SWA TIKA kuva ni kurhula ka misava ya nkitsinkitsi leyi hi hanyaka ka yona. Hambi lava kumaka kurhula kutsongo, kola na kola va lahlekeliwa hi kona. Xana i yini leswi Bibele liswi vulaka hi mhaka leyi, leswingahi pfunaka kuva ni kurhula lokungaheliki? Hingava pfunisa kuyini van’wana leswaku na vona vava ni kurhula?

Hinga vula leswaku hi ni kurhula ka ntiyiso loko hi titwa hi sirhelelekile, hi ni vanghana lavanene, naswona xa lisima hintamu, hi tshinela ka Xikwembu. Hingaswi yendlisa kuyini leswo?

A minawu ni matshinya ya minawu ya Yehovha mahi pfuna minkama hinkwayu. Loko hi yingisa minawu ni matshinya ya minawu, hi kombisa leswaku hamu tshemba Yehovha ni leswaku hi lava kuva ni wuxaka leli rhuleke na yena. (Yeremiya 17:7, 8; Yakobo 2:22, 23) Hikolaho ka leswo, yena ata tshinela ka hina naswona atahi nyika kurhula ka miyanakanyu. Esaya 32:17 yi li: “A vuyelo la kululama ka ntiyiso kutava kurhula, ni mihandzu ya kululama ka ntiyiso kutava kumiyela ni nsirhelelo lowungaheliki.” Loko hi yingisa Yehovha swi huma mbilwini, hitava ni kurhula ka ntiyiso. — Esaya 48:18, 19.

Kuva ahi pfuna kuva ni kurhula lokungaheliki, Yehovha ahi nyika nyiko ya lisima swinene: moya wa yena lowokwetsima. — Mintirho 9:31.

Mupostola Pawulo a hlaye leswaku kurhula i xiyenge xa “mihandzu ya moya”. (Vagalatiya 5:22, 23) Leswi moya wa Xikwembu wupsalaka kurhula, hi fanele hi pfumelela leswaku moya wokwetsima wuhi kongomisa loko hi lava kuva ni kurhula. Hingaswi yendlisa kuyini leswo?

Xosungula, hi fanele hi djondza Rito la Xikwembu siku ni siku. (Tipisalema 1:2, 3) Loko hi yanakanyisisa hi wuyenti hi leswi hiswi djondzaka, moya wokwetsima wutahi pfuna kutwisisa ndlela leyi Yehovha a pimisaka ha yona hi swilo swo hambanahambana. Hi xikombiso, loko hi djondza Bibele hi twisisa leswi  susumetelaka Yehovha kuva a hambeta ava ni kurhula ni leswaku ha yini kurhula kuli ka lisima ka yena. Loko hi tirhisa leswi hiswi djondzaka aBibeleni, kurhula kutaya kuyengeteleka a wuton’wini la hina. — Swivuriso 3:1, 2.

Xa wumbirhi, hi fanele hi khongela ka Yehovha, hi kombela moya lowokwetsima. (Luka 11:13) Yehovha a tshembisa leswi ka lava pfumelaka kupfuniwa hi yena: “Kurhula ka Xikwembu lokutlulaka kutwisisa hinkwaku, kutahlayisa timbilu ta n’wina ni miyanakanyu ya n’wina ka Yesu Kriste.” (Vafilipiya 4:6, 7) Loko hi namarhela Yehovha naswona hi pfumelela moya lowokwetsima wuhi kongomisa, atahi nyika kurhula ka miyanakanyu ka xiviri.  —  Varhoma 15:13.

Vanhu vanyingi lava pfumeleleke Bibele li cinca wutomi la vona vati khorisa hi kurhula na Yehovha, kurhula ka miyanakanyu ni kurhula ni vanhu van’wana. Xana vaswi kotise kuyini kucinca hi ndlela leyi?

Vamakwerhu van’wana lava ava ni mahlundzu ni tihanyi loko vangese djondza ntiyiso, va yendle minzamu ya yikulu leswaku va cinca. Swoswi wumunhu la vona li yampsisiwile. I vanhu vanene, lava lehisaka mbilu naswona va hanyisanaka hi kurhula ni van’wana. * (Vona nhlamuselo ya le hansi.) (Swivuriso 29:22) Vona ndlela leyi makwerhu Davhida na makwerhu Raquel va cinceke ha yona wumunhu la vona.

Na angese djondza ntiyiso, Davhida a atolovela kusolasola van’wana naswona a avulavula ni vapsali kupatsa ni vamakwavu va yena hi ndlela ya tihanyi. Kambe hi kufamba ka nkama a xiye leswaku a afanele a cinca. Xana aku kumise kuyini kurhula ka miyanakanyu? A vule leswi: “Ni sungule kutirhisa matshinya ya minawu ya Bibele a wuton’wini la mina. Leswo swi yendle leswaku a kuhloniphana axikarhi ka mina ni maxaka ya mina kukula.”

Mahanyela ya ndjangu lowu Raquel a kulisiweke ka wona ma khumbe wumunhu la yena. A vule leswi: “Ni kulisiwe ka ndjangu lowu kuhlundzuka aku li ntshamelomaxelo. Hikolaho ka leswo, hambi namuntlha ni fanele ni lwisana ni kuhlundzuka.” Xana i  yini lexi pfuneke Raquel kuva ni kurhula ka miyanakanyu? A vula leswaku “Kutshemba Yehovha hi kukhongela” hi swona swimu pfuneke.

Davhida na Raquel kova swikombiso swimbirhi ntsena swa vanhu lava namuntlha vanga ni kurhula hikolaho ka leswi va tirhiseke matshinya ya minawu ya Bibele ni hileswi va tshembeke moya lowokwetsima wa Xikwembu. Hambileswi hi hanyaka ka misava leyinga ni nkitsinkitsi, hingaswi kota kuva ni kurhula ka miyanakanyu. Kurhula loku kutahi pfuna leswaku hi hanyisana kahle ni maxaka ya hina kupatsa ni vamakwerhu abandleni. Kambe Yehovha atlhela ahi khutaza leswaku “hihanyisana ni vanhu hinkwavu hi kurhula.” (Varhoma 12:18) Xana leswo swinga koteka? Naswona hayini hi fanele hi lwela kuhanyisana hi kurhula ni vanhu van’wana?

Ntirho wa hina wa kuchumayela mahungu ya Mfumu wa Xikwembu wu pfuna vanhu leswaku vava ni kurhula. (Esaya 9:6, 7; Matewu 24:14) Vanyingi vama rhandza mahungu lawa naswona vama yamukela. Hikolaho ka leswo, ava hetiwi matimba kumbe kukhunguvanyeka hi mhaka ya swilo leswi humelelaka a misaveni namuntlha. Kuhambana ni leswo, swoswi va ni ntshembo lowu tiyeke hi wumundzuku, naswona leswo swiva yendla va lava “kuhanya hi kurhula”. — Vaheveru 12:14.

Hambiswilitanu, ahi hinkwavu lava tsakelaka rungula leli hili chumayelaka, ngopfungopfu loko vali twa losungula. (Yohane 3:19) Kunga khataliseki ndlela leyi va yangulaka ha yona, Yehovha ahi nyika moya wa yena lowuhi pfunaka kuva vanhu va kurhula ni kuhlonipha lava hiva chumayelaka. Hi ndlela leyi, hi yendla leswi Yesu aswi vuleke: “Loko minghena muntini, xewetani. Loko munti wolowo wufanela, kurhula ka n’wina akute henhla ka wona; kambe loko svingawufaneli, kurhula ka n’wina akutlhelele ka n’wina.” (Matewu 10:11-13) Loko hiva ni langutelo leli, hita tshama hi rhulile kunga khataliseki leswi vanhu vaswi vulaka kumbe kuswi yendla. Naswona hi fanele hi khumbuka leswaku ka nkama lowutaka hingaha tlhela hiva ni mukhandlu wa kuva pfuna vanhu volavo.

Hi fanele hi vulavula ni tihosi ta misava hi ndlela leyi kombaka leswaku hati hlonipha hambiloko ti lwisana ni ntirho wa hina. Kuyendla leswo swita kombisa leswaku hi lava kuhanyisana hi kurhula na tona. Hi xikombiso, atikweni lin’wana la Afrika, mfumu wu tsimbise kuyakiwa ka ma Salão do Reino. Vamakwerhu vaswi xiyile leswaku ava fanele va lulamisa mhaka leyi hi kurhula. Hikolaho, va rhumele makwerhu mun’wana lweyi a tshameke a va murhumiwa ka tiku lolelo la Afrika leswaku aya vulavulisana ni muyimeli wa tiko lweyi a akumeka le Londres, aInglaterra. Makwerhu lweyi a kombeliwe leswaku aya hlamusela muyimeli lweyi leswaku ntirho wa Timboni ta Yehovha i wa kurhula.

Murhumiwa lweyi a te: “Loko ni fike ka xikritoriyu xa muyimeli lweyi, mayambalela ya lweyi ani hoyozeleke mani tiyisekise leswaku a alumba lixaka leli ninga tshama ni djondza lirimi la vona. Nimu xewetile hi lirimi la yena la mamana. Hi kuhlamala ani vutise leswi: ‘Hayini u ta laha?’ Hi xichavu, ni hlamusele leswaku ani tsakela kuvulavula ni muyimeli. Endzhaku ka loko vamu fonelile, a tile ata vulavula na mina. Hi xewetani hi lirimi la yena. Ani yingisile loko nimu hlamusela leswaku ntirho wa Timboni ta Yehovha wu rhulile.”

Endzhaku ka loko Muyimeli lweyi a yingise leswi murhumiwa aswi hlamuseleke, awu twisise kahle ntirho wa hina naswona vonelo leli a ali na lona hi hina li cincile. Hi kufamba ka nkama, mfumu wa tiko leliya la Afrika wu cince xiboho xa wona ivi wu pfumelela leswaku Timboni ta Yehovha ti yaka ma Salão do Reino. Vamakwerhu va tsake swinene! Swi le rivaleni leswaku loko hi hlonipha van’wana, hi yendla leswaku hi hanyisana hi kurhula.

Namuntlha Timboni ta Yehovha ti tiphina hi paradeyisi ya moya hikolaho ka leswi ti gandzelaka Yehovha hi kurhula. Mun’wana ni mun’wana wa hina anga yendla leswaku kurhula loku kukula loko a kombisa kurhula a wuton’wini la yena. Loko hi yendla leswo, hinga tiyiseka leswaku Yehovha atahi tsakela, naswona amisaveni leyimpsha atahi nyika kurhula lokungaheliki. — 2 Petro 3:13, 14.