Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

Kʼuiripuechaksï jatsisti para míteni eska nóteru ióni kueratasïnguia para Tata Diosï kastigarpeni.

Enga Tata Diosï kastigarpejka, ¿méntkisï tiempu jingoni aianhpesïni?

Enga Tata Diosï kastigarpejka, ¿méntkisï tiempu jingoni aianhpesïni?

KʼUIRIPU ma enga janikueri ambe exejka, someni exeni jarhasïndi aparatuni ma enga aiangujka na enga jánhaskuarhiaka. Ka kuénta íntskukuarhisïndi eska kʼéri janikua ma jurhaxaka ireta ma jimbo enga uáni kʼuiripu irekaka. Jimboka no uékasïnga eskaksï kʼuiripuecha uarhiaka, jánguarhintasïndi aianguani antesi de nóteru jarhania tiempu.

Májkueni, Jeoba aianguaxati kʼuiripuechani eska janoxaka sánderu kʼéri ambe ka eska “kʼéri janikua ma” o ambe uéjki enga kʼuiripu ma úpiringa uandantani. ¿Néna aianhpisïni Jeoba? ¿Ka andichisï uá seguru jarhani eska Tata Diosï tiempu íntsaaxaka kʼuiripuechani paraksï úni ambe ma? Parachi míteni mókuntskuani, ju je exeni na enga ióntki aianhpienga Jeoba ambe enga úpiringa.

TATA DIOSÏ AIANHPESPTI AMBE ENGA ÚPIRINGA ENGAKSÏ KʼUIRIPUECHA NO MOANTAPIRINGA

Bibliaeri jurhiatikuecha jimbo, Jeoba uánikua xanhari aianguasïrendi eska kastigariuapiringa imechani engaksï uékantku no ísï uénga eska ima na juramuenga (Prov. 10:25; Jer. 30:23). Ka méntkisï, tiempu jingoni aianguasïrendi eska no sési ambe úkuarhipiringa ka arhiasïrendi imechani enga kastigariuapiringa ambe engaksï úpiringa para Tata Diosï jaiapanhiantaani (2 Rey. 17:12-15; Neh. 9:29, 30). Para Tata Diosï jarhuataani kʼuiripuechani imani ambe úni enga sési jaka, sáno méntkisï ambakiti kʼuiripuechani úraasïrendi paraksï uandantani eska Jeoba kastigarpepiringa ka arhiani kʼuiripuechani paraksï jirejiresï úni ambe ma (Amós 3:7).

Noe jindespti ma ambakiti Tata Diosïri marhuari. No sáni chéparini, ióni jámaspti aianguani kʼuiripuechani engaksï ísku jándipka ka no sésiksï kámpini eska Dilubiu ma úkuarhipiringa interu parhakpinirhu (Gén. 6:9-13, 17). Ístu arhiaspti ambe engaksï úpiringa paraksï tsípiti pakarani. Kánikua jánguarhintaspti aianhpini, asta niáraspti ísï mítekateni komueska kʼuiripu ma “enga jurhimbitku uandajtsïkpienga” (2 Ped. 2:5).

Nájkiruka Noe kánikua jánguarhintapka, kʼuiripuecha engaksï imeri jurhiatikuecha jimbo irekapka nóksï jakajkuspti ka nóksï kasu úspti ambe enga Tata Diosï aianguani japka. Indeni ambe jimbo, uarhisptiksï jiáni enga “úndapka janini, ka iáminduecha ogarinksï” (Mat. 24:39; Ebr. 11:7). Nóksï úspti uandani eska Tata Diosï no aianguaspka antesi.

Máteru xanhari, Jeoba sanititu antesi aianguasïrendi kʼuiripuechani antesi de kastigarpini. Peru tiempu íntsaasïrendi paraksï úni ambe ma. Ísï úspti enga diesi plaga axakuapka Ejiptu anapuechani. Por ejemplu, ju je exeni ambe enga úkuarhipka antesi de kʼéri ma xanuani enga iámu ambe kʼamajkupka, enga jindepka plaga siete. Jeoba, Moisesini ka Aaronini axaaspti paraksï aianguni faraonini ka imeri jántspirichani ambe enga úkuarhipiringa. Ka jimboka ísï pauandikuasï kʼéri ma xanoapiringa, ¿jatsispiksï tiempu para jirinhani nani engaksï sïpakuarhipiringa? Biblia arhisïndi: “Imecha engaksï faraoniri jántspiripka engaksï jakajkupka ambe enga Jeoba uandapka, jirejiresïksï paaspti kʼumanchikuecharhu imecheri jántspirichani ka animalichani. Peru imecha engaksï no kasu úpka ambe enga Jeoba uandapka, juátarhuksï jurajkuaspti imecheri jántspirichani ka animalichani” (Éx. 9:18-21). Xarharasïndi eska Tata Diosï tiempu jingoni aianguaspka ambe enga úpiringa. Indeni ambe jimbo, kʼuiripu enga jirejiresï kasu úpka no no sési úkuarhinchaspti imani plaga jimbo.

Ístu, Tata Diosï aianguspti faraonini ka imeri jántspirichani antesi de úkuarhini últimu plaga. Peru imechaksï méntku no sáni kasu úspti ka nóksï ambe ma úspti (Éx. 4:22, 23). Indeni ambe jimbo, exesptiksï na engaksï uarhipka imecheri orheta uájpecha, ¡xáni no sési ambe! (Éx. 11:4-10; 12:29). ¿Jatsispiksï tiempu para ambe ma úni? Jo. ¿Andichisï uandajki eskaksï jatsispka tiempu? Jimboka Moisesi aianguaspka israelitechani eska plaga axuterku jarhaspkia para úkuarhini ka arhiaspti ambe engaksï úpiringa paraksï kuájchakuani imecheri familiechani (Éx. 12:21-28). ¿Ka namuni kʼuiripuechaksï kasu úkuspi? Uandanhasïndi eska jiáni enga Tata Diosï kastigarpipka, tresi miioni kʼuiripuechaksï tsípiti pakaraspti ka uéakuntasptiksï Ejiptu uératini. Peru no solu israelitecha, sino ístu mámaru járhati kʼuiripuecha engaksï no israelitepka, asta máru Ejiptu anapuecha (Éx. 12:38; nota).

Eskaksï na xarhatajka i ejempluecha, Jeoba méntkisï jánguarhintaspti tiempu jingoni aianguani kʼuiripuechani ambe engaksï jatsipka para úni antesi de ima kastigariuani (Deut. 32:4). ¿Andisï Tata Diosï ísï uéni? Apostuli Pedru uandaspti eska Jeoba “no uékasïnga eska nema tsïnchiaka sino eska iáminduecha andajkuarhiaka moantani” (2 Ped. 3:9). Ísïsti, Tata Diosï uékasïrendi eskaksï kʼuiripuecha sési japiringa. Uékasïrendi eskaksï moantapiringa ka kurhajchani imani antesi de kastigariuani (Is. 48:17, 18; Rom. 2:4).

JU JE KASU ÚNI AMBE ENGA TATA DIOSÏ UANDAJKA ESKA UÁKA

Ístu, ini jurhiatikuecha jimbo iámindu kʼuiripuechaksï jatsisti para kasu úni ambe enga interu parhakpinirhu uandanhantani jaka. Enga Jesusi Echerirhu japka, uandaspti eska i parhakpini jiáni kʼamajkunhaaka enga “kʼéri mískuarhita” úkuarhiaka (Mat. 24:21). Uandaspti ambe engaksï xáni exepiringa ka nitamakuarhini imeri chúxapaticha enga sánhani arhipiringa axuterku jarhania kʼéri mískuarhita. Uandaspti eska no sési ambe úkuarhipiringa interu parhakpinirhu, ambe ma engachi iásï exeni jaka (Mat. 24:3-12; Luk. 21:10-13).

Ini profesiani míteparini, Jeoba iámindu kʼuiripuechani pʼímarhiasïndi paraksï marhuakuni ka kurhajchani. Uékasïndi eska iámindu imecha engaksï kurhajchajka ambakiti irekua ma jatsiaka iásï ka eskaksï intsïnhauaka kóntperatechani jimbanhi parhakpinirhu (2 Ped. 3:13). Paraksï kʼuiripuecha jakajkuni ambe enga Jeoba aiatspika, úxati eska mítekurhiaka “ambakiti aianhperakua Diosïri juramukueri”, ambe ma enga uáka eskaksï kʼuiripuecha tsípiti pakaraaka. Jesusi uandaspti eska aianhpinhapiringa “iápuru parhakpinirhu paraka iápuru anapu kʼuiripuecha mitetinksï jauaka” (Mat. 24:14). Tata Diosï arhiasïndi imeri marhuarichani na engaksï jatsika para aianhpini 240 paisicha ka territoriuecha jimbo. Uékasïndi eska sánderu uáni kʼuiripu kurhauaka ambe enga ima uáka ka tsípitiksï pakarani jiáni enga uénaaka jusgarpini (Sof. 1:14, 15; 2:2, 3).

Ísï jimbo, kurhamarhikua enga kánikua jukaparhakueka no jindesti sini Jeoba tiempu jingoni aianhpisïni eska kastigarpiaka. Jimboka méntkisï ísï úsïnga, ísï eskachi na exekia. Sánderu sési, kurhamarhikua jindesti sinksï kʼuiripuecha kasu uá iásï enga útasï tiempu jaka. Jucha engachi Tata Diosïri ambe aianhpijka, ju je seguirini sánderu uánikua kʼuiripuechani jarhuataani paraksï no uarhini enga i parhakpini kʼamajkunhaaka.