Switluli

Tlula longoloko

NHLOKOMHAKA YA DJONDZO 51

Wamu Tiva Yehovha Hikakunene?

Wamu Tiva Yehovha Hikakunene?

“Lava tivaka vito la wena vataku tshemba; Awungeva tshiki lavaku lavaka, Oh Yehovha.” — PIS. 9:10.

LISIMU 77 Wutivi la Voninga Munyameni

LESWI HINGATASWI DJONDZA *

1-2. Hinga djondza yini ka leswinga humelela Angelito?

KUNGAVA leswaku vapsali va wena i Timboni ta Yehovha? Loko vali Timboni, khumbuka leswaku awunge vi munghanu wa Yehovha ntsena hileswi vona vanga vanghanu va yena. Hambi loko vapsali va hina va gandzela Yehovha kumbe vangamu gandzeli, mun’wana ni mun’wana wa hina a fanele a tiyendlela wunghanu la yena na Yehovha.

2 Pimisa hi leswi swinga humelela makwerhu wokarhi lweyi a vitaniwaka Angelito, lweyi a tshamaka atikweni la Asia. Vandjangu wa yena hinkwavu avali Timboni. Kambe ankama ahali mutsongo aanga titwi na ali kusuhi ni Xikwembu. Yena ali: “Ani tirhela Yehovha hileswi vale kaya avamu tirhela.” Hambi leswo, Angelito a yendle xiboho xa kuheta nkama wa wunyingi na a djondza Bibele a tlhela a yanakanyisisa hi lona. Swimu pfune hi yini leswo? Yena a te: “Ni djondze leswaku akuva ni va ni wunghanu lale kusuhi na Yehovha, B’ava wa mina lweyi a rhandzekaka, ni fanele nimu tiva kuyampsa hi noxe.” Leswinga humelela Angelito swihi yendla hi pimisa hi swivutiso leswi swa lisima: Hi kwihi kuhambana lokunga kona xikarhi ka kutiva swilo swokarhi hi Yehovha ni kumu tiva kuyampsa? Naswona hinga yendla yini leswaku himu tiva kuyampsa Yehovha?

3. Hi kwihi kuhambana lokunga kona xikarhi ka kutiva swilo swokarhi hi Yehovha ni kumu tiva kuyampsa?

3 Hingaha pimisa leswaku hamu tiva Yehovha loko hi tiva vito la yena kumbe kutiva swilo swokarhi leswi angaswi vula kumbe kuswi yendla. Kambe swoleswo aswi vuli swona leswaku himu tiva kuyampsa. Kusungula hi fanele hi heta nkama nahi djondza hi Yehovha ni wumunhu la yena lohlamalisa. Hi kuyendla leswo, hi kona hingata twisisa swaku hi mhaka muni a vula kumbe a yendla swilo swokarhi. Leswo switahi pfuna kuvona leswaku Yehovha waswi rhandza kumbe angaswi rhandzi leswi hiswi pimisaka ni leswi hiswi yendlaka. Loko hi tiva leswi Yehovha a lavaka leswaku hiswi yendla, hi fanele hiswi yendla.

4. Kukambisisa swikombiso swale Bibeleni switahi pfuna hi yini?

4 Vanhu van’wana vangahahi poyila hileswi hi lavaka kutirhela Yehovha naswona vanga yengesela kuhi kaneta loko hi sungula kuya mintlhanganwini. Kambe loko himu tshemba Yehovha angehi tshiki. Hitava hi sungula wunghanu lelikulu ni Xikwembu. Kambe swinga koteka akuva himu tiva hikakunene Yehovha? Ina, swa koteka! Hi vona hi swikombiso swa vanhu lava kalaka vanga hetisekanga vaku fana na Moxe na Hosi Davhida. Loko hili karhi hi kambisisa leswi vangaswi yendla, hita hlamula swivutiso swimbirhi leswi landzelaka: Vamu tivise kuyini Yehovha? Naswona hinga djondza yini ka swikombiso swa vona?

MOXE AVONE “LWEYI ANGAVONIWIKI”

5. I yini leswi Moxe a langeke kuswi yendla?

5 Moxe a lange kutirhela Xikwembu. Ankama a ali ni 40 wa malembe, a lange kutipatsa ni vanhu va Xikwembu kunga Vayisrayele, kuhambana ni kutiviwa tani hi “n’wana wa n’wana waxisati wa Faro.” (Hev. 11:24) Moxe a tshike xikhundla xa lisima. Naswona aaswi tiva swaku Faro aata kwata hintamu hileswi a tipatseke ni Vayisrayele lava avali swikarawa aGibita. Phela Faro aali hosi ya matimba swinene futshi Vagibita ava pimisa swaku i Xikwembu. Leswi aswi kombisa swaku Moxe aali ni lipfumelo la kutiya naswona a atshemba Yehovha. Lipfumelo lolelo hi lona linga yendla leswaku ava ni wunghanu la likulu na Yehovha wutomi la yena hinkwalu.  — Swi. 3:5.

6. Hinga djondza yini ka xikombiso xa Moxe?

6 Hi djondza yini ka mhaka leyi? Kufana na Moxe, hinkwerhu hi fanele hi yendla xiboho. Kungava leswaku hita langa kutirhela Yehovha ni kutipatsa ni vanhu va yena? Swingaha lava hi titsona swokarhi leswaku himu tirhela naswona swinga yendleka vanhu lava kalaka vangamu tivi vahi kaneta. Kambe loko hi tshemba B’ava wa hina wale matilweni hinga tiyiseka leswaku atahi seketela.

7-8. I mpsini leswi Moxe a tameke aswi djondza?

7 Moxe a tame a djondza hi wumunhu la Yehovha ni kuyendla kurhandza ka yena. Hi xikombiso, ankama Yehovha anga kombela Moxe leswaku a humesa Vayisrayele aGibita, Moxe aanga tshembi swaku angaswi kota naswona a byele Yehovha hi ku phindaphinda swaku a atitwa anga faneleki. Nhlamulu leyi Yehovha amu nyikeke yona ayi kombisa swaku ani ntwelawusiwana, leswi vulaka swaku aaswi twisisa leswi Moxe a atitwisa xiswona naswona amu pfunile. (Ekso. 4:10-16) Leswo swi yendle swaku Moxe a kota kuvula rungula la matimba la wuyavanyisi ka Faro. Hi ndlela leyi, Moxe ama vonile matimba yohlamalisa ya Yehovha loko a tisa makhombo ya 10 aGibita ni loko a helisa Faro lweyi a avoniwa ali xikwembu xikan’we ni masonchwa ya yena aLwandle Lopshuka. — Ekso. 14:24-28; Pis. 136:15.

8 Loko Moxe a rhangele Vayisrayele ava humesa aGibita, ava tshamela kungurangura. Hambi leswo, yena a vone kulehisa mbilu lokukulu ka Yehovha loko a tirhisana ni vanhu lava ava humeseke awukaraweni. (Pis. 78:40-43) Moxe a tlhele a vona kutiveka hansi lokukulu loku Yehovha akukombiseke hi kupfumela xikombelo xa yena xa leswaku angava lovisi Vayisrayele. — Ekso. 32:9-14.

9. Hikuya hi Vaheveru 11:27, wunghanu la Moxe na Yehovha ali kulile kufikela kwihi?

9 Loko va humile aGibita, wunghanu leli Moxe a ali na lona na Yehovha liye li kula ngopfu lakakuva aswi fana ni loko Moxe ayo vona Yehovha hi kukongoma. (Lerha Vaheveru 11:27.) Bibele li kombisa leswaku wunghanu lelo ali li likulu swinene loko li ku: Yehovha a avulavula na Moxe ngohe hi ngohe, kufana ni loko munhu avulavula ni munhu mun’wana.” — Ekso. 33:11.

10. Kulaveka yini leswaku himu tiva kuyampsa Yehovha?

10 Hi djondza yini ka mhaka leyi? Hi djondza leswaku akuva himu tiva kuyampsa Yehovha, aswi yenelanga kudjondza hi wumunhu la yena. Hi fanele hi yendla kurhandza ka yena. Kurhandza ka Yehovha hi leswaku ‘vanhu hinkwavu vaponisiwa, . . . vakotaka kutiva leswi swinga ntiyiso.’ (1 Tim. 2:3, 4) Ndlela yin’wana ya kuyendla kurhandza ka Xikwembu i kudjondzisa van’wana hi xona.

11. Loko hi djondzisa van’wana hi Yehovha, swihi pfunisa kuyini leswaku himu tiva kuyampsa?

11 Swi tolovelekile leswaku loko hi djondzisa van’wana hi Yehova, hi hetelela na hina himu tiva kuyampsa. Hi xikombiso, hiwu vona kahle ntwelawusiwana wa Yehovha ka vanhu loko ahi pfuna kukuma lava lavaka kuva vanghanu va yena. (Yoh. 6:44; Mint. 13:48) Haswi vona leswaku Rito la Xikwembu kunga Bibele lini matimba hikusa lipfuna lava hi djondzaka na vona Bibele kutsika mikhuva yobiha ni kucinca mahanyelo ya vona. (Kol. 3:9, 10) Nakambe haswi vona leswaku Xikwembu xava lehisela mbilu vanhu va nsimu ya hina hikusa nkama ni nkama xihi rhuma leswaku hiyava pfuna. — Rhom. 10:13-15.

12. Moxe a kombele yini hikuya hi Eksoda 33:13, naswona hi mhaka muni?

12 Moxe aali teka lili lalisima wunghanu la yena na Yehovha. Yehovha a tirhise Moxe kuva a yendla mintirho ya matimba swinene, leswo swi yendle Moxe amu tiva kuyampsa Yehovha. Hambi leswo, Moxe a tame akombela Yehovha leswaku amu pfuna. (Lerha Eksoda 33:13.) Hambi leswi Moxe aani malembe yo tlula 80, a yendle xikombelo lexi hikusa aaswi tiva leswaku a ahani swotala swaku swidjondza hi B’ava wa yena wa le tilweni wa lirhandzu.

13. Hingaswi kombisa kuyini leswaku hi teka wunghanu la hina ni Xikwembu lili la lisima?

13 Hi djondza yini ka mhaka leyi? Hambi loko hili ni nkama wotala na hi tirhela Yehovha, ahi fanelanga hi pimisa leswaku wunghanu la hina na yena se li tshamisekile. Swin’wana swa leswi hingaswi yendlaka akuva hi kombisa leswaku hi teka wunghanu la hina ni Xikwembu lili la lisima i kubula na xona hi xikhongelo.

14. Hi mhaka muni xikhongelo xili xa lisima kuva hi djondza swo tala hi Xikwembu?

14 Leswaku uva ni wunghanu leli tiyeke ni munhu wokarhi, u fanele u vulavula na yena nkama ni nkama. Hi kufanana, akuva hiva ni wunghanu lale kusuhi ni Xikwembu hi fanele hi khongela ka xona nkama ni nkama naswona ahi fanelanga hi chava kuphofula leswi hi titwisaka xiswona ni leswi hiswi pimisaka. (Efe. 6:18) Krista lweyi a tshamaka aTurkiya a te: “Ni voni leswaku loko ni phofulela Yehovha nkama ni nkama leswi niswi pimisaka ni tlhela nimu vona ani pfuna, leswo swini yendla niya nimu rhandza ni tlhela nimu tshemba. Kuvona leswi Yehovha aswi hlamulisaka xiswona swikhongelo swa mina swi ni yendla ni titwa nili kusuhi na yena. Swoswi Yehovha nimu vona na ali B’ava ni munghanu wa mina.”

MUNHU LWEYI ANGA WA MBILU YA MINA

15. I yini leswi Yehovha aswi vuleke hi Hosi Davhida?

15 Nkama lowu Hosi Davhida anga psaliwa, vapsali va yena ni lava ava tshama kusuhi na vona se avali vagandzeli va Yehovha. Kambe Davhida aanga gandzeli Yehovha hi mhaka vapsali va yena. A tiyendlele wuxaka ni Xikwembu hi yexe naswona Yehovha aamu rhandza swinene. Yehovha hi yexe loko a vulavula hi Davhida a te: “I munhu lweyi anga wa mbilu ya mina”. (Mint. 13:22) Hi mhaka muni Davhida a tshinele kusuhi na Yehovha?

16. Impsini leswi Davhida aswi djondzeke hi Yehovha loko a lavisa ntumbuluku?

16 Davhida a djondze hi Yehovha ka ntumbuluku. A nkama Davhida ahali mutsongo, ahete nkama wa wunyingi na a risa tinyempfu ta B’ava wa yena. Swinga yendleka kuve hi nkama wolowo Davhida a sunguleke kuyanakanyisisa hileswi Yehovha aswi yendleke. Hi xikombiso, loko Davhida a lavisa tilweni ni wusiku, a avona tinyeleti totala. Kambe swinga yendleka a tlhele a vona swotlula leswo. A avona wumunhu la lweyi aswi yendleke. A susumeteleke kuvula a ku: “Matilo ma vangamisa Xikwembu; ma twalisa mintirho ya xona.” (Pis. 19:1, 2) Loko Davhida a pimisa hi kuhlamalisa ka leswi munhu a yendlisiweke xiswona, a avona wutlharhi lelikulu la Yehova leli vonekaka hi mintirho. (Pis. 139:14) Loko Davhida a yanakanyisisa hi leswi Yehovha aswi yendleke, a avona leswaku hikakunene yena i mutsongo hintamu loko a tifananisa na Yehovha. — Pis. 139:6.

17. Hinga djondza yini loko hi yanakanyisisa hi ntumbuluku?

17 Hi djondza yini ka mhaka leyi? Hi fanele hi rhandza ntumbuluku. Tinyike nkama wa kulavisisa swilo swosaseka leswi hlamalisaka leswi Yehovha aswi yendleke. Siku ni siku, pimisa hi swilo leswi uswi vonaka swa kufana ni minsinya, swihari ni vanhu u tlhela u tivutisa swaku swiku djondzisa yini hi Yehovha. Leswo swita yendla leswaku u djondza swotala hi B’ava wa hina wa lirhandzu. (Rhom. 1:20) Naswona siku lin’wana ni lin’wana lirhandzu la wena hi Yehovha litaya li kula.

18. Hi laha swina kombisiwa ha kona ka Tipisalema 18, i mpsini leswi Davhida a atiyiseka hi swona?

18 Davhida aaswi tiva swaku a apfuniwa hi Yehovha. Hi xikombiso ankama anga sirhelela tinyempfu ta B’ava wa yena leswaku tinga dliwe hi ngonyama ni berhe aaswi tiva leswaku lweyi angamu nyika ntamu wa kudlaya swihari swoleswo hi Yehovha. Ni nkama lowu anga hlula Goliyadi, Davhida aswi tivile leswaku aapfuniwa hi Yehovha. (1 Sam. 17:37) Naswona ankama anga pona kudlayiwa hi Hosi Sawulo lweyi aani matshoho, aswi vonile leswaku a ponisiwe hi Yehovha. (Pis. 18, marito lama kumekaka henhla) Loko Davhida aali munhu la wa kutibyela aata pimisa leswaku swilo leswi hinkwaswu aswi yendle hi ntamu wa yena. Kambe leswi a ali munhu wa kutiveka hansi a pfumelile leswaku hi Yehovha lweyi aamu pfuna ka swiyimu leswi hinkwaswu. — Pis. 138:6.

19. Hinga djondza yini ka xikombiso xa Davhida?

19 Hi djondza yini ka mhaka leyi? Aswi yenelanga kukombela kupfuniwa hi Yehovha. Hi fanele hi tlhela hi zama kuvona lomu ahi pfuneke kona ni leswaku ahi pfunise kuyini. Loko hi tiveka hansi hitaswi twisisa swaku ahingeswi koti kuyendla swilo hinkwaswu kambe Yehovha hi yena ahi pfunaka kuyendla leswi ahita tsandzeka kuswi yendla hi matimba ya hina. Loko hi vona leswi Yehovha ahi pfunisaka xiswona, wunghanu la hina na yena liya li tiya. Swoleswo swi voniwe hi makwerhu Isaac wa le Fiji lweyi a tirheleke Yehovha malembe yotala. Yena a li: “Loko ni cuvuka ndzhaku ni vona leswi Yehovha anga ni pfunisa xiswona kusukela loko ni sungule kudjondza Bibele kuta fikela namuntlha. Swoleswo swini yendla niva kusuhi na Yehovha.”

20. Hinga djondza yini ka wunghanu leli Davhida aali na lona na Yehovha?

20 Davhida a tekelele wumunhu la Yehovha. Yehovha ahi yendle ni wuswikoti la kutekelela wumunhu la yena. (Gen. 1:26) Loko hiya hi djondza hi wumunhu la Yehovha swita ya swihi vevukela kumu tekelela. Davhida aye amu tiva kuyampsa B’ava wa yena wa le tilweni, swoleswo swi yendle swaku swimu vevukela kutekelela wumunhu la yena loko a hanyisana ni vanhu van’wana. Ahi voneni xikombiso xin’we. Davhida a djohele Yehovha ankama anga mbuyeta na Bati-xeba a tlhela a yendla leswaku nuna wa yena a dlayiwa. (2 Sam. 11:1-4, 15) Kambe Yehovha a tsetselele Davhida lweyi na yena a akota kutsetselela van’wana. Leswi Davhida a ani wunghanu lelikulu na Yehovha, Vayisrayele avamu rhandza hintamu naswona Yehovha a yendle leswaku a va xikombiso ka tihosi tin’wana ta Israyele. — 1 Tiho. 15:11; 2 Tiho. 14:1-3.

21. Hikuya hi Vaefesa 4:24; 5:1, switahi pfuna hi yini kuva “lava fanaka” ni Xikwembu?

21 Hinga djondza yini ka mhaka leyi? Hi fanele hiva “lava fanaka” ni Xikwembu. Loko hixi tekelela switahi pfuna naswona hita djondza swotala hi xona. Loko hi tekelela wumunhu la Xikwembu hi kombisa swaku hi vana va xona. — Lerha Vaefesa 4:24; 5:1.

LWELA KUMU TIVA KUYAMPSA YEHOVHA

22-23. Kuta humelela yini loko hi tirhisa leswi hiswi djondzaka hi Yehovha?

22 Hilaha se hiswi voneke hakona, hinga djondza hi Yehovha hi kulavisa ntumbuluku ni kudjondza Rito la yena, kunga Bibele. Bibele li ni swikombiso swotala swa vagandzeli va Yehovha votshembeka lava hingava tekelelaka va kufana na Moxe na Davhida. Yehovha a hetisise xiyenge xa yena. Swi salele hina akuva hi hetisisa swiyenge swa hina, hi djondza hi yena hilaha hinga kotaka ha kona.

23 Ahinge gami kudjondza hi Yehovha. (Ekl. 3:11) Xa lisima ngopfu ahi kutiva swilo swotala hi Yehovha ntsena kambe hi leswaku hi yendla yini hi leswi hiswi tivaka. Loko hi tirhisa leswi hiswi djondzaka, hi tlhela hi tekelela B’ava wa hina wa le tilweni wa lirhandzu, swita yendla swaku hiya hi tshinela kusuhi na yena. (Yak. 4:8) Hi kutirhisa Rito la yena, ahi tshembisa leswaku angehi tshiki loko hi lwela kumu tiva kuyampsa.

LISIMU 76 Swa tsakisa kutirhela Yehovha

^ par. 5 Vanhu votala va kholwa leswaku Xikwembu xi kona, kambe leswo aswi vuli swaku vaxi tiva hikakunene. Kasi swi vula yini kutiva Yehovha, naswona hinga djondza yini ka leswi Moxe na Hosi Davhida vangali tiyisisa xiswona wuxaka la vona na Yehovha? Nhlokomhaka leyi yita hlamula swivutiso leswi.