Switluli

Tlula longoloko

Tshemba Yehovha Kutani U Hanya!

Tshemba Yehovha Kutani U Hanya!

“Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona ungatiseketeli hi kutwisisa ka wena n’winyi.” — SWIVURISO 3:5.

TINSIMU: 152, 49

1. Hayini hinkwerhu hi lava kuchaveleliwa?

HINKWERHU haswi lava kuchaveleliwa. Swingaha yendleka wutomi la hina li tale hi swikarhato, swikhunguvanyiso ni kuvilela. Kumbexana ha hlupheka hikolaho ka mavabyi, hi karhatiwa hi kuguga kumbe hileswi hi feliweke hi munhu lweyi himu rhandzaka. Van’wana ka hina va khomiwa hi ndlela yobiha hi van’wana. Kuyengetela kolaho, vanhu va ya va va ni tihanyi swinene. Hakunene, “minkama [leyi] ya kukarhata” yi kombisa leswaku hi hanya “masikwini ya makumu” naswona loko siku li hundza hi ya hi tshinela swinene ka misava leyimpsha. (2 Timotiya 3:1) Kambe, swingaha yendleka leswaku se i khale hi li karhi hi nyimele switshembiso swa Yehovha swi hetiseka, naswona swinga yendlela leswaku hi ya hi langutana ni swikarhato swotala. Kutani hingawu kuma kwihi nchavelelo?

2, 3. a) I yini leswi hiswi tivaka mayelana na Habakuku? b) Hayini hi fanele hi kambisisa buku la Habakuku?

2 Ahi kambisiseni buku la Habakuku leswaku hi kuma nhlamulo ya xivutiso lexo. Hambileswi Matsalwa mangahi byeliki swotala hi wutomi la Habakuku, rungula la buku la yena la khutazana swinene. Vito la Habakuku kumbexana li vula “Kubarasara.” Leswi, swingaha hlamusela ndlela leyi Yehovha a chavelelaka malandza ya yena ha yona ingi hi loko oma barasara kunene. Kumbe swingaha hlamusela ndlela leyi malandza ya yena ma khomelelaka swi tiya ka Yehovha. Habakuku a vulavule ni Xikwembu naswona axi vutise swivutiso. Yehovha a huhutele Habakuku leswaku a tsala mabulu lawa va veke na wona hikuva aaswi tiva leswaku matahi pfuna. — Habakuku 2:2.

3 Loko Bibele li vulavula hi Habakuku, lo boxa ntsena bulu leli veke kona xikarhi ka Yehovha ni muprofeta lweyi a akarhatekile. Kambe buku la yena i xiphemu xa ‘hinkwaswu leswi switsaliweke hi lava va khale’ aRitweni la Xikwembu, “leswaku hiva ni kulangutela, hikolaho ka kutiyisela ni kuchaveleliwa loku hikukumaka Matsalweni.” (Varhoma 15:4) Xana buku la Habakuku lingamu pfunisa kuyini mun’wana ni mun’wana wa hina? Lingahi pfuna kuvona leswaku swi vula yini kutshemba Yehovha. Naswona wuprofeta la Habakuku lihi tiyisekisa leswaku hingaswi kota kuva ni kurhula ka miyehleketo kunga khataliseki swikarhato kumbe miringo leyi hinga kumanaka na yona.

KHONGELA KA YEHOVHA

4. Hayini Habakuku a akarhatekile?

4 Lerha Habakuku 1:2, 3Habakuku a hanye ka nkama wotika swinene. Vanhu hinkwavo lava avamu rhendzelile ava bihile naswona ava li ni tihanyi. Leswo aswimu kwatisa ngopfu. Hinkwako lomu a alanguta kona, a avona Vayisrayele na va khomana hi ndlela ya nsele ni yokala wululami. Habakuku a alava kutiva leswi: ‘Xana wubihi leli lita hela rini? Hayini Yehovha a hlwela kuyendla xokarhi hi lona?’ Phela a atitwa anga li na mupfuni. Kutani a kombele Yehovha leswaku a yendla xokarhi. Swingaha yendleka leswaku Habakuku a asungule kupimisa leswaku Yehovha aangaha khatali hi vanhu va Yena kumbe aangata yendla nchumu. Xana na wena u tshama u titwa hi ndlela leyo?

Ahi fanelanga hi chava kubyela Yehovha leswi swihi karhataka kumbe swivilelo swa hina

5. Xana hinga djondza yini ka buku la Habakuku? (Vona xifaniso akusunguleni ka djondzo.)

5 Xana Habukuku a vutise swivutiso leswo hileswi a angahamu tshembi Yehovha ni switshembiso swa yena? Nikatsongo! Habakuku a akarhatekile. A akombela Yehovha leswaku a hlamula swivilelo swa yena ni kuhelisa swikarhato leswi a alangutana na swona. Aangaswi twisisi leswaku hayini Yehovha anga yendli xokarhi naswona hayini a pfumelela leswaku a hlupheka swinene. Kuva Yehovha a huhutele Habakuku leswaku a tsala hi leswi aswimu karhata swihi djondzisa mhaka ya lisima swinene. Ahi fanelanga hi chava kubyela Yehovha hi swikarhato ni swivilelo swa hina. Kuvula ntiyiso, hi musa ahi rhamba leswaku hi khongela naswona himu byela hi kuhelela ndlela leyi hi titwaka ha yona. (Tipisalema 50:15; 62:8) Swivuriso 3:5 yahi khutaza: Tshemba Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo naswona ungatiseketeli ka kutwisisa ka wena n’winyi.” Habakuku aswi yendlile leswi awuton’wini la yena.

6. Hayini kukhongela swi li swa lisima?

6 Habakuku a atshemba Yehovha tani hi munghanu ni B’ava wa yena, naswona hi yena a rhangeke a yendla xokarhi leswaku a tshinela ka Yehovha. Habakuku anga zanga a karhateka ntsena hi xiyimo xa yena ivi a zama kuxilungisa. Matshan’wini ya leswo, a khongele ka Yehovha amu byela ndlela leyi a atitwa ha yona ni hi swikarhato swa yena. Lexi i xikombiso lexinene ka hina. Yehovha lweyi anga mutwi wa swikhongelo, ahi rhamba kukombisa leswaku hamu tshemba hi kukhongela ka yena ni kumu byela swikarhato swa hina. (Tipisalema 65:2) Loko hi yendla leswi, hita vona ndlela leyi Yehovha a hlamulaka swikhongelo swa hina ha yona. Hita titwa hi barasariwa hi yena loko ahi chavelela ni kuhi kongomisa. (Tipisalema 73:23, 24) Atahi pfuna kutwisisa ndlela leyi a vonaka xiyimo xa hina ha yona, kunga khataliseki miringo leyi yihi hluphaka. Hakunene kukhongela ka Yehovha i yin’wani ya tindlela tokombisa leswaku hamu tshemba.

YINGISELA YEHOVHA

7. Xana Yehovha a hlamulise kuyini loko Habakuku amu byele hi leswi aswimu karhata?

7 Lerha Habakuku 1:5-7. Ndzhaku ka loko Habukuku a byele Yehovha hi leswi aswimu karhata, swingaha yendleka leswaku a lave kutiva ndlela leyi Yehovha aata hlamula ha yona. Tani hi B’ava wa lirhandzu, Yehovha ayi twisisile ndlela leyi Habakuku a atitwa ha yona. Aaswi tiva leswaku Habakuku a ahlupheka naswona a alava kupfuniwa. Kutani Yehovha angamu holovisanga, kambe amu byele leswi aataswi yendla kungali khale ka Vayuda vokala kutshembeka. Phela, swinga yendleka leswaku Habakuku a ve munhu wosungula lweyi Yehovha amu byeleke leswaku kukhatisiwa ka Vayuda aku li kusuhi swinene.

8. Hayini nhlamulo ya Yehovha akunga li yona leyi Habakuku aayi nyimelile?

8 Yehovha a hlamusele Habakuku leswaku a alungekile kuva a yendla xokarhi. Aata khatisa Vayuda vobiha ni lavanga ni nsele. Hi kuva a vule leswaku swita yendlaka “amasikwini ya n’wina,” Yehovha a kombise leswaku wuyavanyisi la yena alita fika Habakuku ni Vayisrayele lava avamu rhendzelile vaha hanya. Nhlamulo ya Yehovha ahi yona leyi Habakuku aayi nyimelile. Vakalidiya kumbe Vababilona ava li ni tihanyi swinene. Ava li ni tihanyi leti ati tlula ta Vayisrayele lava ava tiva minawu ya Yehovha. Kutani hayini Yehovha a tirhise tiko leli ali ni nsele li tlhela lingamu gandzeli leswaku li khatisa vanhu va yena? Phela leswi aswito yengesela kuhlupheka ka Vayuda. * (Vona nhlamuselo ya le hansi.) Loko awu li Habakuku, xana awuta va u titwise kuyini?

9. Hi swihi swivutiso swin’wana leswi Habakuku aswi vutiseke?

9 Lerha Habakuku 1:12-14, 17. Hambileswi Habakuku aaswi twisisa leswaku Yehovha a ata tirhisa Vababilona leswaku a khatisa vanhu vobiha lava avamu rhendzelile, a adludleke nhloko. Hambileswo, a atitsongohata naswona a atiyimiselile kuhambeta a tshemba Yehovha. Phela a vule leswaku Yehovha a ahambeta a va “Ribye” la yena. (Deteronoma 32:4; Esaya 26:4) Habakuku a tiyiseka leswaku Yehovha i lirhandzu naswona a ni musa, kutani anga chavanga kuvutisa Yehovha swivutiso swin’wana swofana ni leswi: Tani hileswi Yehovha anga “Mukwetsimi” naswona ‘mahlo ya yena ma tengeke swinene, kuva ma vona leswo biha’, hayini a pfumelela leswaku swilo swobiha aYuda swi yengeseleka naswona vanhu va yena va ya va hlupheka kutlula mpimo? Hayini anga yendli xokarhi hi xihantla? Hayini lweyi wa Matimba Hinkwawo ‘a miyela’ naswona a pfumelela wubihi ka tindhawu hinkwato?

10. Hayini minkama uin’wana hingaha titwaka kufana na Habakuku?

10 Minkama yin’wana, hingaha titwa kufana na Habakuku. Phela hamu yingisa Yehovha, hamu tshemba naswona ha djondza Rito la yena leli tiyisaka tshembo wa hina. Hi tlhela hi twa switshembiso swa yena loko hi yingisa leswi nhlengeletano yihi djondzisaka swona. Kambe hingaha lava kutiva leswi: ‘Xana kuhlupheka ka hina kuta hela rini?’ Hinga djondza swin’wana ka leswi Habakuku aswi yendleke.

NYIMELA YEHOVHA A YENDLA XOKARHI

11. I yini leswi Habakuku a atiyimisele kuswi yendla?

11 Lerha Habakuku 2:1. Bulu leli Habakuku a veke na lona na Yehovha limu nyike kurhula ka miyanakanyo. Limu yendle a tiyimisela kunyimela Yehovha a yendla xokarhi. Habakuku a tlhele a phofula kutiyimisela ka yena loko a ku: “Hi kurhula ninyimela siku la nhlomulo.” (Habakuku 3:16) Ku ni malandza man’wana yotshembeka ya Xikwembu lawa hi kulehisa mbilu ma nyimeleke leswaku Yehovha a yendla xokarhi. Swikombiso swa wona swahi khutaza hikuva swi kombisa leswaku na hina hinga yendla leswi fanaka. — Mikiya 7:7; Yakobo 5:7, 8.

Hi kulehisa mbilu, hi fanele hi rindza ni kutshemba leswaku Yehovha ata yendla xokarhi leswaku a thova timbilu ta hina hi nkama wa yena

12. Hinga djondza yini ka Habakuku?

12 Xana hinga djondza yini ka kutiyimisela ka Habakuku? Xosungula, ahi fanelanga hi tshika kukhongela ka Yehovha kunga khataliseki swikarhato leswi hinga kumanaka na swona. Xawumbirhi, hi fanele hi yingisa leswi Yehovha ahi byelaka swona hi kutirhisa Bibele ni nhlengeletano ya yena. Xawunharhu, hi kulehisa mbilu hi fanele hi rindzela leswaku Yehovha a yendla xokarhi leswaku a thova timbilu ta hina hi nkama wa yena. Loko hi tekelela Habakuku, hita va ni kurhula ka miyanakanyo naswona hitaswi kota kutiyisela. Ntshembo wa hina wutahi pfuna leswaku hi lehisa mbilu ni kuva ni ntsako kunga khataliseki swikarhato leswi hingaha kumanaka na swona. Ha tiyiseka leswaku Tatana wa hina wa le matilweni ata yendla xokarhi. — Varhoma 12:12.

13. Yehovha a yendle yini leswaku a chavelela Habakuku?

13 Lerha Habakuku 2:3. Ha tiyiseka leswaku Yehovha a atsakile hileswi Habakuku a tiyimiseleke kumu rindzela leswaku a yendla xokarhi. Lweyi wa Matimba Hinkwawo aaswi tiva kahle leswaku hayini Habakuku a hlupheka. Hi mhaka leyo, amu chavelelile hi lirhandzu ni kumu tiyisekisa leswaku a ata hlamula swivutiso swa yena. A kusale nkama wutsongo leswaku Habakuku a thoviwa mbilu. Aswo fana ni loko Yehovha a byela Habakuku a ku: “Lehisa mbilu u tlhela uni tshemba. Swikhongelo swa wena nitaswi hlamula hambiloko swi tikomba onge swo hlwela.” Yehovha a tsundzuxe Habakuku leswaku se a aveke siku leli aata hetisisa switshembiso swa yena ha lona. Hi mhaka leyo, amu khutaze leswaku a hambeta a rindza. Hi kuyendla leswo, aangata khunguvanyeka.

Hayini hi tiyimisele kuyendlela Yehovha leswi hingaswi kotaka? (Vona paragrafu 14)

14. Hi fanele hi tiyimisela kuyendla yini loko hi kumana ni miringo?

14 Na hina hi fanele hi rindzela Yehovha a yendla xokarhi. Hi fanele hi tlhela hi yingisa hi wukheta leswi ahi byelaka swona. Loko hi yendla leswo, hita tiya naswona hita va ni kurhula ka miyanakanyo kunga khataliseki miringo leyi hi langutanaka na yona. Yesu ahi lemukise leswaku ahi fanelanga hi dzikisa miyanakanyo ya hina ka “tinguva hambi yili minkama” leyi Xikwembu xi kalaka xinga hi byelangiki nchumu ha yona. (Mintirho 1:7) Hi fanele hi tshemba leswaku Yehovha wawu tiva nkama lowunene woyendla xokarhi. Nakambe ahi fanelanga hi karhala. Matshan’wini ya leswo, hi fanele hi titshongohata, hi lehisa mbilu ni kuva ni lipfumelo ka Xikwembu. Nahaha rindza, hi fanele hi tirhisa nkama wa hina hi wutlharhi ni kutirhela Yehovha hilaha hinga kotaka ha kona.  — Marka 13:35-37; Vagalatiya 6:9.

YEHOVHA AVA NYIKA WUTOMI LAVA VAMU TSHEMBAKA

15, 16. a) Hi swihi switshembiso leswinga ka buku la Habakuku? b) Xana switshembiso leswi swihi djondzisa yini?

15 Yehovha a tshembisa leswi: “Lweyi wolulama atahanya hi wutshembeki la yena” naswona “misava yitatala wutivi la kuvangama ka Yehovha.” (Habakuku 2:4, 14) Kunene Yehovha a tshembisa kunyika wutomi lelinga heliki ka lava va lehisaka mbilu ni kumu tshemba.

16 Xitshembiso lexi kumekaka ka Habakuku 2:4 i xa lisima swinene la kakuva mupostola Pawulo axi vule makhambi manharhu ka mapapela ya yena! (Varhoma 1:17; Vagalatiya 3:11; Vaheveru 10:38) Hinga tiyiseka leswaku kunga khataliseki swikarhato leswi hingaha kumanaka na swona, hita vona kuhetiseka ka switshembiso swa Yehovha loko himu tshemba. Yehovha a lava hi dzikisa miyanakanyo ya hina ka ntshembo wa hina hi wumundzuku.

17. Xana Yehovha ahi tiyisekisa leswaku atahi yendlela yini loko himu tshemba?

17 Buku la Habakuku li ni tidjondzo ta lisima swinene ka hina hi hanyaka ka masiku ya wugamu. Hinkwavo lava tshembaka Yehovha va tlhela va yendla leswi lulameke vata kuma wutomi lelinga heliki. Kutani ahi hambeteni hi tiyisa ntshembo wa hina ka Yehovha, kunga khataliseki swikarhato ni kuvilela loku hinga na kona. Leswi Yehovha a byeleke Habakuku swihi tiyisekisa leswaku Yena atahi seketela ni kuhi ponisa. Hi musa, ahi kombela leswaku himu tshemba hi tlhela hi lehisa mbilu hi rindzela nkama lowu se awu vekeke leswaku Mfumu wa yena wu fuma misava. Hi nkama wolowo, misava yita tala hi vanhu lava tsakeke, vorhula lava gandzelaka Yehovha. — Matewu 5:5; Vaheveru 10:36-39.

TSHEMBA YEHOVHA LESWAKU UTA KUMA NTSAKO

18. Xana marito ya Yehovha mamu khumbise kuyini Habakuku?

18 Lerha Habakuku 3:16-19. Leswi Yehovha aswi byeleke Habakuku swimu pfunile swinene. Habakuku a yanakanyisise hi swilo swohlamalisa leswi Yehovha aswi yendleleke vanhu va Yena ka nkama lowu hundzeke. Kutani leswo swi tiyise ntshembo wa yena ka Yehovha. A atiyiseka leswaku Yehovha aangata hlwela kuyendla xokarhi! Leswo swi thove mbilu ya muprofeta lweyi, hambileswi aaswi tiva leswaku aata hambeta a hlupheka swa nkama nyana. Habakuku aangaha na kukanakana. A atshemba hi kuhelela leswaku Yehovha aatamu ponisa. A ntiyisweni swingaha yendleka leswaku marito ya ndzimana 18 i man’wana ya marungula lawa ma xiyekaka swinene aBibeleni ya munhu lweyi a atshemba hilaha kuheleleke ka Yehovha. Vadjondzi van’wana vama vulisa xileswi: “Nita tlulatlula hi kutsaka aHosini; ni rhendzeleka hi ntsako wa Xikwembu.” Hakunene leyi i djondzo ya lisima swinene ka hina! Yehovha angohi nyika ntshembo wohlamalisa hi wumundzuku ntsena, kambe ahi tiyisekisa leswaku kungali khale ata hetisisa switshembiso swa yena.

19. Xana Yehovha angahi chavelela hi ndlela yihi hilaha a yendleke ha kona ka Habakuku?

19 Djondzo leyi kulu leyi hiyi kumaka ka buku la Habakuku i ya leswaku hi fanele hi tshemba Yehovha. (Habakuku 2:4) Leswaku hi hambeta hi tshemba Yehovha, swi lava hi tiyisa wunghanu la hina na yena. Kutani hi fanele: 1) Hi hambeta hi khongela, hi byela Yehovha hinkwaswo leswi swihi karhataka ni kuvilela ka hina; 2) hi yingisa hilaha kuheleleke leswi Yehovha ahi byelaka swona aRitweni la yena ni kulandza nkongomiso lowu ahi nyikaka wona hi kutirhisa nhlengeletano ya yena; 3) hi tshembeka ni kulehisa mbilu na haha rindzela kuhetiseka ka switshembiso swa Yehovha. Leswo hi swona leswi Habakuku aswi yendleke. Hambileswi a akarhatekile kumbe kuhela matimba, ndzhaku ka bulu leli a veke na lona na Yehovha a akhutazekile naswona a atsakile! Loko hi tekelela xikombiso xa Habakuku, hita chaveleleka loko B’ava wa hina wa le tilweni Yehovha ahi barasara. Nchavelelo lowu, ahingewu kumi kun’wana ka misava leyi yobiha!

^ ndz. 8 Habakuku 1:5 yi tirhisa rito lelinge “n’wina” kukombisa leswaku kulovisiwa akuta wela vanhu hinkwavo va Yuda.