SEMANA 44
PIREKUA 33 Iámu ambe Jeobani jurajkuku
Ambechi uaa engajtsïni nema ménisï no sési kámaska
“Asï jurajkutakuarhi parakeni no sési ambe andani, sánderu sési, sési ambe ú parakari uaaka no sési ambeni andani” (ROM. 12:21).
AMBE ENGACHI JORHENGUARHIAKA
Exeakachi ambe engachi uaaka úni parachi no sánderu kʼéri úni problemani.
1, 2. ¿Ambechi úpirini nitamakuarhini ménisï?
MA XANHARI, Jesúsi ejemplu ma uandantaspti. Uandaspti eska uarhiti ma jarhaspka enga tsïndiipka ka eska méntku niraxapka arhini juesini eska jarhuatapiringa. Ima kʼuiripuecha engaksï kurhaapka ini ejempluni, kurhangukuptiksï imani uarhiitini jimboka imani tiempu jimbo kʼuiripuechaksï kánikua no sési kánhasïreenga (Luk. 18:1-5). Ka juchajtuchi úsïnga kurhangukuni imani uarhiitini jimboka iáminduechachi ménisï niáraska no sési kánhani.
2 Juchachi nóteru no sési exesïngia engajtsïni parhakpini anapuecha menusi újka, engajtsïni no sési kámajka ojtsïni no sési pʼikuastani (Ecl. 5:8). Joperu ambe engachi kʼóru no sési exejka, jindeesti engajtsïni erachi o pirenchi ma no sési kámajka. Ka nájkirukaksï inde erachiicha no ísïika komueska ima kʼuiripuecha engaksï no jiókuarhijka jurhimbikuani, jamberijtsïni ménisï no sési pʼikuastaati jimbokaksï no perfektueska. Ísï jimbo, uaakachi jorhenguarhini ambe enga ueenga Jesúsi jiáni engaksï imeeri ikiatspitiicha no sési kámeenga. Ka exe je, juchachi tekaantasïnga engajtsïni máteru kʼuiripuecha no sési kámajka, jiájkani ¿andichisï no úpirini tekaakuantani juchaari erachiichani? Joperu ístu, ju je exeni néna pʼikuarherajki Tata Diosï Jeoba enga exejka eskajtsïni erachi ma no sési pʼikuastaska o máteru kʼuiripu. ¿Tata Diosï pendienti jarhajki ambe engachi nitamakuarhini jarhajka?
3. ¿Nénachi míteski eska Tata Diosï Jeoba exeni jarhasïnga na engaksï kánhajka imeeri marhuariicha?
3 Tata Diosï Jeoba jingontku exeni jarhasïndi na engajtsïni kámajka máteruecha jimboka ima ʻkánikua xénchasïnga jurhimbikuani’ (Sal. 37:28). Jesúsi uandaspti eska Tata Diosï sóntku jarhuatauaka imeeri marhuariichani jiáni engaksï uétarhinchani jauaka (Luk. 18:7, 8). No ióni jimbo, ima uaati eska nóteru nema kómu nitamakuarhiaka nijtu no sési kánhani (Sal. 72:1, 2).
4. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni Tata Diosï Jeoba?
4 Enga jamberi niáraaka ima jurhiatikua enga iámindu ambe sési úkuarhiaka, Tata Diosï Jeobajtsïni jorhendaxati ambe engachi jatsika para úni jiáni engajtsïni nema no sési kámaaka (2 Ped. 3:13). Imajtsïni jorhendasïndi néna no sánderu kʼéri úni problemani. Ka imeeri Uájpa, Jesúsi, ambakiti ejemplu máesti jimbokaksï imantu no sési kámaspka. Ka ístu, Tata Diosïjtsïni jurajkuchesti Bibliani parachi ambakiti konsejuechani exeantani ka únchi úraani jiáni engajtsïni nema no sési pʼikuastaaka.
JU JE JINGONTKU JÁMANI
5. ¿Andichisï jatsi para jingontku jámani jiáni engajtsïni nema no sési kámaaka?
5 Jamberichi niáraaka no sési pʼikuarhinheni ka uandanhiani engajtsïni nema no sési kámaaka (Ecl. 7:7). Pori ejemplu Jobu ka Abakuki, niárasptiksï ísï pʼikuarherani (Job 6:2, 3; Hab. 1:1-3). Ka nájkiruka no no sési jaka ísï pʼikuarherani, jatsiskachi para jingontku jámani parachi no imani ambe úni enga sánderu kʼéri uaaka problemani.
6. ¿Ambechi jorhenguarhisïni Absalóniiri ejemplu jingoni? (Ístu exe je imajenini).
6 Engachi exejka eska kʼuiripu ma no sési kámaska máteruni ojtsïni juchantsïni no sési kámani, jamberichi uéjka májkueni no sési kámani o jánguarhintani eska ima kʼuiripu kastigarinhaaka. Joperu inde ambe úsïndi eska problema sánderu kʼéaka. Ju je miántani na enga xáni ikiapka Absalóni, Dabidi uájpa, enga mítepka eskaksï imeeri pirembani Tamarini biolariispka. Ka ima enga ísï úpka, jindeespti Amnóni enga mediu ermanuepka Absalóniiri. Moisésiiri Lei uandasïreendi eska Amnóni jatsispka para uarhini jimboka no sési ambe úspka (Lev. 20:17). Úpiringachi uandani eska Absalóni jatsispka kʼéri rasoni ma para xáni ikiani, joperu no jatsispti para ima bengarikuarhintani (2 Sam. 13:20-23, 28, 29).
Enga Absalóni mítepka ambe engaksï úkupka pirembani, Tamarini, kánikua ikiaspti ka no úspti pʼíngukuarhini. (Exe je párrafu 6).
7. ¿Néna pʼikuarherasïreeni salmista enga exeenga na engaksï kʼuiripuecha no sési ambe ueenga?
7 Engachi exejka eskaksï no kastigarinhasïnga imeecha engaksï no sési ambe újka, jamberichi eratsejka sini jukaparhakueski sési ambe úni. Ju je ménderu miántani salmisteeri ambe. Ima exesïreendi eskaksï kánikua sési nitamakuarhisïreenga ima kʼuiripuecha engaksï no sési káuenga máteruechani. Ima uandaspti: “Ísïksï jámasïndi no sési úriicha, imeecha engaksï iámindu ambe fásili exejka úni” (Sal. 73:12). Ima kánikua no sési pʼikuarherasïreendi jimbokaksï kʼuiripuecha no sési ambe úsïreenga ka jimbosï salmista mirikurhini japtia na enga xáni sésiika marhuakuni Tata Diosï Jeobani. Ka ístu uandaspti: “Kánikua no sési pʼikuarherasïreenga engani jánguarhinteenga kurhanguni...” (Sal. 73:14, 16). Ka asta jamberi niáraspti uandani: “Joperu ji kʼóruni sáno támisï niraska, sáno pitsïjpataska” (Sal. 73:2). Ka erachi ma enga Albertu a arhinhajka sáno májkueni ambe nitamakuarhispti eska inde salmista.
8. ¿Néna pʼikuarherasïreeni erachi ma jiáni engaksï máteruecha no sési kámapka ka ambe niáraspi úni?
8 Albertunksï arhispti eska ima kúnguarhikuarhu anapu sentabuni sïpaspka, ka nájkiruka inde ambe no ísïipka, ima nóteru orhejtsïkutiisptia. Ka ima erachiicha engaksï mítepka indeni ambe, nóteruksï májkueni kámasïreendia. Albertu uandantasïndi: “Kánikua no sési pʼikuarherani járhasïreenga, ikiani ka nóteruni mítespkia ambe úni”. I erachi niáraspti xáni no sési pʼikuarherani ka jurajkuspti Tata Diosï Jeobani ka nóteru marhuakusptia sinko uéxurhini jimbo. I eksperiensia xarhatasïndi ambe engachi uaaka úkuarhinchani engachi no jingontku jámaska jiáni engajtsïni nema no sési kámaska.
JU JE MÁJKUENI ÚNI ESKA JESÚSI JIÁNI ENGAJTSÏNI NEMA NO SÉSI KÁMASKA
9. ¿Ambe xáni tekaantaspi Jesúsi? (Ístu exea je imajeniichani).
9 Jesúsi ambakiti ejemplu máesti para jucha. Imantuksï uánikua kʼuiripuecha no sési kámaspti, imeeri familiarichaksï máru no jakajkusïreendi eska ima jindeespka Mesíasi ka uandasïreendiksï eska Jesúsi loku úkuarhispkia. Ka relijioniiri orhejtsïkutiichaksï arhisïreendi Jesúsini eska ima demoniuechani jarhuataasïreenga. Ístu, Roma anapu sondaduechaksï teresmarhuspti, atasptiksï ka tátsekuaksï uándikuspti (Mar. 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37). Joperu Jesúsi tekaantaspti iámindu indeni ambe ka no bengarikuarhintaspti. Jiájkani, ¿ambechi jorhenguarhisïni Jesúsiiri ambe?
Jesúsijtsïni exerastia ambe engachi jatsika para úni jiáni engajtsïni nema no sési kámaaka. (Exea je párrafuechani 9 ka 10).
10. ¿Ambe úspi Jesúsi jiáni engaksï kʼuiripuecha no sési kámapka? (1 Pedru 2:21-23).
10 (Arhinta je 1 Pedru 2:21-23). b Jesúsijtsïni sési exerasti ambe engachi jatsika para úni jiáni engajtsïni nema no sési kámaska. Ima mítespti na jatini uandani ka na jatini pínasku pakarani. Pori ejemplu, engaksï máteruecha chkuanderakua ambe jauatakuenga, ima pínasku pakarasïreendi (Mat. 11:19; 26:62-64). Ka jiáni enga uékeenga uandani, no no sési arhiasïreendi imeeri enemiguechani ka nijtu chéraani. Jesúsi úsïreendi pʼíngukuarhini jimboka ʻiámindu ambe imani jurajkukuspka enga sési jusgarpijka’. Seguru jarhaspti eska Tata Diosï Jeoba exexapka ambe enga xáni nitamakuarhini japka ka mintsikasïreendi eska ima sési peentapiringa iámindu ambe.
11. ¿Ambe xáni arhikuekasïni pʼímukukuarhini? (Ístu exea je imajeniichani).
11 Ísï eska Jesúsi na pʼímukukuarhipka jiáni engaksï kʼuiripuecha no sési kámeenga, juchajtuchi uaaka májkueni úni. Uaakachi xánkisku jurajkunia ka mirikurhini enga no xáni kʼéri ambeuaka engajtsïni nema úchika ochi pínasku pakarani para no sánderu kʼéri úni problemani (Ecl. 3:7; Sant. 1:19, 20). Joperu ménisïchi jatsiaka para uandani ambe engachi jakajkujka o parachi kuájpini nemani enga no sési kánhani jauaka. Ka engachi ini ambe úni jámaaka, jatsiskachi para janhanharhikua jingoni uandani ka iatsitakuarhu (Úku. 6:1, 2; 1 Ped. 3:15). c
Engachi niáraska no sési kánhani, ju je sési eratsentani ambechi uandaa ka na jatini, ka ísïchi májkueni úni jauaka eska Jesúsi. (Exea je párrafuechani 11 ka 12).
12. ¿Nénachi uaa iámindu ambe imani jurajkukuni enga sési jusgarpijka?
12 Ístuchi uaaka májkueni úni eska Jesúsi engachi iámindu ambe imani jurajkukuska enga sési jusgarpijka. Pori ejemplu, enga nema no sési ambe eratseska juchaari ambe ojtsïni no sési kámani, uaakachi seguru jarhani eska Tata Diosï Jeoba kʼóru sési míteska ambe enga ísïika. Jo, Tata Diosï Jeobajtsïni jarhuataati tekaantani jimboka ima sési peentaaka iámindu ambe. Engachi iámindu ambe imani jurajkukujka, nóchi xáni ikiasïnga ka nóchi niárasïnga jatanhetspini. Ikiani o jatanhetspini úsïndi eskachi imani ambe uaaka enga no sési jaka o eskachi nóteru tsípikua jingoni irekaakia o eskajtsïni Tata Diosï nóteru jaiapanhentaakia (Sal. 37:8).
13. ¿Ambejtsïni jarhuataa tekaantani engajtsïni nema no sési kámaaka?
13 Juchachi no perfektueska, ísï jimbo, nóchi uaaka meru ísï jámani eska Jesúsi ka jamberichi imani ambe uaaka o uandani engajtsïni tátsekua no sési pʼikuastani jauaka (Sant. 3:2). Ini parhakpini jimbo, nóchi uaaka mirikurhini ambe engajtsïni máteruecha úchika ka na engachi xáni no sési pʼikuarherajka. Ísï jimbo, enga chá ini ambe nitamakuarhini jaka, miá je eska Tata Diosï Jeoba exexaka ini ambe. Ka ístuksïni Jesúsi sési kurhanguchisïndi jimboka imajtu no sési kánhaspka (Ebr. 4:15, 16). Tata Diosïjtsïni imeeri Uájpeeri ejempluni exerasti ka ístu ambakiti konsejuechani engaksï imeeri Karakatarhu jaka parajtsïni jarhuatani exeni ambechi uaa jiáni engajtsïni nema no sési kámaaka. Ju je exeani tsimani karakateechani: Roma 12:19 ka Roma 12:21.
“JURAJKUKU JE PARAKA IMA XARHATAAKA NA ENGA XÁNI IKIAJKA”
14. ¿Ambe arhikuekasïni jurajkuni eska Tata Diosï xarhataaka na enga xáni ikiajka? (Roma 12:19).
14 (Arhinta je Roma 12:19). Apostoli Pablu uandaspti eskachi jurajkuaka eska Tata Diosï xarhataaka na enga xáni ikiajka. I ambe arhikuekasïndi eskachi imani jurajkukuaka paraka sési peentaaka iámindu ambe. Ka ísï úspti erachi ma enga Juanu arhinhajka. Imani, erachi ma no sési kámaspti. Juanu uandantasïndi: “Ji jatsispka parani kánikua pʼíngukuarhini parani no ji uékani arreglariini iámindu ambe. Roma 12:19 kánikuarini jarhuataspti parani úni tekaantani ka mintsikani Tata Diosï Jeobani”.
15. ¿Andisï sánderu sésii Tata Diosï Jeobani jurajkukuni uandanhiatani?
15 Kánikua sési jarhasïndi engachi erokuarhijka eska Tata Diosï Jeoba sési peentaaka iámindu ambe, jimbokajtsïni jarhuatasïnga parachi no uandanhiani nijtu ikiani o jucha uékani sési peentani iámindu ambe. Ístu, Tata Diosïjtsïni arhisïndi eskajtsïni ima jarhuataaka, ísïisti enajkijtsïni arhipirini: “Jíndeni jurajkuchi iámindu ambe, ji sési peentaaka indeni uandanhiatani”. Jo, Tata Diosïjtsïni arhisïndi eskajtsïni ima jarhuataaka ka ima kʼóru uaati sési pentani. Engachi mintsikaska imani, nóchi ísku jatini ikiauaka. Ka ísï úspti Juanu engachi máteru párrafu jimbo uandaka. Ima uandasïndi: “Ji iámindu ambe Tata Diosï Jeobani jurajkukusïnga jimbokani sési mítetixaka eska ima kʼóru arreglariuaka iámindu ambe”.
“SÉSI AMBE Ú PARAKARI UAAKA NO SÉSI AMBENI ANDANI”
16, 17. ¿Nénajtsïni jarhuatasïni kómarhikua parachi sési ambe úni ka andani no sési ambeni? (Roma 12:21).
16 (Arhinta je Roma 12:21). Pablu uandaspti: “Sési ambe ú parakari uaaka no sési ambeni”, ka ístu Jesúsi ísï uandaspti jiáni enga Juátarhu Arhijtsïkpipka: “Jíksïni arhisïnga eskajtsï seguiriini jauaka xénchaani imeechani engaksïni ikiachejka ka kómarhijpikuani jarhani imeechani engaksïni no sési kámajka” (Mat. 5:44). Ka Jesúsi ísï úspti. Jamberichi eratsejka na enga xáni tekaantapka Jesúsi jiáni engaksï Roma anapu sondaduecha chkarirhu cháparhatapka, kʼuratsetasptiksï ka kánikuaksï no sési kámaspti. Nóchi úsïnga eranhaskani na enga xáni no sési pʼikuarhereenga, ima kʼuiripuechaksï meru kánikua no sési kámaspti, ¿a no?
17 Joperu Jesúsi no májkueni ambe úkuantaspti imeechani engaksï no sési kámani japka ka nijtu arhipi Tata Diosï Jeobani eska kastigariuapiringa imani sondaduechani. Sánderu sési arhispti: “Taati, puákuanta jimbokaksï no míteska ambe engaksï úni jaka” (Luk. 23:34). Kómarhijpikuani imeechani engajtsïni no sési kámajka, jarhuatasïndijtsïni parachi nóteru ikiania ka nijtu jatanhekuani engajtsï no sési úchiaka.
18. ¿Néna jarhuataaspi kómarhikua Albertuni ka Juanuni engaksï máteruecha no sési kaapka?
18 Tsimani erachiicheeri eksperiensia engachi ini jorhenguarhikua jimbo exeaka, kánikua jarhuataaspti kómarhini Tata Diosïni. Albertu uandantasïndi: “Kómarhispka Tata Diosï Jeobani imani erachiichani jimbo engajtsïni no sési kámapka. Méntkuni úndaspka kurhakuni eskarini jarhuatapiringa mirikurhini ambe enga úkuarhipka”. Ka kánikuachi tsípisïnga enga Albertu ménderu sési marhuakuni jakaia Tata Diosïni. Juanu uandasïndi: “Kómarhispka Tata Diosï Jeobani imani erachini jimbo engareni no sési kámeenga parakareni jarhuatapiringa puákuntani. Ka Tata Diosïreni jarhuataspti parakani no ikiakupiringa imani erachini nijtuni jusgariini. Ka ístuni niáraspka pínandikua jatsini ka sési pʼikuarherani”.
19. Engachi jamberi ini parhakpinirhu irekani jauaka, ¿ambechi jatsiski para úni? (1 Pedru 3:8, 9).
19 Enga útasï i parhakpinirhu irekani jauaka, nóchi míteska ambechi nitamakuarhia, joperu ambe uéjki úkuarhini, ju je kurhakuni Tata Diosï Jeobani eskajtsïni jarhuataaka. Ka ístu, jatsiskachi para májkueni úni eska Jesúsi ka seguiriini jarhani ísï úni eskaksï Biblieri prinsipiuecha na uandajka. Ka engachi ísï úska, uaakachi seguru jarhani eskajtsïni Tata Diosï Jeoba újchakuraaka (arhinta je 1 Pedru 3:8, 9).
PIREKUA 38 Jeobakini xénchasïndi
a Mójtakurhistiksï nombriicha.
b Primeru kartarhu enga Pedru karapka, kapitulu 2 ka 3 jimbo, apostoli uandaspti eskaksï máru kristianuecha no sési kánhasïreenga. Máruksï imeecheeri patroniicha no sési kaasïreendi oksï máru pirenchiichani imeecheeri uámbeecha no sési kaani jimbokaksï no kristianuespka (1 Ped. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9).
c Exe je bideuni pájina jw.org jimbo Xénchperakua: ambe ma enga újka eska pínandikua jauaka.
