1. Pedru a titwise ku yini nkama lowu Yesu a nga mu pfuna swaku a phasa tihlampfi ta tinyingi?

 PEDRU a hete wusiku hinkwalu na a zama ku phasa tihlampfi kambe a nga kumanga nchumu. Se, a hlamalile nkama lowu Yesu a nga mu byela swaku a a fanele a ya lomu ku nga ni mati ya ku yenta swaku va ya peta maredi kuva va phasa tihlampfi. (Luk. 5:4) Pedru a a nga kholwi swaku a va ta swi kota ku kuma tihlampfi hi nkama wolowo, hambileswo a yendle leswi Yesu a nga mu byela swona. Loko va yendle leswo, va sungule ku phasa tihlampfi ta tinyingi lakakuva hambi maredi ya vona ma sungule ku handzuka hi mhaka tihlampfi ta tinyingi. Nkama lowu a nga vona swaku hi Yesu lweyi a nga yendla swaku leswo swi koteka, Pedru ni vavanuna lava a a li na vona va hlamalile hintamu. Kuve lanu Pedru a nga byela Yesu a ku: “U nga ni tshineleli wena Hosi, hikusa ni mudjohi.” (Luk. 5:6-9) Swa tikomba swaku Pedru a a tivona na a nga faneleki hambi hi ku va kusuhi na Yesu.

2. Hi mhaka muni swi li swa lisima kuva hi djondza hi xikombiso xa Pedru?

² Phela Pedru a a nga hembi, yena a a li “mudjohi” hikakunene. Bibele li vula swaku ku ni swilo swin’wani leswi Pedru a nga swi yendla ni ku swi vula leswi ndzhaku ka nkamanyana a nga gama a tisola. Ku nga va swaku na wena u tshama u titwa ku fana na Pedru? Ku nga ha va ku ni nchumu ka wumunhu la wena lexi u lavaka ku xi txintxa, kumbe ku nga ha va ku ni swilo swa ku biha leswi swi ku karhatelaka ku swi tshika? Loko swi li kona, xikombiso xa Pedru xi nga ku pfuna. Xi nga ku pfunisa ku yini? Pimisa hi leswi: Phela Yehovha loko a wo swi lava podiya a nga tsalanga ka Bibele swidjoho leswi Pedru a nga swi yendla, kambe a swi tsalile leswaku u djondza ka swona. (2 Tim. 3:16, 17) Ku djondza hi swihoxo swa Pedru ni ndlela leyi a a titwa hi yona swi nga hi pfuna ku twisisa swaku Yehovha a nga nyimelanga swaku hi va vanhu va ku hetiseka. Leswi a swi lavaka i ku va hi nga godoli, hi tama hi zama hambiloko hi phazama.

3. Hi mhaka muni hi nga fanelanga hi godola?

³ Hi mhaka muni swi li swa lisima kuva hi nga godoli? Van’wani va tolovela ku vula swaku, loko u tshamela ku yendla nchumu u ta ya u  swi kota ku xi yendla kahle. Hi xikombiso, munhu lweyi a lavaka ku li chaya kahle vhiyola, a fanele a heta malembe ya manyingi na a ensayara swaku a swi kota. Hi nkama wolowo, minkama yin’wani a nga ha phazama kambe loko a tama a djondza, hi nga tiyiseka swaku a ta ya a swi kota ku chaya kahle. Kambe hambiloko se a swi kota ku chaya kahle hileswi a nga ensayara kahle, minkama yin’wani a nga ha phazama. Hambileswo a nge te tshika ku chaya, a ta tama a ensayara swaku a ya a yampsisa. Swi hi ku fana, hambiloko se hi swi kotile ku hlula swilo swin’wani swa ku biha leswi a hi swi yendla khale, swi nga ha yendleka minkama yin’wani hi tshuka hi tlhelela ka swona. Hambileswo hi fanele hi tama hi yampsisa. Minkama yin’wani hinkwerhu hi nga ha vula swilo kumbe hi yendla swilo leswi hi gamaka hi tisola hi swona. Kambe xa lisima i ku kala hi nga godoli hikusa loko hi yendla leswo Yehovha a ta tama a hi pfuna swaku hi yampsisa. (1 Ped. 5:10) Swoswi a hi voneni leswi Pedru a nga swi yendla swaku a nga godoli. Phela leswi Yesu a nga mu khomisa xiswona Pedru na hina swi nga hi pfuna ku tama hi tirhela Yehovha.

4. Pedru a a tivonisa ku yini, kambe Yesu a mu pfunise ku yini? (Luka 5:5-10)

⁴ Bibele a li hi byeli swaku hi mhaka muni Pedru a vule swaku yena a a li mudjohi kumbe hi xini xidjoho lexi yena a a vulavula hi xona. (Lerha Luka 5:5-10.) Kambe swi nga ha yendleka swi li kona swidjoho swaswikulu leswi Pedru a a swi yendlile. Phela Yesu a swi vonile swaku Pedru a a chava, kumbexana hi mhaka leswi a a tivona a nga li munhu wamunene. Kambe Yesu a a swi tiva swaku Pedru a nga tama a tshembeka. Se, Yesu a vulavule kahle na Pedru, a mu byela swaku a a fanele a tshika ku chava. Ku va Yesu a vule leswo, swi kombise leswaku a a mu tshemba Pedru naswona leswo swi txintxe wutomi la yena. Phela hi ku famba ka nkama, Pedru ni makwenu wa yena André va tshike ntirho wa vona wa ku phasa tihlampfi ivi va famba na Yesu ka ntirho wa ku chumayela. Leswo swi yendle swaku Yehovha a va katekisa hintamu. — Marku 1:16-18.

5. Hi yini minkateko leyi Pedru a nga yi yamukela hileswi a nga hlula ku chava ka yena a tlhela a pfumela xirhambu xa Yesu?

⁵ Leswi a a li mulandzeli wa Kreste, Pedru a ve ni wutomi la ku tsakisa hintamu. Yena a vone Yesu na a daha vanhu lava a va vabya, na a hlongola madimoni, a tlhela a pfuxa vanhu lava a va file. b (Mat. 8:14-17; Marku 5:37, 41, 42) Hi ndlela ya ku hlamalisa, Pedru a kombiwe Yesu na a li hosi ya Mfumu wa Xikwembu ka nkama lowu taka naswona leswo swi li khumbe hintamu wutomi la Pedru. (Marku 9:1-8; 2 Ped. 1:16-18) Phela hinkwaswu leswi Pedru a nga swi vona, ina a nga swi vonanga loko a a nga li  mulandzeli wa Yesu. Ha tiyiseka swaku Pedru a tsake hintamu hi leswi a nga swi kota ku hlula a mapimiselo lawa a a li na wona ya ku tivona a nga li wa nchumu hikusa leswo swi yendle swaku a katekisiwa hintamu.

6. Ku nga va swaku Pedru a hantle a tshika swilo swa ku biha leswi a a lwisana na swona? Tlhamusela.

⁶ Hambileswi Pedru a nga twa a tlhela a vona swilo swinyingi swaswinene nkama na a na Yesu, a swi li kona swilo swin’wani swa ku biha leswi a a ha lwisana na swona. Hi xikombiso, a nkama Yesu Kreste a nga vula leswaku a swi ta laveka swaku a hlupheka a tlhela a fa swaku a hetisisa wuprofeta la le Bibeleni, Pedru a mu byele swaku leswo a swi nge te yendleka. (Marku 8:31-33) Naswona makhambi ya ku hambanahambana, Pedru ni vadjondzisiwa van’wanyani a va holovisana leswaku va tiva swaku a ku li mani lweyi a a li wamukulu ka hinkwavu. (Marku 9:33, 34) Handle ka leswo ka wusiku leli Yesu a nga fa hi lona, Pedru a tseme ndleve ya wanuna mun’wani. (Yoh. 18:10) Naswona ka wusiku lolelo, leswi a a chava hintamu, a yale kanharhu swaku a a mu tiva Yesu. (Marku 14:66-72) Leswo swi yendle swaku a rila hintamu. — Mat. 26:75.

7. Loko Yesu se a pfuxiwile ku feni, a nyike Pedru nkama wa ku yendla yini?

⁷ Yesu a nga mu tshikanga munghanu wa yena Pedru, hambileswi a a hele ntamu hi mhaka swilo swa ku kala swi nga li swinene leswi a nga swi yendla. Nkama lowu Yesu a nga pfuxiwa, a nyike Pedru nkama wa ku kombisa swaku a a mu rhandza. A nyike Pedru ntirho wa ku hlayisa a tinyempfu ta yena. (Yoh. 21:15-17) Phela Pedru a yendle hinkwaswu leswi Yesu a nga mu rhuma swona. Funtshi a a li Yerusalema hi siku la Pentekoxta naswona a ve mun’we wa vanhu va ku sungula lava va nga yamukela moya wa ku kwetsima.

8. Hi xini xihoxo xaxikulu lexi Pedru a nga xi yendla nkama a a li Antiyokiya?

⁸ Hambiloko Pedru se a totiwile swi lave a ha tama a lwisana ni swilo swa ku kala swi nga li swinene leswi a a swi yendla. Hi xikombiso hi lembe la 36 ka nguva ya hina, Xikwembu xi rhume Pedru leswaku a ya kaya ka Korneliyo lweyi a a nga li Muyuda. Korneliyo a game a totiwa hi moya wa ku kwetsima, se swi tikomba swaku “Xikwembu a xi na xikheto” ni leswaku vanhu lava a va nga li Vayuda na vona loko va swi tsakela a va ta lumba bandla la Wukreste. (Mint. 10:34, 44, 45) Ndzhaku ka leswo Pedru a sungule ku dla ni vanhu lava a va nga li Vayuda, ku nga nchumu lexi a a nga tshami a xi yendla ka wutomi la yena. (Gal. 2:12) Kambe a ku ni Vakreste van’wani lava a va li Vayuda, lava a va pimisa swaku a ku dla ni vanhu va ku kala va nga li Vayuda a swi bihile. Se nkama Vakreste lava a va pimisisa xileswo va nga ya Antiyokiya, Pedru a nyime ku dla ni Vakreste lava a va nga li Vayuda hileswi a a chava. Mupostolo Pawulo a swi vonile swaku leswi Pedru a a swi yendla a swi bihile, a tlhela a mu kawuka phambheni ka vanhu hinkwavu. (Gal. 2:13, 14) Hambileswi a a yendle xihoxo lexi, Pedru a nga godolanga ku tama a yampsisa. I mpsini swi nga mu pfuna?

9. Buku ya Yohani 6:68, 69 yi swi kombisa ku yini swaku Pedru a a tshembekile?

⁹ Pedru a a tshembeka, naswona a nga pfumelelanga nchumu kumbe munhu a mu yendla a tshika ku landzela Yesu. Hi xikombiso, khambi lin’wani a swi kombisile swaku a a tshembeka nkama lowu vadjondzisiwa va kalaka va nga swi twisisanga leswi Yesu a nga swi vula. (Lerha Yohani 6:68, 69.) Hi nkama wolowo, vanhu va vanyingi va tshike ku landzela Yesu naswona a va lavanga ku nyimela ntlhamuselo wa leswi a nga swi vula kambe Pedru a nga swi yendlanga leswo. Leswi a a tshembeka, a byele Yesu leswaku hi yena lweyi ‘a a ni marito lama nga ni wutomi la ku kala li nga heli.’

10. Yesu a swi kombise ku yini swaku a a mu tshemba Pedru? (Vona mufoto.)

¹⁰ Yesu a nga mu tshikanga Pedru hambi hi ka wusiku la yena la wugamu lani misaveni na a swi tiva swaku Pedru ni vadjondzisiwa va yena a va ta mu tshika, yena a byele Pedru swaku a a swi tiva swaku  yena a a ta tama a tshembeka. (Luk. 22:31, 32) Yesu a a swi tiva swaku “mbilu ya swi lava kambe miri lowu nga ni xidjoho a wu tiyanga.” (Marku 14:38) Se Yesu a nga mu tshikanga Pedru hambileswi yena a a mu yalile swaku a a mu tiva. Naswona loko Yesu a pfuxiwile swi tikomba ingaku a humelele ka Pedru, na Pedru a li yexe. (Marku 16:7; Luk. 24:34; 1 Kor. 15:5) Se ku va Pedru a vone leswo swi nga yendleka swi mu tiyise hintamu ngopfungopfu leswi a a hele matimba hileswi a a swi yendlile.

11. Yesu a mu tiyisekise ku yini Pedru swaku Yehovha a a ta mu hlayisa?

¹¹ Yesu a tiyisekise Pedru swaku Yehovha a a ta mu hlayisa. Nkama lowu a nga pfuxiwa, Yesu a yendle swaku Pedru ni vapostolo lavan’wani va phasa tihlampfi ta tinyingi hi ndlela ya ku hlamalisa. (Yoh. 21:4-6) Leswo swi yendle swaku Pedru a swi twisisa swaku Yehovha a nge tsandzeki ku mu nyika swilo hinkwaswu leswi a swi lavaka swaku a tihlayisa. Swi nga yendleka leswi Yesu a nga swi yendla swi yendle swaku Pedru a khumbuka marito lawa Yesu a a ma vulile ka masiku lawa a ma hundzile, nkama lowu a nga vula swaku Yehovha a a ta hlayisa vanhu hinkwavu lava tamaka va lava Mfumu wa Xikwembu. (Mat. 6:33) Hinkwaswu leswo swi pfune Pedru kuva a rhangisa ntirho wa ku chumayela ka wutomi la yena ku nga li wa ku phasa tihlampfi. Phela Pedru a a nga chavi nchumu funtshi a chumayelile hi siku la Pentekoxta ka lembe la 33 ka nguva ya hina, a pfuna vanhu va vanyingi swaku va yamukela mahungu ya ku tsakisa. (Mint. 2:14, 37-41) Hi ku famba ka nkama a pfune vanhu va Samariya ni vanhu lava a va li va matiko swaku na vona va va valandzeli va Kreste. (Mint. 8:14-17; 10:44-48) Ha tiyiseka swaku Yehovha a mu tirhisile Pedru hi ndlela ya ku hlamalisa kuva a pfuna vanhu va vanyingi va mixaka ya ku hambanahambana swaku va lumba bandla la Wukreste.

12. Xikombiso xa Pedru xi nga hi pfunisa ku yini loko ku ni leswi hi lwaka swaku hi swi tshika?

¹² Yehovha a nga hi pfuna swaku hi tama hi mu tirhela. I ntiyiso swaku a hi minkama hinkwayu swi vevukaka ku tama hi tirhela Yehovha, ngopfungopfu loko se ku hundza nkama wa wunyingi na hi lwisana ni ku navela ku yendla swilo swa ku biha. Minkama yin’wani swilo swoleswo swi nga tikomba na swi karhata hintamu ku tlula swilo leswi Pedru a a lwisana na swona. Kambe Yehovha a nga hi nyika ntamu lowu hi wu lavaka swaku hi tama hi lwisana na swona. (Pis. 94:17-19) Vona leswi nga yendlekela makwerhu mun’wani, lweyi nkama lowu na a nga se djondza Bibele a a li geyi. Yena a txintxe wutomi la yena, a tinyimisela ku hanya hi ku pfumelelana ni leswi a a swi djondza ka Bibele. Hambileswo minkama yin’wani swi lava a lwisana ni ku navela  loku a a li na kona khale na a nga se txintxa wutomi la yena. Se, i yini lexi mu pfunaka swaku a nga godoli? Makwerhu lweyo a li: “Yehovha wa ni tiyisa. Hi ku pfuniwa hi moya wa ku kwetsima . . . , ni djondze swaku swa koteka kuva ni tama ni famba ka ndlela leyi ya ntiyiso . . . Hambileswi minkama yin’wanyani ni pfanaka ni phazama, Yehovha a ha tama a ni tirhisa ka nhlengeletanu ya yena a tlhela a ni tiyisa.”

13. Hi ku ya hi Mintirho 4:13, 29, 31, hi nga xi tekelelisa ku yini xikombiso xa mupostolo Pedru? (Vona mufoto.)

¹³ Se hi swi vonile swaku makhambi ya ku hambanahambana mupostolo Pedru a yendle swihoxo hi mhaka ku chava vanhu. Kambe yena a khongelile ka Yehovha a kombela matimba naswona Yehovha a mu pfunile leswaku a swi kombisa swaku a nga chavi. (Lerha Mintirho 4:13, 29, 31.) Na hina hi nga swi kota ku hlula ku chava. Vona xikombiso xa makwerhu Horst, lweyi a a tshama Alemanha hi nkama wa Nyimpi ya Wumbirhi ya Misava. Axikolweni a a tshamela ku kutxeteliwa swaku a tlakusa voko a ku “Heil Hitler!” naswona makhambi ya ku hambanahambana a swi yendlile leswo. Kambe loko a byele vapsali va yena leswi nga yendleka, vona a va mu kwatelanga kambe va khongele na yena, va kombela Yehovha swaku a mu pfuna kuva a nga chavi a tlhela a mu nyika matimba lawa a a ma lava. Hi ku pfuniwa hi vapsali va yena ni ku tlhela a tshemba Yehovha, Horst a swi kotile ku va ni matimba lawa a a ma lava leswaku a tama a tshembeka. Ndzhaku ka nkamanyana a vule swaku: “Yehovha a nga tshami a ni tshika.” c

14. Madoda lawa ma nga ni lirhandzu ma nga va pfunisa ku yini lava nga hela matimba?

¹⁴ Yehovha na Yesu a va nga ta tshuka va hi tshika. Loko Pedru a yale Yesu, swi lave a yendla xiboho xa lisima hintamu. Indjhe a a ta tshika ku va mulandzeli wa Yesu kumbe a a ta tama a tirhela Yehovha? Yesu a khongelile a kombela Yehovha swaku a pfuna Pedru swaku a nga heleliwi hi lipfumelo. Loko a yendle leswo, a game a byela Pedru swaku  a a mu khongelelile ka Yehovha naswona a a tshemba swaku a a ta swi kota ku tama a tiyisa vamakwavu. (Luk. 22:31, 32) Swi nga yendleka marito ya Yesu a ma mu tiyisa Pedru minkama hinkwayu loko a ma khumbuka. Hilani ku fanaka, loko swi lava hi yendla xiboho xa lisima hintamu ka wutomi la hina, ha tshemba swaku Yehovha a ta hi pfuna swaku hi tama hi tshembeka. (Efe. 4:8, 11) Yehovha a nga hi pfuna hi ku tirhisa madoda. Makwerhu mun’wani lweyi a vitaniwaka Paul, lweyi a nga ni malembe ya manyingi na a li doda a zama ku tiyisa vamakwerhu. Loko a vona makwerhu na a godola, a pfuna makwerhu yelweyo swaku a khumbuka swaku phela hi Yehovha lweyi a nga mu tisa ka nhlengeletanu ya yena. A tlhela a khumbukisa makwerhu yelweyo swaku, leswi Yehovha a nga ni lirhandzu lalikulu hintamu a nga ta mu tshika. Makwerhu Paul a tlhele a ku: “Se ni vone vamakwerhu va vanyingi lava a va godola, va swi kota ku tiyisela va tlhela va tama va mu tirhela Yehovha hileswi a va pfunaka.”

15. Xikombiso xa mupostolo Pedru ni xa Horst swi swi kombisa ku yini swaku hi nga ma tshemba marito lawa ma nga ka Matewu 6:33?

¹⁵ Ku fana ni leswi Yehovha a nga hlayisa mupostolo Pedru ni vadjondzisiwa van’wani, a ta tama a hi hlayisa na hina loko hi rhangisa Mfumu wa yena ku sungula. (Mat. 6:33) Makwerhu Horst lweyi se hi nga vulavula hi yena, a sungule ku pimisa hi ku va mupfuli wa ndlela loko Nyimpi ya Wumbirhi ya Misava yi helile. Kambe yena a a li xisiwana hintamu naswona a a pimisa swaku a a nge te swi koti ku tihlayisa loko a va mupfuli wa ndlela. Se, a yendle yini? Yena a yendle xiperiyensiya leswaku a vona swaku indjhe Yehovha a a ta mu hlayisa kumbe nada. Loko mudjikelezi a va pfuxelile ka bandla la vona, a hete vhiki hinkwalu leliya na a ya ansin’wini. Loko vhiki se li hela, yena a hlamale hintamu loko mudjikelezi a mu nyika envhelopi leyi a yi tale hi male, male leyi a yi ta mu pfuna kuva a tihlayisa tiwheti ta tinyinginyana na a li mupfuli wa ndlela. Naswona makwerhu lweyi a nga mu nyika male a nga lavanga ku ti b’ala swaku hi yena mani. Se nkama a nga vona leswo makwerhu Horst a swi vonile swaku Yehovha Xikwembu a a ta mu hlayisa. Leswo swi yendle swaku a heta wutomi la yena hinkwalu na a rhangisa Mfumu wa Xikwembu. — Mal. 3:10.

16. Hi mhaka muni swi pfuna ku djondza hi Pedru ni makarta lawa a nga ma tsala?

¹⁶ Ha tiyiseka swaku Pedru a tsake hintamu hileswi Yesu a kalaka a nga mu tshikanga, hambileswi a nga kombela swaku Yesu a va kule na yena hileswi a a tivona na a li mudjohi. Yesu a tame a mu djondzisa Pedru swaku a va mupostolo wa ku tshembeka ni swaku a va xikombiso xa kahle ka Vakreste. Na hina namuntlha hi nga djondza swilo swinyingi ka leswi Pedru a nga djondzisiwa swona. Phela yena a nga tshamanga na swona, a swi tsalile, a swi tsalela mabandla ya ku hambanahambana ya nkama lowu a a hanya ka wona. Naswona makarta lawa ma kona aBibeleni. Se ka nhlokomhaka leyi landzelaka hi ta vona swaku i mpsini leswi hi nga swi djondzaka ka makarta lawa Pedru a nga ma tsala ni leswaku hi nga swi tirhisisa ku yini namuntlha.