Uájpeechaksï jatsisti para exeani jarhani taati jémbeechani eskaksï sési jauaka. Biblia uandasïndi eska para sési jarhani Tata Diosïni jingoni uájpeechaksï jatsiska “para orheta imeecheri k’umanchikuarhu xarhatani eskaksï janhanharhisïnga Tata Diosïni ka jatsistiksï para exeani jarhani taati jémbechani ka tatitechani, jimbokaksï ísïsï jatsika para úni ka Tata Diosï kánikua jaiapanhentasïndi ini ambe” (1 Timoteo 5:4). Engachi jingontku jarhajka parakaksï juchaari taaticha no ma ambe kueratanchaaka, janhanharhianchi jarhasïnga ísï eska Biblia uandajka (Efesu 6:2, 3).

 Bibliarhu no arhisïndi na engachi jatsika para kuidariuani juchaari taatichani engaksï jatiriuakia, joperujtsïni aiangusïndi ambe engaksï úpka máru kʼuiripuecha engaksï ióntki irekapka. Ístu, uandasïndi máru ambe enga uaaka jarhuataani imeechani engaksï kuidarini jaka nemani enga jatirikia.

•  Máru kʼuiripuecha enga Biblia uandaajka, ¿nénaksï kuidariuaspi taati jémbeechani engaksï jatiripkia?

•  ¿Náki konsejuechaksï jarhaski Bibliarhu?

•  ¿Uandasïni Biblia eskajtsï jatsiska para kʼumanchikuarhu kuidariuani chaari taatichani?

 Uánikua ambeksï úspti, exeparini ambe engaksïni nitamakuarhini japka.

•   José iauanisï irekaspti enga taati jémba Jakobu jatiripkia. Ka úspti ambe ma paraka nóteru xáni iauani irekapiringia jima uératini enga ima irekapka. José jingontu jarhasïreendi paraka taati jémba jatsipiringa tʼirekua ka nani irekani (Génesis 45:9-11; 47:11, 12).

•   Ruti niraspti imeeri suegra jingoni nani enga ima anapuepka ka kánikua ánchikuarhispti paraka Ruti sési japiringa (Rut 1:16; 2:2, 17, 18, 23).

•   Jesúsi, ante de uarhini exespti né enga úpiringa kuidarini imeeri amambani, Maríani, enga jamberi tsïndiipkia (Juanu 19:26, 27). a

 Kánikua úkua jukasïndi juchaari taatichani kuidariuani, ma kánikua kuatarasïndi ka uandanhiani. Bibliajtsïni íntsaandi máru konsejuechani engajtsïni uaaka kánikua jarhuatani.

•   Sési kaa je chaari taatichani ka janhanharhiani.

   Ambe enga Biblia uandajka: “janhanharhi chiiti nándini ka chiiti taatini” (Éxodo 20:12).

   ¿Nénajtsï uaa ísï úni? Engajtsï uaaka, jurajku je eskaksï chaari taaticha uaaka ambe engaksï imeecha tsitijka ka ístu eskaksï imeecha uandaaka nena engaksï uéjka eskaksï kuidarinhaaka. Kurhangukua je ka jarhuataani na eskajtsï xáni uaaka. Méntkisï janhanharhipariani ísï ú je ka sési kámapariani.

•   Kurhangutspi je ka jorhena je puátspentani.

   Ambe enga Biblia uandajka: “Kʼuiripueri jánhaskakua jarhuatasïndi pʼínguni imeeri ikiatapuni ka kánikua sési jásï ambe úsïndi enga no jatanhetspijka” (Proverbios 19:11).

   ¿Nénajtsï uaa ísï úni? Jamberiksïni ménisï chaari taaticha arhiati ambe ma engaksïni no sési pʼikuastaaka, oksï jamberi no jaiapanhentani iámindu ambe enga chá újka. Enga ísï úkuarhiaka, uaakajtsï kurhamarhikuarhini: ¿Néna pʼikuarherapirini ji engani uánikua ambe nóteru úpiringia úni? ¿No sési pʼikuarherani japirini? Engajtsï jánguarhintaaka kurhangukuani ka puákuantani, iámindu ambe sési jauati.

•   Iámindu ambe sési míti je.

   Ambe enga Biblia uandajka: “Enga nema no kurhanguarhijka ambe ma, no úsïndi sési uérani ambe, peru engaksï uánikuecha jarhajka engaksï konseju íntskujka sési uérasïndi ambe” (Proverbios 15:22).

   ¿Nénajtsï uaa ísï úni? Kurhanguarhi je nénajtsï uaa jarhuataani chaari taatichani engaksï pʼamenchani jaka. Kurhanguarhi je náki jarhuajperatechaksï jarhaski jimeesïsï engajtsï chá irekaaka. Uandontskuarhi je máteruecha jingoni engaksï ístu kuidariuauani jaka taati jémbeechani engaksï jatirikia. Engajtsï jatsiaka ermanuechani, ¿úpirintsï tánguarhintani parajtsï uandontskuarheni nena engajtsï uaaka jarhuajperani kuidariuani chaari taatichani?

•   Asï chájku uéka je iámu ambe úni.

   Ambe enga Biblia uandajka: “Jánhaskakua imeecha jingoni jarhasti engaksï kaxumbitiika” (Proverbios 11:2).

   ¿Nénajtsï uaa ísï úni? Exe je ambejkutsï uaa úni. Ambe enga ísïika, jindeesti eskachi no iáminduecha xáni tiempu jatsisïnga ka uinhapikua, ka nóchi úsïnga xáni ambe úni na engachi xáni uékapiringa para jarhuataani juchaari taatichani. Engaksï chaari taaticha uánikua ambe uétarhinchaaka para kuidariuani ka chájtsï nóteru únia, uaakajtsï arhiani chaari familiarhu anapuechani eskaksïni jarhuataaka o jamberi doktorichani.

•   Kuidarikuarhi je.

   Ambe enga Biblia uandajka: “No nema jarhasti enga no xénchajka imeeri mismu kuerpuni, sino mejori sési tʼirerasïndi ka kuidarini” (Efesu 5:29).

   ¿Nénajtsï uaa ísï úni? Nájkirukajtsï chá jatsika para kuidariuani chaari taatichani, ístujtsï jatsiska para chá mismu kuidarikuarhini ka ístu chaari familiani engaksï tembuchani o uambuchatini jaka. Jatsiskajtsï para sési tʼireni, mintsikuarhini ka sési kʼuíni (Eclesiastés 4:6). Ménisï uétarhiati eskajtsï sáni mintsikuarhiaka ka engajtsï ísï úska, no xáni úkua jukaati parajtsï sési kuidariuani chaari taatichani.

 Biblia no uandasïndi nani engajtsï jatsika para kuidariuani. Máru familiechaksï jurajkuasïndi taati jémbeecha parakaksï imeecheri kʼumanchikuarhu irekaaka na engaksï jatini jamberi imeecha uaaka. Peru tiempu jingoni, jamberijtsï úpiringa eratseni eskaksï chaari taaticha sánderu sési jauaka jima engaksï jatirikia irekajka. Sési japirindi eska iámu familia tánguarhintapiringa parajtsï exeni nena sánderu sésiipirini para iáminduecha (Galasia 6:4, 5).