Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

SEMANA 1

“Imeecha engaksï jirinhantajka Tata Diosï Jeobani, nóksï méni kueratanchaati ambakiti ambe”

“Imeecha engaksï jirinhantajka Tata Diosï Jeobani, nóksï méni kueratanchaati ambakiti ambe”

KARAKATA PARA UÉXURHINI 2022: “Imeecha engaksï jirinhantajka Tata Diosï Jeobani, nóksï méni kueratanchaati ambakiti ambe” (SAL. 34:10).

PIREKUA 4 Jeoba ísïisti komu karichi Eranguti ma

AMBE ENGACHI EXEAKA *

Asta jiáni enga Dabidi no sési nitamakuarhini japka ima uandaspti eska no méni kueratanchaspka ambakiti ambe. (Exe je párrafuechani 1 a 3). *

1. ¿Náki k’éri uandanhiatani jatsispi Dabidi?

 DABIDI sïpakuarhixapti jimboka Saúli rei Israeli anapu, uékaxapka uándikuni. Ima no ma ambe jatsispti para tʼireni, jimbosï anhaxurhipti imani ireta jimbo enga Nobi arhinheenga ka jima kurhajkuarhispti eskaksï íntskupiringa iúmu kurhindechani (1 Sam. 21:1, 3). Ka tátsekua ima ka imeecha engaksï imani jingoni jámeenga kuebarhuksï ma kuájchakukuarhispti (1 Sam. 22:1). ¿Andisï Dabidi ísï nitamakuarhini japi?

2. ¿Ambe úspi Saúli enga kánikua no sési japka? (1 Samuel 23:16, 17).

2 Enga Saúli exepka eska Dabidi kánikua mítenhaxapka ka eska uánikua guerrechani andaaspka, kánikua enbidia pʼikuarherasïreendi imani jimbo. Ístu mítespti eska Tata Diosï Jeoba nóteru jaiapanhentasïrengia jimboka no kurhajchaspka ka Dabidini erakuasptia paraka ima reipiringa Israeli (arhinta je 1 Samuel 23:16, 17). Peru Saúli seguirixapti Israeliri juramutini ka k’éri ejersitu ma jatsispti ka uánikuechaksï apoiarisïreendi, ísï jimbosï Dabidi jatsipti para sïpakuarhini paraka Saúli no uándikupiringa. ¿Meru eratsesïreni Saúli eska úpiringa mójtakuni ambe enga Tata Diosï Jeoba uandapka Dabidiri ambe? (Is. 55:11). Biblia no uandasïndi, joperuchi uaaka seguru jarhani eska kánikua no sési úxapka. Jimboka imeecha engaksï Tata Diosï jingoni uarhipejka méntkisïksï tsïtasïndi.

3. ¿Néna p’ikuarherasïreni Dabidi nájkiruka no sési nitamakuarhini japka?

3 Dabidi kaxumbitispti, no imasï uékeendi reini Israeli; Tata Diosï Jeobasï erakupti (1 Sam. 16:1, 12, 13). Indeni jimbo Saúli kurhunhisïreendi Dabidini ka uékasïreendi uándikuni. Peru Dabidi no uandaspti eska Tata Diosï Jeobaeri kulpa jimbosï indeni ambe úkuarhinchani japka. Nijtu uandauandamini japi jimboka sanititu t’irekua jatsispka o jimboka kuebarhu ma kuájchakukuarhixapka. Sánderu sési, enga indeni kueba jimbo japka úntaspti sési jásï ma pirekuani enga indeni uandakuechani arhiajka engaksï Salmo 34:10 jimbo jaka enga arhijka: “Imeecha engaksï jirinhantajka Tata Diosï Jeobani, nóksï méni kueratanchaati ambakiti ambe” (Sal. 34:10).

4. ¿Náki kurhamarhikuechanchi mókuantani jaua ka andiksïsï jukaparhakue?

4 Uánikuecha engaksï Tata Diosï Jeobani marhuakujka nóksï xáni t’irekua jatsisti nijtu máteru ambe engaksï uétarhinchajka paraksï úni irekani. * Sánderia iásï enga i pandemia jaka. Ka sánderu no sési jánhaskuarhipaati enga na niárani jauakia “k’éri mískuarhita” (Mat. 24:21). Iámindu i ambe jimbo, ju je exeani mókuntskuechani ari tʼámu kurhamarhikuecheri: ¿ambe jimbo no méni kueratanchaspi “ambakiti ambe” Dabidi?, ¿andichisï jatsi para tsípini jarhani indeni ambe jingontku engachi jatsika?, ¿andichisï uaa seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba kuidariuaka? ka ¿nénachi uaa prepararikuarhini iásï para sánderu orhepatini?

“NO MA AMBE KUERATANCHAAKA”

5, 6. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni Salmo 23:1-6 kurhanguni ambe enga arhikuekeenga Dabidi enga uandapka eskaksï Tata Diosïri marhuaricha nóksï méni kueratanchapiringa “ambakiti ambe”?

5 ¿Ambe arhikuekaxapi Dabidi enga uandapka eska imeecha engaksï Tata Diosï Jeobani marhuakujka nóksï méni kueratanchaaka “ambakiti ambe”? Ambe engajtsïni jarhuataaka kurhanguni jindeesti engachi exeaska máru uandakuechani enga Salmo 23 jimbo jaka enga sáno májkueni ambe arhijka (arhinta je Salmo 23:1-6). Dabidi uénasïndi uandani ini Salmo jimbo: “Tata Diosï Jeoba jindeesti juchiiti karichi Eranguti. No ma ambe kueratanchaaka”. Ini Salmo jimbo, Dabidi seguirisïndi uandani imani ambe enga meru jukaparhakueka: kʼérati kóntperatechani enga Tata Diosï Jeoba íntskuaka jimboka ima jindeeska imeeri karichi eranguti. Tata Diosï Jeoba ústi eska “imani xanharuecha jimbo niuaka nani enga jurhimbikua jingoni úkuarhijka ambe ma” ka no jurajkusïndi ka méntkisï jarhuatasïndi. Dabidi uandasïndi eska nájkiruka Tata Diosï Jeoba jimeesïsï paaka enga “kánikua uitsakua jukaka”, seguiriuati uandanhiatechani jatsiani. Jamberi asta ménichani chkétakuarhitini pʼikuarherajti, enajki terujkani ísï jámani japirini imani juátecha jimbo enga “pápkʼandeka” ka uandasïndi eska jatsiauaka enemiguechani. Joperu jimboka Tata Diosï Jeoba jindeeska imeeri karichi eranguti, Dabidi uandasïndi: “No ma ambe jimbo chésïnga”.

6 Jimajkani, ¿ambe jimbo no ma ambe kueratanchaspi Dabidi “ambakiti ambe”? No ma ambe kueratanchasïreendi Tata Diosïri ambe. Ima no tsípini p’ikuarherasïreendi jatsikuarhekua ambe jimbo. Sánderu sési, ima sési p’ikuarherasïreendi imani ambe jimbo enga Tata Diosï Jeoba íntskuenga. Para Dabidi ambe enga sánderu jukaparhakuepka, jindeespti eska Tata Diosï újchakurapiringa ka kuájchakuni.

7. Eska na arhijka Lukasʌ 21:20-24, ¿náki k’éri uandanhiataksï jatsispi kristianuecha orheta siglurhu anapuecha engaksï Judea irekapka?

7 Dabidiri uandakuechajtsïni jorhendasïndi eska kánikua jukaparhakueska ísï exeni jatsikuarhekua ambe eska Tata Diosï na exejka. Ísïisti engachi jatsika jatsikuarhekua ambe uaakachi úrani para sési nitamakuarhini, joperuchi jatsiska para no jurajkuni eska ima ambe sánderu jukaparhakua ambeuaka juchaari tsípikuarhu. I ambe máesti engaksï orheta siglurhu anapu kristianuecha engaksï Judea irekapka sési kurhangupka (arhinta je Lukasʌ 21:20-24). Jesúsi arhiaspti eska ma jurhiani sontaduechaksï uirhipandapiringa Jerusalénini. Enga i ambe úkuarhipiringa jatsipirindiksï para juátarhu ísï nirani sïpakuarhini paraksï no uándikunhani, joperu jatsipirindiksï para iámindu ambe jurajkuni. Máru uéxurhinistia enga rebista La Atalaya uandapka: “Jurajkuasptiksï kʼumanchikuechani ka echerichani ka nóksï ambe ma pákuarhispti kʼumanchikuarhu anapu ambe. Mintsikasptiksï eska Tata Diosï Jeoba kuájchakuapiringa ka jarhuataani, erakusptiksï Imani kómarhini ka no imani ambe enga úpiringa ísï xarharani eska sánderu jukaparhakua ambeespka”.

8. ¿Ambe ambakiti ambejtsïni jorhendasïni ambe engaksï nitamakuarhipka Judea anapu kristianuecha?

8 ¿Ambe ambakiti ambejtsïni jorhendasïni ambe engaksï nitamakuarhipka Judea anapu kristianuecha? Rebista La Atalaya engachi exekia ístu uandaspti: “Jamberi no ióni jimbo jatsiauakachi tsʼéjkukuechani engaksï xarhataaka na engachi exejka jatsikuarhekua ambe. ¿Sánderuchi jukaparharaa jatsikuarhekua ambe, ochi sánderu jukaparharaa eskajtsïni Tata Diosï pʼímutantaaka? Enga niárakia ima jurhiatikua jamberichi jatsiauaka sánderu uandanhiatechani ka nóteruchi únia imani ambe engachi tsitijka. Jatsiskachi para preparadu jarhani ambe uéjki enga úkuarhiaka ísï eskaksï na úpka orheta siglurhu anapu kristianuecha engaksï sïpakuarhipka Judea”. *

9. ¿Nénajtsïni uinhaperantasïni ima konsejuecha enga apostoli Pablu íntsaapka Jerusaléni anapuechani?

9 ¿Eranhaskasïnchi na enga xáni úkua jukapka para ima kristianuecha engaksï jatsipka para iámindu ambe jurajkuni? Uétarhinchasïrendiksï mintsikani eska Tata Diosï Jeoba íntsaapiringa ambe engaksï uétarhinchapiringa. Joperu sinko uéxurhini ante de Roma anapuecha uirhipandani Jerusalénini, apostoli Pablu íntsaaspti konsejuechani enga kánikua jarhuataapiringa, uandaspti: “Asï jáma je jatsikuarhekuekani, sino tsípi je indeni ambe jingoni engajtsï jatsika, jimboka [Tata] Diosï uandaska: ‘Jíkeni no méni késtakuchiaka ka nijtukini méni jurajkuni jandiajku’. Ísï jimbo jucha úsïnga no sáni dudariparini uandani: ‘[Tata] Diosï jindeesti juchiiti jarhuajpiri, ísï jimbo ji no sáni chéaka ambe engajtsïni kʼuiripuecha uékaaka úchini’” (Ebr. 13:5, 6). ¿Néna nikuaspi kristianuechani engaksï kurhajchapka ambe enga apostoli Pablu uandapka ante de Roma anapuecha inchaakuni Jerusaléni? Seguru eska no úkua jukakuapiringa arisku sáni irekani nani engaksï nipiringa. Seguruksï jarhaspti eska Tata Diosï Jeoba íntsaapiringa ambe engaksï uétarhinchapiringa. I uandakuecha enga Pablu uandaapka, xarhatachesïndijtsïni eskachi juchajtu uáka májkueni mintsinharhini Tata Diosïni.

JU JE “TSÍPINI JARHANI XÁNI AMBE JINKONTKU”

10. ¿Ambe jarhuatasïreni Pablu engajtsïni juchantsïntu uaaka jarhuatani?

10 Pablu sáno májkueni jásï konseju íntskuspti Timoteuni ka ístu juchantsïntu marhuachesïndi, karaspti: “Ísï jimbo engachi jatsikuarheaka t’irekua ka xukuparhakua, jaue tsípini jarhani xáni ambe jingontku” (1 Tim. 6:8). ¿I ambe arhikuekasïni eskachi no uáka áspiti ambe tʼireni, jatsini ambakiti kʼumanchikua ma o piákuarhini xukuparhakua ambe? Pablu no ini ambesï arhikuekani japti. Ambe enga arhikuekani japka jindeespti eskachi tsípini jauaka imani ambe jingontku engachi jatsikuarheaka (Filip. 4:12). I ambesï jarhuateendi Pabluni. Sánderu ambakiti ambe engachi jatsika, jindeesti juchaari pájperakua Tata Diosïni jingoni ka no jatsikuarhekua ambe (Hab. 3:17, 18).

Israelitechani no ma ambe kueratakuaspti 40 uéxurhini engaksï desieturhu ísï jámani japka. ¿Ka juchaia? ¿Uaachi sési pʼikuarherani imani ambe jingontku engachi jatsikuarheka? (Exe je párrafu 11). *

11. ¿Ambechi jorhenguarhisïni imani amberi enga Moisési arhiapka israelitechani?

11 Jamberi ambe engachi jucha eratsejka eskachi uétarhinchasïnga no májkueni ambe eratsejti Tata Diosï Jeoba. Ju je exeni ambe enga arhiapka Moisési israelitechani, ísï tátsekua enga na nitamapkia 40 uéxurhini jini desierturhu: “Jeoba chiiti Tata Diosï újchakuras[ti] iámindu ambe jimbo engari úka. Ima jingontku jarhasti parakeni exeni nani engari ísï nirani jarhajka ini xáni k’eri desiertu jimbo. In 40 uéxurhinicha jimbo, Jeoba chiiti Tata Diosï tʼungini jingoni jarhaspti ka nókini ma ambe kueratachispti” (Deut 2:7). Imani 40 uéxurhinicha jimbo, Tata Diosï Jeoba maná jingoni tʼireraaspti. Ka ima takusï engaksï jingoni uéakuntapka Ejiptu no méni jiánguarhispti (Deut. 8: 3, 4). Jamberi máru israelitecha eratsendi eska i ambe no kánikua ambeespka, peru Moisési miátantaspti eskaksï imani ambejkuksïsï uétarhincheenga. Tata Diosï Jeoba sési pʼikuarheraati engachi tsípini jauaka imani ambe jingontku engachi jatsikuarheaka nájkiruka no kánikua ambeuaka ka ísïchi exeni komueska kóntperata ma ka diosmaiamukuachi arhini indeni ambe jimbo.

JU JE SEGURU JARHANI ESKAJTSÏNI TATA DIOSÏ JEOBA KUIDARIUAKA

12. ¿Andichisï míti eska Dabidi mintsinharhisïreenga Tata Diosï Jeobani ka no ima mismu mintsinharhikuarheni?

12 Dabidi mítespti eska Tata Diosï Jeoba no méni jurajkupiringa ka eska kánikua uandanhiasïnga imeechani jimbo engaksï xénchajka. Jiáni enga Dabidi karapka Salmo 34 uékaxaptiksï uándikuni joperu imeeri mintsinharhikua xáni kʼéspti enga ísï pʼikuarhereenga enajki Tata Diosï Jeobaeri ánjeli ma imani jingoni japi (Sal. 34:7). Dabidi ísï terukutantaspti Tata Diosï Jeobaeri ánjelini komueska sontaduni ma enga jingontku jarhajka para kuájpini jiáni enga enemigu ma niárapiringa. Nájkiruka Dabidi sontadu máepka enga no sáni chéenga ka Tata Diosï Jeoba aiakuspti eska niárapiringa reini, ima no mintsikaspti eska tsakapu o espada jimbojku úpiringa uándikuani imeeri enemiguechani (1 Sam. 16:13; 24:12). Sánderu sési, mintsinharhispti Tata Diosïni ka eska imeeri ánjeli pʼímutantaapiringa imeechani engaksï janhanharhijka. Ísïisti, juchajtuchi no erokuarhisïnga eskajtsïni pʼímutaantaaka milagru ma jimbo. Joperu ambe engachi kʼóru míteka, jindeesti eska iámindu imeecha engaksï mintsikajka Tata Diosïni, nájkirukaksï niáraaka uarhini ima tsítaantauati parakaksï uaaka irekani para méntkisï.

Kʼéri mískuarhitarhu, jamberi imeecha engaksï Gog de Magog jingonika inchakuchiatijtsïni juchaari kʼumanchikuecharhu. Peruchi no uandanhiasïnga jimbokachi míteska eska Jesúsi ka imeeri ánjelicha jingontku jarhaska parajtsïni kuájchakuni (Exe je párrafu 13).

13. Jiáni enga Gog de Magog uékaakajtsïni no sési úchini, ¿andisï ísï xarharaa enajkichi no uaa kuájpikuarhini, peru andichisï no jatsia para chéni? (Exe je dibujuni enga ueenakuarhu jaka i rebistarhu).

13 No ióni jimbo, xarharaati na engachi xáni mintsinharhijka eskajtsïni Tata Diosï Jeoba uaaka kuájchakuni. Jiáni enga Gog de Magog enga jindeeka juramuticha engaksï kúnguarhintaaka, uékaakajtsïni no sési úchini, jamberichi eratseaka eskajtsïni uándikuaka. Ísï jimbo, jatsiakachi para seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba uaaka pʼímutantani ka eska meru ísï uaaka. Para juramuticha, ísïuakachi komueska karichicha engaksï no újka kuájpikuarhini ka engaksï no nemani jatsijka enga kuájpiauaka (Ezeq. 38:10-12). Ísïjtsïni exeati enajkichi no uaa kuájpikuarhini jimbokachi no kaasïnga armechani ka nichi jorhenani uarhipeni. Imaksï no exeati eskaksï ánjelicha listu jauaka parajtsïni kuájpini jimbokaksï imeecha no mintsikasïnga Tata Diosïni ísï eskachi jucha na mintsikajka. ¡Ískuksï pakaraati engaksï Tata Diosï Jeobaeri ánjelicha juuaka parajtsïni kuájpini! (Jan. 19:11, 14, 15).

JU JE SÉSI PREPARADU JARHANI IÁSÏ PARA AMBE ENGA ÚKUARHIAKA SÁNDERU ORHEPANI

14. ¿Ambechi jatsiski para úni iásï parachi sési preparadu jarhani para ima ambe enga úkuarhiaka sánderu orhepani?

14 ¿Ambechi uaa úni iásï parachi sési preparadu jarhani para ima ambe enga úkuarhiaka sánderu orhepani? Orheta jatsiskachi para no jukari jukaparharani jatsikuarhekua ambe ka miáni eskachi ménisï jatsiaka para jurajkuni iámindu ambe. Ístuchi jatsiska para sési pʼikuarherani imani ambe jingoni engachi jatsikuarheka ka ístuchi tsípini jarhani jimbokachi Tata Diosï Jeobaeri amigueska. Engachi sánderu mintsikaska Tata Diosïni, sánderuchi seguru jauaka eskajtsïni ima uaaka kuájchakuni jiáni engajtsïni Gog de Magog uékaaka no sési úchini.

15. ¿Ambe nitamakuarhispi Dabidi enga jorhendapka eska Tata Diosï Jeoba no méni jurajkupiringa?

15 Ju je exeni ambe máteru ambe jarhuataspi Dabidini paraka ima úpiringa orhepani uérakuani tsʼéjkukuechani. Uandaspti: “Tsʼéjku je ka exe je eska Tata Diosï Jeoba ambakitiska, tsípisïndi ima kʼuiripu enga imani jingoni kuájchakukuarhijka” (Sal. 34:8). I uandakuechajtsïni xarhatachesïndi andisï Dabidi mítepi eska Tata Diosï Jeoba úpiringa kuájchakuni imani. Méntkisï mintsinharhispti imeeri Tata Diosïni ka ima méntkisï kuájpispti. Jiáni enga Dabidi tumbiipka, uarhipespti Filistea anapu sontadu jiganti ma jingoni enga Goliati arhinheenga ka Dabidi arhispti: “Ini jurhiatikua jimbo, Tata Diosï Jeobakini juchiiti jájki jimbo jurajkuati” (1 Sam. 17:46). Ísï tátsekua enga rei Saúlini marhuakuni japka, Saúli uánikua xanhari uékaspti uándikuni, peru “Tata Diosï Jeoba, Dabidi jingoni jarhasp[ti]” (1 Sam. 18:12). Jimboka Dabidi mítespka na enga Tata Diosï Jeoba kuájchakuenga, mítespti eska seguirini japiringa jarhuatani. Juchantsïntu inde ambe uaati jarhuatani parachi preparadu jarhani ka úni orhepani uérakuani tsʼéjkukuechani.

16. ¿Ambe ka ambe jimbochi uaa exeni na enga Tata Diosï Jeoba sési kámpijka?

16 Engachi iásï sánderu mintsinharhiska Tata Diosï Jeobani, sánderuchi seguru jauaka eskajtsïni jarhuataaka sánderu orhepani. Uétarhisïndi mintsikani Tata Diosï Jeobani parachi úni arhini juchaari patronini eskajtsïni íntskuaka permisu parachi nirani k’éri tánguarhikuarhu ma o tánguarhikuecharhu ka parachi sánderu aianhpini. Eranhaska je eskajtsïni no sésikua íntskusïnga ka eskajtsïni euantasïnga ánchikuarhitani. ¿Mintsikaachi eskajtsïni Tata Diosï Jeoba no méni jurajkuaka nijtsïni jandiajku jurajkuni ka eskajtsïni méntkisï íntskuaka ambe engachi uétarhinchaaka? (Ebr. 13:5). Uánikua erachicha engaksï tiempu kompletueri marhuani jaka uandantasïndiksï na enga Tata Diosï Jeoba jarhuataapka jiáni engaksï uétarhinchani japka. Tata Diosï Jeoba no méni jurajpisïndi.

17. ¿Náki jindeeski karakata para uéxurhini 2022, ka andijtsïnisï marhuachea?

17 Enga Tata Diosï Jeoba juchantsïni jingoni jauaka, nóchi jatsiska para chéni imani ambe jimbo enga úkuarhiaka sánderu orhepani. Engachi orheta peeraska imeeri ambe juchaari tsípikuarhu, imajtsïni no méni jurajkuati. Parajtsïni miátantani na enga xáni jukaparhakueka iásï preparadu jarhani imani ambe jimbo enga úkuarhiaka sánderu orhepani ka parachi mintsinharhini eskajtsïni Tata Diosï Jeoba no méni jurajkuaka, Grupu enga Orhejtsïkuajka iámindu kúnguarhikuechani erakusti karakatani Salmo 34:10 para uéxurhini 2022: “Imeecha engaksï jirinhantajka Tata Diosï Jeobani nóksï méni kueratanchaati ambakiti ambe”.

PIREKUA 38 Jeobakini xénchasïndi

^ Ini uéxurhini anapu karakata para 2022, Salmo 34:10 jimbo pʼitakata jarhasti ka arhisïndi: “Imeecha engaksï jirinhantajka Tata Diosï Jeobani, nóksï méni kueratanchaati ambakiti ambe”. Joperu uánikua Tata Diosï Jeobaeri marhuarichaksï no xáni jatsikuarhesti ambe ma. Jiájkani ¿andichisï uandajki eskaksï imeecha no méni kueratanchaaka ambe ma? I jorhenguarhikuajtsïni jarhuataati parachi kurhanguni ambe enga arhikuekajka i bersikulu ka ísïchi preparadu jarhani para indeni tiempuecha jimbo engaksï jurhani jaka ka enga kánikua no sési jánhaskuarhiaka.

^ Exe je partini “Preguntas de los lectores”, enga uéraka rebistarhu La Atalaya 15 de septiembri de 2014 jimbo.

^ AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Nájkiruka Dabidi jatsipka para jirikuarhekuni rei Saúlini kuebarhu ma, jukaparharasti iámindu ambe enga Tata Diosï Jeoba íntskuenga.

^ AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Ísï tátsekua engaksï israelitecha na uéakuntapkia Ejiptu, Tata Diosï Jeoba tʼireraaspti mana jingoni ka úspti eska imeecheri takusï no jiánguarhipiringa.