Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

ORUGANIKYO 83

Ebisiika Ebya Yerusalemu

Ebisiika Ebya Yerusalemu

DORA omulimo gwona ogurukugenda mumaiso hanu. Hanu Abaisareri nibakora muno okwombeka ebisiika bya Yerusalemu. Omukama Nebukadeneza obu yahwerekerize Yerusalemu emyaka 152 ey’enyuma, akacwa ebisiika, kandi yayokya emiryango y’orubuga. Abaisareri batatandikire hakwombeka ebisiika obu bagarukireyo owabubo kuruga Baburoni.

Notekereza abantu bakahurra bata okwikara hanu emyaka enu yoona bataina ebisiika ebyehingulirize orubuga rwabu? Ebyokwerinda tibiri kurungi. Abanyanzigwa babu bakaba nibasobora kwija bwangu okubarumba. Baitu hati onu omusaija Nehemiya nakonyera abantu okwombeka ebisiika buhyaka. Omanyire Nehemiya nuwe araha?

Nehemiya Muisareri arukuruga mu rubuga rwa Susani nambere Morodekai na Esiteri habaikaraga. Nehemiya yakorraga mukikaali ky’omukama, kandi nasobora kuba yaali munywani wa Morodekai n’omugo Esiteri. Baitu Baibuli tesoborra nti akakorra iba wa Esiteri, Omukama Ahasuero. Akakorra omukama ayagarukireho, omukama Atakisakisi.

Ijuka, Atakisakisi nuwe omukama omurungi ayahaire Ezera sente zoona kutwara Yerusalemu kuhunda yekaru ya Yahwe. Baitu Ezera atombeke ebisiika ebigyehingulirize. Katwetegereze nkoku kyasobokere Nehemiya kukora omulimo gunu.

Emyaka 13 ehingwireho kuruga Atakisakisi aha Ezera sente kuhunda Yekaru. Nehemiya nuwe hati omwambukya omukuru ow’omukama Atakisakisi. Kinu nikimanyisa nti nuwe ahereza omukama eviini kandi arora nti omukama tahebwa obutwa. Gunu mulimo mukuru muno.

Kale kiro kimu, mugenzi wa Nehemiya, Hanani n’abasaija abandi kuruga mu nsi ya Isareri bakaija kubungira Nehemiya. Bamugambira emitalibaine ei Abaisareri baine, kandi nkoku ebisiika ebyehingulirize Yerusalemu bikyasisikaire. Kinu kiretera Nehemiya kutuntura muno kandi ekintu ekyo akisaba hali Yahwe.

Kiro kimu, omukama arora ngu Nehemiya tasemerirwe, nukwo kumukaguza: ‘Habwaki oyeralikiriire?’ Nehemiya amugambira ati nahabwa Yerusalemu kuba omu mulingo omubi kandi n’ebisiika ebigyehingulirize bigwire hansi. Omukama amukaguza ati: ‘Kiki eky’orukwenda?’

Nehemiya amugamba ati: ‘Nyikiriza ngende Yerusalemu, nsobole kwombeka ebisiika.’ Omukama Atakisakisi w’embabazi nyingi. Agambira Nehemiya ngu agende kandi amukonyera kutunga embaho z’okukozesa mukwombekesa. Mukasumi kake, Nehemiya amazire kuhika Yerusalemu agambira abantu entekaniza ze. Basiima ekitekerezo kye, kandi bagamba bati: ‘Tutandike kwombeeka.’

Abanyanzigwa b’Abaisareri obu barozire okwombeka nikugenda omumaiso, bagamba: ‘Nitwija kugenda tubaite n’omulimu gw’okwombeka tugwemereze.’ Binu Nehemiya akabihurra, nukwo kuha abakozi empirima n’amacumu. Akabagamba: ‘Mutatiina abanyazigwa baitu. Murwanirre bagenzi banyu, abaana banyu, abakazi banyu n’amaka ganyu.’

Abantu bakaba bamanzi. Bakaba bulindaara n’eby’okurwanisa byabu nyamusana n’ekiro, kandi bakeyongera kwombeka. Mubiro 52 byonka, ebisiika bikaba bihoire kwombekwa. Hati abantu baine obusinge mu rubuga. Nehemiya na Ezera bayegesa abantu ebiragiro bya Ruhanga kandi abantu basemererwa.

Baitu ebintu tibiri nkoku bikaba biri Abaisareri batakatwairwe nk’abanyankomo mu Baburoni. Abantu nibakyalemwa omukama wa Buperesi kandi baine kumuhereza. Baitu Yahwe akanihiza kutekaho omukama omuhyaka, kandi akagamba ngu omukama onu naija kuletera abantu obusinge. Omukama onu nuwe oha? Naija kuleta ata obusinge mu nsi? Hakahinguraho emyaka 450 ebintu ebikukwata hali kinu bitarukumanywa. Kiro kimu habaho okuzaarwa kw’omwana okukuru. Baitu runu ruganikyo rundi.