi lomu a tshamaka kona. Brizit a nga kanakani swaku i Yehovha a nga mu nyika matimba ya ku hlula swikarhatu leswi a a kumana na swona ni ku tiyisela loko a poyiliwa hi maxaka ya yena.

17. I mpsini leswi u faneleke u tinyimisela ku swi yendla?

¹⁷ Sathana a zama ku hi kholwisa swaku Yehovha a ta hi tsukula loko hi kumana ni swikarhatu ni swaku loko hi nyima ni nhlengeletanu ya Yehovha hi tikokela swikarhatu. A lava leswaku hi chava loko vamakwerhu lava rhangelaka nhlengeletanu va poyiliwa, va hlekiwa, va hluphiwa va tlhela va petiwa djele. Naswona loko hi poyiliwa, a lava leswaku se hi sungula ku kala hi nga ha mu tshembi kahle Yehovha ni nhlengeletanu ya yena. Kambe leswi hi ma tivaka matlhinga ya Sathana a hi fanelanga hi kanganyisiwa. (2 Kor. 2:11) U nga pfumeli ku kanganyisiwa hi Sathana, naswona tinyimiseli ku tshama u tshembekile ka Yehovha ni nhlengeletanu ya yena, na u khumbuka swaku Yehovha a nga ta ku tshika. (Pis. 28:7) Se, na wena u nga pfumeleli nchumu xi ku hambanisa na Yehovha! — Rom. 8:35-39.

18. Hi ta bula hi yini ka nhlokomhaka leyi taka?

¹⁸ Ka nhlokomhaka leyi, hi bule hi swikarhatu leswi hi nga ha vangeliwaka swona hi vanhu lava kalaka va nga li ndzeni ka nhlengeletanu. Kambe hi nga yendla yini loko swikarhatu swa kona swi ta hi kola ndzeni ka bandla? Hi ta bula hi mhaka leyi ka nhlokomhaka leyi taka.