Genda ha biroho

Genda ha rukarra rw'ebirumu

Kutebereza Ebiraabaho omu Busumi obw’Omu Maiso

Kutebereza Ebiraabaho omu Busumi obw’Omu Maiso

Wakatekerezaahoga omulingo obwomeezi bwawe n’obw’eka yaawe nk’oku buliba omu kasumi ak’omu maiso? Oratunga itungo rundi oraferwa eby’oine, burabamu engonzi rundi amasu? Orahangaara rundi orafa bwangu? Abantu baingi baikaire nibatebereza eby’okugarukamu eby’ebikaguzo binu kumara emyaka nyingi.

Kasumi kanu, abakugu beetegereza muno ebintu ebizire nibibaho omu nsi kandi nibyo basigikirraho kutebereza ebiraabaho omu kasumi ak’omu maiso. N’obukiraaba ngu biingi ebi bateberiize bihikiriire, baitu ebindi biremere kuhikirra. Nk’ekyokurorraho, omu mwaka gwa 1912, omusaija arukwetwa Guglielmo Marconi, ayatandikireho enkora ey’okukozesa wireless telegraph kusindika obutumwa akagamba ati: “Okubaho okwenkora enu ey’okusindika obutumwa nitukozesa embeho hatali waya nikiija kulemesa obulemu kubaho.” Omu h’abakuru omu kampuni ya Decca Record, ayayangire kukonyera bandi eya Beatles omu 1962, akaba nakigumya ngu gurupu ezirukutera guitar zikaba nizigenda kuhwaho.

Baingi bakozesa amaani agatali ga buli kiro kulengaho kumanya ebintu ebiraabaho omu busumi obw’omu maiso. Abamu behanuzaaho abarugazi abakozesa enyunyuzi; kandi haroho n’abakozesa ekicweka ekirukwetwa horoscope ekiizira omu magaziini n’empapura z’amakuru ezirukukira obwingi kulengaho kumanya ebiraabaho omu biro eby’omu maiso. Abandi bagenda omu baraguzi abakozesa obucanisi, enamba, hamu n’okusoma laini eziri omu biganja by’abantu kulengaho kumanya ebintu ebiraabaho omu busumi obw’omu maiso.

Habw’okugonza kumanya ebiraabaho omu busumi obw’omu maiso, abamu omu busumi obwakara bagendaga omu baraguzi​—abaraguzi banu bayegambaga kuba n’obusobozi obw’okugambira abantu ebya ruhanga wabo abatumire. Nk’ekyokurorraho, nikigambwa ngu Omukama wa Lydia arukwetwa Croesus, akasindikira omuraguzi ow’akaba ali omu kicweka kya Delphi omu ihanga lya Buyonaani, ebisembo eby’omuhendo mwingi, kumukaguza ebyakurugiremu kakuba arwanisa Kuro Omukama wa Buperesi. Omuraguzi onu akagamba ngu Omukama Croesus yakuhwerekeriize “obukama bw’amaani”kakuba arwanisa Kuro. Omukama Croesus akagenda kurwanisa obukama bwa Kuro nanihira kubuhwerekereza, baitu obukama obw’amaani obwahwerekereziibwe nubwo obwe!

Omuraguzi ebiyaragwire bikaba bitarukwetegerezebwa; habwokuba orubaju rwona orwakusingire omu bulemu bunu, yakubaire ahikire. Omukama Croesus akafeerwa buli kimu kyona habw’okuhabisibwa. Abo boona abaraguza nibakozesa emiringo ey’eroho kasumi kanu, kulengaho kumanya ebiraabaho omu kasumi ak’omu maiso kibagasiire?