Exeni ambe enga jataka

Índisi jimbo nirani

SEMANA 44

¿Marhuakuaksï Jeobani engaksï na tʼarhexeakia?

¿Marhuakuaksï Jeobani engaksï na tʼarhexeakia?

“Jesusi méntku jauenaxapti kʼuiripeni ka sánderu ka sánderu mítekuni jarhani, ka ístu méntku jauenaxapti jaiapanhetarantani Diosïni ka ístu kʼuiripuechani” (LUK. 2:52).

PIREKUA 134 Chíti uájpechaksï kóntperata máesti

AMBE ENGACHI EXEAKA *

1. ¿Ambe sánderu sésiski eskachi erakuaka úni?

SÁNO méntkisï ambe engaksï táticha erakujka úni, úsïndi sési úkuani o no sési úkuani imecheri sapiichani ióni jamberi. Engaksï no sési erakuska úni ambe ma, uáti eskaksï uájpecha uandanhiatechani jatsiauaka, joperu engaksï sési erakuska úni ambe ma, jarhuatauatiksï paraksï tsípikua jingoni irekani. Joperuksï uájpechajtu jatsisti para sési erakuni úni ambe ma. Ambe enga sánderu sési jaka eskachi uáka, jindesti marhuakuni juchari Táti auandarhu anapuni enga xáni xénchpitika, Jeobani (Sal. 73:28).

2. Eska na arhijka Biblia, ¿ambe ambakiti ambeksï erakuspi úni José ka Maria, ka Jesusi?

2 Jesusiri táti jémbechaksï uékasïrendi jarhuataani uájpechani paraksï marhuakuni Jeobani, ka ambe engaksï erakupka úni xarhataspti eska inde jindespka ambe engaksï sánderu jukaparharenga imecheri irekuarhu (Luk. 2:40, 41, 52). Ístu Jesusi sési erakuspti úni ambe ma enga jarhuatapka para imani ambe úni enga Jeoba uékenga (Mat. 4:1-10). Niáraspti ambakiti kʼuiripu máeni enga no méni jurajkupka Jeobani ka enga balori jukapka, náki uéjki táti ma enga xénchajka Jeobani sési pʼikuarherapirindi ka tsípipirindi xásï uájpani ma kámani.

3. ¿Náki kurhamarhikuechanchi mókuantaua ini jorhenguarhikuarhu?

3 Ini jorhenguarhikua jimbo, mókuantauakachi arini kurhamarhikuechani: ¿Ambe ambakiti ambe erakuspi úni Jeoba para Jesusi? ¿Ambeksï uá jorhenguarhini táticha engaksï kristianuecheka imeri ambe engaksï José ka Maria erakupka úni? ¿Ka ambeksï uá jorhenguarhini uátsïcha ka tumbiicha engaksï kristianueka imeri ambe enga Jesusi erakupka úni?

JEOBAERI EJEMPLU

4. ¿Ambe jukaparhakua ambe erakuspi úni Jeoba para imeri Uájpa?

4 Jeoba ambakiti tátichani máru erakuaspti para Jesusi (Mat. 1:18-23; Luk. 1:26-38). Inde uandakuecha engachi Bibliarhu arhiantajka ka enga Maria imeri mintsita jingoni uandaaka, xarhatasïndiksï na enga xáni xénchenga Jeobani (Luk. 1:46-55). Ka enga José kurhajchapka ambe enga Jeoba arhipka, xarhatasïndi na enga xáni xénchenga ka eska uékasïrenga jaiapanherantani (Mat. 1:24).

5, 6. ¿Ambe ka ambe jurajkuspi Jeoba eska nitamakuarhinpiringa imeri Uájpa?

5 Ju je exeni eska Jeoba no erakuaspka tátichani máru engaksï jatsikuarheripka para Jesusi. Ambe engaksï kéjtsïtapka José ka Maria enga na andajpenupkia Jesusi xarhatasïndi eskaksï no jatsikuarherispka (Luk. 2:24). Jamberi José imeri kʼumanchikuarhu karpinteria sapichu ma jatsipti jini Nasareti. Ariskuksï sáni irekapti ka sánderia jimbokaksï siete uájpechanisï kaaspka (Mat. 13:55, 56).

6 Jeoba kuájchakuspti imeri Uájpani máru peligruecheri, peru jurajkuspti eska ménisï no sési nitamakuarhipiringa (Mat. 2:13-15). Por ejemplu, jarhasptiksï máru Jesusiri parienticha engaksï no jakajkuenga imani. Ju je eranhaskani na enga xáni no sési pʼikuarherapka Jesusi engaksï máru imeri parienticha no jakajkupka uénani jámani, eska ima jindespka Mesiasi (Mar. 3:21; Juanu 7:5). Ístu, jamberi José jiáni uarhipti enga Jesusi útasï sapichuepka ka inde ambe úpti eska Jesusi kánikua no sési pʼikuarherapiringa. Ka jimboka ima sánderu kʼérispka, jamberi jatsiptia para iásï ima úni táti jémberi ánchikuarhitani (Mar. 6:3). Tiempu jingoni, niáraspti jorhenguarhini néna kuidarini imeri familiani. Jamberi jatsipti para kánikua ánchikuarhini para úni kéndaani. Ísï jimbo, sési mítespti na enga xáni kuatarakuarhijka enga ma chúskutajka ánchikuarhini.

Táticha, paraksï chári sapiichani úni orhepani uérakuani uandanhiatechani, jorhendaa je mintsikani ambe enga Biblia arhijka. (Exe je párrafu 7). *

7. a) ¿Náki kurhamarhikuecha uá jarhuataani temungurhirichani engaksï uéjka sapiichani kánguarhiani? b) Eska na arhijka Proverbios 2:1-6, ¿tátichaksï ambe jatsiski para jorhendaani uájpechani?

7 Ka engajtsï temungurhirika ka uékantsï jarhani sapiichani kaani, kurhamarhikuarhi je: “¿Erakupirintsïni Jeoba parachi charhakuni ma kuidarini jimbokachi kaxumbitiska ka jimbokachi xénchasïnga Jeobani ka imeri Karakatani?” (Sal. 127:3, 4). Ka engajtsï kánguarhiajkia sapiinicha, kurhamarhikuarhi je: “¿Jorhendasïnchi sapiichani na enga xáni jukaparhakueka ánchikuarhirini?” (Ecl. 3:12, 13). “¿Jánguarhintasïni kuájchakuani paraksï no no sési ambe úkuarhinchani Noambakitiri parhakpini jimbo?” (Prov. 22:3). Ísïsti eskajtsï no uáka iámindu ambe jimbo kuájchakuani. Méntkujtsï no úpiringa ísï úni. Joperujtsï uáka uékperakua jingoni jorhendaani parakaksï uáka orhepani uérakuani uandanhiatechani. ¿Néna? Jorhendaapariani eskaksï mintsikaaka ambe enga Biblia uandajka (arhinta je Proverbios 2:1-6). Por ejemplu, enga familiarhu anapu ma uandaaka eska nóteru marhuakuakia Jeobani, exeraa je chári sapiichani Tata Diosïri Karakata jingoni, andisï xáni jukaparhakue no méni jurajkuni Jeobani (Sal. 31:23). O engajtsï uarhirakuarhiska nemani, exeraa je Bibliaeri karakatechani enga jarhuatauaka orhepani uérani ka sési pʼikuarherantani (2 Kor. 1:3, 4; 2 Tim. 3:16).

JOSÉ KA MARIERI EJEMPLU

8. ¿José ka Maria nénaksï ísï úspi eska na arhijka Deuteronomio 6:6, 7?

8 José ka Maria, úsptiksï jarhuatani Jesusini paraka jaiapanherantapiringa Tata Diosïni jimbokaksï ísï úspka ambe enga Jeoba arhiajka tátichani eskaksï uáka (arhinta je Deuteronomio 6:6, 7). José ka Maria, kánikuaksï xénchasïrendi Jeobani ka ambe enga sánderu jukaparhakuepka para imecha, jindespti jarhuataani imecheri sapiichani parakaksï imechajtu májkueni xénchapiringa Tata Diosïni.

9. ¿Ambeksï jukaparhakua ambe erakuspi úni José ka Maria?

9 José ka Maria, erakusptiksï káni engaksï úpiringa Tata Diosïri ambe. Imecheri sapiicha jingoni, mándani semanaksï nirasïrendi sinagogarhu jini Nasareti ka mándani uéxurhinksï nirasïrendi Jerusaleni para Paskuani miántani (Luk. 2:41; 4:16). Jamberi engaksï Jerusaleni nirani jarhenga, jorhendani jarhendiksï Jesusini ka imeri ermanu jémbechani Jeobaeri ireteri ambe ka engaksï xanharu jimbo nirani jarhenga, jamberiksï niárendi imani lugaricharhu engaksï Karakatecharhu uandajka. Engaksï sánderu uánini japka imeri familiarhu, sánderu úkua jukapti para José ka Maria Tata Diosïri ambe úni eskaksï na pʼinderini japka. Joperu engaksï ísï orheta peerapka Jeobaeri ambe, marhuakuaspti jimboka imecheri familia kánikua sési marhuakuxapka Tata Diosïni.

10. ¿Ambeksï uá jorhenguarhini Joséri ka Marieri ambe táticha engaksï kristianuecheka?

10 ¿Ambeksï uá jorhenguarhini Joséri ka Marieri ambe táticha engaksï kristianueka? Sánderu jukaparhakuesti eskajtsï xarhatakuauaka chári sapiichani imani ambe jingoni engajtsï uandajka ka úni, eskajtsï mintsita jingoni xénchasïnga Jeobani. Ka sánderu ambakiti intsïmperakua engajtsï uáka íntsaani, jindesti jarhuataani paraksï xénchani Jeobani. Ma ambe enga kánikua jukaparhakueka para jorhendaani, jindesti néna engaksï uáka Bibliaeri ambe jorhenguarhini, kómarhikua úni, tánguarhikuecharhu nirani ka Tata Diosïri ambe nirani aianhpini (1 Tim. 6:6). Ísïsti, jatsiakajtsï para íntsaani imani ambe engaksï uétarhinchajka (1 Tim. 5:8). Joperu miá je: ambe enga jarhuatauaka chári sapiichani paraksï tsípiti pakarani ini parhakpinirhu ka únksï jimbanhi parhakpinirhu irekani, jindesti ambakiti pájperakua ma jatsini Jeoba jingoni ka no jatsikuarhekua ambe (Ezeq. 7:19; 1 Tim. 4:8). *

Kánikuachi sési pʼikuarherasïnga engachi exeajka tátichani engaksï ambakiti ambe erakujka úni parakaksï imecheri familia sési marhuakuaka Jeobani. (Exe je párrafu 11). *

11. a) Eska na arhijka 1 Timoteo 6:17-19, ¿néna uá jarhuataani tátichani paraksï imani ambe erakuni úni enga sési jaka? b) ¿Ambeksï jánguarhintapirini úni iámu familia, ka náki kóntperatechanksï uá jatsiani? (Exe je rekuadruni “¿Ambejtsï uá úni sánderu orhepani?”).

11 Kánikuachi tsípisïnga exeani xáni uánikua tátichani engaksï sési erakujka úni ambe ma, parakaksï imecheri familia sánderu andarhieraaka Jeobani. Májku kʼériksï kómarhisïndi Jeobani jimbokaksï no kueratasïnga tánguarhikuecharhu, kʼéri tánguarhikuecharhu ka ni aianhpikuarhu. Asta Máru familiechaksï jarhuajpisïndi aianhpini imani lugaricha jimbo enga no káni aianhpinhajka, máteruechaksï Beteli nirasïndi miiuni, oksï aiakukuarhisïndi para jarhuajpini nani engaksï kʼumanchikuecha únhani jarhajka para Jeobani kómarhini. Para ísï úni, jatsisïndiksï para petakurhini tumina nájkiruka ménisï úkua jukajka para ísï úni. Peru Tata Diosï kánikua kóndeantasïndi indeni ambe jimbo (arhinta je 1 Timoteo 6:17-19). Sáno méntkisï, imecha engaksï ini járhati familiecha jimbo tʼarhexeka, nóksï mirikurhiasïndi imani ambakiti jánguechani engaksï sapichuetini jorhendanhaajka ka kánikuaksï jukaparharasïndi indeni ambe (Prov. 10:22). *

JESUSIRI EJEMPLU

12. ¿Ambe jatsipi para úni Jesusi enga na kʼéni japkia?

12 Jesusiri Táti jémba enga auandarhu jaka, méntkisï sési erakusti úni ambe ma ka imeri táticha parhakpinirhu anapuecha ístuksï sési erakuspti úni ambe ma. Joperu eska na kʼépani japkia Jesusi, imajtu jatsispti para erakukuarhi ambe enga úpiringa (Gal. 6:5). Májkueni eska jucha, Jesusi úsïrendi erakukuarhini ambe enga uékapiringa úni. Úpirindi erakuni úni ambe enga ima uékapiringa úni, peru erakuspti sési pájperakua ma jatsini Jeoba jingoni (Juanu 8:29). Imeri ejemplu uáti jarhuataani iásï uátsïchani ka tumbiichani.

Uátsï ka tumbi, kurhajchaa chíti tátichani ka jorhenguarhi imecheri ambe. (Exe párrafu 13). *

13. ¿Ambe jukaparhakua ambe erakuspi úni Jesusi enga útasï tumbi sapichuepka?

13 Enga Jesusi tumbi sapichuepka, kurhajchaaspti táti jémbechani. Úsïrendi ambe engaksï imecha arhienga ka no méni eratsespti eska sánderu jorhendaspka eska José ka Maria. Sánderu sési “janhanharhiasïrendi iámindu ambe jimbo” (Luk. 2:51). Eska na jimbo ima sánderu kʼéripka, jánguarhintasïrendi paraka imeri familia no ma ambe kueratanchapiringa. Ka ístu jánguarhintaspti jorhenguarhini táti jémberi ánchikuarhitani para kéndani imeri familiani.

14. ¿Nénachi míteski eska Jesusi ambakiti jorhenguarhiri máespka Tata Diosïri Karakateri?

14 Jamberiksï táti jémbecha aiangupti eska milagru ma jimbo kánguarhinhaspka ka ambe engaksï uandapka ánjelicha imeri ambe (Luk. 2:8-19, 25-38). Joperu Jesusi uékasïrendi sánderu ambe míteni. Ístu xarharasïndi eska imajtu jandiajku jorhenguarhisïrendi Karakatecheri ambe. ¿Nénachi míteski eska ima ambakiti jorhenguarhiri máespka Tata Diosïri Karakateri? Jimboka enga útasï tumbi sapichuepka, Jerusaleni anapu jorhentpiricha “eratsentanksï pakarasïrendi indeni jimbo enga ima xáni mítekupka ka enga xáni jurhimbitku mókukuarhienga” (Luk. 2:46, 47). Nájkiruka apenasi 12 jatiripka, Jesusi sési mítetixapti eska Jeoba jindespka imeri Táti jémba (Luk. 2:42, 43, 49).

15. ¿Néna xarhataspi Jesusi eska erakuspka úni ambe enga Jeoba uékenga?

15 Enga Jesusi kurhangupka ambe enga jimbo Tata Diosï axapka, jiókuarhispti ísï úni (Juanu 6:38). Mítespti eska uánikua kʼuiripu kurhunhipiringa ka seguru eska inde ambe no xáni sési pʼikuastapka. Joperu erakuspti Jeobani kurhajchani. Enga itsï atakuarhipka, uéxurhini 29 jimbo, ambe enga sánderu jukaparhakuepka para ima, jindespti úni ambe enga imeri Táti jémba uékenga (Ebr. 10:5-7). Indeni ambesï erakupti úni, asta jiáni jamberi enga uarhini japkia chaparhatakata (Juanu 19:30).

16. ¿Ambeksï uá jorhenguarhini sapiicha Jesusiri ambe?

16 Kurhajchaa chíti tátichani. Májkueni eska José ka Maria, tátichaksï no perfektuesti. Joperu Jeoba mintsikaasti paraksïni kuájchakuni, jorhendani ka paraksïni arhistachini. Jatsiskari para kurhajchaani imecheri konsejuechani ka janhanharhi imani ambe engaksïni imecha juramuchiaka “parakakeni sési nicheaka” (Efes. 6:1-4).

17. Eska na arhijka Josué 24:15, ¿ambeksï jatsiski para jandiajku erakuni úni uátsïcha ka tumbiicha?

17 Eraku néniri marhuakua. Jatsiskari para tʼujkumindu exeni né jindeski Jeoba, ambesï ima uéjki úni ka nénari uá tʼu imani ambe úni (Rom. 12:2). Solu ísïri uáka erakuni ambe enga sánderu jukaparhakueka engari uáka úni: niárani Jeobani marhuakuni (arhinta je Josué 24:15; Ecl. 12:1). Engari no jurajkuska arhinta ka jorhenguarhini Bibliaeri ambe, sánderuri xénchaaka Jeobani ka sánderuri mintsikaaka.

18. ¿Ambeksï máteru ambe jatsiski para erakuni úni uátsïcha ka tumbiicha, ka ambeksï niáraa jatsini?

18 Orheta peera ambe enga Jeoba uékajka. Satanasiri parhakpini aiatspesïndi eska engari úska ambe engari jorhenaka úni parari tʼujkumindu sési uéranchani eskari tsípikua jingoni irekaaka. Joperu imecha engaksï jánguarhintajka jatsikuarhekua ambe tánani, mámaru járhati uandanhiatechanksï jatsiasïndi (1 Tim. 6:9, 10). Joperu engari Jeobani kurhajchaska ka erakuni úni ambe enga ima uéjka, sésikeni nicheati chíti irekuarhu ka “mímixekua jingondi jámaaka” (Jos. 1:8).

¿AMBEJTSÏ ERAKUA ÚNI?

19. ¿Ambeksï jatsiski para miá táticha?

19 Táticha, jánguarhinta je xáni eskajtsï xáni uáka paraksï chári sapiicha niárani marhuakuni Jeobani. Mintsika je Jeobani ka imaksïni jarhuataati parakajtsï ambakiti ambe erakuaka úni (Prov. 3:5, 6). Miá je eskaksï chári sapiicha sánderu imani ambe uáka ambe engajtsï cha uáka ka eska ima ambe enga cha uandaaka. Ísï jimbo, jánguarhinta je imani ambe erakuni úni enga jarhuatauaka chári sapiichani paraka Jeoba jaiapanheantauaka.

20. ¿Náki kóntperatechanksï intsïnhaua uátsïcha ka tumbiicha engaksï erakuska Jeobani marhuakuni?

20 Uátsïcha ka tumbiicha, chári tátichaksïni uáti jarhuatani parajtsï ambakiti ambe erakuni úni. Joperu chári jimbo pakarasïndi paraksïni Tata Diosï jaiapanhentani. Ísï jimbo, ísï ú je eska Jesusi ka eraku je marhuakuni chári Tátini auandarhu anapuni enga xáni xénchpejka. Engajtsï ísï úska sésijtsï pʼikuarheraaka, jimbokajtsï uánikua ambe jatsiaka para úni (1 Tim. 4:16). Ka sánderu orhepani, sánderujtsï sési irekaaka.

PIREKUA 133 Marhuaku Jeobani iásï engari sapichkueka

^ párr. 5 Táticha engaksï kristianuecheka, uékasïndiksï eskaksï uájpecha tsípikua jingoni irekaaka ka eskaksï marhuakuaka Jeobani engaksï na kʼéraakia. ¿Ambeksï uá úni táticha para jarhuataani uájpechani parakaksï ísï uáka? ¿Ka ambeksï uá úni uátsïcha ka tumbiicha engaksï kristianueka paraka sési nikuauaka imecheri tsípikuarhu? Ini ambechi exeni jauaka ini jorhenguarhikuarhu.

^ párr. 11 Exe je rekuadruni “No hubiera podido pedir mejores padres”, rebisteri ¡Despertad! oktubriri 2011 anapu, pájina 20, ka jorhenguarhikuani “Una carta especial a sus padres”, rebisteri ¡Despertad! 8 de marsu 1999 anapu, pájina 25.

^ párr. 66 AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Ísï eska Maria na jarhuatapka Jesusini paraka iámu imeri mintsita jingoni xénchapiringa Jeobani desde enga sapichuepka, ini jurhiatikuecha jimbo amambechajtuksï májkueni uáti úni imecheri sapiicha jingoni.

^ párr. 68 AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Ísï eska José na jukaparharenga sinagogarhu nirani Maria ka imeri sapiicha jingoni, tátichaksï májkueni jukaparharasïndi engaksï nirajka tánguarhikuecharhu imecheri sapiicha jingoni.

^ párr. 70 AMBE ENGAKSÏ XARHATAJKA IMAJENICHA: Májkueni eska Jesusi na jorhenguarhipka Joséri ánchikuarhitani úni, uátsïcha ka tumbiichajtuksï uáti jorhenguarhini úni ambe engaksï táti jémbecha jorhenaka úni.