BAIBULI tetugambira ddi Yesu yazairwe. Kyonka etuha obulyo burungi nambere tusigikira kugumya ngu atazarwe omu Desemba.

Cumitiriza ha mulingo gw’obwire omu kasumi ako ak’omwaka omu Beterehemu, nambere Yesu yazalirwe. Okwezi kw’Ekiyudaaya okwetwa Chislev (okubaho omu kasumi ka Novemba na Desemba) kwabaga kwezi kw’obutiti n’enjura. Okwezi okwahonderahoga okwali kwa Tebeth (Desemba na Janwali). Kwabaga n’obutiti obukuki’rayo kimu hamu n’ebirika ha nsozi. Katurole Baibuli eky’etugambira ha bwire bw’ekicweka ekyo.

Omuhandiiki wa Baibuli Ezera ayoleka ngu Chislev kwali kwezi kumanyirwe kuba kw’obutiti n’enjura. Obu yamazire kugamba ngu ekitebe kikoto kikesoroleza omu Yerusalemu “omu kwezi okw’omwenda [Chislev] ha kiro ky’amakumi abiri eky’okwezi,” Ezera akoleka ngu abantu bali “nibatukumira . . . habw’enjura enyingi.” Kusigikira ha bwire obw’omu kasumi ako ak’omwaka, ekitebe ky’abantu kikagamba: “Niko kasumi ak’enjura nyingi, kandi titurukusobora kweme’ra aheru.”  (Ezera 10:9, 13; Yeremiya 36:22) Tikikuhuniriza habwaki abaliisa b’omu kicweka ekyo eky’ensi bakigumyaga ngu bbo n’amagana gaabu babaga batali aheru omu kiro omu kwezi kwa Desemba!

Kyonka Baibuli etugambira ngu omwitumbi Yesu obu yazairwe abaliisa bakaba nibalinda amagana gabu aheru omwirisizo. Kandi n’omuhandiiki wa Baibuli Luka akwoleka ngu omu kasumi ako, abaliisa baali nibarara aheru nibalinda entaama zaabu haihi na Beterehemu. (Luka 2:8-12) Kyetegereze ngu abaliisa bararaga aheru, tikiri ngu balibatalibataga aheru obwire bwa musana. Bakaba bali aheru nibarolerra amagana gabu omu kiro. Nkoku kiri nti abaliisa bakaba nibarara aheru omu kiro kikwiki’raniza n’obwire obw’obutiti n’enjura nyamwingi ebyabahoga omu Beterehemu omu Desemba? Nangwa. Nahabwekyo, ebyabaireho omu kasumi Yesu yazalirwemu bikwoleka kurungi ngu atazarwe omu Desemba. *

Ekigambo kya Ruhanga kitugambira ddi Yesu obu yafiire, kyonka kitugambiraho bike ha kiro ky’okuzarwa kwe. Kinu nikitwijukya ebigambo by’omukama Sulemani ebigamba: “Ibara erirungi nirikira amagita agobwotere agomuhendo omuingi, kandi ekiro ekyokufa nikikira ekiro kyaitu ekyokuzarwamu.” (Omugambizi 7:1) Nahabwekyo, tikikuhuniriza Baibuli kubaza ha bintu bingi ebirukukwata ha buhereza bwa Yesu n’okufa kwe, baitu n’ebaza bike muno ha bwire bw’okuzarwa kwe.