Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

KAPITULU 15

Néna mítentani relijioni jurhimbitini

Néna mítentani relijioni jurhimbitini

1. ¿Néjkujtsïnisï uá arhini nénachi jatsiski para kómarhini Tata Diosïni?

SÁNO iámindu relijionichaksï uandasïndi eskaksï jurhimbitku jorhentpisïnga Tata Diosïri ambe. Peru inde ambe no ísïsti, jimbokaksï relijionicha méntku ménderueni ambe jorhentpisïnga Tata Diosïri ambe ka néna engachi jatsika para kómarhini. Jiájkani, ¿nénachi uá míteni náki relijioni jurhimbitiski? Solujtsïni Jeoba uáti arhini néna engachi jatsika para kómarhini.

2. ¿Cha néna uá míteni nénachi jatsiski para kómarhini Tata Diosïni?

2 Jeobajtsïni íntskusti Bibliani parachi míteni nénachi jatsiski para kómarhini. Ísï jimbo jukaparhakuesti parajtsï jorhenguarhini ambe enga Biblia arhijka. Tata Diosïksïni jarhuataati parajtsï úrani chári irekuarhu ambe engajtsï jorhenguarhiaka, jimboka ima kánikua uandanhiasïnga chánksïni jimbo (Isaías 48:17).

3. ¿Ambe uékasïni Tata Diosï eskachi uáka?

3 Máru kʼuiripuechaksï uandasïndi eska Tata Diosï iámindu relijionichani jaiapanheantasïnga, peru no inde ambesti engajtsïni Jesusi jorhendaka. Ima uandaspti: “No iáminduecha engajtsïni arhijka: ‘Tata, Tata’, inchaatiksï auandarhu anapu juramukuarhu, solu imecha engaksï újka eska juchiti Táti auandarhu anapu na jaiapanhintajka” o uékani. Ísï jimbo, Tata Diosï uékasïndi eskachi jorhenguarhiaka ambe enga ima uéjka parachi úni ka eskachi ísï uáka. I ambe jukaparhakua ambesti, jimboka Jesusi ísï terukutantaaspka imani kʼuiripuechani engaksï no kurhajchajka Tata Diosïni, komueska “no sési úricha”, jimbokaksï no úsïnga ambe enga Tata Diosï juramujka (Mateu 7:21-23).

4. Engachi uáka ambe enga Tata Diosï uéjka o nómbe, ¿ambe uandaspi Jesusi eska úkuarhiaka?

4 Jesusi uandaspti eska engachi uékaaka úni imani ambe enga Tata Diosï uéjka, niáraakachi ójkutakuechani jatsiani. Ima uandaspti: “Incha je imani puerta jimbo enga no kómukurhaka, jimboka kómukurhaska puerta ka kórurhani xanharu enga tsïnchikuarhu pájpijka, ka uánikuestiksï engaksï inchajka imani jimbo, jimboka no kómukurhaska puerta ka no kórurhani xanharu enga tsípikuarhu pájpejka, ka nóksï uánikuesti imecha engaksï exentajka” (Mateu 7:13, 14). Xanharu enga no kórurhaka relijioni jurhimbitini arhikuekasïndi ka úsïndi eskachi irekaaka para méntkisï. Xanharu enga kórurhaka relijioni no jurhimbitini arhikuekasïndi ka uarhikuarhu pájpisïndi. Peru Jeoba no uékasïndi eska nema uarhiaka, jimbosï iámindu kʼuiripuechani sésikua íntsaajti paraksï jorhenguarhini imeri ambe (2 Pedru 3:9).

NÉNACHI UÁ MÍTENTANI RELIJIONI JURHIMBITINI

5. ¿Nénajtsï uá míteantani imechani engaksï újka ambe enga relijioni jurhimbiti jorhentpijka?

5 Jesusi uandaspti eskachi uáka míteantani imechani engaksï újka ambe enga jurhimbiti relijioni jorhentpijka. Parachi úni míteantani, jatsiskachi para exeni ambe engaksï jakajkujka ka úni. Jesusi uandaspti: “Chájtsï míteantaaka indeni ambe jimbo engaksï újka”. Ka ístu uandaspti: “Iámindu ambakiti anhatapu, ambakiti fruta jukasïndi” (Mateu 7:16, 17). I ambe no arhikuekasïndi eskaksï ima kʼuiripuecha engaksï Tata Diosïni kómarhijka no kʼamanharhintstiska. Peru imecha engaksï Tata Diosïni marhuakujka, méntkisïksï jánguarhintasïndi imani ambe úni enga sési jaka. Iásï, ju je exeni nénachi uá mítentani relijioni jurhimbitini.

6, 7. a) ¿Andisï jurhimbiti relijioni Bibliarhu jupindaskuarhijki ambe enga jorhentpijka? b) ¿Ambejtsïni jorhendasïni Jesusiri ejemplu?

6 Jurhimbiti relijioni Bibliarhu jupindaskuarhisïndi ambe enga jorhentpijka. Biblia arhisïndi: “Iámindu Diosïri Karakata, Diosïni jimboesti, ka marhuasïndi para jorhentpini, para jánhastpini, ka para arhistatspini ka para mítetarpini na enga jindeka para jurhimbitku jámani, paraka Diosïri kʼuiripuecha no ma ambe kueratanchaaka, sino sésiksï jorhendakata jarhani para iámindu ambakiti ambe úni” (2 Timoteo 3:16, 17). Apostuli Pablu karakuaspti Jesusiri chúxapatichani: “Engajtsï cha pʼika ini uandakuani engaksïni jucha aianguka, nójtsï pʼiraska komueska kʼuiripuecheri uandakuani, sino eska námindu jindeeka, uandakua Diosïri” (1 Tesalonika 2:13). Ambe enga relijioni jurhimbiti jorhentpijka solu Bibliarhu jupindaskuarhisïndi, jimboka Tata Diosïri Karakateska. Nóksï jupindaskuarhisïndi imani ambe jimbo engaksï kʼuiripuecha eratsejka ni pʼindekuecharhu.

7 Iámindu ambe enga Jesusi jorhentpipka Tata Diosïri Karakatarhu jupindaskuarhispti (arhinta je Juanu 17:17). Ima someni úraasïrendi Karakatechani (Mateu 4:4, 7, 10). Ambakiti Tata Diosïri marhuarichachi májkueni úsïnga eska Jesusi ka iámindu ambe engachi jorhentpijka Bibliarhuchi jupindaskuarhisïnga.

8. ¿Néna jorhentpiski Jesusi na engachi jatsika para kómarhini Jeobani?

8 Ju je Jeobantku kómarhini. Salmo 83:18 arhisïndi: “Tʼu, engari arhinhajka Jeoba, tʼujkuri jindeska enga Sánderu Kʼéri ambeeka iámu parhakpinirhu”. Jesusi uékasïrendi eska kʼuiripu sési mítetini japiringa néski Tata Diosï jurhimbiti. Jimbosï jorhendaapti kʼuiripuechani na enga arhinhajka Tata Diosï (arhinta je Juanu 17:6). Jesusi uandaspti: “Chíti tata Diosïntkurisï kʼéri ambe arhiaka, ka solu imantkurisï marhuakuaka” (Mateu 4:10). Ísï jimbo, Tata Diosïri marhuarichachi májkueni úsïnga eska Jesusi. Soluchi Jeobani kómarhisïnga, úrasïngachi imeri arhinhakuani ka mítetarpisïngachi. Ka ístuchi jorhentpisïnga ambe enga uáka Tata Diosï juchantsïni jimbo.

9, 10. ¿Nénachi xarhatasïni eskachi xénchperasïnga?

9 Ju je ambakiti xénchperakua xarhatakuani máteruechani. Jesusi jorhendaaspti imeri chúxapatichani paraksï xénchperani máteru ka máteruni jingoni (arhinta je Juanu 13:35). Xénchperakuajtsïni jarhuatapirindi parachi iáminduecha májku kʼéri jarhani komu erachicha, no arhiparini nani engachi anapueka o juchari pʼindekuecha, sinchi jatsikuarhiriski o nómbe (Kolosasi 3:14). Ísï jimbo, nóchi nirasïnga uarhiperakuecharhisï, nichi uándikpijki. Biblia arhisïndi: “Ini jimboksïsï mítenhantajti Diosïri uájpecha ka ístu noambakitiri uájpecha. Ima enga no jurhimbitku jámajka ka níjtu exenchani ermanu jémbani, no jindesti Diosïri uájpa”. Ístu arhisïndi: “Eskachi uékperaaka máteru ka máteruni jingoni, ka nóchi ísï jámani eska na jámapka Kaini enga Noambakitiri uájpepka, ka uándikuni imeri ermanu jémbani” (1 Juanu 3:10-12; 4:20, 21).

10 Úrasïngachi juchari tiempu, uinhapikua ka ambe engachi jatsikuarhika parachi jarhuajperani ka uinhaperperantani máteru ka máteruni jingoni (Ebreu 10:24, 25). Úsïngachi ambe ma para “sési úkuani iáminduechani” (Galasia 6:10).

11. ¿Andichisï kurhajchajki Jesusini?

11 Ju je kurhajchani Jesusini, jimbokachi imani jimbosï újka andarhierani Tata Diosïni. Biblia arhisïndi: “Nóteru nemani jimbo jarhasti pʼímutantskua, jimboka nóteru ma nombri jarhaska íntsperakata ixú parhakpinirhu, enga jimbo jucha uáka pʼímutantskata jarhani” (Ukuecha 4:12). Kapitulu 5 ini libru jimbo, jorhenguarhiskachi eska Jeoba axaspka Jesusini para íntspini imeri tsípikuani para pʼímutantaani imani kʼuiripuechani engaksï kurhajchajka Tata Diosïni (Mateu 20:28). Jeoba Jesusini erakusti para Juramutiini Echerirhu. Ini ambe jimbo, Biblia arhisïndi eskachi jatsiska para kurhajchani Jesusini engachi uéjka irekani para méntkisï (arhinta je Juanu 3:36).

12. ¿Andisïchi no inchamukujki politikarhisï?

12 Ju je no inchamukuni politikarhisï. Jesusi no inchamukuspti politikarhu. Engaksï jusgarini japka, arhispti Pilatuni enga Roma anapu juramutipka: “Juchiti juramukua no ini parhakpini jimboesti” o anapueni (arhinta je Juanu 18:36). Májkueni eska Jesusi, juchajtuchi uékasïnga eska solu Tata Diosïri Reinu juramuaka. Jimbochisï no inchamukujka politikarhisï no arhiparini nani uéjkichi anapueni. Perujtsïni Biblia arini ambe juramuchisïndi “janhanharhia je imechani engaksï juramukua jatsika” o sea, juramutichani (Roma 13:1). Kurhajchasïngachi imani paisirhu anapu juramukuechani nani engachi irekaka. Joperu, enga juramukua ma no terukuntaaka Tata Diosïri juramukuecha jingoni, májkuenchi úsïnga eska apostulicha. Imechaksï uandaspti: “Uétarhisïndi eska jucha sánderu janhanharhiaka Diosïni eska kʼuiripuechani” (Ukuecha 5:29; Markusʌ 12:17).

13. ¿Ambechi aianhpisïni Tata Diosïri Juramukueri ambe?

13 Ju je aianhpini eska Tata Diosïri Juramukuajkusï uáka sési péntani interu parhakpini anapu uandanhiatechani. Jesusi uandaspti eska “ambakiti aianhperakua Diosïri juramukueri” interu parhakpini aianhpinhapiringa (arhinta je Mateu 24:14). No ma kʼuiripuecheri juramukua uáti úni ambe enga Tata Diosïri Juramukua uáka juchantsïni jimbo (Salmo 146:3). Jesusijtsïni jorhendaspti parachi ístu kurhajkuarhini Reinueri ambe juchari kómarhikuecharhu enga uandapka: “Jaue ixú parhakpinirhu chíti juramukua. Úkuarhie eska tʼu na uékajka ixú parhakpinirhu, májku jásï eska na úkuarhijka auandarhu” (Mateu 6:10). Bibliajtsïni arhisïndi eska Tata Diosïri Juramukua kʼamajkuaka iámindu kʼuipuecheri juramukuani ka eska imeri juramukuajkusï pakaraaka Echerirhu para méntkisï (Daniel 2:44).

14. ¿Para cha náki relijioni jurhimbitiski?

14 Eskajtsï na jorhenguarhikia i ambe, kurhamarhikuarhi je: “¿Néksï Bibliarhu jupindaskuarhisïni ambe engaksï jorhentpijka? ¿Néksï mítetarpisïni na enga arhinhajka Tata Diosï? ¿Néksï sési jimbo xénchperasïni? ¿Néksï jakajkusïni eska Tata Diosï axaspka Jesusini parajtsïni pʼímutantani? ¿Néksï no uékasïni inchamukuni politikarhisï? ¿Néksï aianhpisïni eska Tata Diosïri Juramukuajkusï uáka sési péntani juchari uandanhiatechani?”. Solu Jeobaeri testiguechachi úsïnga iámindu ini ambe (Isaías 43:10-12).

¿AMBEJTSÏ UÁ CHA?

15. Engachi uéjka eska Tata Diosï jiókuarhiaka na engachi kómarhijka, ¿ambechi jatsiski para úni?

15 No solu uétarhisïndi jakajkuni eska Tata Diosï jarhaska. Astaksï demoniuecha jakajkusïndi ini ambe, joperuksï no kurhajchasïndi Tata Diosïni (Santiagu 2:19). Engachi uéjka eska Tata Diosï jiókuarhiaka na engachi kómarhijka, jatsiskachi para úni ambe engajtsïni ima juramuchijka ka no solu jakajkuni eska ima jarhaska.

16. ¿Andichisï jatsi para jurajkuni relijioni no jurhimbitini?

16 Paraka Tata Diosï jiókuarhiaka na engachi kómarhijka, ístuchi jatsiska para jurajkuni relijioni no jurhimbitini. Apostuli Pablu karaspti: ‘Késtakukua je no jakajkutichani ka jarhariantsï je’ (2 Korintu 6:17; Isaías 52:11). Ísï jimbo, nóchi ma ambe jatsiska para jiókuarhini enga relijioni no jurhimbitirika.

17, 18. a) ¿Ambeski “Kʼéri Babiloni”? b) ¿Andijtsïsï jatsi para sóntku jurajkuni?

17 ¿Ambeski relijioni no jurhimbiti? Náki uéjki relijioni máesti enga no ísï jorhentpijka kómarhini Tata Diosïni eska na arhijka imeri Karakata. Biblia arhiasïndi iámindu imani relijionichani engaksï no jurhimbiti “Kʼéri Babilonia” (Jaŋaskuecha 17:5). ¿Andi? Jimboka enga na nitamapkia Dilubiu, jini Babilonia uénaspti uánikua ambe jorhetpinhani enga no jurhimbiti ambepka. Ima jorhenguarhikuechaksï etsakurhispti interu parhakpini. Por ejemplu, Babilonia anapu kʼuiripuechaksï kómarhiasïrendi grupuechani engaksï tanimu diosïripka. Iásï, uánikua relijionichaksï jorhentpisïndi eska Tata Diosï trinidadi máeska, peru Biblia arhisïndi eska Jeobajkusï jindeka Tata Diosï jurhimbiti ka eska Jesusi imeri Uájpeska (Juanu 17:3). Babilonia anapuechaksï ístu jakajkusïrendi eska enga kʼuiripu ma uarhienga, ma parti ima kʼuiripueri no uarhisïrenga ka eska úpiringa no sési nitamakuarhini jarhani infiernurhu. Peru inde ambe no ísïsti. (Exe je nota 14, 17 ka 18).

18 Tata Diosï uandarixatiia eskaksï no ióni jimbo iámindu relijioni no jurhimbiticha kʼamajkunhaaka (Jaŋaskuecha 18:8). ¿Cha exesïni andisï xáni jukaparhakue jurajkuni relijioni no jurhimbitini? Jeoba uékasïndi eskajtsï jurajkuaka ante de nóteru jarhania tiempu (Jaŋaskuecha 18:4).

Engajtsï marhuakuska Jeobani imeri ireta jingoni, kuenta úkuarhiakajtsï interu parhakpinirhu anapu familia ma jingoni.

19. ¿Nénaksïni kuidariua Tata Diosï engajtsï cha erakuska marhuakuni?

19 Engajtsï cha erakuska Jeobani marhuakuni ka jurajkuni relijioni no jurhimbitini, jamberiksï máru chári familiaricha o amiguecha no kurhanguati andijtsïsï ini ambe uéjki úni ka no sésiksïni kámaati. Peruksïni Jeoba kuidariuati. Kuenta úkuarhiakajtsï interu parhakpini anapu familia ma jingoni engaksï meru xénchperajka ka jatsiakajtsï erokuarhikua ma para irekani para méntkisï jimbanhi parhakpinirhu (Markusʌ 10:28-30). Máru chári familiaricha o amiguecha engaksï iásï no uéjka eska cha marhuakuaka Jeobani, jamberiksï sánderu orhepani uékaati jorhenguarhini Bibliaeri ambe.

20. ¿Andisï jukaparhakue eska cha niáraaka kuenta úkuarhini relijioni jurhimbiti jingoni?

20 No ióni jimbo, Tata Diosï kʼamajkuati iámindu no sési jásï ambe ka imeri Reinu juramuati interu Parhakpini (2 Pedru 3:9, 13). Kánikua sési jánhaskuarhiati. Iáminduechaksï ísï kómarhiati Jeobani eska ima na uéjka. Ísï jimbo, kánikua jukaparhakuesti eska cha sóntku uénaka ísï úni ka niárantsï relijioni jurhimbiti jingoni kuenta úkuarhini.