Exeni ambe enga jataka

Jimbanhi Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuecha selbarhu amazónica

Jimbanhi Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuecha selbarhu amazónica

Terujkanisï selba amazónicarhu úkuarhisti jimbanhi Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuecha Jeobaeri testiguecheri, enga ísku pakataani jaka uánikuechani. I kʼumanchikua norti ladu ísï jarhasti siudadirhu Manaos (Brasil), echeri ma jimbo enga 52 ektarierika (128 acres) ka xúxunhandisti uirhipandani. Nani engaksï sési járhati guacamayoecha, tucanecha, ka máteru járhati pájaruecha anhatapuecharhu uératinksï piresïndi, komueska anhatapu nuez de Brasil, cupuarana ka angelim pedra. ¿Andisï ixú únha kʼumanchikua para kʼéri tánguarhikuechani uáni?

Siudadi Manaos —enga 1,450 kilometru ísï jaka (900 millas) jima enga riu Amazonas kʼamarajka— sáno tsimani miioni kʼuiripu irekasti jima. Ini jimbanhi Kʼumanchikua jimbo para Kʼéri tánguarhikuecha, úsïndiksï tánguarhini 7,000 Jeobaeri testiguecha, Manaos anapuecha ka jimesï no iauani anapuecha, ka ístu para ima iretecha engaksï riu Amazonas uanamukuni ísï jaka o jimesï no iauani anapuecha. Ka ireta enga sánderu iauani jaka jindesti São Gabriel da Cachoeira, enga 800 kilometru (500 millas) ísï oesterhu de Manaos jaka. Paraksï úni niárani ini Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuecha jimbo, máru Jeobaeri testiguechaksï tanimu jurhiatikua nirasïndi lancha jimbo.

No fásilispti úni Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuecha jini Amazonasirhu. Uétarhisti páni 13 kontenedorichani enga materiali jatapka enga uétarhipiringa para úni ini kʼumanchikuani, engaksï puerturhu uératini juápka enga Santos (São Paulo) jaka, uétarhisti iámu kosta jimbo nirani asta nani enga kʼamarhujka riu Amazonas ka jima uératini riu jimbo asta jima enga úkuarhika i kʼumanchikua.

Ini jingoni, 27 Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuechaksï úkuarhistia Brasil. Programa para dedikarini úkuarhisti domingu 4 de maiu 2014, ka 1,956 kʼuiripu nirasti. Uánikuechaksï kánikua sési pʼikuarheraspti, jimboka i jindespti primera uelta engaksï tánguarhipka Kʼumanchikua para Kʼéri tánguarhikuecha jimbo.

Imecha engaksï nika ini tánguarhikua jimbo, úsptiksï kurhaani arhijtsïkperakuani, peru ístuksï ústi exeni arhijtsïkpitini. ¿Andisï xáni jukaparhakue i ambe? Jimbokaksï ióntki, tánguarhisïrenga jima engaksï no iáminduecha uénga exeni plataformani, ka menosi imechani engaksï nitamatarenga arhijtsïkperakuani. Ma Jeobaeri testigu uandaspti: “Uánikua uéxurhini jurhaskia kʼéri tánguarhikuecharhu, ka no méni úspka exeni dramani; nomasi úsïrenga kurhaani”. Iásïksï iámindu úsïndia exeni plataformani.