Biblia jarhuataasti mójtakuni irekua
Biblia jarhuataasti mójtakuni irekua
¿ANDISÏ uarhiiti ma enga jukari 60 uéxurhini jatiripka nóteru uékapia diosï úkatechani kómarhiani? ¿Ambe úspi eska saserdoti ma jurajkupiringa iglesiani para kristianu ma úkuarhini? ¿Néna úspi uarhiiti ma para nóteru no sési pʼikuarherani ima jimbo engaksï intsïkuarpipka jiáni enga andajpenupka? Ju je exeni ambe engaksï uandantajka.
“Nóteruni marhuakuasïnguia diosï úkatechani” (ABA DANSOU)
UÉXURHINI ENGA ANDAJPENUKA: 1938
PAISI: BENÍN
MÁTERU AMBE: KÓMARHIANI DIOSÏ ÚKATECHANI
NA ENGANI IREKAPKA: Aldearhu tʼarhexespka So-Tchahoué enga jima no iauani jaka lagu ma enga kánikua no sési jándeka. Jimeesïsï nóksï jarhasti karreterecha jimboksïsï jima anapu kʼuiripuecha, barkuechani ka kanuechani úrajti. Kʼuiripuecha engaksï jima irekaka, kuruchaksï pʼitamasïndi, bakechanksï kaasïndi, chibuechani, karichichani ka abechani ka kʼumanchikuechaksï chkariri uaasïndi, pajeri ka ménichani tabikiri. Nájkiruka kánikua pobrinhaka no no sési ambe úkuarhisïndi eska siudadicharhu.
Engani útasï nanaka máepka juchiiti taatichajtsïni axaspti juchiiti ermana jingoni konbenturhu ka jimachi uékaspka diosï úkatechani kómarhiani. Ísï tátsekua, uénaspka kómarhini Dudua (Oduduwa) jini yoruba. Kʼumanchikua sapichu ma úkuspka ka uénaspka pauani pauani kéjtsïtakuecha úkuani: aseiti, ñames, karakolicha, tsikatechani, palomasïchani ka máteru animalichani. Kánikua sentabu úrasïreenga parani ini járhati kéjtsïtakuechani uaani.
NA ENGARINI BIBLIA MÓJTAKUCHEKA IREKUA: Engani uénapka jorhenguarhini Biblieri ambe jorhenguarhispka eska májku Tata Diosïjkusï jaka, Jeoba, ka eska ima no jaiapanhentasïnga para ma diosï úkatechani kómarhiani (Éxodo 20:4, 5; 1 Korintu 10:14). Jirejiresï kuenta íntskukuarhespka ambe engani jatsipka para úni. Kʼuanikuaspka diosï úkatechani ka iámindu ambe enga imeeri ambeepka. Ístuni, nóteruni úsïrenguia sïkuamikueri ambe ka ni jima anapu pʼindekuechani engaksï uarhirichani úkuauenga.
Úkua jukaspti. Páxapkia —jukari 60 uéxurhini— marhuakuani diosï úkatechani. Ístu juchiiti amiguecha, parienticha ka juchiiti besinuecha nóksï uékasïreendi eskani ísï úpiringa ka teresmarhusïrendijtsïni. Kurhakuspka Tata Diosï Jeobani eskarini íntskupiringa uinhapikua parani imani ambe úni enga sési japka. ¡Kánikuarini uinhaperantaspti ambe enga arhijka Proverbios 18:10! Jimini arhisïndi: “Jeobaeri arhinhakua uiuinhasï torre máesti. Jima nirasïndi ima enga jurhimbitiika, ka kuájchakunhasïndi”.
Ístureni jarhuataspti nirani tánguarhikuecharhu Jeobaeri testiguechani jingoni, jima exespka na engaksï xarhatatsperajka uékperakua. Ískurini pakataspti na engaksï jánguarhintajka paraksï kurhajchani Bibliarhu anapu juramukuechani. Segura jarhaspka eskaksï Jeobaeri testiguecha jindeeska relijioni jurhimbiti.
NÁKI KÓNTPERATECHANI INTSÏNHAASKIA: Bibliarhu anapu prinsipiuechajtsïni jarhuatasti parani sánderuni sési pájperani juchiiti uájpeechani jingoni. Ístuni sánderuni sési pʼikuarherasïnguia. Antesi, kánikua sentabu úrasïreenga para diosï úkatechani kéjtsïtakuani imani diosïchani engaksï no ma ambe úpka jindeeni jimbo. Iásï marhuakuxaka Tata Diosï Jeobani, ima enga mátirku kʼamajkuauaka uandanhiatechani (Jaŋaskuecha 21:3, 4). Nóteruni marhuakuasïnguia diosï úkatechani sánderu sési marhuakusïnga Tata Diosï Jeobani iámu juchiiti mintsita jingoni. Imani jingoni sési pʼikuarherasïnga, kuájchakukata ka tsípikua jingoni.
“Desde engani sapichuepka uénaspka jirinhani Tata Diosïni” SHINJI SATO
UÉXURHINI ENGA ANDAJPENUKA: 1951
PAISI: JAPÓN
MÁTERU AMBE: NÓTERU SASERDOTISTIA
NA ENGANI IREKAPKA: Ireta sapichurhu ma tʼarhexeska prefectura de Fukuoka. Juchiiti taatichaksï kánikua tsitisïreendi relijioni ambe, jimbojtsïnisï sapichku ueenapti jorhendani diosï úkatechani kómarhiani. Someni eratseni jarhasïrenga na engani pʼímutanhantapiringa, ístuni, uékasïreenga jarhuatani imeechani engaksï uandanhiatechani jatsiapiringa. Miásïnga jiáni engaksïni jorhentpiri ma kurhamarhipka iámindu sapiichani, ambechi úpirini engachi kʼérapiringuia. Juchiiti kompanieruechaksï uandaspti máru karrerechani, komu sientifikueni. Peru engani ji arhiapka eskani ji uékasïreenga Tata Diosïni marhuakuni, iáminduechajtsïni teresmarhuspti.
Engani uéntapkia sekundariarhu, inchantaspka eskuelarhu ma parani jindeeni relijioniri jorhentpiri ma. Jima mítespka saserdotini ma enga no jorhentpini jarhenga, libru turhipiti ma arhintani jarhasïrendi. Ji mítespkia, ísï jimbo engareni kurhamarhipka náki libruni arhintaxapi, ji arhispka: “Bibliani”. Jiájkani arhisptirini: “Iáminduecha engaksï uékajka saserdotini, jatsistiksï para arhintani ini libruni”.
Jirejiresï niraspka Bibliani ma piáni ka jima peeraspka nani engani ji úpiringa exeni jarhani. Joperuni no tiempu jatsisïreenga jimbokani kánikua okupadu jarhasïreenga. Engani na graduarhikuarhipkia uénaspkia ánchikuarhini komu saserdoti. ¡Ísï úkuarhisptia na engani uékeenga!
Sóntkuni kuenta íntskukuarhespka eska no ísïispka eskani na eratsenga. Sáno iámindu saserdoticha, nóksï sáni uandanhiasïreendi kʼuiripuecha jimbo. Uánikuechaksï ni sikiera jakajkueni. Ma orhejtsïkutirhini arhispti: “Engari uéjka eskakeni sési nicheaka, jorhentpi solu filosofieri ambe, nóri jámaaka jorhentpini jakajkukueri ambe”.
Iámindu i amberi no sési pʼikuastaspti. Nájkirukani seguirini japka iglesiarhu uénaspka máteru relijionicheri ambe jorhenguarhini. Joperu enga sánderuni jorhenguarhienga, sánderuni no sési pʼikuarherasïrenga ísï xarharasïreendi enajki no ma relijioni jurhimbiti ambe jorhentpini.
NA ENGARINI BIBLIA MÓJTAKUCHEKA IREKUA: Budistani ma mítespka 1988 jimbo, engareni animarhipka parani Biblia arhintani. Jiájkani miántaspka imani saserdotini engareni máru uéxurhinichani antesi májkueni ambe arhipka. Ísï jimbo ísï úspka uénaspka arhintani Biblia. Kánikua tsitispka. Ménisï erantskutasïrhenga arhintani.
Ambe engani arhintapka jarhuatasptireni ísï kómarhini Tata Diosïni eska na jorhentpijka Mateu 6:9-13. Repetirhisïrenga ini kómarhikuani kada dosi ora, asta jiáni jamberi engani iglesiarhu ánchikuarhini jarhenga.
Miásïnga eskani uánikua kurhamarhikuechani jatsiaspka engani arhintenga Bibliani. Jiáni ísï, tembuchatixapkia ka mítespka eskaksï Jeobaeri testiguecha jorhentpisïrenga Biblieri ambe, jimbokaksï antesi pʼorhembisïrhenga juchiiti uarhirini. Jeobaeri testiguni ma exentaspka ka uánikua ambe kurhamarhispka. Ambe engareni sánderu ísku pakatapka, jindeespti eskarini iámindu ambe Biblia jingoni mókuchintaspka. Tátsekua, ima testigu úspti eskajtsïni máru testiguecha jorhendapiringa Biblieri ambe.
Ísï no ióni jimbo uénaspka nirani tánguarhikuecharhu Kʼumanchikua Reinuerirhu. Nájkirukani ji no kuenta íntskukuarhepka, jimaksï jarhaspti máru testiguecha engani ji no sési kaapka. Joperujtsï sési pʼikuastaspti ka sésijtsï erokaspti.
Tánguarhikuecharhu, jorhenguarhispka eska Tata Diosï uékasïnga eska uámba xénchaaka ka janhanharhini imeeri familiani. Jiáni kuenta íntskukuarhespka eskani sánderu jukaparharasïreenga juchiiti ánchikuarhitani komu saserdoti ka eska juchiiti uarhiitini ka juchaari tsimani uájpeechani. Nájkirukani jingontkuni kurhajchauenga kʼuiripuechani engaksï nireenga iglesiarhu, juchiiti uarhiitini no méni kurhajchaxapka.
Engani sánderuni jorhenguarhienga, sánderuni andarhierasïreenga Tata Diosï Jeobani. Uánikua tekstuechajtsïni mintsitarhu niárachespti komu Roma 10:13, enga arhijka: “Jimboka iámindu imeecha engaksï kómarhiaka Tata Diosï Jeobaeri nombri jimbo, pʼímutantskateuatiksï”. Desde engani sapichuepka, uénaspka jirinhani Tata Diosïni ka iásï kʼóruni exentaspkia.
Nóteruni agustu pʼikuarherasïreenguia iglesiarhu ánchikuarhini. Joperu uandanhiasïreenga ambeksï eratsepirini máteruecha engani nóteruni saserdotipirhinguia, joperu méntkisï uandasïreenga eskani jurajkupiringa engani támisï exentapiringa Tata Diosï jurhimbitini. Kurhajchapirini juchiiti konsiensiani, jurajkuspka iglesiani uéxurhini 1989 jimbo ka mintsikaspka eskarini Tata Diosï Jeoba jarhuatapiringa.
Úkua jukaspti ísï úni. Imeecha engaksï orhejtsïkuenga, xukasptijtsïni ka uékasïrendiksï eskani jima pakarapiringa. Joperu ambe enga sánderu úkua jukapka jindeespti aianguani juchiiti taatichani. Engani nirani japka imeo kánikua chéxapka, pʼamenheni ka jantsirichaksï manarasïrhendi. Jatsispka parani uánikua uelta kómarhini Tata Diosï Jeobani ka kurhakuni eskani jarhuatapiringa.
Engani niárapkia juchiiti taaticheri kʼumanchikuarhu, no úspka uandontskuarhekuni iiri ambe. Uánikua ora nitamaspti ka ísï tátsekua engani na uánikua uelta kómarhipkia úspka aianguni juchiiti Taatini. Arhispka eskani exentaspkia Tata Diosï jurhimbitini máteru relijionirhu ka parani úni marhuakuni nóteruni saserdotipirhinguia. Nóreni ma ambe arhispti ka kómu pʼikuarheraspti. Asta máru parientichaksï niraspti parajtsïni arhini eskani no jurajkupiringa. No nemani uékasïreenga no sési pʼikuastani, joperu ístuni uékasïreenga jurhimbitku úni ambe: Jeobani marhuakuni. Ísï tátsekua, juchiiti familiarini, niáraspti janhanharhini imani ambe jimbo engani erakupka úni.
Joperu no solu uétarhisïreendi nóteru nirania iglesiarhu; jatsispka parani mójtakuni na engani eratsenga. Pʼindespka imani ambe úni engaksï saserdoticha újka. Ísï jimbo no úsïreenga mirikurhini imani ambe.
¿Amberini jarhuataski parani úni orhepani uérani? Tsimani ambe. Orheta, tánantaspka ka kurhiraspka iámindu ambe enga ima relijioniri ambeepka. Kurhiraspka libruechani, kuadruechani ka asta imani ambe enga kánikua jukaparhapka. Ka máteru ambe engareni jarhuatapka jindeespti sánderu Jeobaeri testiguecha jingoni jarhani. Sési pájperani imeecha jingoni úspti eskani mirikurhipirhinga imani ambe engani antesi uénga.
NÁKI KÓNTPERATECHANI INTSÏNHAASKIA: Antesi no káni juchiiti uarhiti ni juchiiti uájpeechani jingoni jarhasïreenga, jimboksïsï jandiajku pʼikuarherendi. Joperu engani uénapka úni ambe enga Biblia uandajka, para sánderu imeecha jingoni jarhani, iásïchi sánderu májku kʼéri jarhaskia. Ísï tátsekua, juchiiti uarhiti erakuaspti marhuakuni Tata Diosï Jeobani jindeeni jingoni. Iásï, iámindu familia —jucha tsimarhani, juchaari tataka, juchaari nanaka ka imeeri uámba— májku kʼérichi kómarhisïnga Tata Diosï jurhimbitini.
Engani miántajka jiáni engani sapichuepka ka engani uékeenga marhuakuni Tata Diosïni ka jarhuatani máteruechani, kuenta íntskukuarheska eskani ísï úxaka ka asta jamberi. No úsïnga uandani na engani xáni agradesidu jaka Tata Diosï Jeoba jingoni.
“Ísï pʼikuarherasïreenga enajkirini kueratachini ambe ma” LYNETTE HOUGHTING
UÉXURHINI ENGA ANDAJPENUKA: 1958
PAISI: SUDÁFRICA
MÁTERU AMBE: JANDIJKU PʼIKUARHERANI
NA ENGANI IREKAPKA: Ireta sapichurhu ma andajpenuska jima engaksï minecha jaka enga arhinhajka Germiston, jima no no sési ambe úkuarhisïreendi. Juchiiti taatichaksï eratsespti eskajtsïni no úpiringa sési kuidarini jimbojtsïni intsïkuarpipti engani katorse jurhiatikua jatiripka. Ísï eratsesïrenga eska ima temungurhiri engajtsïni xáni sési kámeenga eskaksï ima meru jindeespka juchiiti taaticha. Joperu engani mítepka eska no ísïispka, jandiajkuni pʼikuarheraspka. Ísï pʼikuarherasïreenga enajkini no ma ambeepi imeechani jingoni, ísï jimbo, nójtsïni úsïreendi kurhanguchini.
Engani 16 jatiripka uénaspka someni nirani juchiiti amiguecha jingoni baricharhu para uarhani ka musika kurhaani. Ka enga 17 jatiripkia, itsutasïreengia. Uékasïreenga ísï xarharani eska ima modeluecha engaksï jima xarharajka engaksï sigarru anunsiarhijka. Ka engani 19 andangutapkia, ánchikuarhita jimbo Johannesburgo mótsispka. No ióni jimbo imani kʼuiripuecha jingoni kúnguarhisïrhengia engaksï ísku ambe uandaenga, itsutani ka engaksï mándani fini de semana kauinga.
Jimbosï kánikua ejersisiu uénga. Nirasïrenga jimnasiurhu, chʼanasïreenga futboli ka máteru deportichani. Ístu, kánikua ánchikuarhisïreenga ka sési mítekatespka juchiiti ánchikuarhita jimbo. Sési irekaxapka, nóreni kueratachisïrendi sentabu, jimboksïsï uánikuecha ísï eratsendi eskani ji iámindu ambe jatsikuarhespka. Peru no ísïispti: kómu pʼikuarherasïreenga no tsitisïreenga na engani irekani japka. Iámindu ambe jatsispka joperuni no felisispka. Ísï pʼikuarherasïrenga enajkirini kueratachini ambe ma.
NA ENGARINI BIBLIA MÓJTAKUCHEKA IREKUA: Engani uénapka jorhenguarhini Biblieri ambe, jorhenguarhispka eska Jeoba jindeeska Tata Diosï uékpiti ma, jimbojtsïnisï intsïkuarhiti imeeri karakatani. Biblia ísïisti komueska karta ma, engajtsïni ima karacheka parajtsïni jarhuatani juchaari irekuarhu (Isaías 48:17, 18). Kurhanguspka eska engani uékeenga sési úrani imani jarhuajperata, jatsispka parani máru ambe mójtakuni.
Orheta jatsispka parani mójtakuani juchiiti amiguechani. Ísï eska na arhijka Proverbios 13:20: “Ima enga jánhastiicha jingoni jámajka, jánhasti úkuarhiati, peru ima enga no ambarhatichani jingoni jámajka no sési nikuati”. Ísï úspka eska na arhijka i konseju ka engani jurajkuapkia juchiiti amiguechani, uénaspti imani amiguechani jatsiani engaksï Jeobaeri testiguepka.
Joperu ambe enga sánderu úkua jukapka jindeespti nóteru itsutania. Engani jánguarhintani japka jurajkuni indeni bisiuni, karharaspka 14 kilos (30 libras). Inde ambe úspti eskani nóteru xénchakuarhipirhinguia ka diesi uéxurhini ióndaska nóteruni xáni kʼuetsapenia. Nájkirukani ísï nitamakuarhipka jatsispka parani jurajkuni ini bisiuni. Méntkuni kómarhini jarhasïrenga Tata Diosï Jeobani ka imarini íntskuspti uinhapikua parani ísï úni.
NÁKI KÓNTPERATECHANI INTSÏNHAASKIA: Iásï nóteruni xáni pʼamenchasïnguia. Ístuni sési pʼikuarherasïnga imani ambe jingoni engani jatsika. Nóteruni jánguarhintasïnguia felisini juchiiti ánchikuarhita jimbo o parani sési mítekateni ka ni jatsikuarhekua ambe jimbo. Juchiiti acheeti jingoni sési pʼikuarherasïnga jorhendaani máteruechani jurhimbikua ambe Biblieri ka jarhuataskia tanimu kʼuiripuechani engaksï antesi jindeeni jingoni ánchikuarhienga paraksï marhuakuni Tata Diosïni. Ka ístu, antedeksï uarhini ima taaticha engajtsï tʼarhexerapka úspka aianguani ambe enga Biblia aiatspejka, eska jauaka tsíntskua ixú parhakpinirhu jiáni enga sési jándentaakia.
Ambakiti pájperakua ma jatsini Tata Diosïni jingoni ústi eskani nóteru jandiajkuni pʼikuarherakia. Iásï ísï pʼikuarherasïnguia enajkini kʼéri familiarhu ma jaki engaksï Jeobaeri testiguecherika ka ixú exeantaska uánikua nándichani, taatichani, ermanuechani ka ermanechani (Markusʌ 10:29, 30).
[Imajeni]
Úspka exeni na engaksï Jeobaeri testiguecha xarhatatsperajka uékperakua
[Imajeni]
Iglesiarhu nani engani saserdotipka