1-2. Eklesiasta 11:6, yi twananisa ku yini ni ntirho wa ku chumayela?

KA MATIKO man’wana, loko vanhu va twa mahungu ya ku tsakisa va navela ku tama va djondza Bibele. Leswi va ma tsakelisaka xiswona mahungu ya ku tsakisa swi yentxa i nga ku i khale na va ma nyimelile. Kambe ka matiko man’wana vanhu a va na mhaka ni Xikwembu ni ku djondza Bibele. Se la u tshamaka kona, vanhu va swi rhandza ku twa mahungu ya ku tsakisa? A swi na mhaka swaku va ma tsakela kumbe a va ma tsakeli, Yehovha a lava swaku hi tama hi chumayela anze a nyimisa ntirho wa ku chumayela.

² Ntirho wa ku chumayela wu ta gama hi nkama lowu Yehovha a nga wu veka naswona “hi kona makumu mangatafika.” (Mat. 24:14, 36) Kambe loko nkama wolowo wu nga se fika, hi nga yentxa yini swaku hi tama hi tirha hi “nga humulisi voko”? * — Lerha Eklesiasta 11:6.

3. Hi ta djondza hi yini ka nhlokomhaka leyi?

³ Ka nhlokomhaka leyi nga hundza, hi vone 4 wa swilo leswi lavekaka swaku hi va vachumayeli va vanene va mahungu ya ku tsakisa. (Mat. 4:19) Ka nhlokomhaka leyi, hi ta bula hi 3 wa swilo leswi nga ta hi pfuna swaku hi tama hi chumayela hambi hi kumana ni swikarhatu. Hi ta djondza swaku hi mhaka muni hi fanele hi 1) rhangisa ntirho wa ku chumayela ka wutomi la hina 2), hi lehisa mbilu ni 3) ku tama hi tiyisa lipfumelo la hina.

4. Hi mhaka muni hi fanele hi rhangisa ntirho lowu Yehovha a nga hi nyika wona?

⁴ Yesu a byele vadjondzisiwa va yena leswi a swi ta humelela ka masiku ya wugamu naswona a a swi tiva swaku leswi a swi ta humelela a swi ta yentxa swaku vadjondzisiwa va yena swi va karhatela ku rhangisa ntirho wa ku chumayela. A byele vadjondzisiwa swaku va tama va tirha hi matimba. (Mat. 24:42) A nkameni wa Nowa a ku ni swilo swa swinyingi leswi a swi yentxa vanhu va nga yingisi leswi Nowa a a va byela swona. Ni namuntlha leswi swa yentxeka. (Mat. 24:37-39; 2 Pet. 2:5) Hi mhaka leyo, swi lava hi rhangisa ntirho wa Yehovha lowu a nga hi nyika wona swaku hi wu yentxa.

5. Hi ku ya hi Mintirho 1:6-8, ntirho wa ku chumayela wu ta yentxiwa ku fikela kwini?

⁵ Swoswi i swa lisima ngopfu kuva hi rhangisa ntirho wa ku chumayela mahungu ya ku tsakisa ya Mfumu Wa Xikwembu. Yesu a vule swaku vadjondzisiwa va yena a va ta sala va yentxa ntirho wa ku chumayela wa ku tlula lowu yena a nga wu yentxa. (Yoh. 14:12) Kambe loko Yesu se a file van’wana va vadjodzisiwa va yena va tlhele ka ntirho wa vona wa ku phasa tihlampfi. Loko Yesu se a pfuxiwile a yentxe singita la ku vadjondzisiwa va yena va phasa tihlampfi ta tinyingi. Hi ku tirhisa singita leli Yesu a pfune vadjodzisiwa va yena va vona swaku ntirho wa ku phasa vanhu a ku li wona wa lisima swaku va wu yentxa. (Yoh. 21:15-17) Loko Yesu a nga se tlhela tilweni, a byele vadjondzisiwa va yena swaku ntirho lowu wa ku chumayela a wu ta yentxiwa amisaveni hinkwayu ku nga li Israyele ntsena. (Lerha Mintirho 1:6-8.) Hi ku famba ka nkama, Yesu a yentxe swaku Yohane a vona leswi a swi ta yentxeka ‘hi siku la Hosi’. * Ka xivono lexi, Yohane a vone ntsumi na yi ni mahungu ya ku tsakisa ya ku kala ma nga heli lawa a ma chumayeliwa ka ‘vanhu va matiku hinkwawu, ni  va tinxaka hinkwatu, ni va tirimi hinkwatu.’ (Nhla. 1:10; 14:6) Handle ka ku kanakana Yehovha a lava swaku hi pfunisa ka ntirho lowu anze a wu nyimisa.

6. I yini lexi nga hi pfunaka swaku hi tama hi rhangisa ntirho wa ku chumayela?

⁶ Ku pimisa hi swilo hinkwaswu leswi Yehovha a hi yentxelaka swona, swi nga hi pfuna ku rhangisa ntirho wa ku chumayela. Hi xikombiso, a hi nyika mabuku, mavhidiyo ni swin’wana naswona swilo leswi swa kumeka hi tirimi ta ku tlula 1.000 ka site la hina. (Mat. 24:45-47) Vanhu va misava leyi a va twanani hi mhaka ya politika, wukhongeli ni male. Kambe vanhu va Xikwembu va twanana misaveni hinkwayu. Hi xikombiso, Timboni Ta Yehovha amisaveni hinkwayu hi Sexta-feira wa 19 ka Abril wa 2019 a ti sixtira vhidiyo la ndzimana ya siku. Hi siku lolelo nimadlambu, vanhu va 20.919.041 a va tlhanganile swaku va khumbuka siku la ku fa ka Yesu. Loko hi vona swilo swa ku hlamalisa swi humelela swi hi yentxa hi navela ku tama hi yentxa ntirho wa ku chumayela.

7. Xikombiso xa Yesu xi nga hi pfunisa ku yini swaku hi tama hi rhangisa ntirho wa ku chumayela?

⁷ Xin’wana xi nga hi pfunaka swaku hi rhangisa ntirho wa ku chumayela i ku tekelela xikombiso xa Yesu. A nga pfumelelanga nchumu xi mu kavanyeta ku chumayela. (Yoh. 18:37) Naswona a yalile loko Sathana a mu tshembisa ku mu nyika “mimfumu hinkwayu ya misava ni kudzuneka ka yona”, a tlhele a yala loko va lava ku mu yentxa hosi. (Mat. 4:8, 9; Yoh. 6:15) A nga kanganyisiwanga hi ku lava ku ganya naswona a nga tshikanga ntirho wa yena hambiloko va mu kaneta. (Luk. 9:58; Yoh. 8:59) Loko lipfumelo la hina li ringiwa, hi nga swi kota ku tama hi rhangisa ntirho wa hina wa ku chumayela loko hi khumbuka leswi mupostolo Pawulo a nga swi vula. A byele Vakreste swaku va tekelela xikombiso xa Yesu hi ku va ‘va nga karhali kumbe ku hela mbilu’. — Hev. 12:3.

8. I yini ku lehisa mbilu naswona hi mhaka muni swi li swa lisima hintamu swoswi?

⁸ Ku lehisa mbilu, i ku kota ku tiyisela na u rhulile hambi xiyimu xi txintxa. Hi fanele hi lehisa mbilu ka swiyimu swa ku hambanahambana, loko hi li ka swiyimu swa ku kala swi nga tsakisi ni loko hi nyimela swilo swa swinene swaku swi yentxeka. Muprofeta Habakuku a lehise mbilu loko a nyimela swaku mahanyelo ya ku biha ma helisiwa aYuda. (Hab. 1:2) Vadjondzisiwa va Yesu a va tshemba swaku Mfumu Wa Xikwembu wu ta “hantla wu humelela” naswona a va ta chunsiwa ka mfumu wa Roma lowu a wu va xanisa. (Luk. 19:11) Hi nyimela swaku Mfumu Wa Xikwembu wu helisa wubihi hinkwalu naswona wu tisa misava leyimpsha ya ku lulama. (2 Pet. 3:13) Kambe hi fanele hi lehisa mbilu naswona hi nyimela nkama lowu Yehovha a nga wu veka. A hi voneni leswi Yehovha a hi djondzisisaka xiswona ku lehisa mbilu.

9. I mpsini leswi kombisaka swaku Yehovha a lehisa mbilu?

⁹ Yehovha i xikombiso lexinene ka ku lehisa mbilu. A nyike Nowa nkama wa ku yenela swaku a yaka ngalava a tlhela a chumayela ‘leswolulama’. (2 Pet. 2:5; 1 Pet. 3:20) Yehovha a mu lehisele mbilu Abrahamu loko a mu vutisa swivutiso nkama lowu Yehovha a a lava ku lovisa vanhu va ku biha va Sodoma ni Gomora. (Gen. 18:20-33) A tlhele a lehisela mbilu tiko la Israyele leli a li nga tshembekanga ku ringana malembe ya manyingi. (Neh. 9:30, 31) Hi nga vona swaku Yehovha a lehisa mbilu hikusa a nyika vanhu hinkwavu nkama wa leswaku va djondza hi yena va tlhela ‘va hundzuka’. (2 Pet. 3:9; Yoh. 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Yehovha a hi nyika xikombiso xa kahle xa ku lehisa mbilu  loko hi djondzisa ni loko hi chumayela. Naswona ka Rito la yena hi kuma swikombiso swa ku tala swa vanhu lava nga lehisa mbilu.

10. Hi djondza yini ka xikombiso xa murimi lexi nga ka Yakobo 5:7, 8?

¹⁰ Lerha Yakobo 5:7, 8. Hi nga djondza ku lehisa mbilu ka xikombiso xa murimi. Minsinya yin’wana a yi hlweli ku kula kambe minsinya ya ku tala yi lava nkama wa wunyingi swaku yi kula yi tlhela yi psala mihandzu. Ka nkama wa Vayisrayele a ku hundza 6 wa tiwheti swaku ku tshoveliwa. Murimi a a sungula ku byala loko mpfula ya ku sungula se yi nile naswona a a tshovela loko se ku ne mpfula ya wugamu. (Marka 4:28) Hi ta va hi tlharihile loko hi lehisa mbilu ku fana ni murimi. Kambe minkama yin’wana swi nga ha hi karhatela.

11. Ku lehisa mbilu swi nga hi pfunisa ku yini ka ntirho wa hina?

¹¹ Vanhu va ku kala va nga hetisekanga va rhandza ku vona mihandzu ya leswi va nga swi yentxa hi ku hantlisa. Kambe loko hi lava swaku mbewu ya hina yi kula hi tlhela hi tshovela, hi fanele hi yi hlayisa nkama ni nkama, hi rima, hi hlakula, hi byala hi tlhela hi regara. Swa fana ni ku djondzisa vanhu a ntiyiso, hi fanele hi tirha hi lani hi nga kotaka hi kona. Swi nga ha hlwela ku pfuna lava hi djondzaka na vona Bibele swaku va nga vi ni xikheto va tlhela va rhandza vanhu van’wana. Ku lehisa mbilu swi ta hi pfuna swaku hi nga godoli hambiloko vanhu va nga hi yingisi. Kambe swi lava hi lehisa mbilu ni loko vanhu va hi yingisa va tlhela va djondza. Phela a hi nge mu sindzisi lweyi hi djondzaka na yena swaku a va ni lipfumelo. Minkama yin’wana hambi vadjondzisiwa va Yesu a va hlwela ku twisisa leswi a a va djondzisa swona. (Yoh. 14:9) Hi fanele hi khumbuka swaku hambiloko hi chumayela hi tlhela hi djondzisa kambe i Yehovha lweyi a pfunaka vanhu va va ni lipfumelo. — 1 Kor. 3:6.

12. Hi nga swi kotisa ku yini ku lehisa mbilu loko hi chumayela maxaka ya hina ya ku kala ma nga li Timboni?

¹² Minkama yin’wana swi nga ha hi karhatela ku lehisa mbilu loko hi chumayela maxaka  ya hina ya ku kala ma nga li Timboni. Buku la Eklesiasta 3:1, 7 li nga hi pfuna hikusa li vula swaku ku ni “nkama wa kumiyela ni nkama wa kuvulavula”. Mahanyelo ya hina ya manene ma nga pfuna maxaka ya hina swaku ma tiva ntiyiso, kambe hi nkama wu li wun’we, hi fanele hi lwela ku va djondzisa hi Yehovha. (1 Pet. 3:1, 2) Loko hi chumayela hi fanele hi lehisela vanhu hinkwavu mbilu ku patsa ni maxaka ya hina.

13-14. Hi swini swikombiso swa vanhu lava va nga lehisa mbilu leswi hi lavaka ku swi tekelela?

¹³ Hi nga djondza ku lehisa mbilu hi ku tekelela xikombiso xa malandza ya Yehovha ya khale ni ya swoswi. Habakuku a a lava swaku swilo swa ku biha swi hela kambe a kombise swa ku a a lehisa mbilu nkama a nga ku: “Nitatshama ninyimile andhawini ya mina ya kurindza”. (Hab. 2:1) Mupostolo Pawulo a kombise swaku a a navela “kuheta” ntirho wa yena wa ku chumayela. Kambe a lehise mbilu a tama a chumayela mahungu ya ku tsakisa. — Mint. 20:24.

¹⁴ Pimisa hi xikombiso xa nuna na nsati lava nga graduwara ka Xikola Xa Jiliyadi va gama va rhumeliwa ku ya tirha ka tiko leli ku kalaka ku nga na Timboni ta tinyingi naswona vanhu va vanyingi ka tiko lolelo a hi Vakreste. Vanhu va vanyingi a va nga swi rhandzi ku djondza Bibele. Vanghanu va vona lava va nga graduwara na vona ka Xikola Xa Jiliyadi a va va byela swaku ka matiko lawa va tirhaka ka wona, vanhu va swi rhandza ku djondza funtshi se va pfune vanhu va vanyingi swaku va va Timboni. Hambileswi vanhu va vanyingi ka teritoriyu la vona a va nga swi rhandzi ku djondza Bibele, va tame va chumayela. Loko se va chumayele 8 wa malembe ka teritoriyu la vona, va kote ku pfuna munhu mun’we lweyi a va djondza na yena Bibele swaku aza a tsakamisiwa. Leswi swi nga yentxiwa hi vanhu va Yehovha a minkameni ya Bibele, swa fana ni leswi yentxiwaka hi vanhu va Yehovha swoswi, hikusa hinkwavu a va tshikanga ku chumayela kumbe va humula naswona Yehovha a va hakelile hi leswi va nga lehisa mbilu. Hinkwerhu a hi faneni ‘ni vanhu lava swoswi vakumaka leswi vatshembisiweke swona, hi mhaka ya kupfumela ka vona hi kulehisa mbilu.’ — Hev. 6:10-12.

15. Lipfumelo li nga hi pfunisa ku yini ku tama hi chumayela hi ku tinyimisela?

¹⁵ Hina ha kholwa leswi hi va djondzisaka swona vanhu. Leswo swi hi pfuna swaku hi chumayela vanhu hi laha hi nga kotaka hi kona. Naswona ha swi tshemba leswi Bibele li hi djondzisaka swona. (Pis. 119:42; Esa. 40:8) Phela leswi Bibele li nga swi vula swa hetiseka ka masiku lawa hi hanyaka ka wona. Se hi vone vanhu va txintxa wutomi la vona loko va tirhisa leswi va nga swi djondza ka Bibele. Leswi swi hi yentxa hi tiyiseka swaku mahungu ya ku tsakisa ma fanele ma tiviwa hi vanhu hinkwavu.

16. Hi ku ya hi Tipisalema 46:1-3, ku kholwa ka Yehovha na Yesu swi nga hi pfunisa ku yini ku tama hi chumayela hi ku tinyimisela?

¹⁶ Nakambe hi fanele hi kholwa ka Yehovha ku nga yena N’winyi wa mahungu ya ku tsakisa, hi tlhela hi kholwa ka Yesu Kreste lweyi Yehovha a nga mu veka swaku a va Hosi ka Mfumu wa yena. (Yoh. 14:1) Hambiloko swo yini, Yehovha a ta hi vhikela a tlhela a hi tiyisa. (Lerha Tipisalema 46:1-3.) Xin’wana lexi hi xi kholwaka hi leswaku Yesu hi yena a rhangelaka ntirho wa ku chumayela na a li matilweni, a tirhisa matimba ni wuhosi leli Yehovha a nga mu nyika lona. — Mat. 28:18-20.

17. Hi mhaka muni hi tama hi chumayela hi ku ya hi xikombiso lexi nga ka paragrafu?

¹⁷ Lipfumelo li hi yentxa hi kholwa swaku Yehovha a ta katekisa minzamu ya hina funtshi  minkama yin’wana a hi yentxela swilo swa ku a hi nga swi nyimelanga. (Ekl. 11:6) Hi xikombiso, siku ni siku vanhu va vanyingi va vona mabuku ya hina ka swikarinyani. Ku chumayela hi swikarinyani swi pfuna vanhu va vanyingi. A Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo la Novembro wa 2014 (hi Xiputukezi), a li vulavula hi jovhem leli a li djondza a Univhersidadi, leli a li lava ku tsala mhaka leyi vulavulaka hi Timboni Ta Yehovha. Hambileswi a a nga ku tivi ka Yindlo Ya Hina Ya Wugandzeli, a kume xikarinyani xa hina xa mabuku kusuhi ni lomu a djondzaka kona naswona a swi kumile leswi a a swi lava. Hi ku famba ka nkama a tsakamisiwile a va Mboni Ya Yehovha naswona swoswi se i mupfuli wa ndlela wa nkama hinkwawu. Swiperiyensiya swa ku fana ni lexi, swa hi tiyisa swaku hi tama hi chumayela hikusa swi kombisa swaku ka ha ni vanhu lava lavaka ku tiva mahungu ya ku tsakisa.

18. Hi swi tivisa ku yini swaku ntirho wa ku chumayela wu ta nyima loko Yehovha a swi lava?

¹⁸ Ha tiyiseka swaku ntirho wa ku chumayela wu ta hela hi nkama wa kona. Pimisa hi leswi nga humelela a nkameni wa Nowa. Yehovha a kombise swaku a yentxa swilo hi nkama lowu faneleke. Na ka ha sale 120 wa malembe, Yehovha a vekise siku leli a a ta nisa ndhambi hi lona. Loko se ku hundze malembe ya manyingi Yehovha a rhume Nowa swaku a yaka ngalava. Phela Nowa a tirhe kolomo ka 40 kumbe 50 wa malembe na ndhambi yi nga se sungula kambe a nga godolanga kumbe ku humulisa voko la yena. Hambileswi vanhu lava a a va chumayela a va nga mu yingisi, a tame a chumayela anze Yehovha a mu byela swaku a peta swiharhi ka ngalava. Loko se wu fikile nkama, Yehovha a pfale xipfalu xa ngalava. — Gen. 6:3; 7:1, 2, 16.

19. I mpsini leswi nga ta yentxeka loko hi nga godoli ku chumayela?

¹⁹ Ku yo sala nkama wa wutsongo swaku Yehovha a nyimisa ntirho wa ku chumayela. A ta helisa misava ya ku biha ya Sathana a gama a tisa misava ya nyiwani ya ku lulama. Na ha ha nyimela leswo, a hi tekeleleni xikombiso xa Nowa, Habakuku ni van’wana lava nga tirha va nga godoli. Hinkwerhu a hi tameni hi lehisa mbilu, hi nga tshiki ku chumayela, hi tiyisa lipfumelo la hina ka Yehovha hi tlhela hi kholwa ka switshembiso swa yena.