ข้ามไปยังเนื้อหา

ข้ามไปยังสารบัญ

ก​4

ชื่อของพระเจ้าในพระคัมภีร์ภาคภาษาฮีบรู

ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ที่​เป็น​ตัว​อักษร​ฮีบรู​โบราณ​ที่​ใช้​ก่อน​ชาว​ยิว​เป็น​เชลย​ใน​บาบิโลน

ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ที่​เป็น​ตัว​อักษร​ฮีบรู​ที่​ใช้​หลัง​ชาว​ยิว​เป็น​เชลย​ใน​บาบิโลน

ใน​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​มี​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ประมาณ 7,000 ครั้ง ชื่อ​นี้​สะกด​ด้วย​อักษร​ฮีบรู​สี่​ตัว יהוה คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​นี้​แปล​อักษร​ฮีบรู​สี่​ตัว​นี้​ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้​จัก​กัน​ว่า​เททรากรัมมาทอน โดย​ใช้​คำ​ว่า “ยะโฮวา” ชื่อ​ยะโฮวา​เป็น​ชื่อ​ที่​พบ​บ่อย​ที่​สุด​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​เมื่อ​เทียบ​กับ​ชื่อ​อื่น ๆ บาง​ครั้ง​ผู้​เขียน​คัมภีร์​ไบเบิล​ที่​ได้​รับ​การ​ดล​ใจ​จาก​พระเจ้า​ใช้​คำ​อื่น​ที่​ระบุ​ตำแหน่ง​หรือ​ฐานะ​ของ​พระเจ้า​แทน​ที่​จะ​ใช้​ชื่อ​ของ​พระองค์ เช่น “ผู้​มี​พลัง​อำนาจ​สูง​สุด” “พระเจ้า​องค์​สูง​สุด” และ “องค์​พระ​ผู้​เป็น​เจ้า” แต่​เททรากรัมมาทอน​เป็น​คำ​เดียว​เท่า​นั้น​ที่​เป็น​ชื่อ​ของ​พระเจ้า

พระ​ยะโฮวา​พระเจ้า​ชี้​นำ​ให้​ผู้​เขียน​คัมภีร์​ไบเบิล​ใช้​ชื่อ​ของ​พระองค์ ตัว​อย่าง​เช่น พระองค์​ดล​ใจ​ให้​ผู้​พยากรณ์​โยเอล​เขียน​ว่า “ทุก​คน​ที่​อ้อน​วอน​โดย​ออก​ชื่อ​ของ​พระ​ยะโฮวา​จะ​รอด” (โยเอล 2:32) นอก​จาก​นั้น พระเจ้า​กระตุ้น​ให้​ผู้​เขียน​เพลง​สดุดี​คน​หนึ่ง​เขียน​ว่า “ขอ​ให้​ทุก​คน​รู้​ว่า​พระองค์​ผู้​มี​ชื่อ​ว่า​พระ​ยะโฮวา เป็น​พระเจ้า​องค์​สูง​สุด​แต่​องค์​เดียว​ที่​ปกครอง​ทั่ว​ทั้ง​โลก” (สดุดี 83:18) ที่​จริง ใน​หนังสือ​สดุดี​ซึ่ง​รวบ​รวม​บท​กวี​ที่​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​ใช้​ร้อง​และ​ท่อง​จำ​เพียง​แค่​เล่ม​เดียว​ก็​มี​ชื่อ​ของ​พระ​ยะโฮวา​ประมาณ 700 ครั้ง​แล้ว ถ้า​อย่าง​นั้น ทำไม​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​หาย​ไป​จาก​พระ​คัมภีร์​ฉบับ​แปล​หลาย​ฉบับ? ทำไม​พระ​คัมภีร์​ฉบับ​นี้​จึง​ใช้​ชื่อ “ยะโฮวา”? และ​จริง ๆ แล้ว​ชื่อ “ยะโฮวา” มี​ความ​หมาย​ว่า​อย่าง​ไร?

ข้อ​ความ​ที่​ตัด​ตอน​มา​จาก​หนังสือ​สดุดี​ใน​ม้วน​หนังสือ​ทะเล​ตาย​ที่​มี​อายุ​ใน​ช่วง​ครึ่ง​ศตวรรษ​แรก ลักษณะ​ตัว​อักษร​เททรากรัมมาทอน​เขียน​เป็น​ภาษา​ฮีบรู​โบราณ แต่​ตัว​อักษร​อื่น ๆ เขียน​เป็น​ภาษา​ฮีบรู​แบบ​ทัน​สมัย​กว่า​ซึ่ง​ใช้​กัน​หลัง​ชาว​ยิว​เป็น​เชลย​ใน​บาบิโลน

ทำไม​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​หาย​ไป​จาก​ฉบับ​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​หลาย​ฉบับ? มี​ข้อ​อ้าง​ที่​แตกต่าง​กัน​ไป บาง​คน​อาจ​รู้สึก​ว่า​พระเจ้า​ผู้​มี​พลัง​อำนาจ​สูง​สุด​ไม่​จำเป็น​ต้อง​มี​ชื่อ​ที่​เฉพาะ​เจาะจง​เพื่อ​บอก​ว่า​พระองค์​เป็น​ใคร ส่วน​คน​อื่น ๆ อาจ​ได้​รับ​ผล​กระทบ​จาก​ประเพณี​ของ​ชาว​ยิว​ที่​พยายาม​ไม่​ใช้​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​เพราะ​กลัว​ว่า​จะ​เป็น​การ​ดูหมิ่น​พระเจ้า และ​ยัง​มี​บาง​คน​ที่​คิด​ว่า​ถ้า​ไม่​รู้​จริง ๆ ว่า​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ออก​เสียง​อย่าง​ไร​ก็​ไม่​ควร​ใช้​ชื่อ​นั้น พวก​เขา​จึง​ใช้​คำ​อื่น ๆ ที่​ระบุ​ตำแหน่ง​ของ​พระองค์​แทน เช่น “องค์​พระ​ผู้​เป็น​เจ้า” หรือ “พระเจ้า” ข้อ​อ้าง​แบบ​นั้น​ฟัง​ไม่​ขึ้น​ถ้า​เรา​คิด​ถึง​เหตุ​ผล​ต่าง ๆ ดัง​ต่อ​ไป​นี้

  • คน​ที่​อ้าง​ว่า​พระเจ้า​ผู้​มี​พลัง​อำนาจ​สูง​สุด​ไม่​จำเป็น​ต้อง​มี​ชื่อ​เฉพาะ​ได้​มอง​ข้าม​หลักฐาน​สำคัญ​ที่​ว่า สำเนา​พระ​คัมภีร์​ใน​ยุค​แรก​และ​สำเนา​อื่น ๆ ที่​มี​มา​ตั้ง​แต่​ก่อน​สมัย​พระ​เยซู​มี​ชื่อ​ของ​พระเจ้า จาก​ที่​ได้​พูด​ใน​ตอน​ต้น พระเจ้า​ชี้​นำ​ให้​ผู้​เขียน​คัมภีร์​ไบเบิล​เขียน​ชื่อ​ของ​พระองค์​ไว้​ประมาณ 7,000 ครั้ง เห็น​ได้​ชัด​ว่า​พระเจ้า​อยาก​ให้​เรา​รู้​จัก​และ​เรียก​ชื่อ​ของ​พระองค์

  • ผู้​แปล​บาง​คน​ที่​ไม่​ใช้​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ใน​การ​แปล​เพราะ​นับถือ​ประเพณี​ของ​ชาว​ยิว​ได้​มอง​ข้าม​ความ​จริง​ที่​สำคัญ​อย่าง​หนึ่ง​ไป นั่น​คือ ชาว​ยิว​ที่​เป็น​ผู้​คัด​ลอก​พระ​คัมภีร์​ใน​ตอน​นั้น​อาจ​ไม่​ยอม​ออก​เสียง​ชื่อ​ของ​พระเจ้า แต่​พวก​เขา​ไม่​ได้​ลบ​ชื่อ​นั้น​ออก​จาก​คัมภีร์​ไบเบิล ม้วน​หนังสือ​โบราณ​ที่​พบ​ใน​คุมราน​ใกล้ ๆ ทะเล​ตาย​มี​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​หลาย​ครั้ง​บันทึก​อยู่​ใน​นั้น แต่​ผู้​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​บาง​คน​ไม่​ใส่​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ลง​ใน​ฉบับ​แปล​ของ​เขา เขา​ใส่​คำ​ระบุ​ตำแหน่ง​ลง​ไป​แทน เช่น คำ​ว่า “องค์​พระ​ผู้​เป็น​เจ้า” และ​ที่​น่า​แปลก​ก็​คือ ทำไม​ผู้​แปล​เหล่า​นี้​ถึง​กล้า​ตัด​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ออก​จาก​พระ​คัมภีร์​และ​ใส่​คำ​อื่น​ลง​ไป​แทน​ทั้ง ๆ ที่​พวก​เขา​ก็​รู้​อยู่​ว่า​มี​ชื่อ​นี้​อยู่​ใน​พระ​คัมภีร์​หลาย​พัน​ครั้ง? พวก​เขา​มี​สิทธิ์​อะไร​ถึง​ทำ​อย่าง​นั้น?

  • บาง​คน​อ้าง​ว่า​เรา​ไม่​ควร​ใช้​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​เพราะ​ไม่​มี​ใคร​รู้​จริง ๆ ว่า​ชื่อ​ของ​พระองค์​ออก​เสียง​อย่าง​ไร แต่​พวก​เขา​กลับ​ไม่​ตะขิดตะขวง​ใจ​เมื่อ​ใช้​ชื่อ​ของ​พระ​เยซู อย่าง​ไร​ก็​ตาม สาวก​ของ​พระ​เยซู​ใน​ศตวรรษ​แรก​ออก​เสียง​ชื่อ​ของ​ท่าน​ไม่​เหมือน​กับ​คริสเตียน​ใน​ตอน​นี้ สำหรับ​คริสเตียน​ที่​เป็น​ชาว​ยิว ชื่อ​ของ​พระ​เยซู​อาจ​ออก​เสียง​ว่า เยชูอะ (Ye·shuʹa‛) และ​ตำแหน่ง “พระ​คริสต์” หรือ “เมสสิยาห์” อาจ​ออก​เสียง​ว่า มาชีอัค (Ma·shiʹach) ส่วน​คริสเตียน​ที่​พูด​ภาษา​กรีก​เรียก​พระ​เยซู​ว่า อี​ซุส คริสโตส (I·e·sousʹ Khri·stosʹ) และ​คริสเตียน​ที่​พูด​ภาษา​ละติน​เรียก​ท่าน​ว่า อี​ซุส คริสตัส (Ieʹsus Chriʹstus) การ​ที่​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​กรีก​ที่​ได้​รับ​การ​ดล​ใจ​มี​การ​เขียน​ชื่อ​ของ​พระ​เยซู​ไว้​แสดง​ให้​เห็น​ว่า​คริสเตียน​ใน​ศตวรรษ​แรก​ได้​คิด​ทบทวน​และ​เห็น​ว่า​มี​เหตุ​ผล​ที่​จะ​ใช้​ชื่อ​ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้​จัก​มาก​ที่​สุด​ใน​ภาษา​ของ​เขา​ใน​ตอน​นั้น เช่น​เดียว​กัน คณะ​กรรมการ​การ​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​โลก​ใหม่​เห็น​ว่า​มี​เหตุ​ผล​ที่​จะ​ใช้​ชื่อ “ยะโฮวา” ถึง​แม้​เรา​ไม่​รู้​ว่า​ชื่อ​ของ​พระองค์​ออก​เสียง​อย่าง​ไร​จริง ๆ ใน​ภาษา​ฮีบรู​โบราณ

ทำไม​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​โลก​ใหม่ ภาษา​อังกฤษ​จึง​ใช้​ชื่อ “Jehovah”? อักษร​ฮีบรู​สี่​ตัว​หรือ​ที่​เรียก​ว่า​เททรากรัมมาทอน (יהוה) เขียน​เป็น​ตัว​อักษร​ภาษา​อังกฤษ​ว่า YHWH (ยฮวฮ) นอก​จาก​นี้ การ​เขียน​ของ​ภาษา​ฮีบรู​โบราณ​ไม่​มี​สระ เททรากรัมมาทอน​จึง​เขียน​โดย​ไม่​มี​สระ​ด้วย ซึ่ง​ใน​สมัย​นั้น​ผู้​อ่าน​จะ​เติม​สระ​ที่​เหมาะ​เอา​เอง​เมื่อ​เขา​อ่าน​คำ​นี้

ประมาณ​หนึ่ง​พัน​ปี​หลัง​จาก​พระ​คัมภีร์​ภาค​ภาษา​ฮีบรู​เขียน​เสร็จ นัก​วิชาการ​ชาว​ยิว​ได้​คิด​ค้น​สัญลักษณ์​ต่าง ๆ ที่​ช่วย​ให้​ผู้​อ่าน​รู้​ว่า​ควร​ใช้​สระ​อะไร​ออก​เสียง​เมื่อ​อ่าน​ภาษา​ฮีบรู อย่าง​ไร​ก็​ตาม ใน​ตอน​นั้น​มี​ชาว​ยิว​หลาย​คน​ที่​เชื่อ​ผิด ๆ ว่า​พวก​เขา​ไม่​ควร​ออก​เสียง​ชื่อ​ของ​พระเจ้า ความ​เชื่อ​แบบ​นี้​เอง​ที่​ทำ​ให้​พวก​ยิว​ใช้​คำ​อื่น​แทน​ชื่อ​พระเจ้า ดัง​นั้น ดู​เหมือน​ว่า​ตอน​ที่​มี​การ​คัด​ลอก​เททรากรัมมาทอน​ซึ่ง​เป็น​ชื่อ​ของ​พระเจ้า คน​ที่​คัด​ลอก​ได้​เอา​อักษร​ฮีบรู​สี่​ตัว​นี้​มา​ผสม​กับ​สระ​ที่​อยู่​ใน​คำ​ที่​ใช้​แทน​ชื่อ​พระเจ้า เมื่อ​เป็น​อย่าง​นี้ เรา​จึง​ไม่​รู้​ว่า​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ออก​เสียง​อย่าง​ไร​จริง ๆ บาง​คน​คิด​ว่า​ชื่อ​นี้​น่า​จะ​ออก​เสียง​ว่า “ยาห์เวห์” ใน​ขณะ​ที่​คน​อื่น ๆ ก็​คิด​แตกต่าง​กัน​ไป ใน​ม้วน​หนังสือ​ทะเล​ตาย​ม้วน​หนึ่ง​มี​บาง​ส่วน​ของ​หนังสือ​เลวีนิติ​ใน​ภาษา​กรีก​และ​ใน​ส่วน​นั้น​สะกด​ชื่อ​ของ​พระ​ยะโฮวา​ว่า เยา (lao) นอก​จาก​การ​เขียน​ใน​รูป​แบบ​นั้น​แล้ว นัก​เขียน​ชาว​กรีก​ช่วง​ต้น ๆ ยัง​แนะ​นำ​ให้​ออก​เสียง​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ว่า ยาเอ (Iae) ยาเว (I·a·beʹ) และ เยาเว (I·a·ou·eʹ) ถึง​แม้​ว่า​เรา​ไม่​รู้​จริง ๆ ว่า​ผู้​รับใช้​พระเจ้า​ใน​สมัย​ก่อน​ออก​เสียง​ชื่อ​ของ​พระองค์​อย่าง​ไร​ใน​ภาษา​ฮีบรู (ปฐมกาล 13:4; อพยพ 3:15) แต่​เรา​รู้​ว่า​พระเจ้า​ใช้​ชื่อ​ของ​พระองค์​บ่อย ๆ ตอน​ที่​พูด​กับ​ประชาชน​ของ​พระองค์ และ​ประชาชน​ของ​พระเจ้า​ใน​ตอน​นั้น​ก็​เรียก​ชื่อ​ของ​พระองค์​และ​ใช้​ชื่อ​นี้​พูด​คุย​กับ​คน​อื่น​อยู่​เสมอ—อพยพ 6:2; 1 พงศ์กษัตริย์ 8:23; สดุดี 99:9

ทำไม​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​นี้​จึง​ใช้​ชื่อ “ยะโฮวา”? เพราะ​ว่า​ชื่อ​นี้​เป็น​ชื่อ​ที่​ใช้​กัน​มา​ยาว​นาน​ใน​ภาษา​ไทย

พระ​คัมภีร์​ฉบับ​เก่า​แก่​ที่​แปล​เป็น​ภาษา​ไทย​ใน​ปี 1891 (พ.ศ. 2434) มี​การ​ใช้​คำ​ว่า “ยะโฮวา” และ​มี​การ​สะกด​แบบ​นี้​ตั้ง​แต่​นั้น​เป็น​ต้น​มา ถึง​แม้​ตอน​นี้​จะ​มี​การ​สะกด​ใน​รูป​แบบ​อื่น ๆ ด้วย เช่น “เยโฮวาห์” หรือ “ยาห์เวห์” แต่​คำ​ว่า “ยะโฮวา” มี​การ​ใช้​กัน​อย่าง​แพร่​หลาย​ใน​ปัจจุบัน ทั้ง​ใน​พจนานุกรม​ของ สอ เสถบุตร และ​ข้อ​เขียน​อื่น ๆ ใน​อดีต

ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ใน​หนังสือ​ปฐมกาล 15:2 ใน​ฉบับ​แปล​เพนทาทุก​ของ​วิลเลียม ทินเดล​ซึ่ง​แปล​ใน​ปี 1530

ใน​ภาษา​อื่น ๆ ก็​เหมือน​กัน การ​แปล​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ใน​คัมภีร์​ไบเบิล​ภาษา​อังกฤษ​เริ่ม​ต้น​เมื่อ​ปี ค.ศ. 1530 ใน​ฉบับ​แปล​เพนทาทุก​หรือ​หนังสือ​ห้า​เล่ม​แรก​ของ​คัมภีร์​ไบเบิล​ของวิลเลียม ทินเดล เขา​ใช้​คำ​ว่า “Iehouah” (เยโฮวอา) หลัง​จาก​นั้น คัมภีร์​ไบเบิล​ซึ่ง​รู้​จัก​กัน​ดี​หลาย​ฉบับ เช่น ฉบับ​คิงเจมส์ และ​ฉบับ​อเมริกัน สแตนดาร์ด เวอร์ชัน ใช้​คำ​ว่า “Jehovah” จึง​ทำ​ให้​มี​การ​ใช้​คำ​นี้​ใน​ภาษา​อังกฤษ​ต่อ ๆ กัน​มา

ใน​ปี 1911 งาน​เขียน​ชิ้น​หนึ่ง (Studies in the Psalms) ของ​โจเซฟ ไบรอันต์ รอเทอร์แฮม นัก​วิชาการ​ด้าน​คัมภีร์​ไบเบิล​ซึ่ง​เป็น​ที่​ยอม​รับ​ได้​อธิบาย​เหตุ​ผล​ที่​เขา​ใช้​คำ​ว่า “Jehovah” (เจโฮวา) แทน​คำ​ว่า “Yahweh” (ยาห์เวห์) ก็​เพราะ​เขา​อยาก​ใช้ “ชื่อ​ซึ่ง​เป็น​ที่​รู้​จัก​คุ้น​เคย (เป็น​ที่​ยอม​รับ​อย่าง​กว้างขวาง) สำหรับ​ผู้​อ่าน​คัมภีร์​ไบเบิล​ทั่ว​ไป” และ​ใน​ปี 1930 นัก​วิชาการ​อีก​คน​หนึ่ง​ที่​ชื่อ เอ. เอฟ. เคิร์ก​แพทริก​ก็​ให้​ความ​คิด​เห็น​ที่​ตรง​กัน​เกี่ยว​กับ​การ​ใช้​คำ​ว่า “Jehovah” เขา​บอก​ว่า “ถึง​แม้​ว่า​สมัย​นี้​ผู้​เชี่ยวชาญ​ด้าน​ไวยากรณ์​บาง​คน​ไม่​เห็น​ด้วย เพราะ​คิด​ว่า​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​ควร​ออก​เสียง​ว่า ‘ยาห์เวห์’ หรือ ‘ยะฮาเวห์’ แต่​ดู​เหมือน​มี​การ​ใช้​คำ​ว่า JEHOVAH มา​นาน​แล้ว​ใน​ภาษา​อังกฤษ การ​ยอม​รับ​ว่า​ชื่อ​นี้​เป็น​ชื่อ​เฉพาะ​ของ​พระเจ้า​สำคัญ​ยิ่ง​กว่า​การ​ออก​เสียง​ให้​ถูก​ต้อง จึง​ไม่​ควร​นำ​คำ​อื่น ๆ ที่​ระบุ​ตำแหน่ง เช่น คำ​ว่า ‘องค์​พระ​ผู้​เป็น​เจ้า’ มา​ใช้​แทน

เททรากรัมมาทอน หรือ ยฮวฮ หมาย​ถึง “พระองค์​ทำ​ให้​เป็น”

คำ​กริยา ฮวฮ หมาย​ถึง “เป็น”

ชื่อ “ยะโฮวา” หมาย​ความ​ว่า​อย่าง​ไร? ใน​ภาษา​ฮีบรู ชื่อ​ยะโฮวา​มา​จาก​คำ​กริยา​ที่​แปล​ว่า “เป็น” โดย​นัก​วิชาการ​หลาย​คน​คิด​ว่า​ชื่อ​นี้​เป็น​รูป​แบบ​หนึ่ง​ของ​คำ​กริยา​ภาษา​ฮีบรู​ที่​แสดง​ถึง​การ​ทำ​ให้​เป็น ดัง​นั้น ตาม​ความ​เข้าใจ​ของ​คณะ​กรรมการ​การ​แปล​คัมภีร์​ไบเบิล​ฉบับ​แปล​โลก​ใหม่ ชื่อ​ของ​พระเจ้า​หมาย​ความ​ว่า “พระองค์​ทำ​ให้​เป็น” นัก​วิชาการ​หลาย​คน​มี​ความ​คิด​เห็น​ที่​หลาก​หลาย​ใน​เรื่อง​นี้ ดัง​นั้น เรา​ไม่​สามารถ​บอก​ได้​อย่าง​ชัดเจน​ว่า​ชื่อ​ของ​พระเจ้า​มี​ความ​หมาย​อย่าง​ไร​จริง ๆ แต่​ความ​หมาย​นี้​เหมาะ​สม​มาก​เมื่อ​คิด​ถึง​พระ​ยะโฮวา​ใน​ฐานะ​ผู้​สร้าง​ทุก​สิ่ง​ทุก​อย่าง และ​ผู้​ทำ​ให้​ทุก​สิ่ง​เป็น​ไป​ตาม​ที่​พระองค์​ตั้งใจ​ไว้ พระ​ยะโฮวา​ไม่​เพียง​แค่​สร้าง​เอกภพ​และ​สิ่ง​มี​ชีวิต​ที่​มี​สติ​ปัญญา​เท่า​นั้น แต่​ยัง​ทำ​ให้​ทุก​สิ่ง​เกิด​ขึ้น​และ​สำเร็จ​เป็น​ขั้น ๆ ตาม​ที่​พระองค์​ตั้งใจ​ไว้

ดัง​นั้น ความ​หมาย​ของ​ชื่อ​ยะโฮวา​ไม่​ได้​มี​แค่​ที่​เขียน​ไว้​ใน​หนังสือ​อพยพ 3:14 เท่า​นั้น ที่​นั่น​บอก​ว่า “เรา​จะ​เป็น​ทุก​อย่าง​ที่​เรา​ต้องการ​จะ​เป็น” ข้อ​ความ​นี้​ไม่​ได้​บอก​ความ​หมาย​ทั้ง​หมด​ของ​ชื่อ​พระเจ้า แต่​บอก​ให้​รู้​เพียง​แง่​มุม​หนึ่ง​ของ​พระเจ้า นั่น​คือ​พระองค์​จะ​เป็น​อะไร​ก็​ได้​ที่​จำเป็น​ใน​แต่​ละ​สถานการณ์​เพื่อ​ให้​เป็น​อย่าง​ที่​พระองค์​ตั้งใจ​ไว้ ดัง​นั้น ชื่อ​ยะโฮวา​ไม่​ได้​หมาย​ความ​แค่​ว่า​พระองค์​จะ​เป็น​อะไร​ก็​ได้​ตาม​ที่​อยาก​จะ​เป็น แต่​ยัง​หมาย​ความ​ว่า​พระองค์​สามารถ​ใช้​สิ่ง​ที่​พระองค์​สร้าง​เพื่อ​ทำ​ให้​ความ​ประสงค์​ทุก​อย่าง​ของ​พระองค์​เป็น​จริง​ได้