Марк 11:1—33

11  Алар Иерусалимга якынлашканда, Зәйтүн тавындагы Битфәгия́ белән Битаниягә+ килеп җитәрәк, Гайсә ике шәкертен үзләреннән алгарак җибәрде дә+ 2  болай диде: «Алдыгыздагы авылга барыгыз. Анда керү белән бәйдәге, бер кешенең дә атланганы булмаган ишәк баласын күрерсез. Аны бәйдән ычкындырып, минем янга китерегез. 3  Ә инде берәрсе: „Сез нәрсә эшлисез?“ — дип сораса: „Ул Хуҗабызга кирәк, ул аны тиздән кире кайтарачак“,— диегез». 4  Шәкертләр барып, тыкрыкта бер ишеккә бәйләп куелган ишәк баласын таптылар һәм аның бавын чиштеләр.+ 5  Әмма анда басып торучыларның кайберләре аларга: «Ни өчен сез ишәк баласын бәйдән ычкындырасыз?» — диде. 6  Шәкертләр нәкъ Гайсә өйрәткәнчә әйткәч, тегеләр аларны тоткарлап тормады. 7  Шәкертләр Гайсә янына ишәкне+ китереп, аның өстенә өс киемнәрен салгач, Гайсә аңа атланды.+ 8  Шунда күп кенә кеше юл өстенә үз өс киемнәрен,+ ә башкалар кырда киселгән яшел ботакларны җәйде.+ 9  Гайсәнең алдыннан һәм артыннан баручы кешеләр болай дип кычкырып барды: «Коткар аны, ялварып үтенәбез!+ Йәһвә исеме хакына килүче фатихалы!+ 10  Атабыз Давытның якынлашып килүче Патшалыгы фатихалы!+ Күктә* яшәүче, без синнән аны коткаруыңны ялварып үтенәбез!» 11  Гайсә Иерусалимга килгәч, гыйбадәтханәгә таба китте. Анда кергәч, ул тирә-яктагы бар нәрсәне карап чыкты да, инде соң булганга, 12 шәкерте белән бергә Битаниягә китте.+ 12  Икенче көнне алар Битаниядән чыккач, Гайсәнең ашыйсы килә башлады.+ 13  Ул яфраклары ачылган ерактагы инҗир агачын күреп, аңарда берәр нәрсә булмасмы дип, карарга китте. Әмма агач янына килгәч, яфраклардан башка берни дә тапмады, чөнки инҗир өлгерү вакыты әле җитмәгән иде. 14  Шунда Гайсә агачка: «Моннан ары синең җимешеңне берәү дә ашамасын»,— диде.+ Аның шәкертләре моны тыңлап торды. 15  Шуннан соң алар Иерусалимга килделәр. Гайсә гыйбадәтханәгә керү белән, анда сатучыларны һәм сатып алучыларны куып чыгара башлады. Ул акча алмаштыручыларның өстәлләрен һәм күгәрчен сатучыларның эскәмияләрен аударып ташлады+ 16  һәм беркемгә дә гыйбадәтханә аша әйбер ташып үтәргә рөхсәт итмәде. 17  Халыкны өйрәтеп, ул болай диде: «„Минем йортым бөтен халыклар өчен дога кылу йорты дип аталыр“+,— дип язылмаганмыни? Ә сез аны юлбасарлар оясына әйләндергәнсез».+ 18  Өлкән руханилар һәм канунчылар моның барысы турында ишеткәч, аны үтерү әмәлен эзләргә кереште.+ Алар аңардан курка иде, бөтен халык бит аның өйрәтүенә таң калып йөри иде.+ 19  Кич җиткәч, алар шәһәрдән чыгып китте. 20  Ә иртән иртүк инҗир агачы яныннан узып барганда, карасалар, ул тамырына кадәр корып төшкән.+ 21  Шунда Пете́р, Гайсәнең сүзләрен исенә төшереп, аңа: «Остаз, кара! Син каргаган инҗир агачы корып төшкән»,— диде.+ 22  Гайсә исә аларга болай дип җавап бирде: «Аллаһыга иман итегез. 23  Сезгә хак сүз әйтәм: кеше бу тауга: „Күтәрелеп диңгезгә ташлан“,— дигәндә, үз күңелендә шикләнмәсә һәм әйткән сүзләренең үтәләчәгенә ышанса, нәкъ шулай булачак та.+ 24  Шуңа күрә сезгә әйтәм: сез нәрсә турында гына дога кылсагыз да, нәрсә турында гына сорасагыз да, моны инде алгансыз дип ышаныгыз, һәм ул сездә булачак.+ 25  Һәм дога кылып торганда, берәрсенә карата үпкәгез булса, күктәге Атагыз да сезнең ялгышлыкларыгызны кичерсен өчен, бу кешене кичерегез».+ 26  —— 27  Шуннан соң алар кабат Иерусалимга килделәр. Гайсә гыйбадәтханә буйлап йөргәндә, аның янына өлкән руханилар, канунчылар һәм өлкәннәр килеп: 28  «Синең боларны эшләргә ни хакың бар? Сиңа боларны эшләргә вәкаләтне кем бирде?» — дип сорады.+ 29  Гайсә аларга болай диде: «Минем дә сезгә бер соравым бар. Җавап бирсәгез, мин дә боларны нинди вәкаләт белән эшләвемне әйтермен. 30  Яхъяга суга чумдырырга+ вәкаләт күктән яки кешеләрдән бирелгән булганмы? Җавап бирегез».+ 31  Шунда тегеләр үзара фикер алыша башладылар: «Әгәр: „Күктән“,— дисәк, ул: „Алайса, ни өчен сез аңа ышанмадыгыз?“ — дип сорар. 32  Ә, бәлки: „Кешеләрдән“,— дияргәдер?» Әмма алар алай дип әйтергә курка иделәр, чөнки бар кеше дә Яхъяны чын пәйгамбәр дип саный иде.+ 33  Алар Гайсәгә: «Белмибез»,— диделәр. «Мин дә сезгә боларны эшләргә ни хакым барлыгын әйтмим»,— диде Гайсә.

Искәрмәләр

^ Яки «Иң югары урыннарда».

Искәрмәләр

Алар Иерусалимга якынлашканда: Мк 11:1—11 дә сурәтләнгән вакыйгалар 9 нисан дәвамында булган. (А7 һәм Ә12 кушымт. кара.)

Битфәгия: Зәйтүн тавындагы бу авылның исеме, бәлки, «беренче инҗир җимешләре йорты» дигәнне аңлаткан еврей исеменнән барлыкка килгән. Ул Иерусалим белән Битания арасында, Зәйтүн тавының көньяк-көнчыгыш битендә, аның бер тау түбәсе янында урнашкан һәм Иерусалимнан якынча 1 км ераклыкта булган дип санала. (Мт 21:1; Лк 19:29; А7 кушымт., 6 нчы картаны кара.)

Битаниягә: Мт 21:17 гә аңлатманы кара.

ишәк баласын: Марк, Лүк (19:35) һәм Яхъя (12:14, 15) хәбәрләрендә, бу вакыйга сурәтләнгәндә, бер генә хайван — ишәк баласы — турында әйтелә. Маттай хәбәрендә исә (21:2—7) шулай ук ана ишәк тә искә алына. (Мт 21:2, 5 кә аңлатмаларны кара.)

Коткар аны, ялварып үтенәбез: Сүзгә-сүз «хосанна». Бу грек төшенчәсе «коткар, дога кылабыз» я «коткар, зинһар» дигәнне аңлаткан еврей сүзтезмәсеннән барлыкка килгән. Монда бу төшенчә, Аллаһыга дога кылып, коткару я җиңү сорап үтенү буларак кулланыла; ул «зинһар, җиңү бир...» дип бирелергә мөмкин. Вакыт узу белән бу төшенчә догаларда һәм мактау сүзләрендә кулланыла башлаган. Бу еврей сүзтезмәсе Зб 118:25 тә кулланыла; шушы шигырь Пасах бәйрәме вакытында җырлана торган Халлел мәдхияләренә кергән. Шуңа күрә бу сүзләр шушы очракта җиңел генә кешеләрнең исләренә төшкән. Давыт улын коткару турындагы бу догага Аллаһы, мәсәлән, Гайсәне үледән терелтеп җавап биргән. Гайсә үзе Мк 12:10, 11 дә язылган сүзләрендә Зб 118:22, 23 не өземтә итеп китерә һәм аны Мәсихкә куллана.

Йәһвә: Зб 118:25, 26 дан алынган бу өзектә Аллаһының дүрт тартык еврей хәрефе белән бирелгән исеме (ЙҺВҺ) еврей телендәге төп нөсхәдә очрый. (Б кушымт. кара.)

Атабыз Давытның якынлашып килүче Патшалыгы: Иң борынгы һәм ышанычлырак кулъязмалар бу язылышны раслый, әмма кайбер борынгы кулъязмаларда болай диелә: «Атабыз Давытның Раббы исеме хакына килүче патшалыгы». Изге Язмаларның кайбер тәрҗемәләрендә нәкъ шулай язылган да. Мәсихче Грек Язмаларының еврей телендәге кайбер тәрҗемәләрендә (Б кушымт. Й7, 8, 10—12, 14, 16, 17 дип атала) монда тетраграмматон я аның кыскартылган формасы кулланыла. Анда болай язылган: «Атабыз Давытның Йәһвә исеме хакына килүче патшалыгы».

Икенче көнне: Ягъни 10 нисан. (А7 һәм Ә12 кушымт. кара.)

яфраклардан башка берни дә тапмады: Елның ул вакытында инҗир агачы гадәттә җимешләр бирмәгән, шулай да агачта яфраклар булган, ә бу гадәттә беренче җимешләрнең булуына билге булган. Агачта яфрак кына булганга, Гайсә аның бернинди уңыш китерергә җыенмаганын һәм шуңа күрә ялгыш фикер тудырганын белгән. Шунлыктан ул аны, җимеш бирми торган агач булганга, каһәрләгән, һәм ул корыган (Мк 11:19—21).

гыйбадәтханәгә: Мт 21:12 гә аңлатманы кара.

сатучыларны һәм сатып алучыларны куып чыгара: Лк 19:45 кә аңлатманы кара.

акча алмаштыручыларның: Мт 21:12 гә аңлатманы кара.

гыйбадәтханә аша әйбер ташып үтәргә: Гайсә гыйбадәтханә ишегалдысы аша үз әйберләрен я сатасы әйберләрне ташып үткән кешеләргә моны рөхсәт итмәгән. Чөнки алар, күрәсең, моны юлны кыскартыр өчен эшләгән, ә бу Аллаһы йортының изгелеген киметкән. Марк хәбәрендә генә моның турында язылган.

бөтен халыклар өчен дога кылу йорты: Иш 56:7 не Яхшы хәбәр язучыларның өчесе өземтә итеп китергән; алардан Марк кына «бөтен халыклар өчен» дигән сүзтезмәне керткән (Мт 21:13; Лк 19:46). Иерусалимдагы гыйбадәтханә Йәһвәгә гыйбадәт һәм дога кылу өчен билгеләнгән булган. Анда исраиллеләр һәм Аллаһыга курку-хөрмәт күрсәтүче чит кешеләр табына алган (1Пат 8:41—43). Гыйбадәтханәне сәүдә өчен кулланган һәм шулай итеп аны юлбасарлар оясына әйләндергән яһүдләрне Гайсә хөкем иткән, һәм бу урынлы булган. Аларның эшчәнлеге бөтен халыклардан булган кешеләргә Йәһвәгә аның дога кылу йортында якынлашырга комачаулаган; бу аларны аны белү мөмкинлегеннән мәхрүм иткән.

юлбасарлар оясына: Мт 21:13 кә аңлатманы кара.

Кич җиткәч: Ягъни 10 нисанның киче. Гайсә һәм аның шәкертләре Иерусалимнан чыгып китеп, Зәйтүн тавының көнчыгыш битендә урнашкан Битаниягә кайткан. Гайсә, күрәсең, үз дуслары Лазар, Мәрьям һәм Мартаның йортында кунган. (А7 һәм Ә12 кушымт. кара.)

иртән иртүк: Ягъни 11 нисанның иртәсе. Гайсә һәм аның шәкертләре Иерусалимга юл тота. Бу көнне Гайсә Пасах бәйрәмен уздырыр алдыннан, үз үлемен Искә алу кичәсен урнаштырыр, хөкем ителер һәм үтерелер алдыннан соңгы тапкыр кешеләргә вәгазьли. (А7 һәм Ә12 кушымт. кара.)

хак сүз: Мт 5:18 гә аңлатманы кара.

дога кылып торганда: Изге Язмаларда искә алынган еврейләрнең һәм башка күп халыкларның дога кылу өчен билгеле бер гәүдә торышы булмаган. Бар гәүдә торышларында тирән хөрмәт чагылган. Еш кына кешеләр басып торган килеш дога кылган.

Кайбер борынгы кулъязмаларда монда болай диелә: «Ә инде кичермәсәгез, күктәге Атагыз да сезнең ялгышлыкларыгызны кичермәячәк». Бу сүзләр борынгырак һәм ышанычлырак кулъязмаларда юк, һәм аларның Марк хәбәренең төп нөсхәсендә булмаганы ачык. Әмма охшаш сүзләр Мт 6:15 тә очрый һәм Аллаһы тарафыннан рухландырылган Язмаларның өлеше булып тора. (А3 кушымт. кара.)

өлкән руханилар: Мт 2:4 кә аңлатманы кара.

канунчылар: Мт 2:4 кә аңлатманы кара.

өлкәннәр: Мк 8:31 гә аңлатманы кара.

Медиаматериал

Битфәгия, Зәйтүн тавы һәм Иерусалим
Битфәгия, Зәйтүн тавы һәм Иерусалим

Бу кыска видеоролик ярдәмендә Иерусалимга алып баручы юлдан сәяхәт итеп була. Ул көнчыгыштан, хәзерге Ат-Тур авылыннан (Изге Язмаларда искә алынган Битфәгиягә туры килә дип санала) Зәйтүн тавы түбәләренең берсенә алып бара. Битфәгиянең көнчыгыш ягында, Зәйтүн тавының көнчыгыш битендә Битания урнашкан булган. Иерусалимда булганда, Гайсә үз шәкертләре белән гадәттә Битаниядә кунган. Бүген Битания урынында Аль-Азария (Эль-Эйзария) дигән авыл урнашкан. Ул гарәп телендә «Лазар урыны» дигән мәгънә йөртә. Гайсә, һичшиксез, анда Марта, Мәрьям һәм Лазар йортында тукталган (Мт 21:17; Мк 11:11; Лк 21:37; Ях 11:1). Аларның йортыннан Иерусалимга юл тотканда, Гайсә бу видеороликта күрсәтелгән маршрут белән баргандыр. Б. э. 33 елының 9 нисанында Гайсә, ишәк баласына атланып, Зәйтүн тавы аша Иерусалимга барыр өчен, бәлки, Битфәгиядән кузгалгандыр.

1. Битаниядән Битфәгиягә алып баручы юл

2. Битфәгия

3. Зәйтүн тавы

4. Кидрон үзәне

5. Гыйбадәтханә тавы

Ишәк баласы
Ишәк баласы

Ишәк атлар ыругыннан булган тактояклы хайван. Ул аттан кечерәк гәүдәсе, кыскарак ялы, озынрак колаклары һәм очында чук булган нечкә койрыгы белән аерылып тора. Ишәкне аңгыра һәм үҗәт дип санасалар да, чынлыкта ул аттан акыллырак. Һәм ул чыдам хайван. Ир-атлар да, хатын-кызлар да һәм хәтта күренекле исраиллеләр дә ишәккә атланып йөргән (Йш 15:18; Хк 5:10; 10:3, 4; 12:14; 1Иш 25:42). Давыт улы Сөләйман, патша итеп майланыр өчен, үз атасының качырына — ишәк белән биянең кушылуыннан туган хайванга атланып барган (1Пат 1:33—40). Шуңа күрә Сөләйманнан бөегрәк Гайсәнең, Зк 9:9 дагы пәйгамбәрлекне үтәп, Иерусалимга атка атланып түгел, ә ишәк баласына атланып кергәне бик урынлы булган.

ИЗГЕ ЯЗМАЛАР. ЯҢА ДӨНЬЯ ТӘРҖЕМӘСЕ (ӨЙРӘНҮ БАСМАСЫ)
Марк 11
татар
Изге Язмаларны онлайн укыгыз
https://cms-imgp.jw-cdn.org/img/p/1001070103/univ/art/1001070103_univ_sqr_xl.jpg
nwtsty