LOKO VAYISRAYELE vali kusuhi ni kutlulela Nambu wa Yordani vaya tikweni leli tshembisiweke, kute vanhu vatava pfuxela. Vapfhumba lava akuli tintombhi leti atingali Vayisrayele, ati tele kuta rhamba vavanuna ka fexta lokarhi. Ka vavanuna lava, aswitikomba ingi i ndjombo hikusa avata kuma vanghanu, va cina va tlhela va titlonya hi swakudla. Hambileswi Mahanyelo ni mikuva ya tintombhi leti ayinga kumani ni minawu leyi Xikwembu axiyi nyike Vayisrayele, kambe vavanuna van’wana swingaha yendleka va tibyele leswi: ‘Hina haswi tiva swa swinene ni swakubiha, hita tivonela.’

 Kuhumelele yini? Bibele lihi byela leswi: “Vanhu vasungule kutikhoma hi ndlela yobiha hi tlhelo la masangu ni tintombhi ta Mowabu.” Kahlekahle tintombhi leti a tilava leswaku vavanuna va Israyele va gandzela swikwembu swa mavun’wa. Hi swoleswo swinga maheka. Swatwisiseka leswi ‘Yehovha [anga] hlundzukela Israyele.’ — Tinhl. 25:1-3.

Vayisrayele lava va tlule nawu wa Xikwembu hi tindlela timbirhi: Ya kusungula, va gandzele swikwembu swa mavun’wa. Ya wumbirhi, va tikhome hi ndlela yobiha hi tlhelo la masangu. Magidigidi ya vona va file hi kukala kuyingisa. (Ekso. 20:4, 5, 14; Det. 13:6-9) Xa kuvava kutlula hikwaswu i nkama lowu swinga humelela hi wona. Phela loko vavanuna lava avayo yingisa, magidigidi ya Vayisrayele amatave ma tlulelile Nambu wa Yordani ma ngena Tikweni leli Tshembisiweke. — Tinhl. 25:5, 9.

Loko Pawulo a vulavula hi mhaka leyi ate: ‘Swilo leswi swivahumelelile leswaku swiva xitsundzuxu; naswona switsaleliwe leswaku na hina hitsundzuxiwa hi swona, hina lava hinga minkameni ya makumu.’ (1 Kor. 10:7-11) Aswi kanakanisi swaku Sathana a tsake ngopfu loko a vona van’wani va Vayisrayele va djoha naswona va lahlekeliwa hi lunghelo la kunghena a Tikweni leli Tshembisiweke. I wutlharhi kuva hixi tekela hlokweni xitsundzuxu lexi, hinga khohlwi leswaku Sathana anga tsaka ngopfu loko oswi kota kuhi maha hinga ngheni a misaveni leyimpsha.

Sathana a tirhisa swilo leswi se aphaseke vanhu votala ha swona leswaku aphasa Vakreste. Hilaha se hiswi voneke hakona Sathana a phase Vayisrayele hi kutirhisa kutikhoma kobiha hi tlhelo la masangu. Ni swoswi, kutikhoma kobiha hi tlhelo la masangu swahaya mahlweni swiva nghozi leyikulu. Nchumu xa xikulu lexingahi wisaka ka ntlhamu lowu i kubukela pornografiya kumbe swifaniso swa vanhu va kukala vanga yambanga nchumu.

Nyamutlha munhu anga b’ukela pornografiya na kungana munhu lweyi aswi tivaka swaku waswi maha leswo. A khale, vanhu leswaku va b’ukela mapornografiya aswi lava vaya lomu ku b’ukelisiwaka kona a swilo swa chaka kumbe vaya lomu ku xavisiwaka mabuku ni swilo swin’wa leswi kombisaka mapornografiya, leswaku va b’ukela. Kambe vanhu avangayi ka tindhawu leti hikusa aswiva danisa. Kasi swoswi swa vevuka kuva vanhu va b’ukela pornografiya kun’wani ni kun’wani lani vanga kona hi kutirhisa interneti, kungahava ntirhweni kumbe movheni. Matikweni yotala vanhu vanga b’ukela pornografiya vanga zanga va suke kaya.

Ahi leswo ntsena. Mafoni na wona ma maha swi vevuka ku b’ukela mapornografiya. Loko munhu ani foni leyi nghenaka interneti, swingamu vevukela kub’ukela mapornografiya kun’wani ni kun’wani la anga kona, hambiloko ali kufambeni, ali xapeni kumbe ali xitemeleni.

Leswi swi vevukaka ku b’ukela a mapornografiya axihundleni, manga wonha vanhu vavanyingi nyamutla kutlula nkameni lowu hundzeke. Vanhu va vanyingi lavangani mukhuva lowu, mindjangu ya vona ya hahluka, va titwa vanga pheli naswona va tshamela kutitwa nandzu. Lexi vavaka swinene, wuxaka lavona na Yehovha lingaha mbomba. Leswi swi tiyisekisa swaku pornografiya lini khombo swinene ka lava vali b’ukelaka. Minkama yotala, swingava vangela swilondza swa swikulu amitlhavekweni naswona swilondza leswi swingaha teka nkama wa kuleha ngopfu leswaku swi hola. Hambiloko swo hola swivati swa kona swa sala.

Kambe hi fanele hiswi tiva swaku Yehovha angahi sirhelela ka ntlhamu lowu wa Sathana. Loko hi lava kusirheleliwa hi Yehovha hi fanele hi maha leswi Vayisrayele lavaya vanga tsandzeka kuswi maha. Kunga kuyingisa Yehovha! (Ekso. 19:5) Naswona i swinene kutiva swaku Yehovha wali nyenya pornografiya. Hi mhaka muni?

Pimisa hi leswi: Phela minawu ya Xikwembu leyi ayinyikiwe Vayisrayele ayi hambane ngopfu ni minawu ya matiko yale nkameni wolowuyani. Minawu leyi ayiva sirhelela naswona ayiva djondzisa ku maha swilo leswinene leswi aswiva maha va hambana ni matiko lawa amali kusuhi na vona, lawa amani mahanyelo ya kunyenyetsa. (Det. 4:6-8)  Minawu leyi ayiwu basisa kahle ntiyiso wa leswaku Yehova wa swinyenya kutikhoma hi ndlela yobiha hi tlhelo la masangu.

Yehovha ava byele swilo swobiha leswi matiko lawa ava gamakane na wona amaswi yendla. Yena ate: “Minga yendli swilo leswi vanhu va tiko la Kanana kunga tiko leli nimi yisaka ka lona vaswi yendlaka . . . tiko a li basanga, kutani ni ta tisa xikhatiso ahenhla ka lona hi mhaka ya xihoxo xa lona.” Ka Xikwembu lexi kwetsimaka xa Israyele, mahanyelo ya Vakanana lama nyenyetsaka ama yendla leswaku tiko la vona liva leli chakeke. — Lev. 18:3, 25.

Hambileswi Yehovha angava khatisa vakanana, vanhu van’wana va tame va tikhoma hi ndlela yobiha hi timhaka ta masangu. Ndzaku ka 1.500 wa malembe, Pawulo a kombise leswaku vanhu lava ava hanya nkameni wa Vakreste ‘avangahali na tingana’ ta kumaha swilo swa kubiha. Hakunene a “vatinyiketile ka mikhuva ya manyala, vayendla swa nsila hinkwaswu, vangakoti kutikhoma.” (Efe. 4:17-19) Ninyamutla, vanhu va vanyingi va tikhuza hi kumaha swilo swa chaka. Kambe vanhu va Yehovha va fanele fambela kule swinene ni kub’ukela swilo swa misava leyi swa manyala.

Pornografiya i xirhuku xa xikulu ka Xikwembu. Tani hi leswi Xikwembu xiyendleke vanhu va fana na xona, xiva nyike wuswikoti la kuhambanisa swa swinene ni swa kubiha. Hi wutlharhi leli xingana lona xi veke minawu leyi fambisanaka ni swa masangu. Xiyendle lunghiselelo la swa masangu leswaku vanhu lava chadeke va tikhorisa hi lona. (Gen. 1:26-28; Swi. 5:18, 19) Kambe i mpsini leswi yendlaka vanhu va maha mapornografiya kumbe vama hangalasa? Hileswi vanga laviki ku yingisa minawu ya Xikwembu hi kukongoma naswona avaswi lavi kuxihlonipha. Xikwembu xitava yavanyisa vanhu lava yalaka kuxiyingisa hikuhamba kumbe kuhangalasa mapornografiya. — Rhom. 1:24-27.

Kuta yendleka yini hi lava vonaka mapornografiya? Van’wana vangahaswi teka swinga bihanga kambe kuli nchumu wa kutihungasa ha wona. Hambileswo, vanhu lava vonaka pornografiya va seketela lava kombisaka swaku avayi hloniphi minawu ya Yehovha. Swinga maheka avangoswi lava loko va sungula kub’ukela pornografiya. Kambe Bibele liswi khanyisa kahle swaku vagandzeli va ntiyiso va Xikwembu va fanele va li zonda swenene a pornografiya. Bibele lili: “Oh n’wina lava mirhandzaka Yehovha, nyenyani leswobiha.” — Pis. 97:10.

 Hambi lava va kalaka vangaswi lavi kuvona pornografiya swingahava tikela kuli gega. Phela leswi hi kalaka hinga hetisekanga swi lava hilwa leswaku hi kota kuhlula kunavela ka hina kobiha ka swa masangu. Kutani hingaha zama kutibyela swaku aswi bihanga kub’ukela pornografiya. (Yer. 17:9) Kambe vanhu vavanyingi lava va djondzeke ntiyiso vayi hlulile nyimpi leyi. Kutiva leswi swingaku kholwisa leswaku na wena ungaswi kota kuhlula kunavela kuvona pornografiya. Vona ndlela leyi Rito la Xikwembu lingaku pfunaka ha yona leswaku u kota kufambela kule ni ntlhamu lowu wa Sathana.

Hilaha se hiswi voneke ha kona, leswi Vayisrayele votala va tshikeke kunavela kobiha kukula ka vona va veni vuyelo lobiha swinene. Swofana ni leswo swingaha humelela nyamutlha. Yakobo makwavu wa Yesu hi tlhelo la mamani loko a khuluma hi khombo la kunavela kobiha a te: “Munhu mun’wana ni mun’wana . . . akokiwa ni kuphasiwa hi kunavela ka yena n’winyi. Kutani loko kunavela kukolwile, kupsala xijoho.” (Yak. 1:14, 15) Loko munhu a pfumelela leswaku kunavela ka yena kobiha kukula, hikufamba ka nkama ata djoha. Hi mhaka leyo, hi fanele hi zama hilaha hinga kotaka hikona leswaku hi tshika kupimisa hi swilo swobiha.

Loko u tshuka u teliwa hi mimpimiso yobiha, hi kuhantlisa maha xokarhi leswaku u huma ka yona. Yesu ate: “Loko voko ra wena kumbe nenge wa wena wu ku khunguvanyisa, wu tseme u wu cukumeta ekule na wena . . . Nakambe, loko tihlo ra wena ri ku khunguvanyisa, ri xokole u ri cukumeta ekule na wena.” (Mat. 18:8, 9) Yesu a anga b’ali swona swaku hita titsemelela muzimba wa hina. Hi kutirhisa xikombiso lexi, a lava kuhi pfuna kutwisisa leswaku kungava yini swihi yendlaka hi pimisa hi swilo swobiha ni leswaku hinga humisa kuyini ka swona hi kuhantlisa. Hingaxi tirhisisa kuyini xitsundzuxu lexi amhakeni ya pornografiya?

Loko u tshuka u kotlana ni pornografiya, unga tshuki u ku: ‘Ahiswa nchumu leswi, nita tivonela.’ Loko li humelela, tekela kuli susa matilhweni ya wena. Tekela kutima televhizori, komputadori kumbe foni la wena. Pimisa hi swilo swin’wani leswi baseke. Leswo swita kupfuna swaku u lawula mipimiso ya wena, matshan’wini ya kupfumelela kunavela kobiha kukuyendla xib’ochwa.

Ahinge se uswi kotile kutsika kuvona pornografiya, kambe swifaniso leswi uswi voneke waha tshuka uswi khumbuka, u fanele u yendla yini? Phela swifaniso swa pornografiya swingaha tshama nhlokweni nkama wa kuleha swinene naswona swingahahi tela nahingaswi nyimelanga. Loko kumaheka leswo, munhu angaha navela kuyendla nchumu wokala wunga basanga wofana ni kutitsakisa hi kutlangisa swirho swa limbewu kumbe kuyendla swilo swin’wana. Kutani khumbuka leswaku mimpimiso leyo yingahaku tela na ungaswi nyimelanga, kutani tilulamisele leswaku u kota kulwa na yona.

Tiyisa kutiyimisela ka wena kolava kupimisa hi ndlela leyinene naswona uzama kuyendla leswi Xikwembu xiswi lavaka. Tekelela mupostola Pawulo lweyi a atiyimisele ‘kuxanisa miri wa yena, awuyendla xikarawa’. (1 Kor. 9:27) Unga tshuki u pfumelela kunavela kobiha kukufuma. ‘kambe pfumela kuhundzuka uva mumpsha kupimiseni ka wena, utakota kutwisisa leswi kurhandza lokunene ka Xikwembu, lokukhensekaka ni kuhetiseka, kunga swona.’ (Rhom. 12:2) Khumbuka leswaku awungewu kumi ntsaku loko u tshamela kuyendla swilo swa chaka. Kambe uta kuma ntsaku loko u tshamela kupimisa ni kuyendla swilo hi kuya hi kurhandza ka Xikwembu.

Zama kuvekisa tindzimana tokarhi anhlokweni. Kutani loko mimpimiso ya kubiha yiku tela, tisindzise kupimisa hi tindzimana leto. Tindzimana ta kufana na Tipisalema 119:37; Esaya 52:11; Matewu 5:28; Vaefesa 5:3; Vakolosa 3:5; na 1 Vatesalonika 4:4-8 tingaku pfuna kutwananisa mavonelo ya wena ni ya Yehovha hi pornografiya, ni kutwisisa leswi Yehovha aswi nyimeleke ka wena.

U fanele u yendla yini loko u titwa ingi awungeswi koti kuhlula kunavela kuvona pornografiya kumbe kupimisa hi swilo swa chaka? Lwela kutekelela xikombiso xa hina lexikulu Yesu. (1 Pet. 2:21) Ndzaku ka loko a tsakamisiwile, Sathana amu ringile. I mpsini leswi Yesu angaswi maha? Anga pfumelanga. Hi kutirhisa matsalwa, Yesu a yalile kuyendla leswi Sathana a amu ringa leswaku aswi yendla. A te: “Suka Sathana”. Sathana a game ahambana na yena. Kufana na Yesu, lweyi a kalaka anga godolanga kulwa na Diyavulosi, na hina ahi fanelanga hi hela ntamu. (Mat. 4:1-11) Sathana ni misava ya yena vata tama va zama kukuyendla u pimisa hi swilo swo kala swinga basanga. Kambe unga heli ntamu, ungaswi kota kuhlula nyimpi ya kunavela kuvona pornografiya. Yehovha ataku pfuna leswaku umu hlula nala lweyi.

Tama u khongela ka Yehovha, umu kombela leswaku aku pfuna. Pawulo a te: ‘Mikombela na mili karhi mikhensa; kutani kurhula ka Xikwembu lokutlulaka kutwisisa hinkwaku, kutahlayisa timbilu ta n’wina ni miyanakanyu ya n’wina hi Yesu Kriste.’ (Filp. 4:6, 7) Xikwembu xitaku nyika kurhula ka miyanakanyu lokungataku pfuna kulwisana ni swilo swobiha. Loko utshinela kusuhi ni Xikwembu, na ‘xona xitatshinela ka wena.’ — Yak. 4:8.

Loko hini wunghanu la le kusuhi ni Hosi ya matilo ni misava, hita kuma kusirheleleka ka mintlhamu ya Sathana. Yesu a te: “Mufumi wa misava leyi [Sathana] wata naswona angeniyendli nchumu.” (Yoh. 14:30) Yesu a aswi tivisa kuyini leswo? A hlamusele a ku: ‘Kutani lweyi anirhumeke, ana mina Tatana anganitshikanga nili noxe, hikuva masiku hinkwawu niyendla leswi swimutsakisaka.’ (Yoh. 8:29) Loko u lwela kutsakisa Yehovha ka xin’wana ni xin’wana lexi uxi yendlaka tiyiseka leswaku angataku tshika. Balekela ntlhamu wa pornografiya kutani utamu hlula Sathana.