Switluli

Tlula longoloko

NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 22

Yampsisa Ndlela Leyi U Djondzaka ha Yona

Yampsisa Ndlela Leyi U Djondzaka ha Yona

‘Mitakota kuhlawula leswinga swinene kutlula swin’wana.’ — FILP. 1:10.

LISIMU 70 “Tiyiseka Hi Swilo Swa Nkoka Swinene”

LESWI HINGATASWI DJONDZA *

1. I yini leswi yendlaka van’wana swingava vevukeli kudjondza?

NAMUNTLHA wa siku, vanhu vanyingi va boheka kutirha yinga chayi leswaku va kota kukuma male leyi yenelaka. Vamakwerhu vanyingi va tirha mawora manyingi leswaku va kota kukumela mindjangu ya vona swakudla, mpahla ni ka kuveka nhloko. Van’wana va tirha kule swinene ni kaya lakakuva va heta mawora ya manyingi va li karhi va famba ni ku vuya hi le ntirhweni. Van’wana va tiwundla hi kuyendla ntirho wa mavoko. Nimadlambu va fika kaya na va karhale swinene. Hi mhaka leyo, swinga yendleka swingahava vevukeli kudjondza.

2. U tolovela kudjondza hi nkama muni?

2 Kuvula tiyiso, hi fanele hi tinyika nkama wa kudjondza Rito la Xikwembu ni mabuku ya hina ya Wukreste. Hikusa wuxaka la hina na Yehovha ni wutomi lelinga heliki swi titshege hi leswo! (1 Tim. 4:15) Van’wana va pfuka niwusiku loko kaya ka vona ka hayo tititi leswaku va djondza. Van’wana va djondza nimpundzu na mimpimiso ya vona yaha rhulile. Kasi van’wana va tivekela maminutu nimadlambu leswaku va tiphina hi kudjondza ni kuyanakanyisisa hi Bibele ni mabuku ya hina.

3-4. I kucinca kwihi kuveke kona ka rungula leli hi li lavaka leswaku hi lerha ni kuhlalela?

3 Handle ka kukanakana, wena wa pfumela leswaku i swa lisima ku tinyika nkama wa kudjondza. Kambe i yini leswi hingaswi djondzaka? Ungahaku: ‘Phela swinyingi swa kuswi lerha. Swani karhatela kuswi lerha hinkwaswu’. Van’wana vhela vaswi kota ku kuma nkama wa kulerha mabuku hinkwawu lamanga kona ni kub’ukela mavhidiyo hikwawu lawa hima kumaka, kambe van’wana swava tikela. Ntlawa Lowu Rhangelaka waswi tiva leswo. Hi swivangelo leswi, wu yendle lungiselelo la kupumba rungula la kutala leli awuhi nyika lona, kunga ha va hi mabuku kumbe hi interneti.

4 Hi xikombiso, a Buku Ya Lembe Ya Timbhoni Ta Yehovha ayaha humesiwi hikusa mintokoto yinyingi ya vamakwerhu leyi khutazaka ya kumeka a jw.org® ni ka minongonoko ya wheti ni wheti ya Broadcasting. A revhixta la Murindzi lweyi a yisiwaka ka vanhu hinkwavu ni la Khindlimuka! swoswi ma humesiwa kanharhu hi lembe. Kucinca loku a kuyendliwanga leswaku hita va ni nkama wa wunyingi wa kutiyendlela swilo swa hina swokala swinga fambisani ni kugandzela Yehovha. Kambe xikongometo xa kucinca loku i kuhi pfuna kuva ni nkama wa kuyendla swilo swa lisima swinene. (Filp. 1:10) Ahi voneni leswaku hi fanele hi rhangisa yini loko hi djondza ni leswaku hinga yendla yini aku va hi pfuneka swinene ka djondzo ya hina ya munhu ali yexe.

U FANELE U RHANGISA YINI?

5-6. Hi wahi mabuku lawa hi faneleke hima djondza hi wuyenti?

5 I yini leswi hi faneleke hi rhanga hi swona hiswi djondza? Hi fanele hi heta nkama siku lin’wana ni lin’wana na hi djondza Rito la Xikwembu. A rungula leli li tirhisiwaka ka kulerha ka Bibele ka vhiki ni vhiki swoswi li pumbiwile akuva hita kota kukuma nkama wa kuyanakanyisisa hi leswi hiswi lerhaka ni kukambisisa leswi yengetelekeke. Xikongometo xa hina ahi kulerha rungula hinkwalu leli yaveliweke vhiki lelo ntsena kambe hi lava leswaku rungula la Bibele li khumba timbilu ta hina ni kuhi pfuna kuva ni wunghanu la le kusuhi swinene na Yehovha. — Pis. 19:14.

6 I yini swin’wana leswi hi faneleke hiswi djondza hi wuyenti? Hi fanele hi lunghiselela Djondzo ya Murindzi, Djondzo ya Bibele ya Bandla ni rungula lin’wana la nhlanganu wa xikarhi ka vhiki. Nakambe hi fanele hi lerha marevhixta ya Murindzi ni Khindlimuka! Lawa maha kuhumesiwaka.

7. Xana hi fanele hi hela ntamu loko hingaswi koti kulerha kumbe kuhlalela hinkwaswu leswinga kona ka site la hina kumbe ka Broadcasting?

7 Swingaha yendlaka se u tibyela leswi: ‘Hi swona. Naswi twisisa. Kambe se swi li yini hi rungula leli humesiwaka a jw.org yofana ni mavhidiyo ni hinkwaswu leswi humesiwaka ka JW Bradcasting?’ Swingaha yendleka u ku: ‘Phela swingi hintamu!’ Kambe pimisa hi xikombiso lexi landzelaka: Abazara kuxavisiwa swakudla swo hambanahambana. Kambe loko munhu aya kona anga fiki a xava xin’wana ni xin’wana lexinga kona. A xava leswi aswi lavaka. Hilaha kufanaka, loko kuli leswaku awuswi koti kulerha rungula hinkwalu kumbe kuhlalela mavhidiyo hinkwawu lama humesiwaka unga heli ntamu. Lerha u tlhela u hlalela leswi uswi kotaka. Swoswi ahi voni leswaku kudjondza i yini naswona unga yendla yini leswaku u vuyeliwa hilaha swi lavekaka ha kona ka djondzo ya wena.

KUDJONDZA AHI MATLANGWANA

8. Hingayi lunghiselelisa kuyini djondzo ya Murindzi naswona hi lihi vuyelo hingatali kuma?

8 Kudjondza ahi kulerha kumbe kumarkara tinhlamulu ntsena. I kuveka miyanakanyu ya wena ka leswi lerhiwaka akuva u vona ndlela leyi ungaswi tirhisaka ha yona awuton’wini. Hi xikombiso, loko u lulamisa Djondzo ya Murindzi, rhanga hi kuvona xiyenge lexi kumekaka kusunguleni ka djondzo lexinge: Leswi hingataswi djondza. Ndzhaku, lerha u tlhela u yanankanyisisa hi nhlokomhaka, swinhlokwanamhaka ni swivutiso swa kupfuxeta. Loko u gamile, lerha maparagrafu. Unga tsutsumi. Ringeta kuswi twisisa kahle leswi uswi lerhaka. Nyinkela yingiso ka marito lama kombisaka mhaka leyingata hlamamuseliwa ka paragrafu, lawa makhambi manyingi ma kumekaka kusunguleni ka lona. Loko u li karhi u djondza maparagrafu, lwela kuvona kuyelana axikarhi ka wona ni swinhlokwanamhaka ni ndlela leyi haswimbirhi swi yelanaka ha yona hi mhakankulu ya djondzo. Loko u djondza marito kumbe swilo swimpsha leswi awungaswi tivi naswona u tsakelaka kuswi kambisisa leswaku u yengetetela kutwisisa ka wena hi swona swi tsale leswaku ungaswi khohlwi.

9. a) Hinga nyikelisa kuyini yingiso ka tindzimana leti tsaliweke swaku ‘lerha’ naswona hi fanele hi yendla leswo hi mhaka muni? b) Hikuya hi Yoxuwa 1:8, hi fanele hi yendla yini ndzhaku ka loko hi lerhe ndzimana?

9 Djondzo ya Murindzi yihi pfuna kutwisisa kahle Bibele. Hi mhaka leyo, loko u pfuxeta lerha tindzimana hinkwatu, ngopfungopfu leti tsaliweke swaku ‘lerha’. Lavetela marito kumbe tiponto leti seketelaka mhaka leyi kubuliwaka hi yona ka paragrafu. Loko se uti lerhile, yanakanyisisa hi tona. Tivutise: ‘Ningaswi tirhisisa kuyini leswi awuton’wini la mina? — Lerha Yoxuwa 1:8.

Vapsali, djondzisani vana va n’wina ndlela ya kudjondza (Vona paragrafu 10) *

10. Hikuya hi Vaheveru 5:14, hayini vapsali va fanele va tirhisa Wugandzeli la Ndjangu leswaku va djondzisa vana kudjondza ni kukambisisa?

10 Vapsali vanyingi vaswi tsakela hintamu kuva ni Wugandzeli la Ndjangu leli tsakisaka ni vana va vona. Hambileswo, ava fanelanga va titwa va bohekile kululamisa swilo swa kuhlawuleka vhiki lin’wana ni lin’wana. Hambileswi minkama yin’wana vangaha b’ukelaka vhidiyo la Broadcasting la wheti ni wheti kumbe kuyendla mintirho leyi tsakisaka, yofana ni kuyaka ngalava ya Nowa, va fanele va djondzisa vana va vona ndlela ya kudjondza. Va fanele vava djondzisa ndlela leyi vanga pfuxetaka minhlanganu ha yona kumbe ndlela leyi vanga kambisisaka ha yona mhaka leyi va kumaneke na yona axikolweni. (Lerha Vaheveru 5:14.) Loko va tirhisa Wugandzeli la Ndjangu leswaku va djondza rungula lokarhi la le Bibeleni, switava vevukela vana kutwisisa rungula leli djondziwaka aminhlanganwini, ka ma asembleya ni ka makongresu, laha minkama yin’wana kunga hlaleliwiki vhidiyo. Vapsali va fanele va heta nkama muni ka Wugandzeli la Ndjangu? Leswi swita ya hi ntanga ni wumunhu la vana.

11. Hayini hi fanele hi djondzisa swidjondzo swa hina swa Bibele ndlela ya kuva ni djondzo ya swona vinyi ya Bibele leyi yenteke?

11 Swidjondzo swa Bibele na swona swi fanele swi djondzisiwa ndlela yodjondza. Loko swaha sungula kudjondza, swi tolovela kumarkara tinhlamulu loko swi pfuxeta minhlanganu kumbe djondzo ya swona. Ha tsaka swinene loko swi yendla minzamu leyi. Hambileswo, hi fanele hiswi djondzisa ndlela leyi swinga djondzaka ha yona loko swi li swoxe ni ndlela leyi swinga kambisisaka mhaka yokarhi ha yona. Leswi switaswi pfuna leswaku loko swi kumana ni swikarhato, aswingata vutisa vamakwerhu swaku swi fanele swi yendla yini. Swita tikambela timhaka hi swoxe.

TIVA LESWI U DJONDZELAKA SWONA

12. Hi fanele hi djondza hi xikongomelo xihi?

12 Loko kuli leswaku awuswi rhandzi kudjondza, swinga yendla u pimisa leswaku awunge tshuki uswi rhandzile. Kambe leswo ahi ntiyisu. Ungaswi rhandza kudjondza. Sungula hi kuheta nkama wutsongo ka djondzo ya wena. Hi kufamba ka nkama yengetela nkama lowu uwu hetaka hi kutsongokutsongo. Pimisa hi swivangelo leswiku yendlaka u djondza. A xa lisima ka hinkwaswu i kulava kuva kusuhi swinene na Yehovha. Xikongometo xin’wana lexi unga tivekiselaka xona swoswi leswaku u kota kurhandza kudjondza i kutolovela kulavetela tinhlamulu ta swivutiso leswi vanhu vaswi yendlaka ansin’wini kumbe kukambela mhaka yokarhi leyi yelanaka ni xikarhato lexi unga na xona.

13. a) I yini leswi mumpsha a faneleke aswi yendla leswaku a hlamusela leswi a pfumelaka ka swona? b) Ungama landzisa kuyini marito lama kumekaka ka Vakolosa 4:6?

13 Hi xikombiso, swinga yendleka vakolega va wena vangaku khomi kahle hi leswi u kalaka unga yimbeleli a hino nacional. Ahinge waswi navela kuva hlamusela leswi Bibele liswi vulaka hi mhaka leyo kambe wa chava ku awungataswi kota. Unga yendla yini? Swingaha lava leswaku uyi kambisisa kahle mhaka leyi na u li ni swikongomelo swimbirhi. Xosungula, lwela kutiyisa kutiyimisela ka wena ka kukala unga tingheniseli ka swilo swa misava. Xa wumbirhi, djondza ndlela leyi unga hlamuselaka ha yona leswi u pfumelaka ka swona. (Rhom. 1:20; 1 Pet. 3:15) U fanele u tiva swivangelo leswi yendlaka vakolega va wena va yimbelela hino nacional. Loko se uswi tiva, kambisisa kahle mhaka leyi ka mabuku ya nhlengeletanu. Utaswi vona leswaku kuhlamusela leswi u pfumelaka ka swona aswi karhati. Vanyingi va yimbelela hino hileswi va byeliweke leswo hi munhu lweyi a hloniphiwaka swinene. Loko u kuma ponto yin’we kumbe timbirhi leti ungati tirhisaka, ungaswi kota kupfuna munhu lweyi a lavetelaka ntiyiso. — Lerha Vakolosa 4:6.

KULISA KUNAVELA KA WENA KA KUDJONDZA

14-16. a) I yini leswi ungaswi yendlaka leswaku uli tiva kahle buku la Bibele leli awunga tivi nchumu hi lona? b) Tindzimana leti tshahiweke tingaku pfunisa kuyini kuli twisisa kahle buku la Amosi? (Vona kwadru lelinge: “ Yendla Rungula la Bibele Li Hanya.”)

14 Ahinge ka nhlanganu wa vhiki leli landzaka, kuta buliwa hi lin’we la mabuku lamatsongo lama tsaliweke hi vaprofeta. Loko kuli leswaku muprofeta wa kona i munhu wa ku awumu tivi kahle, u fanele u kulisa kunavela ka wena kolava kutiva leswi aswi tsaleke. Ungaswi yendlisa kuyini leswo?

15 Sungula hi kutivutisa leswi: ‘Ni tiva yini hi muprofeta lweyi? I munhu wa kutshamisa kuyini? A ali kwihi a nkama anga tsala buku leli naswona a atirha yini?’ Loko himu tiva kahle, hitaswi twisisa leswaku hi mhaka muni a tirhise marito kumbe swifaniso swokarhi ka buku la yena. Loko u li karhi u djondza, lwela kuvona marito lamangataku pfuna kutwisisa wumunhu la yena.

16 Lava kutiva lembe leli buku leli li tsaliweke ha lona. Leswaku u tiva leswo, yana ka matluka 1862 ni 1863 ya Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa, ka nhlokomhaka leyinge “Nxanxamelo Wa Tibuku Ta Bibele”. Handle ka leswo, ungaha vona kwadru leli kumekaka ka matluka 14 kuya ka 17 ya Xibukwana Xo Pfuneta Ku Dyondza Rito Ra Xikwembu. Loko rungula leli uli djondzaka Bibeleni li vulavula hi wuprofeta, aswita va swinene kukambisisa leswaku a nkama lowu linga tsaliwa swiyimo aswi tshamise kuyini. I yini leswi muprofeta a azama kuswi lulamisa? Hi vamani van’wana lava hanyeke a nkameni wa yena? Leswaku u kuma tinhlamulu ta swivutiso leswi ni swin’wana, swingaha lava leswaku u kambisisa mabuku man’wana ya Bibele. Hi xikombiso, leswaku u twisisa kahle leswi aswi humelela ankameni wa muprofeta Amosi, aswita va swinene kukambisisa mabuku ya Tihosi ta wumbirhi ni Tikronika ta wumbirhi. * Ungaha tlhela u kambisisa rungula la Hosiya, muprofeta lweyi a hanyeke nkama wun’we na Amosi. Loko u kambisia mabuku lawa hinkwawu, utaswi tiva swaku xiyimo axi tshamise kuyini ankameni wa Amosi. — 2 Tiho. 14:25-28; 2 Tikro. 26:1-15; Hos. 1:1-11; Amosi 1:1.

 

XIYISISA NCHUMU XIN’WANA NI XIN’WANA KA MHAKA LEYI UYI DJONDZAKA

17-18. Tirhisa swikombiso swinga ka maparagrafu kumbe swa wena n’winyi akuva u komba leswaku hambi rungula leli tikombaka lingali la nchumu linga yendla kudjondza ka munhu ka Bibele kutsakisa.

17 Loko hi djondza Bibele, hi fanele hi navela kulava kutiva leswi yengetelekeke. Ahinge u karhi u djondza ndzima 12 ya Zakariya, leyi profetaka hi mafela ya Mesiya. (Zak. 12:10) Ka ndzimana 12 kuvuliwa leswaku “ndjangu wa yindlu ya Natani” awuta rila wu tlhela wu kwata loko Mesiya a fa. Matshan’wini ya kundlula u famba loko u lerha marito lawa, ungaha nyima nyana u tivutisa: ‘Hi kwihi kuyelana axikarhi ka yindlu ya Natani na Mesiya? Ninga yendla yini leswaku ni tiva swin’wana hi mhaka leyi?’ Ndzhaku, u sungula kukambisisa. Tindzimana ta rungula leli yelanaka tiku yisa ka 2 Samuwele 5:13, 14. Loko u djondza tindzimana leti, u tsumbula leswaku Natani a ali n’wana wa Hosi Davhida. Luka 3:23, 31, kunga ndzimana yin’wana ya rungula leli yelanaka, yiku pfuna kuvona leswaku Yesu a ali wa lixaka la Natani, kokwani wa Mariya. (Vona rito Eli, IIIka vholume 1 ya Estudo Perspicaz, tl. 788 par. 6.) Se u sungula kutsaka hi leswi uswi tsumbulaka. Awuswi tiva swaku Mesiya aata huma hi ka lixaka la Davhida. (Mat. 22:42) Kambe Davhida a ve ni vana lava tlulaka 20. Hi mhaka leyo, kuva Zakariya a vulavule hi kuva yindlu ya Natani yi rilela kufa ka Mesiya yi yendla mhaka yiku baa.

18 Ahi voneni xikombiso xin’wana. Ka ndzima 1 ya buku ya Luka, hi kuma leswaku ntsumi Gabriyele yi yendzele Mariya leswaku yiyamu tivisa hi n’wana lweyi aata va na yena. Yi te: ‘Yena atava nkulu, avuliwa N’wana wa Lweyi anga henhlahenhla; Yehovha Xikwembu atamunyika xiluvelo xa Davhida tatana wa yena. Atafuma rixaka ra Yakobe hilaha kungaheliki; vuhosi bya yena byingakala byingaheli.’ (Luk. 1:32, 33) Marito ya kusungula ma komba leswaku Yesu aata vitaniwa “N’wana wa Lweyi anga henhlahenhla”. Kambe Gabriyele a tlhele a kombisa leswaku Yesu aata va Hosi. Se hingaha tivutisa swaku marito lawa manga va mamu khumbise kuyini Mariya. Xana a pimise leswaku Yesu aata pfaleta Hosi Heroda kumbe van’wana lava avata fuma ndzhaku ka Heroda? Phela loko a apimise leswo, aswita vula leswaku aata va ni xikhundla xohlawuleka naswona ndjangu wa yena awuta tshama ndlwini ya wuhosi. Kambe xana Mariya aswi pimisile leswo? Ihim. Aku kona Bibeleni laha kukombisiwaka leswaku Mariya a pimise leswo kumbe kukombela xitshamu xa wuhosi kufana ni vadjondzisiwa vambirhi va Yesu. (Mat. 20:20-23) Rungula leli lihi pfuna kutwisisa leswaku Mariya a atitsongohata swinene.

19-20. Hikuya hi Yakobo 1:22-25 na Yakobo 4:8, kufanele kuva swihi swikongomelo swa hina loko hi djondza?

19 Ahi fanelanga hi rivala leswaku xikongomelo xa hina loko hi djondza Rito la Xikwembu kumbe mabuku ya nhlengeletanu i kutiyisa wuxaka la hina na Yehovha. Xin’wana lexi hixi lavaka i kuvona laha hi faneleke hi yampsisa kona ka wumunhu la hina leswaku hi tsakisa Xikwembu. (Lerha Yakobo 1:22-25; 4:8.) Ungase sungula kudjondza, khongela u kombela Yehovha aku nyika moya wa yena wokwetsima, aku pfuna kutwisisa rungula leli ungatali djondza ni kuvona lomu u faneleke u yampsisa kona ka wumunhu la wena.

20 Onge hinkwerhu hinga tiyimisela ‘kutsakela nawu wa Yehovha’ hi tlhela ‘hiwulerha hi rito la le hansi wusiku ni nhlikanhi.’ Loko hi yendla leswo, ‘hinkwaswu leswi hingataswi yendla switahumelela.’ — Pis. 1:2, 3.

LISIMU 69 Ndzi Dyondzise Tindlela Ta Wena

^ ndz. 5 Hi kuhanana ka yena, Yehovha ahi nyike rungula linyingi leswaku hili hlalela, hili lerha ni kuli djondza. Djondzo leyi yitahi pfuna kulanga leswi hingaswi djondzaka ni kuhi pfuna kuvona tindlela leti ha tona hinga vuyeliwaka ka djondzo ya munhu ali yexe.

^ ndz. 16 Mabuku lawa ma kombeteliwa ka xikombo xa tindzimana ta rungula leli yelanaka lexi kumekaka ka kwadru leli kumekaka ka Vuhundzuluxeri Bya Misava Leyintshwa ka tluka la Amosi 1:1.

^ ndz. 62 NHLAMUSELO WA SWIFANISO: Vapsali va karhi va komba vana ndlela ya kupfuxeta Djondzo ya Murindzi.

^ ndz. 64 NHLAMUSELO WA SWIFANISO: Makwerhu mun’wana a karhi kambisisa rungula la Amosi. Swifaniso leswinga ndzhaku ka yena swi kombisa leswi anga karhi aswi pimisa loko a yanakanyisisa.