Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

SEMANA 44

¿Ambe arhikuekasïni para jucha Tata Diosï Jeobaeri ambakiti uékperakua?

¿Ambe arhikuekasïni para jucha Tata Diosï Jeobaeri ambakiti uékperakua?

“Diosmaiamukua arhi je Tata Diosï Jeobani jimboka ima sési kámpisïnga; imeeri ambakiti uékperakua jindeesti para méntkisï” (SAL. 136:1).

PIREKUA 108 Jeobaeri ambakiti uékperakua

AMBE ENGACHI EXEAKA *

1. ¿Ambejtsïni arhisïni Tata Diosï Jeoba eskachi uaaka?

TATA Diosï Jeoba kánikua jukaparharasïndi ambakiti uékperakuani (Os. 6:6). Ka imajtsïni uékperakua jingoni arhisïndi eskachi juchajtu májkueni uaaka. Profeta Mikeasini úraparini, juchaari Tata Diosïjtsïni juramuchisïndi eskachi kánikua jukaparharaaka ambakiti uékperakuani (Miq. 6:8, nota). Ka parachi úni ini ambe, orhetachi jatsiska para míteni ambeeski ambakiti uékperakua.

2. ¿Ambeeski ambakiti uékperakua?

2 Uandakua “ambakiti uékperakua”, ma 230 xanhari jarhasti Bibliarhu, La Biblia. Traducción del Nuevo Mundo. Nema ambakiti uékperakua xarhatasïndi enga kánikua xénchajka máteru kʼuiripuni ka enga no méni jurajkujka jimboka mintsita jingoni xénchasïnga. Tata Diosï Jeoba jindeesti sánderu kʼéri ejemplu enga xarhatajka i jásï uékperakua. Ini jorhenguarhikua jimbo, uandaakachi na enga Tata Diosï Jeoba xarhatakuajka ambakiti uékperakua kʼuiripuechani ka máteru jorhenguarhikua jimbo, exeakachi na engaksï Tata Diosïri marhuaricha uaaka ambakiti uékperakua xarhatakuani máteruechani ísï eska Tata Diosï.

TATA DIOSÏ JEOBA KÁNIKUA UÉKPISÏNDI

3. ¿Tata Diosï Jeoba ambe arhispi Moisésini?

3 Sánisï tátsekua engaksï israelitecha na uéntapkia Ejiptu uératini, Tata Diosï Jeoba arhispti Moisésini ambe enga arhikuekajka imeeri nombri ka na enga jásïika ima. Arhispti: “Jeoba, Jeoba, Tata Diosï pʼamojpiti ma ka enga sési kámpijka, enga no sóntku ikiajka ka enga kánikua uékpijka ka jurhimbitiini, enga ambakiti uékperakua xarhatakuajka uánikuechani, enga puákuntajka imani enga no sési ambe újka ka imani enga no janhanharhijka leini ka imani enga pekarijka” (Éx. 34:6, 7). Ini ambakiti uandakuecha jingoni, Tata Diosï Jeoba xarhataspti jukaparhakua ambe ambakiti uékperakueri. Ju je exeni ambeeski.

4, 5. a) ¿Ambe uandaspi Tata Diosï Jeoba imeeri ambe? b) ¿Náki kurhamarhikuechanchi mókuantaua?

4 Tata Diosï Jeoba no solu uandaspti eska ambakiti uékperakua xarhatatspesïnga, sino eska ístu kánikua uékpisïnga. I uandakua enga xarhatajka na enga jásïika Tata Diosï, máteru siete xanhari jukanharhisti Bibliarhu (Núm. 14:18; Neh. 9:17; 13:22; Sal. 86:15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2). Ka iámindu ícha jimbo, Tata Diosï Jeobanksï arhikuekasïndi ka no kʼuiripuechani. ¡A no eskajtsïni ísku pakatasïnga exeni na enga Tata Diosï Jeoba xáni uánikua xanhari uandajka eska ima ambakiti uékperakua xarhatasïnga! Xarharasïndi eska kánikua jukaparharasïnga ambakiti uékperakuani. * Jimbosï rei Dabidi uandapti i ambe: “Oh, Tata Diosï Jeoba, chiiti uékperakua auandarhu jamberi niárasïndi […]. Oh, Tata Diosï, ¡na enga xáni jukaparhakueka chiiti ambakiti uékperakua! Chiiti kʼésïcha jimboksï kuájchakukuarhinsïndi achamasïcheri uájpeecha” (Sal. 36:5, 7). ¿Ka juchaia? ¿Ísïchi jukaparharasïni ambakiti uékperakuani ísï eska Dabidi?

5 Parachi úni sánderu sési kurhanguni ambe enga arhikuekajka ambakiti uékperakua, mókuantauakachi arini kurhamarhikuechani: ¿neechani xarhatakuasïni Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua? ka ¿nénajtsïni marhuachesïni engajtsïni Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua xarhatachejka?

¿NEECHANI XARHATAKUASÏNI TATA DIOSÏ JEOBA AMBAKITI UÉKPERAKUA?

6. ¿Neechani xarhatakuasïni Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua?

6 ¿Neechani xarhatakuasïni Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua? Kʼuiripuechajkuksïsï xarhataminhajti ambakiti uékperakua. ¿Arhikuekasïni i ambe eska Tata Diosï Jeoba né uéjkini xarhatakusïnga ambakiti uékperakua? Nómbe, imeechantkusï xarhatakuajti ambakiti uékperakua engaksï ambakiti pájperakua ma jatsika imani jingoni. Juchaari Tata Diosï, no méni jurajkuasïndi imeeri amiguechani. Ambakiti ambe eratsetixati para imeecha ka no méni jurajkuauati.

Tata Diosï Jeoba uánikua ambakiti ambe íntsaasïndi iámindu kʼuiripuechani, asta imeechani jamberi engaksï no marhuakujka. (Exe je párrafu 7). *

7. ¿Néna xarhatakuaskia Tata Diosï Jeoba uékperakua iámindu kʼuiripuechani?

7 Tata Diosï Jeoba uékperakua xarhatakuasti iámindu kʼuiripuechani. Jesúsi arhispti achamasïni ma enga Nikodemu arhinheenga: Tata “Diosï xáni uéasti parhakpini anapuechani [iámindu kʼuiripuechani], ísï jimbosï íntspiti imeeri ma echakua Uájpani para nákinterku nema enga imani jakajkuaka, no tsïncheaka sino jatsini tsípikua para méntkisï” (Juanu 3:1, 16; Mat. 5:44, 45).

Rei Dabidi ka profeta Danieli uandasptiksï eska Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua xarhatakuasïnga imeechani engaksï míteka, janhanharhijka, xénchajka ka engaksï kurhajchaajka imeeri juramukuechani. (Exe je párrafu 8 ka 9).

8, 9. a) ¿Andisï Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua xarhatakuajki imeeri marhuarichani? b) ¿Ambechi exea iáiasï?

8 Eskachi na uandakia Tata Diosï Jeoba imeechantkusï xarhatakuajti ambakiti uékperakua engaksï ambakiti pájperakua ma jatsika imani jingoni, imeechantku engaksï marhuakujka. Ka i ambe xarharasïndi eska ísïiska, imani ambe jimbo enga rei Dabidi ka profeta Danieli uandapka. Dabidi karaspti: “Seguirii xarhatakuani chiiti ambakiti uékperakua imeechani engaksïni míteka” ka “Tata Diosï Jeobaeri ambakiti uékperakua jindeesti para méntkisï imeecha jimbo engaksï janhanharhijka”. Ka Danieli uandaspti: “Oh, Jeoba, Tata Diosï jurhimbiti, kánikuari kʼériska, ima enga [...] xarhatakuajka ambakiti uékperakua imeechani engaksï xénchajka ka engaksï kurhajchaajka imeeri juramukuechani” (Sal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4). Eskachi na exekia, Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua xarhatakuasïndi imeechani engaksï marhuakujka, jimbokaksï míteska, janhanharhini, xénchani ka jimbokaksï kurhajchaasïnga imeeri juramukuechani. Tata Diosï, imeeri iretankusï xarhatakujti ambakiti uékperakua jimbokaksï ísï marhuakusïnga eska ima na uéjka.

9 Ante dechi ueenani marhuakuni Tata Diosï Jeobani, imajtsïni tʼuini xarhatachesïrendia eskajtsïni xénchasïreenga ísï eska iámindu kʼuiripuechani (Sal. 104:14). Joperu, engachi ueenaka marhuakuni, ístuchi ueenaska jatsini imeeri ambakiti uékperakuani. Asta Tata Diosï Jeoba arhispti imeeri iretani: “Juchiiti ambakiti uékperakua no méni kéndikurhiati tʼungini jingoni” (Is. 54:10). Ka Dabidi exespti eska ísïiska ari ambe: “Tata Diosï Jeoba kánikua sési kámaati imani enga no méni jurajkujka” (Sal. 4:3). ¿Ambechi jatsiski para úni engachi exejka na engajtsïni xáni xénchajka Tata Diosï Jeoba? Salmueri karari ma uandaspti: “Ima enga jánhastiika no méni mirikurhiati i ambe ka kánikua jingontku exeati ambe enga xáni újka Tata Diosï Jeoba imeeri ambakiti uékperakua jimbo” (Sal. 107:43). Eratseparini ini xáni ambakiti konsejuni enga Tata Diosï Jeoba íntspika, exeakachi tanimu ambe na engajtsïni marhuachejka ambe enga xáni újka Tata Diosï Jeoba imeeri ambakiti uékperakua jimbo.

¿NÉNAJTSÏNI MARHUACHESÏNI TATA DIOSÏ JEOBAERI AMBAKITI UÉKPERAKUA?

Tata Diosï Jeoba ambakiti ambe jingoni újchakuraasïndi imeechani engaksï marhuakujka. (Exe je párrafu 10 a 16). *

10. ¿Nénajtsïni marhuachesïni míteni eska Tata Diosïri ambakiti uékperakua jindeeska para méntkisï? (Salmo 31:7).

10 Tata Diosïri ambakiti uékperakua jindeesti para méntkisï. Salmo 136 jimbo, 26 xanhari uandakuarhisïndi íri ambe. Primeru bersikulu uandasïndi: “Diosmaiamukua arhi je Tata Diosï Jeobani jimboka ima sési kámpisïnga; imeeri ambakiti uékperakua jindeesti para méntkisï” (Sal. 136:1). Bersikuluecharhu 2 a 26 jamberi, mémindu uandasïndi “jimboka imeeri ambakiti uékperakua jindeeska para méntkisï”. Engachi arhintajka ini salmuni, ískujtsïni pakatasïndi exeni na enga mámaru ambe jimbo Tata Diosï Jeoba xarhatajka imeeri ambakiti uékperakua ka eska méntkisï ísï úni jarhasïnga. Enga arhijka “jimboka imeeri ambakiti uékperakua jindeeska para méntkisï”, asegurarichesïndijtsïni eska uékperakua enga Tata Diosï Jeoba pʼikuarherajka imeeri ireta jimbo, no méni mójtakurhiaka. ¡Kánikuajtsïni uinhaperantasïndi míteni eska Tata Diosï Jeoba no sóntku jurajkuasïnga imeeri marhuarichani! Sánderu sési, imeecha jingoni jarhasïndi engaksï marhuakujka ka sánderia engaksï no sési nitamakuarhini jarhajka. Nénajtsïni marhuachesïni: Míteni eska Tata Diosï Jeoba juchantsïni jingoni jarhasïnga, kánikuajtsïni sési pʼikuastasïndi ka uinhapikuajtsïni íntskusïndi parachi úni orhepani uérakuani uandanhiatechani ka parachi seguirini marhuakuni (arhinta je Salmo 31:7).

11. Eska na arhijka Salmo 86:5, ¿ambesï újki eska Tata Diosï Jeoba puákuntaaka nemani?

11 Tata Diosïri ambakiti uékperakua úsïndi eska ima puátspentaaka. Enga Tata Diosï Jeoba exejka eska nema meru móantaskia imeeri pekaduecheri ka eska jánguarhintaxaka mójtakurhini, Tata Diosïri ambakiti uékperakua úsïndi eska ima puákuntaaka. Salmu ma jimbo, Dabidi i ambe uandaspti Tata Diosï Jeobaeri ambe: “Nójtsïni no sési kámasïndi eskachi na uétarhinchajka juchaari pekaduecha jimbo ka nijtujtsïni úchini ambe engachi uétarhinchajka juchaari úkuecha jimbo” (Sal. 103:8-11). Dabidi sési mítespti na enga xáni no sési pʼikuarherakuarhijka enga nemani no sési pʼikuastani jarhajka konsiensia. Peru ístu, jorhenguarhispti eska Tata Diosï Jeoba jingontku jarhaska para puátspentani. Kómarhikua ma jimbo, Dabidi xarhataspti ambesï újki eska Tata Diosï Jeoba uékaaka puákuntani nemani (arhinta je Salmo 86:5). Ísïisti, Tata Diosï Jeoba puátspentasïndi jimboka imeeri ambakiti uékperakua kánikueska imeecha jimbo engaksï kurhakujka eska puákuantauaka.

12, 13. ¿Ambejtsïni jarhuataa engachi no sési pʼikuarherani jaka imani ambe jimbo engachi ióntki úpka?

12 Sésisti eskachi no sési pʼikuarheraaka ka kʼuratseni engachi pekadu ma újka, jimboka i ambe uaati úni eskachi móantaaka ka eskachi jánguarhintaaka úni ambe ma parachi nóteru no sési niátania. Joperu máru Tata Diosïri marhuarichaksï kánikua no sési pʼikuarherasïndi no sési jásï ambe jimbo engaksï ióntki úpka. Imeecheri mintsita no sési pʼikuastaasïndi ka eratsetaraasïndi eska, nájkirukaksï jánguarhintaaka móantani, eska Tata Diosï Jeoba no méni puákuantauaka. Engajtsï chá ísï pʼikuarherajka, kánikuaksïni marhuacheati kurhanguni eskaksïni Tata Diosï Jeoba uékaxaka xarhatacheni ambakiti uékperakua.

13 Nénajtsïni marhuachesïni: Nájkirukachi pekadorika, uaakachi kánikua tsípikua jingoni marhuakuni Tata Diosï Jeobani ka ambakiti konsiensia ma jingoni. ¿Andi? Jimboka “iurhiri Jesukristueri enga jindeeka [Tata] Diosïri Uájpa pʼikurhiantasïn[ga]jtsïni iámindu pekaduechani” (1 Juanu 1:7). Engachi kómu pʼikuarherani jaka ambe ma jimbo engachi no újka sési úni, ju je miántani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba uékaxaka puáchentani, iáminduechani engachi móantajka juchaari pekaduecheri. Ju je exeni na enga Dabidi terukutantapka ambakiti uékperakuani, puátsperantskua jingoni. Karaspti: “Ísï eska na xáni iauani jaka auanda echerirhu uératini, ísï xáni kʼéristi Tata Diosïri ambakiti uékperakua imeecha jimbo engaksï janhanharhijka. Ísï eska na xáni iauani jaka nani enga uérajka jurhiata asta nani enga inchajtsïkujka, xáni iauani peeraasti juchaari pekaduechani” (Sal. 103:11, 12). Ísïisti, Tata Diosï Jeobajtsïni kánikua uékaxati puáchentani (Is. 55:7).

14. ¿Néna uandaspi Dabidi eskajtsïni Tata Diosïri ambakiti uékperakua kuájchakusïnga?

14 Tata Diosïri ambakiti uékperakuajtsïni kuájchakusïndi parachi sési jarhani imani jingoni. Kómarhikua ma jimbo, Dabidi arhispti Tata Diosï Jeobani: “Tʼuri jindeeska juchiiti kuájchakukua ma; jarhuataakarini engani uandanhiani jauaka. Kʼuiripu enga jíndeni jingoni jaka uinhachaati xáni tsípini jimbokarini pʼímutantaaka”. Ka ístu uandaspti: “Imani enga mintsikajka Tata Diosï Jeobani uirhipandasïndi imeeri ambakiti uékperakua” (Sal. 32:7, 10). Biblieri jurhiatikuecha jimbo, kʼérati bardecha engaksï uirhipandeenga iretani ma, kuájchakuasïreendi kʼuiripuechani imeecheri enemiguecheri. Sáno májkueni, ima ambe enga Tata Diosï Jeoba újka imeeri ambakiti uékperakua jimbo, ísïisti komueska kʼéri barda ma engajtsïni uirhipandajka para kuájchakuni juchaari pájperakua imani jingoni. Ístu, imeeri ambakiti uékperakua jingoni, Tata Diosï Jeobajtsïni andarhiterasïndi imani jingoni (Jer. 31:3).

15. ¿Néna terukuntasïni Tata Diosï Jeobaeri uékperakua, kuájchakukua ma jingoni?

15 Dabidi ístu úraspti máteru ambe para xarhatani na enga Tata Diosï Jeoba kuájchakujka imeeri iretani. Karaspti: “Tata Diosï jindeesti juchiiti kuájchakukua enga segurueka, Tata Diosï engareni ambakiti uékperakua xarhatachejka”. Ka ístu uandaspti: “Ima jindeesti juchiiti ambakiti uékperakua, juchiiti uinhapikua, nani engani újka kuájchakukuarhini ka imarini pʼímutantasïndi, imarini kuájchakusïndi ka imarini sési pʼikuastantasïndi” (Sal. 59:17; 144:2). ¿Andisï Dabidi terukutantapi Tata Diosï Jeobaeri ambakiti uékperakuani, kuájchakukua ma jingoni? Jimboka no arhiparini nani engachi irekaaka parhakpinirhu, engachi seguiriuaka marhuakuni Tata Diosï Jeobani, imajtsïni méntkisï kuájchakuati parachi jucha seguirini sési pájperani imani jingoni. Salmo 91 májkueni ambejtsïni aiachisïndi. Ima enga karaka ini salmuni uandaspti: “Arhiaka Tata Diosï Jeobani: ‘Tʼuri jindeeska juchiiti kuájchakukua ka juchiiti uinhapikua’” (Sal. 91:1-3, 9, 14). Moisési sáno májkueni ambe uandaspti (Sal. 90:1, nota). Sánisï ante de uarhini, uandaspti ambe ma engajtsïni mintsitarhu niárachejka. Karaspti: “Tata Diosï jindeesti kuájchakukua ma desde iónisï; imeeri jájkicha engaksï méntkisï jauaka, chiiti kétsekua jimboksï jarhasti” (Deut. 33:27). ¿Ambejtsïni jorhendasïni Tata Diosï Jeobaeri ambe uandakuecha “imeeri jájkicha engaksï méntkisï jauaka, chiiti kétsekua jimboksï jarhasti”?

16. ¿Náki tsimani kóntperatechanchi jatsiaski? (Salmo 136:23).

16 Engachi kuájchakukuarhiska Tata Diosï Jeobani jingoni, seguruchi pʼikuarheraaka. Joperu útasï ísï, jauati jurhiatikuecha engachi útasï kómu pʼikuarherani jauaka ka chkétakuarhitini. Engachi ísï pʼikuarherani jauaka, ¿ambe uaa Tata Diosï Jeoba juchantsïni jimbo? (Arhinta je Salmo 136:23). Imeeri jájkichani juchaari kétsekua jimbo jatsiauati ka uékperakua jingontsïni jarhuataati parachi nóteru kómu pʼikuarherani (Sal. 28:9; 94:18). Nénajtsïni marhuachesïni: Míteni eska Tata Diosï méntkisï juchantsïni jingoni jauaka, jarhuataatijtsïni miántani tsimani kóntperatechani engachi jatsiaka. Orheta, eska no arhiparini nani engachi jauaka, eskajtsïni Tata Diosï Jeoba méntkisï kuájchakuaka. Ka máteru, eska juchaari Taati auandarhu anapu, kánikua uandanhiasïnga juchantsïni jimbo.

UAAKACHI SEGURU JARHANI ESKAJTSÏNI TATA DIOSÏ SEGUIRINI JAUAKA AMBAKITI UÉKPERAKUA XARHATACHENI

17. ¿Ambeerichi uaa seguru jarhani? (Salmo 33:18-22).

17 Eskachi na exekia, jiáni engachi no sési nitamakuarhini jauaka uaakachi seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba jarhuataaka ka eskajtsïni íntskuaka ambe engachi xáni uétarhinchaaka parachi no méni jurajkuni (2 Kor. 4:7-9). Profeta Jeramíasi uandaspti: “Jindeesti Tata Diosï Jeobaeri ambakiti uékperakua jimbo engachi nótki kʼamajkunhani jaka, jimboka ambe enga újka imeeri pʼamojperakua jimbo no méni kʼamakurhisïnga” (Lam. 3:22). Uaakachi seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba seguiriuaka xarhatacheni ambakiti uékperakua, jimboka eska na uandajka salmueri karari ma, “Tata Diosï Jeobaeri éskuechaksï imeechani exeaxati engaksï janhanharhijka, imeechani engaksï mintsikajka imeeri ambakiti uékperakuani” (arhinta je Salmo 33:18-22).

18, 19. a) ¿Ambechi jatsiski para méntkisï miántani? b) ¿Ambechi exea máteru jorhenguarhikua jimbo?

18 Jiájkani, ¿ambechi jatsiski para méntkisï miántani? Ante dechi ueenani marhuakuni Tata Diosï Jeobani, imajtsïni tʼuini xénchasïrendia ísï eska na xénchaajka iámindu kʼuiripuechani. Peru engachi ueenaka imani marhuakuni, imajtsïni ueenasti xarhatacheni ambakiti uékperakua. Inde uékperakua úsïndi eskajtsïni ima uékaaka kuájchakuni. Tata Diosï méntkisï juchantsïni jingoni jauati ka uaati iámindu imani ambe engajtsïni xáni aiachikia. Uékasïndi eskajtsïni sési nicheaka juchaari tsípikuarhu (Sal. 46:1, 2, 7). Ísï jimbo, náki uéjki uandanhiatecha engachi nitamakuarhiani jauaka, Tata Diosï Jeobajtsïni méntkisï uinhapikua íntskuati parachi no méni jurajkuni.

19 Exeskachia eska Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua xarhatakuasïnga imeeri marhuarichani. Joperu ístu, ima erokuarhisïndi eskachi jucha ambakiti uékperakua xarhatatsperaaka. Máteru jorhenguarhikua jimbo, exeakachi nénachi uaa i ambe.

PIREKUA 136 Tata Diosï Jeobakini újchakuree

^ párr. 5 Ini jorhenguarhikua ka máteruni jimbo, exenchi jauaka ambe ma enga kánikua jukaparhakueka: ambakiti uékperakua. Ini jorhenguarhikua jimbo mókuantanchi jauaka ini kurhamarhikuechani: ¿ambeeski ambakiti uékperakua?, ¿neechani xarhatakuasïni Tata Diosï Jeoba ambakiti uékperakua? ka ¿néna marhuakuasïni imeechani engaksï xarhataminhajka ambakiti uékperakua?

^ párr. 4 Ístu máteru karakatecharhu uandasïndi Tata Diosï Jeobaeri ambakiti uékperakueri ambe (exe je Salmo 69:13; 106:7 ka Lamentaciones 3:32).

^ párr. 54 AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Tata Diosï Jeoba, uékperakua xarhatakuasïndi iámindu kʼuiripuechani, ístu imeeri marhuarichani. Sirkuluecha jimbo engaksï kʼuiripuecheri karhakua jaka, jarhastiksï máru ambe engaksï xarhatajka Tata Diosïri uékperakuani. Enga sánderu jukaparhakueka, jindeesti eskaksï uaaka jatsini ambakiti ambe imeeri Uájpeeri uarhikua jimbo.

^ párr. 62 AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Imeecha engaksï marhuakujka Tata Diosï Jeobani ka engaksï mintsikajka euajpintskuani, ambakiti kóntperatechanksï intsïnhaasïndi. Tata Diosï Jeoba no solu xénchaasïndi ísï eska na xénchaajka máteru kʼuiripuechani, sino ístu mámaru ambe jimbo xarhatakuasïndi ambakiti uékperakua. Máruksï jimini jarhasti dibujuecharhu engaksï sirkuluecharhu jaka.