Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

EKSPERIENSIA

Méntkisï kuenta úska Jeobani ante de úni ambe ma

Méntkisï kuenta úska Jeobani ante de úni ambe ma

TSÍPA anapu ma, 1984 jimbo enga sési tsándeni japka, niraxapka ánchikuarhini juchiiti kʼumanchikuarhu uératini enga jimeesïsï japka engaksï jatsikuarhericha irekapka Caracas (Venezuela). Engani xanharapani japka imani ambe eratsexapka enga apenasi uérapka Aianhpiri jimbo, ka imeeri ambe uandasïrendi na engajtsïni exejka juchaari besinuecha. Engani kʼumanchikuecharhisï nitamani japka, kurhamarhikuarhispka: “¿Nénajtsïni exejki juchiiti besinuecha? ¿Eska kʼuiripu ma enga sési ánchikuarhini japka bankurhu ma, o Tata Diosïri marhuari ma enga bankurhu ánchikuarhijka parani juchiiti familiani mantenerini?”. Kuenta íntskukuarhispka eskajtsïni juchiiti besinuecha solu ísï exesïrenga eska kʼuiripu ma enga bankurhu ánchikuarhijka, ísï jimbo, eratsepka úni ambe ma.

Amiún (Líbano) andajpenuska 19 de maiuni 1940 jimbo. Ísï no ióni jimbochi Trípoli mótsispka, familiarhu ma tʼarhexeska enga sési irekapka ka kánikua uékpini jimbokaksï mítespka Jeobani ka ístuksï xénchasïrendi. Tsimanchi tatakespka ka tanimu nanakecha ka ji sánderu sapichuespka. Juchiiti taatichaksï no sentabu ambe sánderu jukaparharasïrendi, sánderu sési, Biblieri ambe jorhenguarhini, nirani tánguarhikuecharhu ka jarhuataani kʼuiripuechani paraksï míteni Tata Diosïni.

Juchaari kúnguarhikuarhu, uánikuaksï jarhaspti engaksï erakukatepka. Ma arhinhasïrendi Michel Aboud ka nitamatarasïrendi imani engachi arhienga librueri jorhenguarhikua. I erachi Nueva York jorhenguarhispti Biblieri ambe ka 1921 jimbo Líbano uénaspti aianhpini. Sési miáxaka eska i erachi janhanharhikua jingoni kaasïrenga tsimani pirenchichani engaksï Galaadiri Jorhentperakuarhu uéntapka Anne ka Gwen Beavor, ka ístu, kánikua jarhuataasïrendi. I pirenchichaksï niáraspti sési pájperani juchiiti familia jingoni. Kánikua tsípispka engani ísï ióni jimbo ménderu exepka Anneni jini Estados Unidos. Ísï tátsekua, ístuni exespka Gwenini, enga Wilfred Gooch jingoni uambuchapka ka engaksï Londres (Inglaterra) anapu Betelirhu marhuani japka.

ENGACHI LÍBANO AIANPINI JAPKA

Engani sapiipka, namunitkuesptiksï Jeobaeri testiguecha jini Líbanu. Peruchi tsípikua jingoni aianhpisïrenga Biblieri ambe, nájkirukaksï relijioniri orhejtsïkuticha no uékenga. Miásïnga asta iásï jamberi ambe engachi xáni nitamakuarhika.

Ma jurhiatikua juchiiti jingonikua Sana jingonchi jámaxapka aianhpini edifisiurhu ma. Engachi uandontskuarhekuani japka kʼuiripuechani, saserdoti ma uéraspti. Péringa nema uandajpapti. I saserdoti uénaspti no sési arhini juchiiti jingonikuani ka xáni no sési jámaxapti enga pʼákchakupka eskalerecharisï. Uandajpasptiksï polisiani ka i úspti eskaksï jarhuatapiringa Sanani, jimboka atakuarhispka enga uekorhintapka. Saserdotinksï jima páspti engaksï polisiecha jarhajka ka exesptiksï eska pistola ma kámaxapka. Ima enga polisiechani orhejtsïkuajka kurhamarhispti: “¿Ka chá neeski? ¿Relijioniri orhejtsïkuti ma? ¿O pandiieri orhejtsïkuti ma?”.

Ístuni no méni mirikurhiska imani jurhiatikuani engachi kúnguarhikua jingoni autobusini ma rentaripka parachi iretarhu ma nirani aianhpini enga iauanisï jaka. Sésichi aianhpixapka, joperu saserdoti iretarhu anapu mítespti eskachi jima jámaxapka ka uánikua kʼuiripuni tántaspti parajtsïni atani. Kʼuiripuechajtsïni asta tsakapu kʼuaniraspti ka papanksï éjpurhu pʼitaraspti. Miásïnga eska iápuru jánharhispka iurhiri. Mama jingoni jatantasptia autobusirhu ka iáminduechachi tátsepani níntaspka kánikua uandanhiaparhini. No mirhikurhisïnga ambe enga mama uandapka enga papani kutsunharhikuni japka: Jeoba “puákuanta jimbokaksï no míteska ambe engaksï úni jaka”.

Ísï tátsekua, niraspkachi juchaari iretarhu parachi juchaari familiarichani exeani. Engachi niárapka papa kʼériri kʼumanchikua jimbo, jima jarhaspti obispu, relijioniri orhejtsïkuti ma enga kánikua mítekatepka, nájkirukani apenasi seisi jatiripka, kurhamarhisptirini: “¿Tʼuri andisï nótki itsï atakuarhijki?”. Arhispka eskani apenasi sapi máespka ka eskani jiáni itsï atakuarhipiringia engani sánderu mítepiringia Biblieri ambe ka engani sánderu mintsikapiringia Jeobani, no tsitispti ambe engani arhipka, jimbosï papa kʼérini arhipti eskani no janhanharhikua jingoni mókukuspka.

Peru no uánikua ambeesti engani no sési nitamakuarhika. Sáno iámindu Líbano anapuecha jingoni ma úsïndi sési uandontskuarheni, jimbokaksï sési kámpisïnga. Ísï jimbo, sésichi uandontskuarhekuasïrenga Biblieri ambe ka uánikuechanchi jorhendaxapka Biblieri ambe.

MÁTERU PAISIRHUCHI NIRASÏNGA IREKANI

Engani útasï eskuela nirani japka, Venezuela anapu erachajtsïni ma pʼorhembispti. Juchaari kúnguarhikuarhu nirasïrendi ka uénasptiksï mítperani juchiiti jingonikua Wafa jingoni. Tátsekuaksï tembuperasptia ka jiniksï nirasptia irekani Venezuela. Engajtsïni Wafa karachenga, arhisïrendi papani parachi jini nirani irekani, jimbokajtsïni kánikua jirinhantasïrenga. Ka ísïchi úspka, ¡niraspkachi Venezuela irekani!

Uéxurhini 1953 jimbochi niáraspka Venezuela ka jimachi niáraspka irekani enga arhinhajka Caracas, jima no iauani enga presidenti jarhajka kʼéri kʼumanchikua ma jimbo. Jimbokani tumbi sapichu máespka, kánikua tsitisïrenga exeni enga presidenti jimesïsï nitamani jarhenga sési jásï karru ma jimbo imeeri choferi jingoni, peruksï papecha úkua jukanchaspti pʼindeni máteru paisi jimbo irekani jimboka iámindu ambe ménderuenispka, idioma enga uandanhenga, pʼindekuecha, tʼirekua ka na enga jánhaskuarhijka. Apenasiksï pʼindexapti enga úkuarhipka ambe ma engajtsïni kánikua komu pʼikuastapka.

Imajenichaksï uikixkanda ladu ueenasïndi: Juchiiti taati. Juchiiti naandi. Ji, engachi Venezuela mótsepka 1953 jimbo.

NO SÉSI AMBECHI NITAMAKUARHISPKA

Ma repentku uénaspti papa no sési pʼikuarherani. Nóchi úsïrenga jakajkuni, jimboka kási no pʼamenchasïrenga. Nóchi méni miásïrenga exeni pʼamenchani jarhani. Kanseriksï exekuntaspti pánkreasirhu ka operarisptiksï. Xáni no sési enga ma semana jimbojku niárapka uarhini.

Úkua jukasti parani uandani na engachi xáni no sési pʼikuarherani japka. Ji apenasï 13 jatirispka. Nóchi sáni erokuarhisïrenga eska papa mátirku uarhipiringa ka ísïchisï pʼikuarherasïrenga enajkichi nóteru méni úpirinia tsípikua jingoni irekani. Ma tiempu, mama kánikua úkua jukanchaspti jiókuarhini eska papa nóteru jarhaspkia. Peruchi kuenta íntskukuarhispka eskachi jatsispka para orhepani uérani ka Jeobaeri jarhuajperata jingonchi úspka ísï úni, 16 jatirispka engani uéntapkia preparhu jini Caracas ka exespka eskani jatsispka parani jarhuatani juchiiti familiani sentabu jingoni.

Kánikuajtsïni jarhuatasti juchiiti jingonikua Sana ka acheeti jémba Rubén parani sánderu andarhierani Tata Jeobani.

Jiánisï juchiiti jingonikua Sana, Rubén Araujo jingoni uambuchaspti, enga Galaadiri Jorhentperakuarhu uéntapka ka enga Venezuela kʼuanhatsentapka. Imeechaksï Nueva York niraspti irekani. Juchiiti familiarini arhispti parani unibersidadirhu inchantani. Ísï jimbo, Nueva York niraspka irekani Sana ka Rubeni jingoni. Engani imeecha jingoni irekapka, kánikuajtsïni jarhuataspti parani sánderu andarhierani Tata Jeobani. Ístuksï uánikua erachicha jarhaspti engaksï sési marhuakuni japka Jeobani juchaari kúnguarhikuarhu Brooklyn Spanish. Ka tsimani erachichani niáraspka kánikua xénchaani Milton Henschel ka Frederick Franz, engaksï Brooklyn anapu Betelirhu marhuani japka.

Engani itsï atakuarhika 1957 jimbo.

Engani andangutani japkia ma uéxurhini unibersidadirhu jini Nueva York, uénaspka eratsentani ambe engani úni japka juchiiti tsípikua jingoni. Rebista Aianhpiri jimbo arhiantaspka máru artikuluechani engaksï imeeri ambe uandaenga néna sánderu sési marhuakuni Jeobani ka i ambe úspti eskani eratsentapiringa. Kúnguarhikuarhu exeasïrenga prekursorichani ka imeechani engaksï Beteli marhuani japka na engaksï tsípikua jingoni irekapka ka uékasïrenga ísïini eskaksï imeecha. Peruni nótkini itsï atakuarhisïrenga, ísï jimbo, exespka na enga xáni jukaparhakuepka para ji aiakukuarheni Jeobani. Ka 30 de marsuni 1957 jimbo aiakukuarhespka Jeobani ka itsï atakuarhispka.

AMBAKITI AMBE ERAKUSPKA ÚNI

Engani na itsï atakuarhipkia, ístuni uékasïrenga máteru ambe úni: uénani tiempu kompletueri marhuani. Meru uékasïrenga prekursorini, peruni míteska eska úkua jukapiringa. Kurhamarhikuarhisïrenga sini úpirini nirani jarhani eskuela ka ístuni prekursorini. Juchiiti familiani karakuaspka kartechani parani aianguani eskani nóteru nipiringia unibersidadirhu ka eskani kʼuanhatsentapiringa Venezuela parani prekursori úkuarhini.

Juniuni 1957 jimbo, kʼuanhatsentaspka Caracas. Peruni exespka eska juchiiti familia uétarhinchaxapka ambe ma. Eska nema jarhuataapiringa sentabu jingoni. ¿Ji úpirini úni ambe ma parani jarhuataani? Aiachisptijtsïni ánchikuarhita ma bankurhu, peru ambe enga ji uékenga jindeespti prekursori úkuarhini, jimbokani indeni ambe jimbosïni níntapka Caracas. Eratsepka tsimani ambe úni, ióni tiempu kompluetueri ánchikuarhispka ka ístuni prekursorini, no méni xáni okupadu jarhaspka ka ístuni xáni tsípikua jingoni irekani.

Ístuni kánikua tsípispka engani Silbiani mítepka, sési jásï pirenchi ma enga Alemania anapuepka ka enga ístu kánikua xénchenga Jeobani, Venezuela mótsispti taati jémbeecha jingoni. Ísï tátsekuachi témbuperaspkia ka tsimani sapiichanchi kánguarhiaspka Michel (engachi arhienga Mike) ka Samirani. Ístu mama juchantsïni jingoni niraspti irekani parachi úni kuidarini. Nóteruni prekursorispkia parani úni juchiiti familiani kuidarini, peruni jánguarhintasïrenga aianhpini. Méntkisï engachi ueenga bakasionicha jimbo, Sylvia jingonchi prekursori auksiliari úkuarhisïrenga.

MÁTERU AMBAKITI AMBE ENGANI ERAKUPKA ÚNI

Juchiiti sapiichaksï útasï eskuela niraxapti engani imani ambe nitamakuarhipka engani uénani jámani uandantaka. Jiókuarhisïnga eskani sési irekaxapka ka eskajtsïni janhanharhisïrenga imeecha engaksï bankuecharhu ánchikuarhienga. Peru ambe engani ji uékenga, jindeespti eskajtsïni ísï exepiringa komueska Jeobaeri marhuari ma. Seguirisïrenga eratseni ambe engani úpiringa úni parakajtsïni ménderueni exeni. Ísï jimbo, Sylvia jingonchi uandontskuarhespka sentabueri ambe. Engani jurajkupiringa ánchikuarhitani bankurhu kánikua sentabujtsïni íntskupirindi. Ka jimbokachi no ma kántspexapka, eratsespkachi eska engachi arisku sáni irekapiringa, eskajtsï sáni ióni marhuachepiringa ima sentabu.

Ambe engachi eratseni japka úni, úkua jukapirindi. Perurini kánikua jarhuataspti juchiiti uarhiiti ka ístu mama. Ísï jimbo, úpiringia ménderuni tiempu kompletueri marhuani. ¡Kánikua tsípixapka! Ka listu jarhaspkia parani ménderu prekursorini, peru ísï no ióni jimbo, aiangusptijtsïni ambe ma engachi no erokuarhini japka.

SÉSI JÁSÏ AMBE ENGACHI NO EROKUARHINI JAPKA

Sési jásï ambe engachi no erokuarhini japka, enga juchaari sapi Gabrieli andajpenupka.

Ma jurhiatikua jimbo, doktorijtsïni aianguspti eska Sylvia kánguarhipiringa máteru sapini. Nóchi sáni erokuarhixapka ini ambe. Kánikuachi tsípixapka, peruni seguirixapka uékani ménderu prekursorini. ¿Peruni úpirini ísï úni? Sóntkuchi tsípikua jingoni erokuarhixapkia charhakuni, peru, ¿néna jámapirini imani ambe jingoni engani meru uékani japka úni?

Engachi sési eratsentapka imani ambe engachi uékenga úni, exespkachi eska sési japiringa. Juchaari sapi Gabriel abrilini 1985 jimbo andajpenuspti. Jurajkuspka ánchikuarhita bankurhu ka ménderuni prekursori regularispkia juniuni 1985 jimbo. Ísï tátsekua, kʼéri kóntperata ma intsïnhaspka imani grupurhu jarhani enga Betelini orhejtsïkujka ini paisi jimbo. Mándani semana tsimani o tanimu xanhari nirasïrenga Beteli, jimboka ma 80 kilometrisi (50 miia) iauanisï jarhaspka Caracas uératini.

MÉNDERUCHI MÓTSISÏNGA

Beteli imani ireta jimbo jarhaspti enga arhinhajka La Victoria, ísï jimbo, jimachi niraspka irekani parachi no iauani jarhani Beteli uératini. Iáminduechachi jatsispka para uánikua ambe mójtakuni. Kánikua sési pʼikuarherasïnga juchiiti familia jimbo ka ístuni agradeserikuasïnga jimbokajtsïni kánikua jarhuataska. Juchiiti jingonikua Baha, arhisptirini eska úpiringa kuidarini mamani. Mike tembuchasptia, peru Samira ka Gabrieli útasïksï juchantsïni jingoni irekaspti. Ísï jimbo, jatsipirindiksï para jurajkuani imeecheri amiguechani jini Caracas. Ístu, juchiiti uarhiiti Sylvia jatsispti para jurajkuni imani kʼéri iretani ka iásï ireta sapichu ma jimbo pʼindenia irekani. Ka iáminduechachi jatsispka para pʼindeni kʼumanchikua sapichu ma jimbo irekani. Ka engachi La Victoria nípkia irekani Caracas uératini, uánikua ambe ménderuenisptia.

Ísï tátsekua, Gabriel tembuchasptia ka Samira támu nirasptia irekani. Ístu 2007 jimbo, Sylvia jingontsïni pʼímarhispti parachi Beteli marhuani, kʼéri kóntperata ma engachi asta iásï jamberi sési pʼikuarherajka Beteli marhuani jarhani. Mike, enga sánderu kʼérika, orhejtsïkutisti ka ístu prekursoristi imeeri uarhiiti jingoni enga arhinhajka Monika. Grabrielijtu orhejtsïkutisti ka Italia marhuaxati imeeri uarhiiti jingoni enga arhinhajka Ambra. Ka Samira prekursoresti ka jarhuajpesïndi Beteli iauani uératini.

Imajenichaksï uikixkanda ladu ueenasïndi: Juchiiti uarhiiti jingoni, Beteli enga Venezuela jaka. Mike enga sánderu kʼérika, Mónica jingoni. Samira. Gabriel, Ambra jingoni.

MÉNDERUNI MÁJKUENI AMBE ÚPIRINGA

Uánikua ambe mójtakuska juchiiti irekuarhu, no sáni pʼamondakuarhisïnga imani ambe jimbo engani xáni úka. Ménderuni indeni ambe úpiringa. Diosmaiamukua arhisïnga Jeobani iámindu indeni ambe jimbo engani úka úni parani imani marhuakuni. Desde iónisï exeska na enga xáni jukaparhakueka ambakiti pájperakua ma jatsini Jeobani jingoni. No arhiparini engachi kʼéri ambe erakuska úni o sapichitu ambe, Jeobajtsïni íntskuati “pínandikua enga no nema újka jánhaskani” (Filip. 4:6, 7). Kánikuachi tsípikua jingoni marhuasïnga Sylvia jingoni ixú Beteli ka exesïngachi eskachi méntkisï sési erakuska úni ambe ma, jimbokachi méntkisï kuenta úska Jeobani.